دو واژه‌اي كه همواره با هم و يا پشت سر يكديگر مي‌آيند و گاهي به اشتباه به‌جاي يكديگر نيز استفاده مي‌شوند، دو واژه سلطنتي و يا متمول عمارت و كاخ است. اين دو واژه در معناي لغوي با يكديگر متفاوت‌اند و كاربري مختلفي دارند.
عمارت تاريخي
عمارت، به بنا و خانه مسكوني بسيار بزرگي مي‌گويند. كه در زميني وسيع و به شكل زيبايي ساخته شده است. در گذشته و حتي امروزه، اين بنا‌ها در سبك و معماري خاصي ساخته شده و سازندگانش بر اين باور اند كه به نسل‌هاي بعدي منتقل كرده و به عنوان ميراث بجاي بگذارند. اين امر در گذشته رواج بيشتري داشت. در گذشته تا تاريخي نچندان دور خوانين و خانواده‌هاي بزرگ و ملاك هر شهر و ديار براي خانواده و ساكنين منزل خويش، بنايي بزرگ و با غظمت مي‌ساختند. و نام آن را به نام خانوادگي و يا آنچه بدان شهرت داشتند، ميگذاشتند. و در واقع بخشي از تاريخ و ميراث خانوادگي آنها مي‌شد. بناهايي مانند عمارت مسعوديه، عمارت‌هاي باغ فردوس، عمارت سراي روشن و عمارت تماشاگه زمان ( متعلق به حسين خداداد تاجر بنام ايراني ) از جمله آنهاست.
كاخ‌هاي تاريخي
كاخ يا كوشك‌ها به محل اقامت و سكونت خانواده سلطنتي و پادشاهي گفته مي‌شود. كاخ‌ها بنا‌هاي مسكوني بسيار زيبا و باشكوهي هستند، كه از معماري و نقشه‌هاي بخصوصي پيروي مي‌كنند. اين بنا‌هاي زيبا درواقع نه تنها ميراث و اموال سلطنتي محسوب مي‌شوند. بلكه با تغيير سلسله و حتي حكومت به حاكمان بعدي تعلق خواهد داشت. كاخ‌ها اصولا از دو فضاي اندروني و بيروني ساخته شده‌اند، كه فضاي اندروني خود به شكل‌هاي مختلف طراي و ساخته مي‌شود.
کاخ مستحکم
كاخ‌ها در فضاي بيروني و حياط، فضاسازي بسيار عالي و حرفه‌اي مي‌شود. تزئينات و نقوش زينتي كه براي زيبا سازي كاخ‌ها بكار مي‌رود، از بهترين تزئينات است. مصالح بكار رفته در ساخت كاخ‌ها، از مستحكم‌ترين مصالح روز است. در طول تاريخ و در دوران‌هاي مختلف براي شاهان و خاندان سلطنتي كاخ‌هاي زيبايي بنا شده است. كه از جمله آنها مي‌توان به كاخ تخت جمشيد كه قديمي‌ترين كاخ ايران است. يا كاخ‌هاي شهر تهران مانند سعدآباد و نياوران كه براي دوران معاصر و نه چندان دور است، اشاره كرد.
