تالاب گندمان

تالاب گندمان کجاست؟

اینجا دیگر بحث سر این نیست، که از یک جاذبه‌ی طبیعی دیدن می‌کنید. بحث سر این است، که تالاب گندمان یکی از مهمترین تالاب‌های ایران است. در این تالاب ناب‌ترین صحنه‌ها و حیات پرندگان کمیاب را می‌توانید ببینید و از نزدیک تجربه کنید. این به معنای یک تجربه متفاوت و بی‌نظیر است. تالاب گندمان در استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد، که یکی از اصلی‌ترین ایستگاه‌های پرنده‌نگری و پرنده‌شناسی در آن قرار دارد. تالاب گندمان بروجن یکی از تالاب‌های مهم و بین المللی ایران است. این تالاب جز جاهای دیدنی استان چهارمحال و بختیاری است. تالاب‌های زیادی در داخل کشور وجود دارد، اما تالاب گندمان جزو 8 تالاب برتر کشور است. تالاب گندمان در کنار شهر گندمان در نزدیکی شهرستان بروجن است. با ما همراه باشید، تا در مورد دلایل نامگذاری، دلایل اهمیت این تالاب، زیبایی‌ها، آدرس و اطلاعات ضروری برای بازدید برایتان بگوییم.

این تنها تالاب در استان چهار محال و بختیاری نیست. 6 تالاب زیبا در این استان واقع شده‌اند که از سمت جنوب بروجن تا کوه کلار ادامه دارند. از میان این 6 تالاب، 2 تای آنها بین‌المللی هستند. این تالاب در نزدیکی تالاب دیگری به نام چغاخور قرار دارد، حتی بخش‌هایی از این تالاب وارد گندمان می‌شود. اینجا را یک آبگیر از حوزه‌ی آبریز آق‌بلاغ می‌دانند. تالاب گندمان حدود 980 هکتار است. این یعنی یک وسعت ناتمام که همه وجود شما را در بر خواهد گرفت.

دلایل نامگذاری تالاب گندمان

نام گندمان از شهری که نزدیک آن است، گرفته شده است. شما ابتدا وارد شهر گندمان در نزدیکی بروجن می شوید و سپس تالاب آن را بازدید خواهید کرد. فاصله‌ی تالاب با شهر گندمان حدود 4 کیلومتر و فاصله‌ی گندمان از بروجن حدود 90 کیلومتر است.

دلایل اهمیت تالاب گندمان

در اطراف تالاب، 8 روستای دیدنی وجود دارد. ارتفاع این تالاب، 2219 متر است. عمق آن زیاد نیست و این ویژگی اکثر تالاب‌هاست. فصل‌هایی که بارش خوبی در استان رخ داده است، متوسط عمق تالاب به 30 سانتیمتر می‌رسد! آیا می‌دانستید که زمانی بهرام گور به منطقه تالاب گندمان می‌آمده است و اینجا نقش شکارگاه او را داشته است. گندمان در گذشته شهر مهمی بوده است و امروزه جاذبه‌های تاریخی و زیبایی در آن وجود دارد. عمر این تالاب را بیش از 1 میلیون سال تخمین زده‌اند. اگر اهل طبیعت‌گردی هستید و یا آینده تالاب‌ها برایتان اهمیت دارد حتما از این تالاب دیدنی بازدید کنید. اگرچه جدیدا آسیب‌هایی را متحمل شده است اما همواره سعی بر این است که تالاب‌ها برای حفظ زیست‌بوم پرندگان و شرایط اقلیمی موجود از گزند آسیب در امان بمانند.

• این تالاب یک تالاب بین‌المللی است که از شهرت جهانی برخوردار است.
• یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی در استان چهارمحال و بختیاری همین تالاب است.
• می‌توانید لحظات فوق‌العاده‌ای از پرنده‌نگری را در این تالاب تجربه کنید.
• آیا می‌دانید که این تالاب در دفتر بین‌المللی مربوط به تحقیقات بر روی پرندگان آبزی که در لندن قرار دارد، ثبت شده است؟ در واقع اینجا یک پایگاه تحقیقاتی به حساب می‌آید.
• آیا می‌دانید که در کنوانسیون رامسر که مربوط به حفظ حقوق تالاب‌ها است، نام این تالاب به‌عنوان یک تالاب مهم و بین‌المللی ثبت شده است؟

در سفر به تالاب گندمان چکار کنیم؟

نکته‌ی بسیار مهم در بازدید از گندمان این است، که کارهای زیادی برای انجام دادن دارید. بازدید از تالاب خود به تنهایی یک تجربه بی‌نظیر است. اما این تمام ماجرا نیست. امکانات ورزشی و تفریحی زیادی در این محدوده برای گردشگران و مسافران وجود دارد. از آنجایی که اینجا یک مقصد مسافرتی و تحقیقاتی در سطح جهانی است، تلاش برای حفظ و بها دادن به آن زیاد بوده است. یک مرکز پرورش اسب در اینجا قرار دارد که مسلما از سوارکاری در میان مرغزار بدتان نخواهد آمد. پرورش اسب در میان ایل‌های بختیاری سابقه‌ای قدیمی دارد. آنها نژاد ویژه‌ای از نژادهای بومی و عربی را بوجود آورده‌اند. برای وقت‌گذرانی در سفر به گندمان می‌توانید از حوزه آق بلاغ نیز دیدن کنید. کلا آق‌بلاغ، تالاب چغاخور و تالاب گندمان در نزدیک هم هستند و به راحتی می‌توانید از هر سه‌ی آنها دیدن کنید.

طبیعت‌گردی، اسب‌سواری، پرنده‌نگری، کمپ زدن، چادر زدن، ماندن در روستاها، عکاسی و پیاده‌روی از جمله کارهایی است که می‌توانید در سفر به تالاب انجام دهید.

پرندگان و حیات وحش تالاب گندمان

قطعا بخش زیادی از زیبایی‌های هر تالابی به پوشش گیاهی، منظره‌ها و پوشش جانوری آن برمی‌گردد. برای همین هرچه از زیبایی‌های تالاب گندمان بگوییم، کم گفته‌ایم. گونه‌های نادری از پرندگان در این منطقه قرار دارند. از جمله آنها می‌توان به لک‌لک‌ها، پرندگان شکاری، حواصیل، بالکان‌ها، مرغابی سانان، یلوه و سلیم اشاره کرد. در اطراف این تالاب گونه‌های جانوری مار، قورباغه، گرگ، روباه، گراز و … یافت می‌شود.

در داخل تالاب نیز انواع ماهی‌ها مانند ماهی گورخری، سفید کولی، ماهی پوزه‌ای، سیاه ماهی و … وجود دارد. پرندگان مهاجر حواصیل، اردک، اگرت، انواع مرغابی‌ها، کوکر و آنقوت هر ساله به این تالاب وارد می‌شوند و از این لحاظ تالاب مانند یک زیستگاه برای حفاظت از پرندگان مهاجر اهمیت دارد. این پرندگان از مناطق سیری و اروپایی راهی این تالاب می‌شوند، مسافت زیادی را می‌پیمایند و در تقریبا تا اواخر زمستان در تالاب گندمان می‌مانند و سپس به جایی که بودند برمی‌گردند. این مساله‌ای است که گندمان هر سال آن را تجربه می‌کند و از این منظر اهمیت زیادی برای فعالان محیط‌زیست و طرفداران حقوق حیوانات و پرندگان دارد.

زیبایی‌های تالاب

به داخل تالاب که نگاه کنید، انعکاس بسیار زیبای رشته کوه چرو را خواهید دید. رشته کوهی که 3500 متر ارتفاع دارد. در اطراف تالاب، مرغزار زیبایی وجود دارد و ترکیب این مرغزار با تالاب، پوشش گیاهی و منظره‌ی کوهها به راستی دل‌انگیز است. مرغزار جایی برای چرای چهارپایان است. شاید تعدادی از چوپان‌ها را در اطراف ببینید. یکی از زیباترین مناظری که از دور می‌توان محو آن شد، تصویر تالاب گندمان و چغاخور است.

سرچشمه تالاب گندمان از کجاست؟

این سوال بسیاری از گردشگران و مسافران در بازدید از این تالاب است. اینکه آب این تالاب از کجا تامین می‌شود. اولا که بخشی از خروجی تالاب چغاخور وارد این تالاب می‌شود. از طرف دیگر، بارش‌های مداوم برف و باران یک منبع دیگر و چشمه‌هایی که در اطراف تالاب قرار دارند، دیگر سرچشمه‌ها برای گندمان است. از جمله سرچشمه‌های تالاب می‌توان به چشمه گل کوچک، چشمه گل بزرگ، مردان شیر برنجی و چشمه نصیرآباد اشاره کرد. در کنار تمام این موارد رودخانه‌ی آق بلاغ نیز در تامین آب این تالاب تاثیرگذار است.

پوشش گیاهی اطراف تالاب گندمان

نکته‌ی دیگر که در بازدیدهای خود به این تالاب حتما باید به آن توجه داشته باشید، پوشش گیاهی بی‌نظیر و خاص آن است. همین پوشش گیاهی خاص سبب زیبایی دوچندان این تالاب شده است. گونه‌های گیاهی حاشیه‌ای و نم‌پسند در اینجا می‌رویند. در اطراف این تالاب گیاهان بید، مرغ، ساز، نی، زنبق، بارهنگ آبی، هزارنی، لویی، عدسک آبی، بزباش، نخل مرداب و … وجود دارد. پس قرار است که شما در کنار یک طبیعت‌گردی فوق‌العاده ، کلاس گیاه شناسی نیز در اطراف این تالاب داشته باشید.

بهترین زمان سفر به تالاب گندمان

از نظر آب و هوایی، بهترن زمان برای سفر به این تالاب در فصل بهار و تابستان است. از آنجایی که این منطقه سردسیر محسوب می‌شود، روزهای زمستانی آن بسیار سرد و پربرف است. برای همین سفر کردن در فصل زمستان مقداری سخت و خسته‌کننده است. این در حالی است که در روزهای گرم تابستان، آب و هوای اطراف تالاب خنک و خوب است. پس در فصل بهار، تابستان و حتی پاییز می‌توانید این تالاب را برای سفر کردن خود انتخاب کنید. بهتر است بدانید که گاها در زمستان‌ها دمای هوای گندمان به 30 درجه زیر صفر و در تابستان‌ها به 30 درجه بالای صفر نیز می‌رسد. دلیل اینکه در بعضی روزهای زمستان هوای این منطقه انقدر سرد است به هجوم توده‌های سرد قطبی که از مناطق پرفشار سیبری می‌وزند برمی‌گردد.

آدرس تالاب گندمان

به استان زیبای چهارمحال و بختیاری بروید، در شهرستان بروجن و شهر گندمان، تقریبا در فاصله‌ی 90 کیلومتری از شهرکرد؛ تالاب بسیار زیبای گندمان قرار دارد. آدرس این تالاب در جاده حسین‌آباد، سپس جاده خاکی گندمان به اشکفت زلیخا و ادامه‌ی آن جاده نصیرآباد است. اگر جاده حسین‌آباد که در سمت شرق تالاب قرار دارد را دور بزنید به روستای زیبای نصیرآباد خواهید رسید. اگر هم از داخل شهر گندمان به سمت تالاب می‌روید که به خیابان شهید مطهری بروید. در آنجا یک مسیر به سمت تالاب وجود دارد.

اطلاعات ضروری برای بازدید

متاسفانه امروزه، درصد زیادی از تالاب در معرض خشکی است. به دلیل اینکه از آب تالاب برای مصارف کشاورزی به صورت بی‌رویه صورت گرفته است، آسیب‌های زیادی به تالاب وارد شده است. در کنار اینها افرادی در سالهای اخیر به نیزارهای تالاب حمله کرده‌اند و این هم ردپای زیست‌محیطی خاص خود را به دنبال داشته است.

• قطعا بازدید از تالاب نیازی به پرداخت هزینه ندارد. اما اگر بخواهید از امکانات ورزشی و تفریحی اطراف استفاده کنید، باید هزینه پرداخت کنید.
• مدت زمان پیشنهادی ما برای بازدید از این جاذبه‌ی طبیعی حداقل 3 ساعت است.
• پیشنهاد ما این است که در بازدید از تالاب‌ها تا حد امکان یک دوربین چشمی یا دوربین عکاسی باکیفیت به همراه داشته باشید. حیات وحش و جاهای دورتر از خود را رصد کنید. البته می‌توانید از تلسکوپ‌های پرنده‌نگری نیز بهره ببرید. خیلی مهم است که آیین طبیت‌گردی و راهنمای پرنده‌نگری را از قبل مطالعه کرده باشید.
• در سفر به تالاب تمام حواس خودتان را جمع کنید، تا خدایی نکرده آسیبی به هیچ کجای این زیست بوم وارد نکنید. کتاب راهنمای پرنده‌نگری به شما کمک می‌کند تا پرندگان را تشخیص دهید و رفتارهای آنها را بهتر کنترل کنید. به همراه داشتن عینک آفتابی، کلاه، آب، میان‌وعده غذایی، کرم ضد آفتاب، دوربین عکاسی و هر آنچه احساس می‌کنید نیاز دارید را فراموش نکنید.

احتیاط …

• هیچگاه در بازدید از تالاب‌ها و مناطق دارای پوشش گیاهی، آتش روشن نکنید، گاه تنها یک جرقه سیگار می‌تواند یک منطقه را به آتش بکشاند. و این آتش بسیاری از گونه‌های جانوری و گیاهی منطقه را از بین خواهد برد، پس نیاز است که خیلی محتاط باشید.
• برای ماندن در جوار این تالاب، می‌توانید به روستاهای اطراف بروید و یا به داخل شهر گندمان برگردید.

امروزه این تالاب در معرض خشکی است، هرچه زودتر برای دیدن آن برنامه‌ریزی کنید.

آب و هوای منطقه تالاب گندمان

سفر کردن به طبیعت و دیدن زیبایی‌های طبیعی همیشه یکی از لذت بخش‌ترین بازدیدها و گردشگری‌هاست. برای رفتن به دل طبیعت باید نکاتی را قبل از سفر بررسی کرد. یکی از این موارد آب و هوا و شرایط جوی مقصد است. در این بخش آب و هوا و شرایط جوی گندمان آورده شده است. با مراجعه به این بخش از شرایط جوی این تالاب در لحظه آگاه شوید.

گندمان آب و هوای

لوکیشن دقیق تالاب گندمان

در قسمت بالا به آدرس و مسیرهای دسترسی این تالاب اشاره شده است. دراین بخش لوکیشن دقیق این تالاب آمده است. با استفاده از گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این تالاب را مسیریابی کنید.

عکس‌های این پست را جناب آقای حسین رحمانی عزیز ثبت نموده‌اند.