خانه لاری ها یزد مربوط به دوران قاجار در محله فهادان از جاهای دیدنی یزد است. این خانه قدیمی و معروف شهرت جهانی داشته و در فهرست آثار ملی ایران ثبت‌شده است. در این نوشته ضمن آشنایی با خانه لاری ها یزد، در خصوص قدمت این خانه، معماری و ویژگی‌های آن، امکانات رفاهی این خانه، مسیر دسترسی، ساعت بازدید خانه لاری ها و آدرس دقیق خانه لاری های یزد اطلاعاتی را کسب خواهید کرد.
یزد به‌عنوان اولین شهر خشتی جهان آثار قدیمی بسیاری را در خود جای داده است. شاید اگر برای اولین بار به این شهر سفر کنید و از مردم شهر یزد در خصوص آثار دیدنی این شهر سؤال کنید، بعد از آثاری مانند میدان امیر چخماق و باغ دولت‌آباد، خانه لاری ها یزد را به شما معرفی کنند. شما در خصوص این خانه چه اطلاعاتی دارید؟ آیا با سبک معماری و تاریخچه این خانه آشنایی دارید؟ برای اینکه بیشتر با خانه لاری ها یزد به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین خانه‌های این شهر آشنا شوید، همراه ما باشید.
معرفی خانه لاری ها یزد
خانه لاری ها یزد دریکی از قدیمی‌ترین و معروف‌ترین محله‌های این شهر واقع است. محله فهادان به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین محله‌های شهر یزد که دارای بافت تاریخی است شناخته می‌شود. اگر بخواهید بادگیرها، خانه‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌های قدیمی شهر یزد را ببینید، باید حتماً سری به این محله بزنید. یکی از خانه‌های مهم و قدیمی موجود در این محله، خانه لاری ها یزد است. این خانه تاریخی در سال‌های اخیر به یکی از مقصدهای اصلی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل‌شده است.
خانه لاری ها یزد یکی از عمارت های برجای‌مانده از دوره قاجاری است. این خانه در کنار عمارت کلاه فرنگی یزد واقع‌شده و به همین دلیل یکی از آثار مهم و جذاب قدیمی در این شهر به شمار می‌رود.
قدمت خانه لاری ها یزد
قدمت خانه لاری ها یزد به دوره قاجاریه بازمی‌گردد. این خانه در سال 1286 هجری شمسی ساخته‌شده است. مالک این خانه حاج محمدابراهیم لاری بوده که به همراه حاج غلامحسین ملازینل این خانه را بنانهاده است. به همین دلیل به این عمارت، خانه لاری ها یزد گفته می‌شود.
خاندان لاری ها در حدود 270 سال پیش از فارس به یزد مهاجرت کردند. بعدها و در دوره پهلوی خاندان لاری این خانه را ترک کردند و این خانه کم‌کم رو به خرابی گذاشت و متروکه شد. مدتی این خانه در اختیار دراویش نعمت اللهی بوده و محلی برای تجمع دراویش مسلک نعمت الهی بوده است.
در سال 1363 میراث فرهنگی این خانه را که تقریباً مخروبه شده بود از مالک آن یعنی آقای علی یزدی نژاد خریداری کرده و با مرمت و تخصیص بودجه برای بازسازی از آن به‌عنوان محل اداره میراث فرهنگی استان یزد استفاده می‌کند. بعدازاین خانه با سازمان اسناد و کتابخانه‌های ملی واگذار می‌شود. امروزه این خانه به‌عنوان یک موزه میراث فرهنگی در شهر یزد شناخته می‌شود.
خانه لاری ها یزد به‌عنوان یکی از خانه‌های اعیانی و خان‌نشین قرن 13 هجری شناخته می‌شود و به همین دلیل دارای اهمیت فراوانی است. سبک معماری و وسعت این خانه باعث شد که خیلی زود در فهرست آثار ملی ایران ثبت شود. این خانه با شماره ثبتی 1837 در این فهرست ثبت‌شده است.
تامین آب در گذشته یکی از مهم‌ترین ارکان یک خانه بوده است.
معماری و ویژگی‌های خانه لاری ها
مهم‌ترین ویژگی خانه لاری ها یزد سبک معماری این خانه است. این خانه در مساحتی به متراژ 1700 مترمربع و زیربنایی معادل 1200 مترمربع احداث‌شده است. در این خانه ویژگی‌های معماری دوران قاجار به زیبایی به چشم می‌خورد. بخش‌های مختلف این خانه به‌خوبی به هم وابسته هستند و در کنار این وابستگی هرکدام دارای جزئیات معماری و اصول طراحی منحصربه‌فردی هستند.
استفاده از شیشه‌های رنگی، گچ‌بری‌های زیبا و آینه‌کاری‌ها در اتاق‌ها و بخش‌های مختلف این خانه باعث شده که زیبایی داخلی این خانه چند برابر شود. در نگاه اول که وارد حیاط اصلی این خانه شوید قطعاً محو زیبایی درب‌ها و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی قدیمی خواهید شد. در کنار این موارد گچ‌بری‌های طاق‌ها و آینه‌کاری‌های منحصربه‌فرد چشم شمارا خیره خواهد کرد. در طول روز با تابش نور خورشید به شیشه‌های رنگی و بخش‌های آینه‌کاری شده انعکاس نور زیبایی را در خانه به وجود می‌آورد.
با توجه به زیربنای نسبتاً زیاد این خانه، معماری اصلی خانه شامل 3 حیات و 6 خانه است که به‌وسیله راهروهایی به هم متصل شده‌اند. وجود ایوان‌ها و تالارهای بزرگ باعث شده است که فضای خانه اعیانی و بسیار جذاب شود.
بخش‌های مختلف خانه لاری ها یزد
همان‌طور که گفته شد این خانه در اصل از 6 خانه تودرتو تشکیل‌شده است. به همین دلیل این خانه دارای بخش‌های مختلفی است که هرکدام از آن‌ها ویژگی‌های منحصربه‌فردی را دارا می‌باشند.
-
حیاط اصلی خانه
اصلی‌ترین قسمت خانه حیاط اصلی آن است. این حیاط یکی از سه حیاط خانه بوده و بزرگ‌ترین آن‌ها می‌باشد. در اطراف این حیاط بخش‌های مهمی از خانه لاری ها وجود دارد. این بخش‌ها عبارت‌اند از:
- ایوان بزرگ خانه: در قسمت جنوبی حیاط این ایوان قرار دارد. به علت مقیاس بزرگ این ایوان به‌محض ورود به این حیاط توجه شما به سمت آن جلب می‌شود. از سایه این ایوان در روزهای گرم تابستان استفاده می‌شده است.
- بخش شمالی حیاط: در شمال این حیاط قسمت‌های آفتاب‌گیر خانه را مشاهده می‌کنید. در این بخش اتاق‌های کوچک وجود دارد. این اتاق‌ها توسط راهروهایی از یکدیگر جداشده‌اند. همانند این اتاق‌ها در بخش شمال غربی حیاط نیز وجود دارد. فضای جنوب شرقی این حیاط نیز به همین شکل است. در این فضا نیز اتاق‌های پنج‌دری وجود دارد که توسط ایوان‌های کوچک و راهروهایی از یکدیگر جداشده‌اند.
- حوض وسط حیاط: در مرکز این حیاط یک حوض لاجوردی وجود دارد که در فصل تابستان وظیفه متعادل‌سازی دما در این حیاط بزرگ را بر عهده دارد. در اطراف این حوض نیز تعدادی درخت و فضای سبز مناسب وجود دارد.
بخش اصلی این خانه در همین حیاط بزرگ واقع‌شده است. در دورتادور این حیاط شما می‌توانید انواع اتاق‌ها را مشاهده کنید که هرکدام از آن‌ها به‌عنوان اتاق‌های فصلی مورداستفاده قرار می‌گرفتند. وجود تالارهای بزرگ آینه‌کاری به همراه درب‌های چوبی بزرگ و شیشه‌های رنگی در این قسمت از خانه نشان می‌دهد که این بخش برای مهمانی‌ها نیز مورداستفاده قرار می‌گرفته است.
-
ایوان بزرگ و بادگیر
همان‌طور که گفته شد مهم‌ترین بخش حیاط اصلی ایوان بزرگ آن است. در کنار این ایوان، یک بادگیر بلندی وجود دارد که بسیار چشم‌نواز است. این بادگیر درواقع بادگیر اصلی این عمارت است بااین‌حال بادگیرهای کوچک دیگری در اطراف این عمارت وجود دارند.
-
سرداب اصلی خانه
یکی دیگر از بخش‌های مهم حیاط اصلی که در نزدیکی ایوان بزرگ است سرداب اصلی خانه است. این سرداب عمقی در حدود 6 متر داشته و به‌وسیله 38 پله از کف حیاط به سمت پایین هدایت می‌شود. در داخل سرداب نیز دو شمسه رنگین وجود دارد که بسیار خودنمایی می‌کنند. این سرداب محلی برای ذخیره و نگهداری گوشت، حبوبات و دیگر مواد غذایی بوده است. در بخش غربی عمارت یک سرداب کوچک‌تر نیز وجود دارد که استفاده زیادی از آن نمی‌شده است.
-
حیاط میانی خانه
حیاط میانی خانه دارای ساختاری مانند حیاط اصلی است با این تفاوت که ابعاد آن بسیار کوچک‌تر از حیاط اصلی است. این حیاط درواقع محلی برای تقسیم شدن ایوان‌های داخلی و اتاقک‌های داخلی خانه بوده است. در اطراف این حیاط اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری را مشاهده می‌کنید که دورتادور حیاط قرارگرفته‌اند و از طریق راهروها و ایوان‌ها از یکدیگر جداشده‌اند. نوع معماری به‌کاررفته در این حیاط نشان می‌دهد که این بخش از خانه محل سکونت بانوان بوده و به همین دلیل از بخش اصلی خانه جداشده تا حریم خصوصی آن‌ها به‌خوبی حفظ شود.
-
حیاط سوم
این حیاط یک حیاط کوچک است که تنها به اتاق راه داشته و وجه تمایز آن با حیاط‌های دیگر در این است که یک درب ورودی و خروجی مجزا برای خارج‌شده از عمارت در آن تعبیه‌شده است. به نظر می‌رسد این حیاط برای ورود و خروج خدمه و بار استفاده می‌شده است.
-
اتاق‌های گچ کاری شده
در خانه لاری ها یزد اتاق‌های زیادی وجود دارند اما در بین آن‌ها اتاق‌هایی وجود دارد که دارای فضاسازی و معماری منحصربه‌فردی می‌باشند. این اتاق‌ها دارای گچ‌بری‌ها، نقش و خطوط‌های زیبایی هستند که آن‌ها را از دیگر اتاق‌های خانه متمایز می‌کنند. امروزه این اتاق‌ها به‌عنوان بخش‌های اصلی این خانه، به موزه تبدیل‌شده‌اند. در یکی از این اتاق‌ها در سقف اتاق تصاویر و نقاشی‌های قدیمی دوره قاجار وجود دارد که بسیار چشم‌نواز هستند.
امکانات رفاهی خانه لاری ها
در داخل خانه لاری ها یزد امکانت رفاهی زیادی وجود ندارد. این خانه به‌صورت موزه درآمده است. در بخش‌هایی از این خانه فروشگاه‌های صنایع‌دستی وجود دارد و شما می‌توانید از آن‌ها خرید کنید. بخشی نیز به‌عنوان کافی‌شاپ به بازدیدکننده‌ها خدمات ارائه می‌دهد. فروش انواع شیرینی‌جات که سوغات اصلی یزد محسوب می‌شوند نیز در این خانه امکان‌پذیر است. در بخشی از این خانه لباس‌های سنتی مردم یزد قرار داده‌شده و شما می‌توانید با پوشیدن آن‌ها در بخش‌های مختلف این خانه عکس‌های سنتی بیندازید. همچنین عکاس حرفه‌ای برای این منظور در خانه لاری ها یزد وجود دارد.
در قسمت‌های مختلف این خانه شما می‌توانید از مبلمان شهری و یا حتی سکوهای خانه برای استراحت استفاده کنید. در حیاط اصلی یک‌تخت بزرگ چوبی قدیمی در زیر درختان قرار داده‌شده که درگذشته محل استراحت بوده است. درختان موجود در حیاط اصلی دارای میوه می‌باشند اما کندن و استفاده از این میوه‌ها توسط بازدیدکننده‌ها ممنوع است.
از نکات منفی در خصوص این خانه این است که بیشتر اتاق‌های اندرونی این خانه بسته بوده و شما باید از پشت درهای بسته داخل این اتاق‌ها را مشاهده کنید. همان‌طور که در بالا اشاره شد، یکی از مهم‌ترین اتاق‌های خانه لاری ها یزد اتاقی است که در سقف آن یک نقاشی بزرگ وجود دارد. تقریباً تمامی بازدیدکننده‌ها از این اتاق دیدن می‌کنند.
ممکن است در فصل‌هایی از سال بخش‌هایی از این خانه در حال مرمت و بازسازی باشد و شما امکان بازدید از آن را نداشته باشید. عکس‌برداری از بخش‌های مختلف این خانه آزاد است اما عکس‌برداری از اسناد و اشیاء تاریخی محدودیت‌هایی دارند.
مسیر دسترسی به خانه لاری ها یزد
برای رفتن به این خانه به محله قدیمی فهادان یزد مراجعه کنید. آدرس دقیق این خانه عبارت است از:
- یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان، مجاور عمارت کلاه فرنگی
یکی از مشکلات این خانه و شاید محله فهادان عدم وجود پارکینگ باشد. شما اگر با خودروی شخصی به سمت این خانه حرکت کنید باید خودروی خود را در ابتدای محله پارک کنید و سپس به‌صورت پیاده به سمت این خانه حرکت کنید.
درصورتی‌که قصد دارید از وسیله نقلیه عمومی استفاده کنید می‌توانید از اتوبوس‌های عمومی استفاده کنید. نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس سید مصطفی خمینی نام دارد که در 1.5 کیلومتری خانه لاری ها واقع‌شده است. از این ایستگاه با پیاده‌روی می‌توانید به خانه لاری ها برسید.
تاکسی‌ها نیز می‌توانند به‌خوبی شمارا تا نزدیکی خانه لاری ها یزد برسانند. این تاکسی‌ها تا نزدیکی محله فهادان شمارا رسانده و ازآنجا به بعد باید پیاده به سمت این خانه حرکت کنید.
ساعت بازدید و بهترین زمان بازدید از این خانه
بازدید از این خانه در تمامی روزهای سال امکان‌پذیر است در روزهایی که به علت شهادت و وفات تعطیل رسمی است ممکن است درب این خانه به روی شما بسته باشد. در غیر این صورت می‌توانید همه‌روزه از این خانه بازدید کنید.
ساعات بازدید از این خانه به شرح زیر است:
- در نیمه اول سال همه‌روزه از ساعت 8 صبح الی 9 شب امکان بازدید از این خانه وجود دارد.
- در نیمه دوم سال همه روز از ساعت 8 صبح الی 7:30 شب امکان بازدید از این خانه وجود دارد.
برای بازدید از این خانه باید هزینه ورودی آن معادل 3 هزار تومان را پرداخت کنید. این هزینه برای اتباع خارجی در حدود 20 هزار تومان است.
مدت‌زمان لازم برای بازدید از تمامی بخش‌های خانه لاری ها یزد در حدود یک الی یک و نیم ساعت است. این خانه موزه بوده و در آن می‌توانید آثار قدیمی و کتاب‌های خطی و قدیمی مربوط به دوره قاجاری را مشاهده کنید.
نکته مهم در خصوص خانه لاری ها یزد این است که این خانه در نزدیکی دیگر آثار تاریخی یزد قرار داشته و شما در مدت‌زمان کوتاهی می‌توانید به آثاری تاریخی مهم شهر یزد برسید. فاصله این خانه تا زندان اسکندر در حدود 190 متر است. همچنین بقعه 12 امام نیز در فاصله 250 متری این خانه قرار دارد. آسیاب کوچک نیز در فاصله 350 متری از این خانه است. موزه سکه شناسی حیدر زاده در فاصله 300 متری این خانه است.
بهترین زمان برای بازدید از شهر یزد در فصل بهار می‌باشد. در اردیبهشت‌ماه درختان داخل خانه لاری ها یزد شکوفه کرده و فضای بسیار زیبایی را به وجود می‌آورند. همچنین دمای هوا در این موقع از سال بسیار مطبوع می‌باشد و اگر گرمای هوا شمارا اذیت کند به‌راحتی می‌توانید در بخش‌های بادگیر خانه قرار بگیرید تا وزش نسیم بسیار خنک روی بدن خود را حس کنید.
دیدنی های یزد
جاهای دیدنی یزد با توجه به تاریخچه غنی این شهر کم نیستند. از دیدنی های یزد می‌توان به آتشکده یزد، مجموعه میدان امیرچخماق، موزه آب، مقبره دوازده امام، خانی لاری ها، زندان اسکندر(مدرسه ضیائیه)، ساعت مارکار، قنات زارچ، موزه نور، دخمه زرتشتیان یزد، تالاب پساب یزد یا دریاچه کویر یزد و مسجد جامع یزد اشاره کرد. از اقامتگاه های یزد هم می‌توان به هتل داد، هتل فهادان و هتل کاروانسرای مشیر اشاره کرد. بعد از بازدید از جاهای دیدنی یزد دمی استراحت در کافه‌ها و رستوران های یزد مثل کافه هنر یزد خستگی بازدید را از تن میزداید. در این بین بازدید از حناسابی سنتی در یزد خالی از لطف نیست.
آب و هوای یزد
برای برنامه‌ریزی بهتر برای سفر و بازدید، لازم است تا از اطلاعات آب و هوایی آن منطقه مطلع شویم. بدین منظور در قسمت پایین پیشبینی وضع آب و هوای شهر یزد در پنج روز آینده را مشاهده می‌نمایید.
یزد آب و هوای
لوکیشن موزه خانه لاری ها یزد
در بخش بالا آدرس این خانه آورده شده. در این قسمت موقعیت و لوکیشن خانه لاری ها آورده شده، تا با کمک گوشی همراه هوشمندتان بتوانید تا رسیدن به آن مسیریابی نمایید.
عکس‌های این پست را سرکار خانم مهدیه زمان‌خوانپور عزیز ثبت نموده‌اند.
امتیاز شما به این صفحه:
خانه لاری ها یزد
خانه لاری ها یزد در محله فهادان از جاهای دیدنی یزد است. در مقاله بالا به معرفی، تاریخچه، ساعت بازدید، قیمت بلیط، پیشبینی وضع آب و هوای یزد، لوکیشن دقیق و آدرس خانه لاری های یزد پرداختیم.
