آرامگاه میرکتول یکی از دیدنی های استان گلستان است که در شهر گرگان قرار دارد. بنای آرامگاه میرکتول گرگان از بناهای تاریخی و آرامگاه های ایران بجا مانده از دوران قاجار است. این بنا که به عنوان مقبره شهیدین نیز شناخته می‌شود محل دفن دو فقیه بزرگوار گرگان است. این مقبره یکی از آثار باستانی موجود در بافت تاریخی گرگان است. ما در این مطلب ابتدا شرح مختصری در مورد بافت تاریخی گرگان ارائه می‌کنیم. سپس در مورد افراد مدفون در آرامگاه میرکتول، معماری مقبره شهیدین و آدرس آرامگاه میرکتول توضیحاتی ارائه خواهیم کرد. در پایان، دیگر آثار تاریخی گرگان را به طور مختصر معرفی می‌کنیم.

بافت تاریخی گرگان

بافت تاریخی گرگان شاید برای بسیاری از افراد ناشناخته باشد. زیرا ما اغلب شهرهای شمالی کشور را به مناظر سرسبز و تفریحات ساحلی آن می‌شناسیم. در حالی که بافت تاریخی گرگان پس از بافت تاریخی یزد و اصفهان در رتبه سوم قرار دارد. به عبارت بهتر سومین بافت تاریخی وسیع کشور به شهر گرگان اختصاص دارد. البته در میان شهرهای شمالی گرگان دارای وسیع‌ترین بافت تاریخی است.

محدوده تاریخی شهر گرگان مطابق آنچه در دوران قاجاریه به عنوان استرآباد شناخته می‌شد در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است. استرآباد در آن دوران از شش محله بزرگ به نام‌های دربنو، سرپیر، میخچه‌گران، سرچشمه، سبزه‌مشهد و نعلبندان تشکیل شده بود. جالب اینجاست که این مناطق هنوز هم به نام‌های قدیمی خود خوانده می‌شوند. اغلب آثار تاریخی از جمله مساجد، تکیه‌های قدیمی و آرامگاه‌های تاریخی در همین محله‌ها قرار دارند.

آرامگاه میرکتول، مقبره کیست؟

در این آرامگاه دو تن به نام‌های سید علی میرکتولی و آیت الله سید حسین میرکتولی مدفون شده‌اند. آنها از فقهای گرگان در زمان قاجار بودند که به مبارزه با حاکمان ستمگر وقت پرداختند. حکومت تاب این مخالفان را نداشته و آنها را به شهادت می‌رساند. گفته می‌شود شهادت آنها به حدی برای مردم گرگان اهمیت داشت که با این اتفاق شرایط شهر ملتهب شد. ناصرالدین شاه قاجار برای آرام کردن اوضاع، خانواده این بزرگان را به پایتخت برد و با تکریم و پذیرایی، سعی در آرام‌کردن اوضاع داشت. او یک ماه این خاندان را در پایتخت نگه داشت تا به بهانه عزاداری، بلوایی در گرگان برپا نشود.

معماری آرامگاه میرکتول

آرامگاه میرکتول از بناهای آجری بجا مانده از دوران قاجاریه است. پلان داخلی و خارجی آرامگاه میرکتول به صورت یک هشت ضلعی منتظم است. در ساخت این بنا از آجرهایی به ضلع 20 سانتی‌متر به صورت بندکشی و پوشش چوبی و سفال پوش استفاده شده است. ضخامت جرزها در این بنا حدود 75 سانتی‌متر است. ارتفاع بنای آرامگاه در داخل بنا 3 متر و در خارج بنا 5/4 متر است. ورودی اصلی بنای آرامگاه در ضلع جنوبی با قرار دارد. در اضلاع غربی، شرقی و شمالی نیز منافذی برای تأمین نور داخل بنا تعبیه شده است.

مقبره شهیدین گرگان کجاست؟

آرامگاه میرکتول گرگان از جاهای دیدنی گرگان است که در بافت تاریخی شهر قرار دارد. در حال حاضر این بافت تاریخی در منطقه دو شهرداری گرگان قرار گرفته است. ارزش بناهای تاریخی این محدوده به حدی است که کل این مجموعه به عنوان میراث ملی ایران به ثبت رسیده است. محدوده ثبت شده به عنوان بافت تاریخی گرگان حدود 130 هکتار وسعت دارد. برخی از بناهای تاریخی گرگان به دلیل ارزش تاریخی به طور مجزا نیز به ثبت رسیده‌اند. متأسفانه در مورد حفاظت از بناهای تاریخی دقت و احتیاط لازم صورت نگرفته و بسیاری از این بناها تخریب شده‌اند.

مقبره شهیدین نیز گرچه هنوز پابرجا است ولی به مرمت و مراقبت نیاز دارد. در سال 1393 سازمان میراث فرهنگی به منظور معرفی این دو بزرگوار اقدام به تهیه لوح شناسه برای ایشان نمود. لوح شناسه این دو شهید بزرگوار در آدرس گرگان، لاله سوم، جنب موزه امیرلطیفی نصب شده است.

آدرس آرامگاه میرکتول: گرگان، محله نعلبندان، ضلع شمالی مسجد جامع گرگان

سایر آثار تاریخی گرگان

تپه قلعه خندان یکی از مهمترین آثار باستانی گرگان است که قدمت آن به ساسانیان می‌رسد. البته این محوطه در دوران‌های مختلف بازسازی شده است. هم‌اکنون این مجموعه در بلوار الغدیر جنب میدان شهید باهنر واقع شده است. مسجد جامع گرگان از آثار تاریخی این شهر است که قدمت بنای اولیه آن به دوران سلجوقیان می‌رسد. مسجد جامع در حال حاضر در کنار بازار اصلی شهر قرار دارد. مدرسه عمادیه در بافت تاریخی گرگان از دیگر آثار تاریخی گرگان است که در دوران صفویه احداث شده است.

کاخ آقا محمد خان قاجار دیگر بنای تاریخی گرگان است. این بنای تاریخی در دوران قاجار احداث شده و در حال حاضر در محدوده پارک شهر شهرداری گرگان قرار دارد. کاخ اختصاصی یا کاخ موزه گرگان، دیگر بنای تاریخی این شهر است. این کاخ که به دستور رضا خان پهلوی احداث شده در حال حاضر در پارک شهر گرگان قرار دارد. بازار نعلبندان گرگان نیز از آثار تاریخی گرگان است که زمانی بزرگ‌ترین بازار شمال ایران بوده است.

خانه های تاریخی گرگان

خانه‌های تاریخی گرگان از دیگر جاهای دیدنی این شهر محسوب می‌شوند. خانه امیرلطفی یکی از خانه‌های تاریخی گرگان است که قدمت آن به دوران قاجار باز می‌گردد. خانه باقری گرگان از دیگر بناهای تاریخی شهر است. قدمت این خانه نیز به اواخر قاجار و اوایل پهلوی باز می‌گردد. خانه خراسانی در خاور امام‌زاده نور از دیگر بناهای قاجاریه در این شهر است. خانه شفیعی، خانه تقوی، خانه دارویی، خانه شیرنگی، خانه کبیر، خانه مفیدیان و خانه میرشهیدی از دیگر خانه‌های تاریخی گرگان است.

آب و هوای شهر گرگان

شهرهای شمالی ایران، به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های گردشگری ایران، در طول سال گردشگران بسیاری را به سوی خویش می‌کشاند. مهم‌ترین دلیل این سفرها، طبیعت و آب و هوای این شهرهاست. در این بخش به آب و هوای شهر گرگان اشاره شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از شرایط جوی این شهر در هر روز آگاهی یابید.

گرگان آب و هوا

نقشه گرگان

برای بازدید ازدیدنی های گرگان نقطه شهر لازم است. بدین منظور در بخش زیر نقشه گرگان را قرار داده‌ایم.

اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید، با لمس و کلیک بر روی این بخش می‌توانید با محیط این نرم افزار آشنایی یابید.

عکس‌های این محتوا را جناب آقای احسان گنابادی عزیز ثبت نموده‌اند.