دودکش های جن شهربابک یکی از عجیب‌ترین جاذبه‌های گردشگری ایران واقع در شهربابک استان کرمان می‌باشد. این جاذبه گردشگری در حقیقت پدیده‌ای طبیعی است که در منطقه مسینان استان کرمان واقع شده است. از تماشایی‌ترین جاذبه‌های طبیعی می‌توان به پدیده‌ها و اشکال زمین‌شناسی اشاره کرد. بازدید از این پدیده‌های شگفت‌انگیز و جذاب هیجان‌انگیزترین سفرها را برای شما رقم می‌زند. یکی از این جاذبه‌های شگفت‌انگیز و دیدنی که در شهربابک واقع شده است دودکش‌های جن شهربابک می‌باشد. وجود این دودکش‌ها یا هودوهای ایران در شهربابک آن را به یکی از بهترین مقصدهای ژئوتوریسم در ایران عزیز تبدیل کرده است. در ادامه قصد داریم تا راه‌های دسترسی و موقعیت مکانی این جاذبه گردشگری شگفت‌انگیز را مورد بررسی قرار دهیم.

دودکش جن یا هودو چیست؟

این هودوهای ایران به مناره بسیار شبیه هستند و گاهی اوقات با مناره نیز اشتباه گرفته می‌شود. اما نکته‌ای که باید در این رابطه در نظر گرفته شود این است که مناره‌های رسوبی دارای ضخامتی یکسان هستند. همچنین ضخامت مناره‌های رسوبی از سمت پایین به بالا کاهش می‌یابد. در حالی که هودوهای ایران دارای ضخامت متفاوت هستند و ظاهر آن‌ها بیشتر به مجسمه‌های طولانی اقوام سرخ‌پوست شبیه هستند. در واقع می‌توان گفت دودکش‌های جن شهربابک کوه‌ها یا مناره‌های سنگی نازک و بلندی هستند طول این دودکش‌های جن شهربابک یا هودوها ممکن است از 1.5 تا 45 متر برسند. جنس این هودوهای ایران نیز معمولاً از سنگ‌های نرم هستند که در بالای آن‌ها یک تخته سنگ صاف قرار گرفته است.

این پدیده‌های طبیعی شگفت‌انگیز بیشتر در کشور آمریکا مشاهده می‌شوند. اکثر این پدیده‌ها در آمریکا در بخش غربی رودخانه می سی سی پی و بخش شرقی کوه‌های راکی آمریکا و کانادا واقع شده‌اند. البته لازم به ذکر است که در کپه داغ‌های ترکیه نیز این هودوها مشاهده می‌شوند که امروزه تعداد زیادی از ساکنین این کشور داخل این هودوها زندگی می‌کنند. همچنین این هودوها و پدیده‌های طبیعی در بخش فرانسوی کوه‌های آلپ، صربستان و تایوان نیز قابل مشاهده هستند. این پدیده‌های طبیعی از سال 1959 در صربستان حفاظت شده‌اند و به عنوان عجایب هفت‌گانه جدید برای ثبت نامزد شده‌اند.

تعداد زیادی از هودوهای ایران نیز در محور میناب- جاسک واقع شده‌اند. هودوهای ایران در روستای وردیج تهران نیز چشم گردشگران را به سوی خود جذب می‌کنند. عجیب‌ترین و شناخته‌شده‌ترین هودوهای ایران همان دودکش‌های جن شهربابک هستند که در شهربابک استان کرمان واقع شده‌اند. به گفته بومیان و محلیان ساکن این منطقه این هودوها دودکش جن نامیده می‌شوند.

مسیر دسترسی به دودکش های جن شهربابک

همانطور که گفتیم دودکش‌های جن شهربابک در روستای خوش آب‌وهوای مسینان واقع شده است. از این رو برای بازدید از این جاذبه طبیعی گردشگری باید به روستای مسینان رفت. برای سفر به این شهر کافی است کوله بار خود را بسته و راهی استان کرمان شوید. ابتدا باید از بیاض به سمت غرب حرکت کرد و پس از طی مسافت 10 کیلومتری وارد جاده خاکی شد. با ورود به این جاده وارد یک منطقه کوهستانی خواهید شد و با ادامه این مسیر به دهستان مسینان در شهربابک خواهید رسید. پس از این که از حاشیه رودخانه فصلی و جنگل گز وحشی عبور کردید به دهنه بیاض در مناطق بالاتر خواهید رسید و وارد روستای ییلاقی و خوش آب‌وهوای مسینان خواهید شد.

سپس باید حدود 30 کیلومتر دیگر را طی کنید تا به اولین روستا به نام آدوری برسید. در نهایت پس از عبور از روستاهای بیداندر، اندرا، غزال، کوهسنگان، کم عروسک و دغندر به روستای مسینان خواهید رسید. فاصله بیاض تا مسینان حدود 54 کیلومتر جاده خاکی است؛ اما اگر از شهربابک به مسینان بروید جاده آسفالته است. پس از رسیدن به این روستای زیبا و خوش آب و هوا می‌توانید از دودکش‌های جن شهربابک دیدن کنید. این جاذبه طبیعی و گردشگری شهربابک به قدری زیبا و جذاب است که باستان شناسان توصیه می‌کنند حتماً در طول زندگی خود یک بار از آن بازدید کنید. بدون شک با بازدید از دودکش‌های جن شهربابک فوق‌العاده زیبا وارد دنیای شگفت‌انگیز خواهید شد. به گفته بومیان قدیمی دیوها روی تخته‌سنگ‌های مسطح این دودکش‌ها به استراحت می‌پرداختند.

موقعیت مکانی دودکش های جن شهربابک

یکی از شهرستان‌های استان کرمان که این پدیده طبیعی در آنجا مشاهده می‌شود، شهربابک است. از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر و روستای مسینان یکی از روستاهای خوش آب و هوای شهر بابک می‌توان به دودکش‌های جن شهربابک یا هودوها اشاره کرد. وجود دودکش‌های جن شهربابک این شهر را به شهری افسانه‌ای تبدیل کرده است. پایه نام‌گذاری این پدیده طبیعی مشخص نیست. به عقیده مردمان کهن این سرزمین دودکش جن نوعی سنگ شبیه به قارچ است که به دلیل فرسایش ایجاد شده و به مناره‌هایی بلند و نازک تبدیل شده‌اند که یک تخته سنگ صاف روی آن‌ها قرارگرفته است. در اصطلاح زمین‌شناسی این پدیده هودوهای ایران نامیده می‌شود.

پدیده ای عجیب به نام دودکش های جن شهربابک

پدیده‌ای خاص و کمیاب در مجاورت روستای مسینان شهربابک استان کرمان مشاهده می‌شود که دارای ظاهری بسیار عجیب است. این پدیده در طول تاریخ با شایعات بسیار زیادی همراه بوده است. ستون‌های دودکش‌های جن از جنس خاک رس هستند و تخته‌سنگ‌های بزرگ و صاف روی آن‌ها قرار گرفته‌اند. این ستون‌های بلند در گذر زمان و از طریق پدیده طبیعی فرسایش ایجاد شده‌اند که در بالای آن‌ها تخته سنگ مسطح واقع شده است و ظاهر آن‌ها را به دودکش شبیه کرده است. عموماً در علم زمین‌شناسی به این پدیده‌های طبیعی هودو گفته می‌شود. هودو در حقیقت یک سنگ شبیه به قارچ است که فرسایش باعث شده است ظاهری شبیه مناره‌های بلند و نازک پیدا کنند. در نهایت تخته سنگ صاف دیگری روی آن‌ها قرار گرفته است. در فرهنگ عامیانه قدیمی به دلیل شکل عجیب این تخته‌سنگ‌ها و همچنین غیرممکن بودن ساخت آن‌ها به دست بشر به آن‌ها دودکش جن گفته می‌شود.

شما همچنین می‌توانید در قلعه بهستان زنجان این پدیده طبیعی دوست‌داشتنی را مشاهده کنید. جالب است بدانید که به دودکش‌های جن شهر ماهنشان تخت دیو و یا کهن دژ نیز گفته می‌شود. معماری این قلعه افسانه‌ای در دل کوه بی‌نظیر است و در مسیر رودخانه قزل اوزن قرار گرفته است. دودکش‌های جن شهر ماهنشان به عنوان یکی از آثار ملی نیز در کشور عزیزمان ایران شناخته می‌شود. قدمت این پدیده طبیعی را می‌توان به زمان مادها نسبت داد که تا دوره‌های اسلامی همچنان پابرجاست. ظاهر این قلعه بسیار تماشایی و دیدنی است به طوری که شباهت بسیار زیادی به دودکش‌های به هم چسبیده دارد. تعدادی از دودکش‌های آن نیز از یکدیگر جدا هستند که یادآور قلعه‌های اسرارآمیز فیلم‌ها و قصه‌ها می‌باشند.

قلعه بهستان زنجان ( دودکش جن بهستان زنجان)

یکی از قلعه‌های تاریخی مهم در شهرستان ماهنشان که دودکش‌های جن شهر ماهنشان در کنار آن واقع شده‌اند قلعه بهستان می‌باشد. این قلعه به خاطر شرایط زمانی خاص آن دوره توسط حاکمان آن دوره احداث شده است. حاکمان آن زمان برای دفاع از خود و مردم این قلعه را ساختند.

نمای ظاهری این قلعه به صورت دیواره‌ای از دودکش‌های به هم پیوسته می‌باشد که برخی از این دودکش‌ها از یکدیگر جدا هستند. وجود حفره‌هایی در پایین قلعه ظاهری مرموز به این قلعه بخشیده‌اند. به عقیده برخی از بومیان این محل این قلعه تخت دیو نیز نامیده می‌شود. به عقیده این بومیان دیوها روی تخته‌سنگ‌های مسطح بالای ستون‌ها استراحت می‌کردند.

طبقه‌های بالای این قلعه به منظور دفاع و طبقه‌های پایین نیز برای نگهداری آذوقه مردم مورد استفاده قرار می‌گرفتند. قلعه بهستان در دل کوهی از خاک سفت و سخت به نام کنگلومرا احداث شده است. وزش بادهای تند، فرسایش و عبور رودخانه قزل اوزن از کنار این قلعه تا حدودی آن را تخریب کرده است.

تاریخچه قلعه بهستان زنجان

تاریخچه این قلعه به زمان مادها نسبت داده می‌شود و به عقیده بومیان این محل قوم ماد توانسته است از طریق کناره‌های رودخانه قزل اوزن وارد فلات ایران شود و در روستاهای ماد آباد و ماهنشان ساکن شوند. این قوم در فاصله 12 کیلومتری ماهنشان قلعه‌ای احداث کردند. همچنین گروهی عقیده دارند که تاریخچه این قلعه به دوره هخامنشیان بازمی‌گردد.

معماری قلعه بهستان زنجان

سازندگان این قلعه ابتدا طرح اولیه این قلعه را در نظر گرفتند. در مرحله بعد با توجه به طرح اولیه کوه‌ها را کندند و خاک و سنگ‌ها را تخلیه کردند و در نهایت این معماری بی‌نظیر را ایجاد کردند. فضای کلی قلعه بهستان زنجان به طور کلی به سه دسته اتاق‌ها، دالان‌ها و راه‌پله‌ها طبقه‌بندی می‌شود.

معماری اتاق‌های قلعه

معماری اتاق‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که دارای سقف تیزه دار هستند. روی دیوارها نیز محل‌هایی به شکل مثلث و یا مدور احداث شده‌اند تا پیه سوز در آن قرار بگیرند. در بخش بالای راه‌پله‌های بخش شمال غربی یک اتاق به شکل طاق محراب مسجد دوران اسلامی تزئین شده که به دوره اسلامی تعلق دارد.

دالان‌ها

به تعداد اتاق‌های قلعه راه‌های ارتباطی به صورت دالان نیز ساخته شده است و تمامی بخش‌های این مجموعه با قلعه را به یکدیگر متصل ساخته است.

راه‌پله‌ها

در بخش غربی و شرقی این قلعه نیز راه پله به صورت زیگزاگی وجود دارد. این راه‌پله‌ها از پایین‌ترین بخش ضلع شمالی آغاز شده و امروزه متاسفانه این بخش شبیه به ویرانه‌ای است که هسته اصلی قلعه را در برمی‌گیرد. فرسایش طبقات پایین رفت و آمد در این پرخطر را غیرممکن ساخته است؛ اما راه‌پله‌های بخش شمال غربی یکی از مناطق دست نخورده قلعه بهستان زنجان است که کاملاً سالم می‌باشد.

دیدنی های شهر بابک

از دیگر جاهای دیدنی شهر بابک می‌توان از عمارت موسی خانی شهربابک و دریاچه نمک یا دریاچه مخرگه شهربابک نام برد.

آب و هوای شهربابک

با توجه به بیرون شهر بودن این پدیده، طبیعی است، که دمای آن کمی متفاوت از سطح شهربابک باشد.

با این حال برای اطلاع حدودی از شرایط منطقه، پیشبینی وضع آب و هوای شهربابک در پنج روز آینده در بخش زیر آورده شده است.
شهربابک آب و هوای

عکس‌های این مطلب را سرکار خانم مهری درویش علی و جناب آقای بابک معاون عزیز ثبت نموده‌اند.