تیمچه و سرای بخشی کاشان یا کاروانسرای بخشی کاشان از جاهای دیدنی کاشان بحساب می‌آید. کاشان شهری با بافت قدیمی و بازار تاریخی است که جاذبه‌های گردشگری متعددی دارد. در این مقاله قصد داریم شما را با تیمچه و سرای بخشی کاشان آشنا کنیم. ساخت بازار قدیمی کاشان به دوران صفویه باز می‌گردد، اما در زلزله سال 1192 بخش زیادی از آن تخریب می‌شود. در زمان فتحعلی شاه بازار بازسازی و مرمت شده و کسب و کار در آن رونق می‌گیرد. با ما همراه باشید تا در این مقاله به معرفی، بیان تاریخچه، معماری، نحوه دسترسی و جاهای دیدنی کاشان نزدیک تیمچه و سرای بخشی بپردازیم.

قرار گرفتن جاذبه‌های تاریخی در بازار کاشان مانند آب انبار، مسجد، مدرسه، کاروانسرا هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. برای بازدید از این جاذبه‌ها لازم است یک روز را در نظر بگیرید تا بتوانید با خیالی آسوده به بازدید از تمامی آن‌ها بروید.

معرفی بازار کاشان

بازار سنتی کاشان از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی کشورمان محسوب می‌شود و از خیابان بابا افضل تا دروازه دولت ادامه دارد. مجموعه بازار کاشان دارای فضاهایی با معماری بی‌نظیر بوده که از قدیم الایام بر سر راه بازرگانان ساخته شده است. بازار کاشان از پر رونق‌ترین بازارهای ایران بوده و اوج آن نیز به زمان صفویه باز می‌گردد.

اغلب جهانگردان و بازرگانان به شهر کاشان سفر کرده و از مجموعه بازارهای آن دیدن می‌نمودند. و عظمت و شکوه آن را می‌ستودند. در این بازار قدیمی بناهای تاریخی متعددی مانند مسجد میدان میرعماد، مسجد طمقاچی، مسجد بالا بازار، حسینیه سوراخ ریسمان، مسجد کفش دوزها، کاروانسرای میرپنج، نراقی‌ها، بروجردی‌ها، رباط، زغالی‌ها، غفارپور، تیمچه امین الدوله، تیمچه بخشی، تیمچه سید آقا، تیمچه صباغ، آب انبار بالا بازار قرار دارد.

نکته جالبی که در مورد بازارهای ایران مطرح می‌شود. این است که در هر قسمت از بازار که صنف خاصی فعالیت می‌کند، آن را با نام همان صنف می‌شناسند. به طور مثال بازار مسگرها، کفش دوزها، زرگرها، خیاط‌ها، بزازها و غیره.

معماری تیمچه و سرای بخشی کاشان

تیمچه بخشی کاشان از بناهای برجسته این شهر می‌باشد. که قدمت آن به دوران قاجار باز می‌گردد. بانی آن حاج حسین بخشی بوده است. طرح سرای بخشی کاشان مجموعه‌ای از فضاهای باز و بسته می‌باشد. طراحی کلی بدین شکل است که تیمچه و سرا به وسیله یک هشتی به یکدیگر و به بازار وصل می‌شوند.

بین فضاهای اصلی و میانی، فضاهای خردتری را طراحی کرده‌اند. که دارای هندسه و نظم دقیقی بوده و این امر ظرافت و دقت معمار را می‌رساند. مهم‌ترین فضای تیمچه و سرای بخشی کاشان به فضای میانی تیمچه مربوط می‌شود که دارای شکلی کشیده است. فضای میانی در وسط گشاده‌تر بوده و با طاق‌بندی سقف همراه شده که سبب می‌شود در آن مرکز زیبایی ایجاد گردد.

قسمت مرکزی در فضای میانی تیمچه بخشی کاشان، دارای فضای گنبدی، بزرگ، بلند و روزنی دوازده گوش است. در طرفین قسمت ذکر شده طاق‌های مدور و کوچک‌تر دیده می‌شود. گنبدهای این قسمت یزدی‌بندی شده و جدارها و طاق‌ها دارای تزئینات معلق هستند.

کلیپ سرا و تیمچه بخشی کاشان

کاشی و یزدی بندی سقف سرای بخشی بسیار بیشتر از جداره‌ها بوده و همین امر سبب می‌شود که جلوه سقف بسیار بیشتر باشد. سطح کف حجره‌ها از فضای میانی بالاتر بوده و در قسمت جلوی هر حجره یا دو حجره، پلکانی وجود دارد. بعدها برای تسهیل ورود افراد به حجره‌ها این پله‌ها ساخته شده اند. در فضای بین دو حجره، راهرویی وجود دارد که به عنوان کفش کن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در قسمت شمال غربی تیمچه بخشی راهروی باریکی وجود دارد که آن را به بازار متصل می‌کند. وجود این راهرو سبب شده که معمار بتواند حجره‌های بیشتری را در این تیمچه بسازد. دقت معمار در تعبیه این راهرو قابل تحسین بوده چرا که از تمامی فضاهای موجود به بهترین نحو استفاده کرد. همچنین ظرافت لازم برای طراحی را در حد ایده آل انجام داده است.

بخش های تیمچه و سرای بخشی بازار کاشان

نمای دو طبقه گچ اندود بوده و دارای راهروی مرکزی چهارسو است. حجره‌ای طویل در قسمت مرکزی تیمچه و سرای بخشی کاشان است که شباهت زیادی به راهروی مرکزی دارد. در قسمت جنوب غربی این بنا نیز راهرویی وجود دارد که راهی به بازار نداشته و در واقع حجره‌ای مرکب محسوب می‌شود.

تیمچه و سرای بخشی کاشان در قسمت جنوبی به وسیله یک راهروی کوتاه و طبقه‌ی بالایی حجره، به فضایی وصل می‌شود که حکم هشتی دارد. فضای نامبرده از شمال به تیمچه، از جنوب به بازار کفاش‌ها، از شرق به سرا مرتبط می‌گردد. هشتی حکم تیمچه‌ای کوچک دارد. زیرا حجره‌هایی در دو طبقه در اطراف آن قرار دارند و همچنین گنبدی با تزئینات یزدی بندی گچی در آن ساخته شده است.

راه رسیدن به حجره‌های فوقانی پلکان‌هایی است که در زوایا و هشتی قرار دارد. حجره‌‌ها از درون به یکدیگر راه دارند یا راهرویی در پشت آن‌ها ساخته شده که دسترسی آن‌ها را به هم افزایش می‌دهد. حجره‌هایی که در قسمت شرقی هشتی هستن.د با ایوان در ارتباط بوده که فضای رواق مانندی ایجاد می‌کند که به صحن سرا مشرف است.

سرای بخشی کاشان دو طبقه است که یک طبقه آن پایین‌تر از کف تیمچه است. و دسترسی به صحن در گذشته از طریق پلکانی بوده که آن را به زیرزمین هشتی متصل می‌کند. در حیاط سکویی نامتقارن وجود دارد که حاصل بیرون زدگی سقف زیرزمین می‌باشد. حیاط به وسیله آجر فرش شده و البته امروزه تنها یک باغچه کوچک از آن باقی مانده است.

کلیپ سرای و تیمچه بخشی کاشان

موقعیت جغرافیایی و نحوه دسترسی به تیمچه و سرای بخشی کاشان

تیمچه و سرای بخشی کاشان در بازار قدیمی و سنتی قرار داشته و برای بازدید از این بنا باید وارد بازار سنتی کاشان بخش بازار خیاط‌ها شوید. در کنار تیمچه امین الدوله می‌توانید این تیمچه بسیار زیبا و تاریخی را مشاهده نمایید.

آب و هوای شهر کاشان

برای بازدید از جاذبه‌های دیدنی شهر کاشان، دانستن شرایط جوی و آب و هوایی این منطقه از مهم‌ترین نکات است. در این بخش آب و هوای این شهر آورده شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از شرایط جوی این شهر در هم روز آگاهی یابید.

کاشان WEATHER

لوکیشن دقیق تیمچه و سرای بخشی کاشان

در بخش‌های بالا به آدرس و مسیرهای دسترسی به بازار تاریخی کاشان اشاره شده است. در این بخش برای دستیابی بهتر و ساده‌تر به این بخش و تیمچه، لوکیشن دقیق آن نیز آورده شده است. با مراجعه به این بخش و با کمک نرم افزار گوگل مپ می‌توانید تا رسیدن به این سرای قدیمی را به سادگی مسیریابی کرد.

اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید، می‌توانید بر روی این لینک کلیک(لمس) کرده تا شما را در روش استفاده از این نرم افزار یاری رساند.

عکس‌ها و کلیپ‌های این مطلب را جناب آقای امیر پاشایی عزیز ثبت و ضبط نموده‌اند.