دیدنی های زواره شاید برای عموم گردشگران آشنا نباشد، اما در ردیف جاذبه‌های گردشگری مهم استان اصفهان جای دارد. زواره نام شهر کوچکی از توابع شهرستان اردستان است. این شهر از تاریخی کهن برخوردار است. از این رو جاهای دیدنی زواره قدمتی دیرین دارد. از مهم‌ترین دیدنی های زواره باید به قلعه سنگ بست، یخچال سنتی، مسجد پامنار، مسجد جامع، حسینیه‌های بزرگ و کوچک و کویر دق سرخ اشاره کرد. در ادامه با جاهای دیدنی شهر زواره اصفهان آشنا خواهیم داشت.
زواره؛ شهر شجاعان
قبل از معرفی جاهای دیدنی زواره، شایسته است اندکی با ارزش تاریخی این شهر قدیمی آشنا شویم. نام این شهر از اسم برادر رستم در شاهنامه برگرفته شده است. همچنین گفته می‌شود شهر زواره زادگاه کاوه آهنگر و شهید سید حسن مدرس است. کاوه آهنگر که نقشی اساطیری در فرهنگ و ادبیات ایران دارد، یادآور مبارزه با ظلم و قیام برای عدالتخواهی است. از طرفی دیگر سید حسن مدرس سمبلی از شجاعت و جسارت و حق گویی در دوران استبداد به شمار می‌رود. گویی خاک زواره توانایی عجیبی در خلق اسطوره‌های جاودانی دارد که هر یک می‌تواند نقطه افتخاری برای یک ملت باشد. از این رو بازدید از این شهر، با مروری بر فرهنگ و تاریخ اساطیری ایران همراه خواهد بود.
موقعیت زواره
شمال شرقی استان اصفهان، موقعیت شهر زواره است. این شهر از توابع شهرستان اردستان به شمار می‌رود. شهرهای گرمسار، اردستان، انارک و مهاباد، نزدیک‌ترین شهرها به زواره هستند.
جاهای دیدنی زواره
در ادامه دیدنی های زواره را برشمرده و در مورد هر یک توضیحات مختصری را از نظر خواهیم گذراند.
مسجد پامنار
مروری بر دیدنی های زواره را با مسجد پامنار آغاز می‌کنیم. این مسجد نیز همچون بسیاری از مساجد تاریخی ایران، در محل یک آتشکده دوره ساسانی بنا شد. شهرت و علت نام گذاری این مسجد را باید مناره 24 متری آن دانست. گفته می‌شود این مناره دومین مناره کتیبه‌دار ایران است. در این کتیبه سال احداث بنا، 461 هجری ذکر گردیده است.
مسجد پامنار در گذشته دارای 7 محراب بود که یکی از آنان تخریب شد. از شبستان باقیمانده از عهد ساسانیان نیز اثری باقی نمانده است. مسجد پامنار زواره در فهرست آثار ملی ایران جای دارد. این مکان به مسجد بنکویه نیز خوانده می‌شود. اطلاعات بیشتر درباره مسجد پامنار زواره را در اینجا کسب نمایید.
مسجد جامع زواره
عنوان اولین مسجد چهار ایوانی ایران، متعلق به مسجد جامع زواره است. این مسجد در دوره سلجوقیان احداث شد. بقایای آتشکده‌ای که مسجد جامع روی آن بنا شد، در زیرزمین قرار دارد. محراب و شبستان مسجد با خطوط کوفی و نسخ، تزئین شده‌اند. گچ بری، آجرکاری و کاشی‌کاری‌های فراوانی در مسجد جامع زواره به چشم می‌خورد.
در واقع تزئینات محراب، گنبد خانه، سردر و شبستان، این مسجد را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی زواره بدل کرده است. مناره 11 متری مسجد جامع نیز از جاذبه‌های آن برای گردشگران است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره مسجد جامع زواره، پست مختص آن را اینجا مطالعه نمایید.
یخچال سنتی یا یخدان زواره
خیابان پامنار و محله بنجیره، مکان قرارگیری یخچال سنتی زواره است. در گذشته در فصل زمستان، آب را به زمین‌های نزدیک این یخچال هدایت می‌کردند تا یخ بزند. سپس یخ‌ها را در یخچال ذخیره می‌کردند.
از یک در یخ‌ها را انبار و از در دیگر آنها را خارج می‌کردند. بنای یخدان زواره که در عهد صفوی ساخته شده، مخروطی شکل است. ضخامت دیواره‌ها در حدود 2 متر تخمین زده می‌شود. یخدان زواره به عنوان یکی از جاهای دیدنی زواره در فهرست آثار ملی ایران جای دارد. صفحه مربوط به یخدان زواره را در اینجا مشاهده نمایید.
قلعه سنگ بست زواره
بزرگترین قلعه کشور بعد از قلعه الموت، قلعه سنگ بست زواره است. هر چند بقایای چندانی از این قلعه بر جای نمانده، اما همچنان بازدید از آن خالی از لطف نیست. این قلعه نظامی دو طبقه، در دوره سلجوقیان بنیان نهاده شد. البته این قلعه دارای بخش مسکونی، قراول خانه، برج دیده‌بانی و اصطبل نیز بود. از جذابیت‌های این قلعه دیوارهای 12 متری آن است که با استفاده از سنگ و خشت، ساخته شده است. گفته می‌شود ابوعلی دهدار از نزدیکان حسن صباح، این قلعه را بنا نهاد.
کوشک سرهنگ آباد
در 76 کیلومتری اردستان، روستایی به نام سرهنگ آباد قرار دارد که از توابع دهستان سفلای زواره به شمار می‌رود. این روستا به دلیل موقعیت ییلاقی آن، کاخ و شکارگاه سرهنگ آباد را در خود جای داده است. سهام السلطنه عرب عامری در دوره حکومت ناصرالدین شاه، دستور ساخت این کوشک را برای تفریح شاهزادگان قاجار صادر کرد. کوشک شامل دو بخش شکارگاه و کاخ است. به این مجموعه، کاخ سرخان آباد نیز گفته می‌شود.
عمارت سرهنگ آباد شامل عمارت اصلی، بادگیر، آسیاب، قنات، حمام، اصطبل، ساختمان خدمه و حیاط مرکزی است. ستون‌های سنگی، آجرکاری، حجاری‌های کم‌نظیر، نقاشی‌های سقف، کاشی‌کاری‌های زیبا و مقرنس‌های سبک صفوی، تنها بخشی از زیبایی‌های این مجموعه است. سبک معماری این تفرجگاه، تلفیقی از عهد قاجار و دوره صفویه است. از این جهت شباهت‌های بسیاری را می‌توان بین کاخ سرهنگ آباد و عالی قاپو و چهلستون باغ عفیف آباد شیراز یافت.
کاخ امیر آباد
یکی دیگر از جاهای دیدنی زواره، کاخ امیر اباد نام دارد. سهام السلطنه برای اقامت زمستانی خود، کاخ امیرآباد را بنا نهاد. این کاخ در 15 کیلومتری جنوب زواره قرار دارد. کاخ دو طبقه امیرآباد که از دوران قاجار به یادگار مانده، اکنون در مالکیت بخشداری زواره قرار دارد. با اینکه این کاخ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، اما با بی‌مهری مسئولان امر رو به رو است.
خانه و باغ مدرسیه
سید حسن مدرس در شهر زواره متولد شد و تا سن 6 سالگی در این شهر زندگی می‌کرد. خانه اجداد مادری وی با 300 سال قدمت، به نام خانه سید سالار شهرت دارد. در فاصله 200 متری از این خانه، یک زمین برجای مانده که باغ مدرسیه خوانده می‌شود. اکنون این خانه تاریخی و باغ مجاور آن، در اختیار یک جوان زواره‌ای قرار گرفته تا آن را تبدیل به یک مجموعه فرهنگی گردشگری نماید. به نظر می‌رسد در آینده نزدیک خانه مدرسیه به یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی زواره بدل شود.
عمارت هشت بهشت زواره
عمارت هشت بهشت را باید یکی از جذاب‌ترین جاهای دیدنی زواره خطاب کرد. این عمارت زیبا با حوضی در میان حیاط و درختان متعدد، مکانی دل انگیز و به یاد ماندنی است. بنای هشت بهشت با استفاده از مصالحی چون آجر، گل و گچ ساخته شده است. از آنجایی که هشت بهشت وقف حضرت زهرا سلام الله علیها شده، در ایام فاطمیه، مراسم‌های ویژه‌ای را به خود می‌بیند. مجاورت با حسینیه کوچک زواره، سبب شده تا بانوان هنگام مراسم عزاداری محرم نیز در همین بنا، تجمع کنند.
عمارت هشت بهشت زواره در دوران قاجار توسط میرزا علیرضا نیری زواره‌ای بنا شد. از این رو آن را خانه هشت بهشت نیری نیز می‌نامند. این بنا به شکل هشت ضلعی طراحی شد. از اجزا خانه هشت بهشت، باید به دو حیاط مجزا، دو بادگیر و ساختمان اصلی، اشاره نمود. هشت بهشت زواره در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کویر دق سرخ
علاقمندان به ایران گردی، علاوه بر بازدید از آثار باستانی و خانه‌های تاریخی، در زواره با جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز رو به رو خواهند شد. کویرنوردی یکی از فعالیت‌های پر کششی است که در هر شهر و دیاری امکان آن مهیا نیست. کویر دق سرخ بیابانی در نزدیکی زواره است که علاقمندان را به سوی خود می‌خواند. این کویر دارای تپه شنی بزرگی است که به آن آشیانه عقاب‌ها نیز گفته می‌شود.
این نام گذاری به دلیل وجود عقاب‌های متعددی در این منطقه صورت گرفته است. ارزش کویر دق سرخ با معادن سرب، طلا و نمک موجود در آن، افزایش می‌یابد. اطراف کویر دق سرخ، جنگل‌های تاغ وجود دارد. این جنگل‌ها حیواناتی چون شغال، روباه، جغد، چکاوک کاکلی و باز را در خود پناه داده است.
حسینیه بزرگ و کوچک زواره
دوره صفویه تا قاجار، زمان احداث دو حسینیه مهم شهر زواره است. این دو حسینیه به شکل مربع با تخت‌هایی در وسط آن برای تعزیه خوانی و عزاداری محرم ساخته شدند. در اطراف مکان‌هایی به شکل سکو برای نشستن مردم و غرفه‌هایی برای خانم‌ها وجود دارد. قسمت‌های سرباز و سرپوشیده حسینیه، برای این در نظر گرفته شده تا در فصول مختلف سال، قابل استفاده باشد. حسینیه بزرگ در دوره صفویه در یک طبقه احداث شد. سپس در دوره قاجار یک طبقه دیگر نیز به آن اضافه شد. در سال 1397 دو حسینیه بزرگ و کوچک زواره مورد مرمت واقع شدند.
بازار قدیمی زواره
یکی دیگر از دیدنی های زواره را باید بازار آجری آن دانست. هرچند بسیاری از حجره‌های این بازار در گذر زمان تعطیل شده‌اند، اما همچنان آهنگری و رنگرزی سنتی در آن فعال است. این بازار از زمان سلجوقیان بر جای مانده است. کف بازار با سنگفرش پوشیده شده است. سقف مخروطی آن نیز دارای روزنه‌هایی است تا نور خورشید را به داخل هدایت کند.
بازار آجری زواره 200 متر طول و حدود 4 متر عرض دارد. گفته می‌شود محمد حسین خان عامری این بازار را طراحی و بنا نهاد. در گذشته دو طرف بازار دو کاروانسرا وجود داشت. اکنون بقایای یکی از کاروانسراها را می‌توان مشاهده کرد. اما کاروانسرای دیگر جای خود را به خیابان امامزاده سپرده است.
خانه نوریان
یکی از خانه های تاریخی زواره که از دوره قاجار بر جای مانده، خانه ننه کوکب یا خانه نوریان است. این بنا که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده، دارای الگوی چهار ایوانی است. اکنون این بنا به موزه و اقامتگاه بوم گردی نقشینه کویر تبدیل شده است. یکی از لذات بازدید از زواره را می‌توان اقامت در این مکان تاریخی دانست. همچنین اقامتگاه بومگردی کاروانسرای عامری نیز از دیگر مکان‌های اقامتی در شهر زواره است.
عمارت فرانگیز ماریکو
اولین اقامتگاه کوهستانی استان اصفهان، در ارتفاعی بالا از سطح دریا، در روستای دهستان سفلای زواره قرار دارد. آسمان صاف و هوای پاک روستا، سبب شده تا اقامتگاه فرانگیز ماریکو به مقصدی برای علاقمندان به رصد ستارگان تبدیل شود. این عمارت را بایستی یکی از خاص‌ترین جاهای دیدنی زواره برشمرد.
بقعه شیخ رجب برسی
شیخ رجب برسی یکی از شعرا و فضلای شهر زواره بود که در دوره تیموریان زندگی می‌کرد. از وی کتابی در مدح امیر مومنان به نام مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین بر جای مانده است. اکنون این بقعه به همت مردم زواره در حال مرمت و بازسازی است. به نظر می‌رسد در آینده نه چندان دور به یکی از پر رفت و آمد ترین جاهای دیدنی زواره بدل شود.
امامزاده بی بی غریب
بر فراز کوهی خارج از شهر زواره، یکی از نوادگان امام موسی کاظم علیه السلام به نام خدیجه مدفون است. گفته می‌شود خدیجه دختری چهارده ساله بود که به این مکان پناه برد، اما در نهایت در این نقطه به شهادت رسید. اهالی مناطق اطراف، بقعه‌ای برای او ساختند. اکنون این امامزاده بر بلندای کوه، به یکی از جاذبه‌های گردشگری زواره تبدیل شده است. مسیر سراشیبی بقعه، با 670 پله نیز از چالش‌های پیش روی گردشگران است.
گنبد سبز
مقبره بانی مسجد جامع زواره دارای گنبدی با کاشی‌های سبز رنگ است. البته اکنون بسیاری از کاشی‌ها در اثر عوامل طبیعی کنده شده، اما همچنان از جاهای دیدنی زواره محسوب می‌شود. این بنای آجری با بی‌توجهی متولیان رو به رو شده و در حال ویرانی است.
مسجد کرسی
یکی از مساجد ایران که دارای ارزش تاریخی است، مسجد کرسی زواره نام دارد. این مسجد در نزدیکی بازار قدیمی و در خیابان امامزاده یحیی بین کوچه مسجد جامع و بن بست ابواسحاق قرار دارد. نزدیکی به مسجد جامع و حسینیه کوچک، سبب شده تا دسترسی به آن برای گردشگران آسان‌تر شود.
مسجد سامع الدین
دیدنی های زواره هر یک، دارای ویژگی منحصر به فردی هستند. مسجد سامع الدین به عنوان یکی از جاهای دیدنی زواره نیز دارای ویژگی خاصی است که برای گردشگران جذاب خواهد بود. این مسجد دارای شبستانی است که از دوره صفویه به یادگار مانده است. شبستان آجری از 12 دهنه تشکیل شده است که مقرنس‌ها و سقف هر دهنه با سایر دهنه‌ها تفاوت دارد.
آجر چینی و سقف زنی متفاوت در این شبستان علاوه بر زیبایی، باعث استحکام بیشتر بنا نیز شده است. گفته می‌شود سامع الدین طباطبایی این مسجد را بنا کرد. سایر قسمت‌های مسجد سامع الدین متعلق به عهد قاجار است. این مسجد در محله سام میدان قرار دارد.
سایر جاهای دیدنی زواره
از دیگر جاهای دیدنی زواره باید به مسجد بنجیره، امامزاده یحیی، آب انبار باغبازان و آب انبار پامنار اشاره کرد. برج کبوتر خانه، آب انبار میرزا هادی، امامزاده نو، مقبره سید علاءالدین، مدرسه علمیه و مسجد نیکویه نیز از دیدنی های زواره به شمار می‌آیند. حمام قدیمی شهر ، خانه‌های چهار صفه‌ای و بقعه سید بهاءالدین حیدر را نیز بایستی به این فهرست افزود.
دیگر دیدنی های استان اصفهان
همان طور که گفته شد، شهر زواره از توابع شهرستان اردستان و استان اصفهان به شمار می‌آید. در سفر به زواره می‌توان به گونه‌ای برنامه‌ریزی کرد تا طی چند روز از سایر جاذبه‌های استان اصفهان نیز دیدن کرد. مسجد جامع اردستان، کویر ورزنه، کاروانسرای سه، ارگ وانشان، پارک ناژوان، کوه صفه تنها تعدادی از این جاذبه‌ها است. خانه مجیری خمینی‌شهر، کلیسای مریم مقدس، حمام فین، بقعه پیربکران فلاورجان، روستاهای چوپانان و وانشان را نیز می‌توان به این فهرست افزود.
بهترین زمان برای بازدید از دیدنی های زواره
برای بازدید از جاهای دیدنی زواره، بهترین زمان، فصول پاییز و زمستان است. با توجه به کویری بودن منطقه زواره، تابستان و بهار زمان مناسبی برای بازدید نیست.
پیش بینی وضعیت آب و هوای شهر زواره
قبل از سفر به شهر زواره، برای بهره مندی از یک سفر بی‌نظیر، از شرایط جوی شهر آگاه شوید. در این قسمت، پیش بینی هوای زواره در 5 روز آینده آمده است.
موقعیت جاهای دیدنی زواره بر روی نقشه
برای دسترسی سریع‌تر به جاهای دیدنی زواره، موقعیت تعدادی از اماکن بر روی نقشه نیز مشخص شده است. برای استفاده آسان‌تر از نقشه، مقاله راهنمای استفاده از گوگل مپ می‌تواند مفید باشد.
امتیاز شما به این صفحه:
دیدنی های زواره
دیدنی های زواره مجموعه ای از آثار تاریخی و دیدنی است. در مطلب بالا به معرفی جاهای دیدنی زواره، راهنمای سفر، سوغات، صنایع دستی و آدرس دیدنی های زواره پرداختیم.