جنگل های هیرکانی با ابهتی بی‌نظیر و مناظری زیبا، گنجینه دوست‌داشتنی کشور ایران محسوب می‌شود. البته دنیای متراکم و همیشه‌سبز جنگل های هیرکانی، امری مهم در جذب گردشگر و توریست می‌باشد. بنابراین در عالم نوشتار از دائره‌المعارف سفر در ایران، معرکه‌ای دوست‌داشتنی از جنگل هیرکانی انتخاب و به بیان مطلب می‌پردازیم. جنگل های هیرکانی که در عالم خیال و حتی واقعیت، انگار بر فراز ابرهای رشته‌کوه‌های رفیع آنها می‌توان پرواز کرد. بی‌شک در میان هوای مه‌آلود و اغلب بارانی این جنگل‌های دلپذیر، می‌توان قدم زد. آنگاه ناظر زیبایی، درختان تنومندی بود که عاشقانه درهم‌تنیده‌اند. حتی اشک‌های این درختان را در خیسی باران تندی که می‌بارد، دید و از آن حکایت‌ها ساخت. در این جنگل‌ها چشم‌انداز تسکین‌بخشی را در میان‌برگ‌های زرد، نارنجی و حتی قرمز فصل پاییز ببینید و آرامش بیابید. بنابراین حالا که قصد داریم بنویسیم، شما نیز بخوانید تا از دل‌نوازی مناظر مشعوف و مسرور گردید.
جنگل هیرکانی
در دیباچه کلام به تعریف جنگل های هیرکانی، پرداخته و بیان می‌داریم که جنگل هیرکانی کجاست. البته باید از قدمت جنگل هیرکانی و حتی از اهمیت جنگل های هیرکانی نیز، آوازه سخن سر داد. آنگاه جای دارد، به‌روشنی از رنگ سبز زیبای این جنگل‌ها در پوشش گیاهی و انواع درختان آن نیز، بگوییم. اما اگر پوشش گیاهی جنگل های هیرکانی مدنظر قرار می‌گیرد، حیف است از حیوانات آن سخن نگفت. حالا از جنگل های هیرکانی گیلان در بازی با رنگ سبز، مازندران با ایثار زیبایی و همچنین گلستان نیز می‌گوییم. حتی اجازه دهید از عوامل مخرب بقای این ثروت ملی کشور، با افسوس بسیار سخن بگوییم. البته هر چه بیان کنیم، ،هنوز از اسرار هیجان‌انگیز و سّر وجود این منابع عظیم و این شکوهمندی بی‌بدیل نگفته‌ایم. بنابراین وقت آن است که گوش جان بسپارید تا به شناختی وسیع، از جنگل های هیرکانی دست یابید.
چگونگی جنگل های هیرکانی
دورنمای منحصربه‌فرد جنگل هیرکانی را، در نمای زیبا و بسیار متراکم آنان می‌توان دید. درختان دلپذیر این جنگل‌ها، از قدمتی بسیار برخوردارند که آنان را مربوط به دوره سوم زمین‌شناسی می‌دانند. بنابراین قدمت این جنگل‌های دلگشا و دلچسب را، چندین میلیون سال حدس می‌زنند. حتی می‌توان گفت بخش اعظم جنگل‌های شمال کشور را، جنگل های هیرکانی تشکیل می‌دهد. بی‌شک این ذخایر طبیعی و باارزش که درواقع میراثی از دوران یخبندان هستند، باید همواره موردحفاظت قرار بگیرند. البته حفاظت از این ثروت ملی بر عهده، دو سازمان مهم محیط زیست و میراث فرهنگی می‌باشد. باید دانست در هوای سرد و یخبندان، حیات این جنگل‌ها علناً غیرممکن می‌باشد. بنابراین بقاء جنگل های هیرکانی را در حاشیه دریای خزر که از شرایط آب و هوایی معتدل‌تری برخوردار است، می‌بینید. اما این جنگل‌ها با پوششی از انواع گیاهان و زیست جانوری متنوع در فراهم‌سازی اکسیژن و هوای تمیز دخالت دارند.
جنگل هیرکانی کجاست؟
وقتی سخن از جنگل هیرکانی است، بی‌شک به این اندیشیده‌اید که جایگاه جنگل هیرکانی کجاست؟
باید دانست بخش عمده این منبع بااهمیت آبی جهان، در ایران و ناحیه کوچکی نیز در کشور آذربایجان واقع است. این جنگل‌ها را بیشتر می‌توان، در بخش شمالی رشته‌کوه البرز و ناحیه وسیعی در حاشیه جنوبی دریای خزر مشاهده نمود. البته پراکندگی گستره زیبای جنگل های هیرکانی را، در شش استان کشور ایران می‌توان دید. باید دانست وجود پرخاصیت این جنگل‌ها، از جمهوری آذربایجان شروع شده و سپس به استان آذربایجان شرقی در ایران می‌رسد. بعد از گذری فرح‌بخش از استان‌های اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، سمنان آنگاه به استان خراسان شمالی نیز بسط می‌یابد. اما باید دانست بخش عمده‌ای از جنگل های هیرکانی، استان مازندران را پوشش می‌دهد. آنگاه حیاتی دلچسب، در این خطه شمالی کشور پدید می‌آورد.
بیشتر بدانید از نام هیرکان
اگر خواهان این هستید بدانید نام هیرکان از کجا پدید آمده است، باید گفت این نام به گویش مازنی می‌باشد. حتی در گذشته به گرگان، هیرکان اطلاق می‌شد. البته اسامی جرجان و ورکان نیز، از دیگر نام‌های گرگان می‌باشد. همچنین در زبان یونانی گرگان را، هیرکانیا، به عربی جُرجان و در زبان پهلوی نیز وُرکان می‌نامند. بنا به اعتقاد مؤلف کتاب «فرهنگ پهلوی» واژه اورکانه یا ورکان اوستایی در نوشته‌های پهلوی، به‌صورت «اورککان»، «گولکان» بوده است. البته بعدها این نام در متون فارسی، به شکل «گرگان» تغییر و تکامل یافته است. اما لازم است بدانید ریشه کهن هیرکانی، درواقع در اوستا وهرگ به معنای گرگ می‌باشد. بنابراین این واژه به «هیرکانیا» یا اقلیم گرگ‌ها که نام تاریخی شهر گرگان است، خوانده می‌شود. شایان‌ذکر است که جنگل های هیرکانی نیز، اقتباسی از این نام را در بر دارد.
قدمت جنگل هیرکانی و تاریخچه آنها
قدمت جنگل هیرکانی چقدر است و چرا جنگل هیرکانی، به فسیل‌های زنده شناخته می‌شود؟
در پاسخ باید گفت که سن این جنگل‌ها را، از 25 تا 50 میلیون سال حدس می‌زنند. یعنی عصری با قدمتی که حتی به دوران سوم زمین‌شناسی نیز، می‌رسد. حتی زمین‌شناسان بر این باورند این جنگل‌ها، فسیل‌های زنده‌ای هستند که از دوران متعدد یخبندان حفظ و در امان مانده‌اند. دوران یخبندانی که بخشی از زمین توان ایستادگی، در برابر سرمای زیاد آن را نیاورد. اما این جنگل‌ها در ایران و آذربایجان تاب ایستادگی آورده و به میراثی دوست‌داشتنی، از تاریخ گذشته تبدیل شده است. حالا به جنگل‌هایی که میلیون‌ها سال است، هوای پاک و پر از اکسیژن را به زمین تحفه می‌دهند، قدم بگذارید. آنگاه ریه‌هایتان را از این هوای دلچسب پرکنید و هوای دلپذیر این جنگل‌ها را استشمام نمایید. با این پیاده‌روی خوشایند، گویی به دل تاریخ قدم می‌گذارید.
اهمیت جنگل های هیرکانی
راستی تا حالا، فکر کرده‌اید که اهمیت جنگل های هیرکانی در چیست؟
باید دانست مبنای اهمیت این جنگل‌ها ازاین‌جهت است که بخش زیادی از ذخایر آبی را، در قلب خود نهفته دارد. لذا می‌توان جنگل های هیرکانی را، عامل مهمی در ممانعت از بروز سیلاب‌های سرنگون کننده دانست. حالا بشنوید از خاک غنی این جنگل‌ها که با دربرداشتن حیات نادر جانوری و گیاهی، درواقع یک «پناهگاه زیستی» است. نوار سرسبز متشکل از این جنگل‌ها، در بخش جنوبی دریای خزر و ناحیه شمالی رشته‌کوه البرز گستره وسیعی دارد. بنابراین این خطه سرسبز و روح‌بخش دارای مناسب‌ترین شرایط رشد، جهت گونه‌های جانوری و پوشش گیاهی بسیار متنوع می‌باشد. البته آبوهوای معتدل و مرطوب دریای خزر و آبوهوای کوهستانی در نواحی ییلاقی، در رشد درختان این جنگل‌ها بی‌ارتباط نمی‌باشد. درختانی که زیبایی سبزینه خود را به آسمان آبی، ایثار نموده و ازاین‌رو سر به افلاک می‌سایند.
بازهم در باب اهمیت جنگل های هیرکانی
ازاین‌رو می‌توان جنگل های هیرکانی ایران و آذربایجان را، به‌عنوان بااهمیت‌ترین مناطق حیات در کره زمین دانست. این مناطق با شرایط ویژه خود ازنظر اقلیمی، نقشی مثمر در تشکیل چرخه زندگی دارند. بی‌شک خاک نرم، نفوذپذیر و غنی این منابع طبیعی، نقشی در تصفیه هوا و دستیابی به هوای پاک فراهم می‌آورد. همچنین وضعیت جغرافیایی این میراث جهانی، منطقه را آماده بارندگی‌های بسیار زیاد و تند می‌کند. البته تنها وجود پرمنفعت این جنگل‌های سرسبز، می‌تواند مانعی در جاری شدن سیل و بقای زندگی آدم‌های پیرامون جنگل باشد. همین‌طور با جذب آب این بارندگی‌ها، منابع عظیم آب ذخیره می‌گردد. اما هنوز تمام نشده و از طبیعت زیبای این جنگل‌ها که در جذب گردشگر نقش اساسی دارد نیز، باید گفت. از دیگر عوامل باید، نزدیکی به دریا و موقعیت مناسب جنگل و مناظر زیبا در جذب توریست را خاطرنشان داشت.
مساحت و ارتفاع جنگل های هیرکانی
اگر بخواهیم از مساحت کلی جنگل های هیرکانی بگوییم، برآورد آنها حدود تقریبی 2.125.000 هکتار تخمین زده می‌شود. از این مقدار حدود 2میلیون هکتار در سرزمین ایران و همچنین تقریباً 20.000 هکتار نیز در کشور آذربایجان واقع است. همین‌طور گستره عمودی و ارتفاع جنگل های هیرکانی، اغلب از سطح دریا آغاز می‌شود. اما این بلندا تا 2800 متری نیز، می‌رسد. البته قابل کتمان نیست که حدود تقریبی 50 درصد جنگل‌های حیات‌بخش و نشاط‌آور هیرکانی، درگذر زمان رنگ نابودی را پذیرفته‌اند. اما همچنین جای خوشحالی است که هم‌اکنون نواحی محدودی از جنگل های هیرکانی، جزء مناطق حفاظت شده به شمار می‌آیند. بنابراین شایسته است با مراقبت و حراست از این ثروت ملی، گامی در جهت بقای جنگل های هیرکانی برداریم.
انواع درختان جنگل هیرکانی
می‌دانید همواره جنگل و درختان آن حائز اهمیت بسیاری هستند، اما چرا؟
بی‌شک فرآیند حیات‌بخش تنفس به طریق پخش اکسیژن، از درختان متنوع جنگلی صورت می‌گیرد. بنابراین درختان، نقش شکوهمندی در تمیزی و پاک‌سازی هوا دارند. اما در رابطه با انواع درختان جنگل هیرکانی از نوع کهن‌سال باید به گونه بلند مازو یا بلوط اشاره داشت. حتی از موارد دیگر درخت خزان کننده نمدار است که دارای برگ‌های پهن و دندانه‌دار، می‌باشد. همچنین گل‌های زردرنگ و خوش عطری، در وقت گل‌دهی دارد. حالا اجازه دهید بگوییم که در جنگل‌های سرسبز هیرکانی، به‌ویژه در ارتفاعات با درختان همیشه‌سبز و راست‌قامت سرو مواجه می‌شویم. همچنین درختانی مانند سرو سابینا، لور یا ( انجیر معابد)، گونه غالب اوری و کامونیس نیز، در ارتفاعات قابل مشاهده است. اما در دامنه‌ها که دارای بلندای کمتری نسبت به مناطق مرتفع کوه‌ها می‌باشد، درختانی مانند ممرزستان و راش را می‌بینید.
پوشش گیاهی جنگل های هیرکانی
درخت راش با ویژگی سایه‌پسندش و با شاخ و برگ فراوانی که دارد، از درختان باارزش جنگل هیرکانی است. همچنین باید گفت درختان را،ش، سهم زیادی از جنگل های هیرکانی داشته و بسیار انبوه و متراکم هستند. اما گونه‌های متنوع انجیلی، توسکا با قدرت جذب آب زیاد، درختچه‌های کوتاه و شمشادها، در ناحیه پست جلگه‌ای مشاهده می‌شوند. البته بازهم از درختان هیرکانی می‌توان افرا، زبان‌گنجشک، بارانک، بوته‌های زغال‌اخته، و درختچه‌های خاس با برگ‌های ضخیم و چرمی گفت. اما نباید از درختان نارون، لرگ، خرمندی و درخت لیلکی با تاج بزرگ، پهن و برگچه‌های بیضی‌شکل آن غافل شد. تازه انواع تمشک، سیب‌وحشی، آلوچه‌وحشی، انجیر، ازگیل و زالزالک را نیز در پوشش گیاهی جنگل های هیرکانی می‌توان مشاهده نمود. حتی این مناطق جایگاه ویژه‌ای از پوشش گیاهی نادری، نظیر سرخدار، سرونوش و زربین با شاخه‌های افقی یا مایل می‌باشد.
حیوانات جنگل های هیرکانی
این جنگل‌های زیبا و افسانه‌ای روزگاری جولانگاه، حیواناتی نظیر ببر مازندران با پنجه‌های باابهت و شکوهمند بود. البته امروزه، شاهد انقراض بسیاری از حیوانات در این نوار سرسبز می‌باشید. اما هنوز تنوع زیستی جانوران زیبایی که درواقع پناهگاهی ایمن در جنگل های هیرکانی یافته‌اند، بسیار است. از آن جمله می‌توان از حیواناتی نظیر مارال، شوکا، شغال طلایی، قوچ و پلنگ نام برد. همچنین بهتر است به گرگ خاکستری و خرس قهوه‌ای، بزرگ‌ترین و قدرتمندترین گوشت‌خوار در خشکی‌ها اشاره داشت. البته باید از نام جانورانی چون خرگوش، کل، بز، گراز، گورکن، سیاه‌گوش، اسبچه خزری و گربه‌های وحشی نیز دور نماند. درعین‌حال نباید از موش جنگلی و تشی، بزرگ‌ترین جونده سرزمین ایران با قدرت سازگاری بالا نیز غافل شد. همین‌طور در رابطه با پرندگان از کبوتر جنگلی، جی‌جاق با پروازی آرام، انواع سنگ چشم و عقاب جنگلی باید گفت.
بازهم در مقوله حیوانات جنگل های هیرکانی
درعین‌حال از پرندگانی مانند شاهین، قرقاول پرنده زیبای تزئینی، بلدرچین، انواع سارگپه به‌ویژه سارگپه تاجدار جنگلی سخن می‌گوییم. تعداد پرندگان و اقسام حیوانات در جنگل های هیرکانی، آنقدر زیاد است که از نام بردن بسیاری باید گذشت. اما به‌اجمال از خزندگانی نظیر سوسمار سنگی شکم سبز، مار آبی که غیر سمی است نیز، سخن به میان می‌آوریم. حتی از دوزیستان‌ها نیز در این جنگل‌ها به قورباغه جنگلی هیرکانی، سمندر گرگانی و وزغ تالشی اشاره می‌کنیم. بی‌شک از حشرات نیز باید از عنکبوت گرگی که شکارچی قدرتمند و تیزبینی است، گفت. صبر کنید حتی از پروانه‌ها با چشمانی اغلب بزرگ و مدور، نیز می‌گوییم. اگر اجازه دهید در شمار زیاد این تنوع حیات، از ماهی‌هایی مانند تاس ماهی ایرانی و روسی نیز نام می‌بریم. راستی ماهی قزل‌آلای خال قرمز، ماهی کپور و … نیز جزء این حیات جالب‌توجه در جنگل های هیرکانی محسوب می‌شوند.
ثبت جهانی جنگل های هیرکانی در یونسکو
آیا فکر کرده‌اید که ثبت جنگل های هیرکانی در فهرست جهانی یونسکو، دارای چه اهمیتی است؟
سرانجام در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو در پایتخت جمهوری آذربایجان، این ثبت اعلام شد. درواقع در باکو و در چهاردهم تیرماه سال 1398، در همین نشست بود که ثبت جهانی یونسکو، صورت پذیرفت. آنگاه جنگل های هیرکانی به‌عنوان میراث طبیعی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفتند. بی‌شک این ثبت ارزنده، منافع زیادی برای جماعت ساکن در مناطق هیرکانی و ایران در پی دارد. این موضوع شامل محافظت، نگهداری و حتی تبلیغات شایسته در جهت اعلام ارزش‌های این جنگل‌ها، به جهان و جهانیان می‌باشد. اما نباید از توسعه و جذب توریست به دلیل ثبت در لیست میراث جهانی نیز، غافل شد. همچنین این مسئله با توسعه گردشگری، فراهم آمدن تعداد زیاد مشاغل، افزایش درآمد و سیر صعودی رفاه اجتماعی بی‌ارتباط نمی‌باشد.
جنگل های هیرکانی گیلان
گیلان مصفا با آب و هوایی تمیز و پاک، در قلب طبیعت خود پذیرای جنگل های هیرکانی است. جنگل‌هایی که روح می‌بخشد، نشاط و طراوت می‌دهد و با این طبیعت بکر جان آدمیان را تازه می‌سازد. حالا در این هیاهوی نشاط‌بخش طبیعت گیلان از جنگل‌های زیبا و سرسبز هیرکانی با شما همراه می‌شویم. آنگاه از این سرسبزی دلپذیر، حظ ببرید و سرمست شوید.
تالاب امیر بکنده شهرستان رشت
در اکوسیستم نایاب این تالاب جنگل های هیرکانی که به‌عنوان خزری نیز شناخته می‌شوند، یک ثروت ملی به‌حساب می‌آیند. البته باید از تالاب‌های طبیعی امیر بکنده شهرستان رشت گفت که حیات پرتنوعی از گیاهان آبزی را، متجلی می‌سازند. حتی این رویش گاه طبیعی درختان پهن‌برگ و خزان کننده یا برگ‌ریز جهان، به‌عنوان میراث ملی معرفی می‌شوند. آنگاه به‌منظور حفظ و حراست از جنگل هیرکانی تالاب امیر بکنده، آن را در آثار طبیعی ملی ایران ثبت کرده‌اند.
جنگل فتاتوی خمام
باید دانست جنگل های هیرکانی فتاتو در حیطه جلگه‌ای، در بخش خمام رشت و در استان گیلان قابل مشاهده است. حتی جنگل فتاتو، تنها باقیمانده از توسکاستان‌های قشلاقی حاشیه دریای خزر در گیلان می‌باشد. این جنگل درواقع جزء میراث معنوی ایران، محسوب می‌شود. آنگاه با درختان دل انگیزش، به‌عنوان یک اثر ملی و طبیعی نیز ثبت شده است. اما حیف و صد حیف بی‌خبرانی ناآگاه به‌عنوان ساخت جاده، تیشه بر حیات این جنگل حیات‌بخش و دلپذیر زده‌اند. آنگاه به عمل شنیع و ناپسند قطع برخی از درختان این جنگل هیرکانی، اقدام نموده‌اند.
لیسار تالش
لیسار ناحیه‌ای بسیار زیبا در شمال تالش است که تلفیقی از ساحل دریا، جنگل های هیرکانی و کوهستان‌های تماشایی می‌باشد. زیبایی دل‌انگیز لیسار تالش در استان گیلان، با ترنم آوای موسیقی پرندگان نقشی بی‌بدیل می‌یابد. آنگاه با سرسبزی کوه‌ها و نوای آبشارهای آن، تکمیل می‌گردد. راستی آیا می‌دانید، لیسار به چه معنایی است؟
در تعریف این واژه باید گفت معنای آن، مکان درخت لی یا نارون و … را در بردارد. همچنین باید دانست در ارتفاعات و شیب‌هایی که قابلیت دسترسی نداشته‌اند، شاهد رویه تکامل جنگل‌های پهن‌برگ هیرکانی لیسار هستید. اقلیم بسیار مرطوب لیسار با حکایتی از دورنمای هیجان‌انگیز جنگل هیرکانی متشکل بر درختان انجیلی، راش و بلوط باارزش است. همین‌طور این منطقه با چشم‌اندازهای بسیار متنوع و زیبا، به‌منزله گنجینه‌ای طبیعی در فهرست جهانی یونسکو ثبت است.
گشت رودخان، الماسی در جنگل های هیرکانی فومن
حالا قصد داریم در جنگل های هیرکانی گشت رودخان فومن گیلان زمین، شورونشاط را در جلوی دیدگان شما زنده سازیم. بی‌شک از آبوهوای معتدل، مرطوب، مراتع ییلاقی و پوشش زیبای گیاهی در قلب جنگل هیرکانی این نواحی، به وجد می‌آیید. اما وحشت نکنید و از گونه‌های نادر حیواناتی نظیر گراز و خرس و …، به خود ترس راه ندهید. زیرا این حیوانات در منطقه حفاظت شده، گشت رودخان جای دارند. راستی شایان‌ذکر است برای رسیدن به آبشارهای خروشان منطقه هیرکانی، باید در دل این جنگل‌های سرسبز و مهیج پیاده‌روی نمایید. آنگاه ارزش پیاده‌روی در هوای خنک جنگل هیرکانی لذت راه را دوچندان خواهد کرد. حتی در این زیبایی سحرانگیز و دلچسب، انگار به بهشت زمینی قدم می‌گذارید.
سیاهرود رودبار در استان گیلان
اما اجازه دهید سری هم به رودبار که به شهر زیتون شناخته می‌شود، بزنیم. درست متوجه شده‌اید در منطقه سیاهرود رودبار، به سراغ جنگل‌های سرسبز هیرکانی خواهیم رفت. باور کنید با تماشای رودخانه‌ها، کوه‌های مرتفع و مراتع سرسبزی که زیبایی را در مه صبحگاهی ایثار می‌کنند، سرمست می‌شوید. دورنمای زیبایی که با سرسبزی‌ها، به راستی در مه دلپذیر و تماشایی بوده و بر هیجانات آدمی می‌افزاید. بی‌شک طبیعت بکر و رویایی سیاهرود در منطقه حفاظت شده آن، شما را به احتیاط بیشتری خواهد انداخت. آنگاه تنوع پوشش گیاهی و جانوری در جنگل هیرکانی سیاهرود، چشم‌ها را خیره و قلب را به طپشی افزون‌تر وامی‌دارد. حتی این ناحیه کوهستانی با رویش گل‌های کمیاب سوسن چلچراغ و چشمه‌سارهای زیبا، مناظری نفس‌گیر را به ارمغان می‌آورد.
پناهگاه حیات وحش سلکه
در ناحیه جنوب شرقی تالاب انزلی استان گیلان، با منطقه حفاظت‌شده هیرکانی و پناهگاه حیات‌وحش سلکه مواجه می‌شوید. آیا می‌دانستید که این تالاب، مکانی برای زندگی پرندگان مهاجر می‌باشد؟
باید دانست سفره گسترده سلکه، بستری مهیا برای غوغای لذت‌بخش و هیجان‌انگیز پرندگان فراهم آورده است. آن‌چنان‌که پرندگان مهاجر نیز، از ادامه هجرت پرهیز نموده و زندگی در این محیط مساعد حفاظت‌شده را ترجیح می‌دهند. البته سیستم متشکل سلکه از گروه‌های منحصربه‌فرد پوشش گیاهی و جانوری، از برکه، باتلاق مرداب و تالاب برخوردار است. حتی این مجموعه خاص به‌ویژه محلی برای پرندگان آبزی، نظیر غاز و قو و … می‌باشد. درعین حال جنگل های هیرکانی در مناطق حفاظت شده صومعه‌سرای گیلان، محل زیست بی‌نظیری برای جانوران وحشی است.
منطقه محافظت‌شده در سیاه کشیم گیلان
اما باید از منطقه حفاظت‌شده سیاه کشیم در جنوب غربی تالاب انزلی و در حوالی صومعه‌سرای گیلان واقع است، گفت. منطقه‌ای ارزشمند که از تنوع زیستی جانوری و پوشش گیاهی فوق‌العاده، برخوردار و جنگل های هیرکانی نیز دارد. سیاه کشیم، مکانی است که انواع پرندگان در آنجا زندگی کرده و حتی آن را محل تولیدمثل پرستوهای دریایی می‌دانند. منطقه حفاظت‌شده سیاه کشیم با نمایی از تالاب، دنیای خارق‌العاده‌ای از طبیعت زیبا را عرضه می‌دارد. این منطقه دارای پوشش گیاهی نظیر نی، جگن با قدی کوتاه و ظاهری مثل گندم می‌باشد. همچنین بارهنگ آبی، نیلوفر آبی و دیگر گونه‌های کنار آبزی و خشکی زی چون توسکا نیز می‌باشد. اما از جانوران ناحیه حفاظت‌شده سیاه کشیم، می‌توان به اردک بلوطی و تاجدار، خوتکا، کاکایی و … اشاره کرد.
جنگل های هیرکانی مازندران
نوار سبزرنگ خطه دلگشای شمال در جنگل های هیرکانی مازندران، با گستره‌ای افزون‌تر از نقاط دیگر ایران مشاهده می‌شود. حتی جنگل‌های سرسبز و زیبای هیرکانی که جلا بخشی روح و جان آدمیان هستند، مسئولیت افراد مازندرانی را بیشتر می‌سازد. جنگل‌های هیرکانی که در حیطه‌ای به طول 800 و عرضی معادل20 تا 70 کیلومتر، پراکندگی خود را به ظهور می‌رسانند. البته این مناطق دل‌انگیز و دلچسب هیرکانی، از انواع زیادی پرنده، پستاندار و گیاهان بومی درختی و بوته‌ای متشکل است. حتی در این میان بیشترین سهم جنگل های هیرکانی در سرزمین مازندران، جای گرفته است که بر صفای منطقه می‌افزاید. حالا اجازه دهید وضعیت این نقاط هیجان‌انگیز و با طراوت را، در استان مازندران بازگو نماییم.
جنگل الیمستان آمل
جنگل های هیرکانی الیمستان آمل، یکی از نقاط تماشایی استان مازندران است. دورنمای این مناظر هیجان‌انگیز، دیدگان شما را خیره و به بهشتی از این خطه زیبا رهنمون می‌سازد. راستی آیا می‌دانید در قلب جنگل هیرکانی الیمستان آمل، با چه چشم‌انداز زیبایی مواجه خواهید شد؟
نم‌نم شکوهمند باران، هوایی مه آلود، چشمه‌سارها و آبشارهای دل‌انگیز با آبی زلال که زیباترین تابلوی خلقت را ترسیم می‌کند. تازه قله الیمستان یکی از محبوب‌ترین مکان‌های کوهنوردان و عاشقان طبیعتی که بسیار جذاب است، می‌باشد. آنگاه در فصل پاییز در این جنگل هیرکانی پر از درخت، غوغای رنگ‌های زرد، نارنجی و قرمز را مشاهده کنید. با این تماشای دلپذیر و هوای خنک جنگل، سرمست شوید و لذتی بی‌حد و اندازه را مهمان دیدگان خود نمایید.
جنگل بولای ساری
در مجاورت شهر ساری استان مازندران، منطقه‌ای حفاظت شده در سرزمین نیمه مرطوب هیرکانی واقع است. این ناحیه که از جنگل‌های راش هیرکانی متشکل است، بولا نامیده می‌شود. البته بولا شامل منطقه‌ای کوهستانی و دارای شیب‌های تند، بر فراز جنگل‌های خزری نیز می‌باشد. همچنین مناطق کوهستانی و پر از شیب بولا با داشتن جنگل‌هایی دست‌نخورده، مکان مناسبی برای برخی از پستانداران است. باید دانست این محل جایگاه مناسبی جهت زیست حیواناتی نظیر، پلنگ، خرس قهوه‌ای با جثه بسیار بزرگش و … می‌باشد. همین‌طور تفاوت ارتفاع و بلندای ناحیه جنگلی بولا، آن را از آب و هوای گوناگونی مجهز ساخته است. در این میان هوای مه‌گرفته جنگلی، عاملی سبب جذابیت بیشتر منطقه به شمار می‌آید. گذشته از آن آبشار بکر بولا و مراتع ییلاقی سرسبز آن، به دل‌انگیزی فضا بیشتر یاری می‌رساند.
جنگل‌های هیرکانی واز چمستان
منطقه حفاظت‌شده واز چمستان مازندران، پوشیده از جنگل‌های فرح‌بخش هیرکانی است که در جای‌جای آن سر برافراشته‌اند. آنگاه با گذر از مسیر پرفرازونشیب کوهستانی جاده روستای واز در دو سوی آن، محو تماشای چشم‌انداز مهیج جنگلی می‌شوید. حتی از دیدن درختان رفیعی که در بالای کوه خودنمایی می‌کنند، مبهوت شده و لذت فراوانی می‌برید. اما درعین‌حال آبوهوای مطلوب ناحیه ییلاقی واز چمستان، جذابیت ناحیه را زیادتر می‌نماید و بر شکوه و آرامش جان می‌افزاید. تازه بوی رطوبت نم‌نم باران و آوای خروشان رودخانه و نغمات دلنواز پرندگان نیز، به زیبایی محیط اضافه می‌گرداند. باور کنید به‌سادگی نمی‌توان از این فردوس زمینی و این خلقت مدهوش کننده، دل کند. باید زیبایی این منطقه جنگل هیرکانی را، در شکوه پاییز و رقص باشکوه برگ‌های پاییزی دید و آن را ستود. درختان سر به فلک کشیده راش، بلوط و افرا در میان نسیم جان‌بخش منطقه، واقعاً عظمتی بی‌نظیر دارد.
منطقه هیرکانی در کجور نوشهر
در مرکز جنگل‌های شمال، قلب جنگل های هیرکانی در سیمای به‌یادماندنی جنگل بکر کجور می‌زند. این جنگل که مابین شهرهای نوشهر و چالوس واقع است، به‌راستی خوش می‌درخشد. ناحیه هیرکانی و کوهستانی جنگل کجور، در حدفاصل کوه‌های دماوند و علم‌کوه قرار دارد. ازاین‌رو در فصول پاییز و بهار، شاهد بارش باران‌های شدید و برفی زیبا در زمستان‌های سرد و یخبندان جنگل می‌باشیم. درعین‌حال پوشش گیاهی پرتنوع، درختان کهن‌سال و قطور و ذخایر آبی زیادی در جنگل کجور نوشهر استان مازندران، مشاهده می‌شود. همچنین دشت‌های مرتفع، علفزارها و پوشش گیاهی انبوه و جنگلی در ناحیه حفاظت شده کجور دیده می‌شود. بنابراین منطقه را، مساعد وجود حیواناتی نظیر شوکا، پلنگ، بز کوهی و … نموده است. باید دانست جنگل دست‌نخورده کجور با بلندای متفاوت در مسیر آن، در فاصله کوتاهی از دریای کاسپین واقع است.
خشکه داران تنکابن
جنگل خشکه داران تنکابن، در حصاری از مزارع کشاورزی واقع و یادگاری از جنگل‌های جلگه‌ای و نسبتاً مسطح می‌باشد. این منطقه حفاظت شده در غرب استان مازندران و کیلومتر12 جاده اصلی تنکابن، واقع شده است. حتی اکوسیستم جنگلی و جلگه‌ای خشکه داران تنکابن، از متنوع‌ترین گونه‌های گیاهی و جانوری برخوردار است. این گیاهان شامل توسکا از نوع کرک که روال انقراض در ایران را دارد، انار، انجیلی و … می‌باشد. اما ازنظر حیوانات می‌توان به حواصیل خاکستری، غاز، شغال، خوک، اگرت کوچک و بزرگ و … اشاره داشت. منطقه حفاظت شده هیرکانی با برخورداری از فاصله اندک از دریا، جنگلی بسیار مرطوب به‌حساب می‌آید. البته درختان کهن‌سال به شکل بلوط، از شاخصه‌های اصلی آن به شمار می‌رود.
چهار باغ چالوس
در غرب ناحیه حفاظت‌شده البرز مرکزی، با منطقه‌ای نیمه مرطوب و سرد کوهستانی چهار باغ چالوس مازندران مواجه می‌شویم. این مناطق تحت حفاظت، پر آب بوده و شامل دره‌های عمیق و جنگل‌های هیرکانی با ظاهری نیمه انبوه می‌باشد. همچنین منطقه حفاظت شده چهار باغ، در 90 کیلومتری محور کرج _ چالوس قرار گرفته است. همین‌طور این نواحی با داشتن اکوسیستم جنگلی از رودخانه، مراتع ییلاقی و کوهستان نیز برخوردار می‌باشد. جنگل هیرکانی با جذابیت بالای طبیعت، از عقاب طلایی، کبک معمولی بارنگ آمیزی دلپذیر پرها، گرگ و … متشکل است. حتی طبیعت بکر و جان‌بخش اراضی جنگل هیرکانی چهار باغ به‌ویژه در فصل بهار، دورنمای زیبایی دارد که دلچسب می‌نماید.
جنگل لاجیم مازندران
در سوادکوه مازندران بر فراز کوه‌ها، جنگل لاجیم با تمامی رمز و رازهایش در میان درختانی کهن‌سال سر برآورده است. این جنگل به جهت برخورداری از آب و هوای مرطوب، از پوشش گیاهی متنوعی بهره‌مند است. همچنین درختان کهن‌سال جنگل، آرامش و سکوت دور از هیاهوی شهری، هزاران مرتبه به زیبایی فضا یاری می‌رساند. آرامش و سرسبزی جنگل لاجیم گذشته از زیبایی وصف‌ناپذیر، جاذب برخی از حیوانات وحشی نظیر روباه نیز می‌باشد. ذخایر چشمگیر هیرکانی در جنگل لاجیم سوادکوه، بسیار نادر و کمیاب است. همچنین درختان همیشه سرزنده و سرسبز کاج که به‌صورت انبوه جلوه‌گری می‌کنند، واقعاً تماشایی و طراوت‌بخش است. پوشش سفیدرنگ برف، در روزهای پایانی سال بر درختان رفیع کاج هیجان‌انگیز بوده و زیبایی وصف‌ناپذیر طبیعت را نشان می‌دهد.
جنگل های هیرکانی گلستان
جنگل‌های هیرکانی گلستان در چند منطقه این استان، به زیبایی تمام مشاهده شده و جزء میراث معنوی محسوب می‌شود. این جنگل‌ها در منطقه حفاظت شده، با رویش غنی درخت سرخدار نمایی از زیبایی‌ها را نمایش می‌دهد. درخت سوزنی‌برگ سرخدار، از گونه‌های ویژه مربوط به دوران سوم زمین‌شناسی می‌باشد. تازه در جنگل های هیرکانی گلستان، می‌توان میوه‌های خوشمزه‌ای را نوش جان کرد و از خوردن آنها لذت وافری برد. حالا بهتر است به بررسی این جنگل‌های باارزش و بااهمیت، در استان گلستان بپردازیم.
سیاه رودبار افرا تخته
این‌بار در گلستان به سراغ دامنه کوه‌های شرقی البرز و ناحیه سیاه رودبار افرا تخته، با جنگل‌های بکر هیرکانی می‌رویم. این منطقه جنگلی، از آبوهوای معتدل و پوشش غنی گیاهی برخوردار می‌باشد. حتی می‌توان به‌طور فراوان، شاهد بوته‌های جنگلی و گونه‌های نادر سرخدار و انجیلی در منطقه هیرکانی آن بود. ناحیه جنگلی سیاه رودبار افراتخته، در قسمت ارتفاعات جنوب شرقی علی‌آباد کتول و در فاصله 60 کیلومتری گرگان قرار دارد. سیستم هیرکانی جنگل باوجود برگ‌های سوزنی درختان کمیاب سرخدار سرسبزی، نشاط و طراوت را به منطقه ارزانی می‌دارد. در این منطقه درختان توسکا و افرا، غوغایی به وجود آورده‌اند که به‌راستی دیدنی است. گذشته از همراهی آوای مهیج آب در مسیر ارتفاعات و نوای زیبای پرندگان کم‌کم با درختان نمدار، بلوط و … مواجه می‌شوید. گذشته از گیاهان متنوع از حیواناتی مانند راسو، خرس، گرگ و … نیز در این جنگل زیبا می‌توان نام برد.
جنگل های هیرکانی جهان نمای گلستان
در شرقی‌ترین نواحی سلسله جبال البرز، جنگل‌های زیبای گلستان در 60 کیلومتری کردکوی و در 85 کیلومتری گرگان واقع است. بدانید جنگل‌های جهان‌نما، از انواع هیرکانی بوده و در ارتفاعات آن دورنمای دلپذیر کردکوی، گرگان و بندر ترکمن قابل‌مشاهده می‌باشد. منطقه وسیع حفاظت‌شده جهان نمای گلستان، شامل دست‌نخورده‌ترین جنگل های هیرکانی می‌باشد. البته جنگل بکر هیرکانی جهان‌نما را در کمرکش و کوهپایه‌ها، می‌توان یکی از جنگل‌های انبوه گلستان نامید. همچنین این منطقه حفاظت‌شده از آبوهوای سرد و مرطوب، برخوردار بوده و مکان گونه‌های انبوه گیاهی و انواع حیوانات است. بی‌شک از پرندگان جنگل های هیرکانی جهان‌نما می‌توان به پرنده شکاری کور کور، طرلان، عقاب طلایی و … اشاره داشت. البته باید از جانورانی نظیر شغال، گراز ، خارپشت و … نیز نام برد. همین‌طور در ارتفاعات جهان‌نما که به بام گلستان معروف است، شاهد رویشگاه‌های ارس خواهید بود که به لطف فضا می‌افزاید.
پارک ملی گلستان
در جنوب شرقی دریای خزر در جنگل‌های شمالی کشور و در انتهای شرقی البرز، با پارک ملی گلستان مواجه می‌شوید. ناحیه وسیع این پارک جنگلی متعلق به گلستان، بخشی در خراسان شمالی و قسمت اندکی نیز در سمنان واقع است. این گلوگاه استان گلستان، حدفاصل منطقه مرطوب دریای خزر و مناطق نیمه‌خشک و خشک نواحی شرقی را دربرمی گیرد.
حتی می‌توان آن را، غنی‌ترین و کهن‌ترین پارک جنگل ایران دانست. همچنین پارک به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره، ثبت میراث جهانی یونسکو بوده و شامل آبشارها، دریاچه‌ها و مناظر زیبای دیگر است. البته در ارتفاعات پارک ملی، جنگل های هیرکانی سوزنی‌برگ و پهن‌برگ، درختان و مراتع بسیار را می‌توان دید. پارک ملی گلستان شامل گونه‌های جانوری، نظیر پلنگ ایرانی، شوکا، قوچ اوریال با شاخ‌های بلندش و … می‌باشد. البته توسکای قشلاقی، ولیک، زالزالک، انار و گلابی وحشی، تمشک، گردو و … از موارد گوناگون گیاهی پارک محسوب می‌گردد.
جنگل ابر شاهرود
مابین اقلیم نیمه بیابانی سمنان و جنگلی گلستان، درختانی سر به فلک کشیده در جنگلی سرسبز و ابری واقع هستند. جنگل جهانی هیرکانی در محاصره اقیانوسی زیبا و پر لطافت از ابر که به جنگل ابر شناخته می‌شود، قرار دارد. در آنجا می‌توان معجزه خلقت را که در اوج دلپسندی، شکل واقع به خود می‌گیرد حس نمود.
حتی باید لذتی وافر در قدم زدن میان ابرهای رویایی را، حس کرد و از این‌همه شگفتی به وجد آمد. بی‌شک در ارتفاعات، مراتعی انباشته از درختان زیبا، چمنزارها و در درون جنگل چشمه‌سارهای پرآب می‌بینید. آنگاه پوشش گیاهی جنگل با میوه‌هایی نظیر تمشک، گلابی وحشی، آلو، کندوس یا کندس خوشمزه و … آمیخته است. در جنگل منحصر و ویژه ابر شاهرود، حتی می‌توان درختان سوزنی‌برگ را در جوار درختان پهن‌برگ مشاهده نمود. از پرندگان این جنگل می‌توان به کبک، کرکس و فاخته که پرنده‌ای خاکی‌رنگ است، اشاره داشت.
جنگل های هیرکانی ارسباران در آذربایجان شرقی
یکی از هیجان‌انگیزترین نواحی شمال غربی ایران و در شمال آذربایجان شرقی، مناطق سرسبز و مرتفع کوهستانی جنگل‌های ارسباران است. البته این جنگل با طراوت، سرسبزی و زیبایی خارق‌العاده از شمال کوه قره داغ شروع و تا جنوب شهرستان اهر ادامه دارد. حتی دورنمای درختان زیبا و کهن‌سال آن که در هم درآمیخته‌اند، زیبایی وانفسایی را در جلوی دیدگان مجسم می‌سازد. همچنین بافت سراسر آکنده از زیبایی‌ها، در ارتفاعات جنگل ارسباران شامل بسیاری از گیاهان نیز می‌باشد. در این مناطق خوش‌رنگ، سرسبز و مهیج می‌توان بسیاری از میوه‌ها و گیاهان نظیر زرشک، سیب و گلابی وحشی، ممرز، سماق چاشنی مطلوب غذا و … را دید. اما به‌غیراز تنوع پوشش گیاهی منطقه، هیاهوی جانوران منطقه نیز معرکه‌ای دیدنی برپا می‌کند. در جنگل ارسباران می‌توان به نمونه کمیاب سیاه خروس و پرندگان شکاری و حتی پستاندارانی نظیر خرس قهوه‌ای، سیاه‌گوش و … اشاره داشت.
چگونگی آب و هوا در جنگل های هیرکانی
آیا تاکنون فکر کرده‌اید چه چیزی به سرسبزی جنگل های هیرکانی، کمک می‌کند؟
باید دانست نقش آبوهوای معتدل و مرطوب با بارش دائمی باران در جنگل‌های شمالی، در این زمینه بی‌ارتباط نمی‌باشد. البته می‌توان از آبوهوای مقاوم این گنجینه معنوی، در مقابل تغییرات شرایط جوی گفت. حتی از سه نوع آب‌و‌هوا در جنگل های هیرکانی که بنا به وضعیت ارتفاع منطقه با هم متغایرند، می‌گوییم. اغلب شاهد آب و هوای خشک، در زمان تابستان و آب و هوای مرطوب در پاییز هستید. همین‌طور در فصل زمستان آب و هوای جنگل های هیرکانی یا شمالی، معتدل می‌باشد. اما طبیعت زیبا و جلوه‌های خوشایند جنگل ابر شاهرود، در فصل پاییز با بارش باران و هوایی سرد همراه است. همین‌طور در فصل زمستان، شاهد آب و هوایی بسیار سرد هستید. همچنین شاهد اقلیمی نیمه‌خشک و نیمه مرطوب معتدل نیز، در جنگل های هیرکانی ارسباران می‌باشید.
عوامل تخریب جنگل های هیرکانی
جنگل های هیرکانی که به جنگل‌های بارانی مشهورند، در اثر بهره‌برداری بیش‌ازحد این میراث معنوی در معرض خطر نابودی هستند. در دیباچه موارد تخریب جنگل های هیرکانی، باید اذعان داشت که درختان قطور و کهن‌سال تضمینی بر حیات جنگل‌ها هستند. بنابراین قطع بی‌رویه درختان این جنگل‌ها، با دخالت انسان موضوعی نابخشودنی می‌باشد. البته در این رابطه استفاده هرچه کمتر از کاغذ با استفاده بیشتر از رایانه، بسیار مؤثر می‌باشد. توجه به این نکته که استفاده از چوب و هیزم اساساً کاری بیهوده است، باید در ذهن افراد نهادینه گردد. حتی می‌توان از سوخت فسیلی و انرژی‌های پاک استفاده کرد، زیرا چندین سال طول می‌کشد تا درختی به ثمر بنشیند. از دیگر عوامل مخرب جنگل‌های پرارزش هیرکانی وسعت بخشیدن به اراضی کشاورزی و باغ‌ها، بجای مناطق جنگلی است. حتی چرای دام در این مناطق، اثر بسیاری در کاهش مناطق جنگلی خواهد گذاشت.
دلایل نابودی جنگل های هیرکانی
همچنین باید جلوی قاچاق و تجارت چوب از جنگل‌ها مسدود گردد که البته نظارت و دلسوزی، مسئولان ذی‌ربط را می‌طلبد. اما وسعت بخشیدن به فضای شهری و رشد شهرنشینی، از عواملی است که نابودی جنگل های هیرکانی را دربر می‌گیرد. البته نقش آتش‌سوزی‌های خانمان‌سوز را، نمی‌توان نادیده انگاشت. بی‌شک عملیات سدسازی مهندسی نشده و ساخت جاده در جنگل نیز، در از بین رفتن این ذخایر اهمیت دارد. همچنین انباشت زباله در جنگل و ریختن به‌عمد زباله‌ها توسط انسان‌ها، از عوامل تخریب محسوب می‌شود. اما نباید ساخت ویلاهای جنگلی و ساخت‌وسازهای بی‌رویه که موجب ضایع شدن پوشش گیاهی جنگل های هیرکانی است، نادیده بگیرید. همین‌طور طرح انتقال آب دریاها به مناطق خشک و کویری، در نابودی جنگل نقشی اساسی دارد. درعین‌حال با توجه به اهمیت جنگل های هیرکانی و نقش مثبت آنان در زندگی، همواره باید در حفظ جنگل‌ها کوشید.
فاصله تهران تا جنگل هیرکانی
اگر جهت لذت بردن از طبیعتی شکوهمند به‌سوی جنگل‌های هیرکانی حرکت می‌کنید، باید مهیای سفر گردید. درواقع ابتدا باید، فاصله تهران تا جنگل هیرکانی را بشناسید. حتی باید فضای بکر و دست‌نخورده، جنگل‌های مه‌آلود و خیس، چشمه‌سارهای مهیج و آبشارهای زلال جنگل های هیرکانی را شناخت. گستره شگفت‌انگیز جنگل های هیرکانی در جنوب دریای خزر و ناحیه شمالی رشته‌کوه‌های البرز، با آرامشی سحر‌آمیز روحی تازه می‌بخشد. البته نقاط جنگل‌های هیرکانی، در استان‌های گیلان، مازندران، گلستان، سمنان و آذربایجان شرقی دارای فواصلی گوناگون از تهران هستند. بنابراین اگر از تهران به‌سوی منطقه هیرکانی جنگل لفور می‌روید. از جاده فیروزکوه و پل ورسک به‌طرف شیرگاه حرکت نمایید. این فاصله معادل 234 کیلومتر بوده و اندکی بعد از گذر پل سفید، وارد دنیای مهیج جنگل هیرکانی مازندران می‌شوید. همچنین با طی مسافت 812 کیلومتری تهران تا طبیعت سرسبز جنگل های هیرکانی ارسباران، به این گستره زمرد گون می‌رسید.
بازهم از فاصله تهران تا جنگل هیرکانی
اما وقت بررسی فاصله تهران تا جنگل هیرکانی روستای سنگده، در کنار رشته‌کوه البرز و جنوب شرقی ساری است. این فاصله معادل، 250 کیلومتر از تهران تا جنگل هیرکانی سنگده می‌باشد. آنگاه جنگل به‌ویژه در فصل بهار، پر از آواز پرندگان و عطر معجزه‌گر گل‌های زیبا است. بی‌شک منطقه حفاظت شده چهارباغ سیاه‌بیشه که در کنار جاده چالوس واقع است، از نقاط هیرکانی دلپذیر است. البته فاصله تهران تا سیاه‌بیشه، حدود 125 کیلومتر می‌باشد. اما پس از عبور از سد سیاه‌بیشه، خود را برای یک پیاده‌روی لذت‌بخش و کوه‌پیمایی در منطقه حفاظت‌شده مهیا سازید. حتی برای رفتن به جنگل های هیرکانی الیمستان، از تهران 157 کیلومتر را طی نمایید. همچنین برای رسیدن به جنگل زیبای ابر در شاهرود نیز، از تهران حرکت نمایید. آنگاه برای رسیدن به این جنگل های هیرکانی و طبیعت زیبای آن، مسیری معادل 404 کیلومتری را باید طی کنید.
طلای سبز در جنگل های هیرکانی، ودیعه‌ای الهی
با نگاهی به طلای سبز جنگل‌های هیرکانی، در حاشیه دریای خزر و نواحی شمالی سلسله جبال البرز به سرزمینمان می‌نازیم. مناطق هیرکانی که همواره نقش اصلی را، در اکوسیستم جنگلی و تشکل چرخه زندگی بازی می‌کنند. جنگل‌های هیرکانی با دورنمای شگفتی‌ساز که بعد از بیابان لوت به‌عنوان دومین اثر طبیعی ایران، در فهرست یونسکو ثبت است. زیبایی معجزه‌واری که با تنوع زیادتر از 80 گونه درخت، 50 نوع درختچه و پوشش‌های گیاهی کمیاب طراوت می‌بخشند. البته این پوشش‌های گیاهی نادر، مرتبط با ارتفاعات، شیب‌ها، مناطق کم ارتفاع و فاصله جنگل تا دریا نقشی متفاوت دارند. آنگاه شاهد اعجازی مابین، جنگلی خزان کننده یا با سبزینگی همیشگی در میان درختان پهن‌برگ و یا نوع سوزنی می‌باشید. زیبایی جنگل های هیرکانی در بارش باران در آبشارها و چشمه‌های خروشان آن، شگفتی دیگر را به رخ می‌کشاند.
امتیاز شما به این صفحه:
جنگل های هیرکانی
جنگل های هیرکانی با ابهتی بی‌نظیر و مناظری زیبا، گنجینه دوست‌داشتنی کشور ایران محسوب می‌شود. در مطلب بالا به جنگل هیرکانی پرداختیم.