شهر اصفهان، بزرگترين شهر استان اصفهان و مركز اين استان بزرگ است. اين شهر تاريخي به لحاظ بناهاي قديمي، به‌ويژه از دوره صفويه، بسيار غني است. و همين امر باعث جذب گردشگران بسياري از اقصي نقاط كشور و همچنين ساير كشور‌هاي جهان مي‌شود.
مساحت تقريبي شهر اصفهان 320 كيلومتر مربع است. كه داراي آب و هواي معتدل و خشك است. تابستان‌هاي ملايم تا كمي گرم و زمستان‌هاي سرد و پر برف دارد.

تاریخچه‌ی اصفهان

اصفهان شهري قديمي و كهن است. عده‌اي از مورخين بناي شهر را به طهمورث ديوبند سومين پادشاه ازسلسله پيشداديان نسبت داده‌اند و به گفته برخي از نويسندگان حتي پيش از هخامنشيان نيز شهري آباد بوده و بعد‌ها به اقامتگاه تابستاني پادشاهان هخامنشي تبديل شده است.
در دوره اشكانيان اصفهان قلمرو يكي از حاكمان جزء، و در زمان ساسانيان محل سكونت و نفوذ هفت خانواده بزرگ ايراني بوده، كه مشاغل و مناصب سلطنتي را دارا بوده‌اند.

دوره تاریخی وسیع اصفهان

در طي حكومت اشكانيان و ساسانيان متجاوز از 900 سال اصفهان مركز استان بزرگي در ميانه كشور به شمار مي‌رفته است.
پس از انقراض ساسانيان، اصفهان هم مانند شهرهاي ديگر ايران تحت فرامانروايي و سلطه اعراب قرار گرفت و نزديك به سه قرن خلفاي اموي و عباسي در آنجا حكم راندند.
در دوره ديالمه، اصفهان در قلمرو نفوذ آل بويه قرار گرفت و ركن الدوله ديلمي در توسعه و بسط شهر اصفهان كوشيد. با انقراض حكومت آل‌بويه و آغاز حكومت سلاجقه، در زمان سلطنت ملكشاه سلجوقي، اصفهان پايتخت، و آثار و ابنيه مهمي در آن ساخته شد.
پس از حمله مغول و سپس هجوم و قتل عام تيمور و صدمات زياد به شهر، اصفهان جلال و شكوه خود را از دست داد. در قرن يازدهم هجري قمري با ظهور صفويه اصفهان بار ديگر مركز مهم تجارت و فرهنگ و صنعت گرديد.

دوره تاریخی اوج گیری اصفهان

شاه عباس اول در سال 1000 هجري قمري اصفهان را به پايتختي خود برگزيد و بناهاي زيادي، ازجمله چندين قصر،پل و مسجد ساخته شد. شاه عباس دوم هم به تبعيت از جد خود اقدام به ساخت عمارت‌هاي ديگري نمود.
در اواخر دوره صفويه شهر اصفهان داراي 14 دروازه و چهل محله بود و نهايت وسعت و زيبايي را بدست آروده بود. اما پس از حمله افغان‌ها و سپس انتقال پايتخت به شيراز و تهران در دوران افشاريه، زنديه و قاجاريه، اصفهان از اهميت و اعتبار خود افتاد.
از زمان افشار و زنديه آثار مهمي برجاي نمانده ولي در زمان قاجاريه به همت چند تن افراد نيكوكار تعداد قليلي بناي با اهميت بوجود آمده است. و در دوران قاجار هم با همت ضل‌السلطان آثار زیادی از بین رفتند.

اصفهان، به عنوان مركز استان اصفهان در جلگه اي از آبرفت‌هاي زاينده رود و در مسير آن بنا شده و ازجمله شهرهايي است كه شايد تاريخ و سابقه آن به سابقه و قدمت كشور ايران برسد.

اماكن گردشگري اصفهان

میدان نقش جهان(میدان امام یا میدان شاه)

ميدان نقش جهان اصفهان به نام ميدان امام(میدان شاه) خوانده مي‌شود. در زمان شاه عباس اول صفوي در قسمت جنوبي شهر با هدف گسترش و توسعه شهري بنيان نهاده شده و تدريجا جاي مركز قديمي شهر (ميدان كهنه)را گرفت.

ميدان نقش جهان به گفته جهانگردان دوره‌هاي تاريخي مختلف از زيباترين ميدان‌هاي جهان بشمار مي‌آيد و مجموعه منحصر به فردي از آثار و ابنيه تاريخي شهر اصفهان را در محيطي زيبا و پر عظمت شامل مي‌شود.

عالي قاپو

نام عالي قاپو را همانند باب عالي عثماني به معناي (دروازه بزرگ) مي‌دانند، اما بعضي نيز آن را صورت مغلوب علي قاپو به معناي در علي دانسته‌اند. از آن رو كه شاه عباس يكي از درهاي حرم مطهر حضرت علي (ع) را به منظور تبرك در مدخل اين كاخ نصب كرده بوده است. كاخ عالي قاپو در عهد صفويه دولتخانه مباركه نقش جهان و قصر دولتخانه خوانده مي‌شده است.

چهل‌ستون(چهلستون)

در میان باغ 67000 متری چهل‌ستون(چهلستون) که در زمان شاه عباس اول احداث شده است، عمارتی به نام چهل ستون وجود دارد. کاخ چهل ستون(چهلستون) در زمان شاه عباس دوم احداث شده و ویژه پذیرایی‌های رسمی حاکم صفوی بوده است.

کاخ چهل ستون در زمان قاجاریه دارالحکومه بوده و از اتاق‌های اطراف آن به عنوان ادارات دولتی استفاده می‌شده است.

کاخ هشت بهشت

این کاخ به صورت کاخی کوچک در وسط باغی موسوم به باغ بلبل در 1080 قمری در دوره سلطنت شاه سلیمان ساخته شد. این کاخ را در نوع خود از کاخ های بی نظیر دوره صفوی دانسته‌اند.

کاخ هشت بهشت دارای سنگ‌های مرمر و کاشی کاری‌های فراوان منقش به اشکال متناسب انواع جانوران و پرندگان بوده است. این کاخ و باغ ان تا اواخر دوره قاجار باقی بوده است. اما در حال حاضر جز یک عمارت، اثری از آن باقی نیست.

سی و سه پل( پل الله وردی خان)

پل الله وردی خان یا سی وسه پل با 300 متر طول و 14 متر عرض، طولانی‌ترین پل موجود بر روی زاینده رود است. این پل در زمان شاه عباس اول به سال1005 هجری قمری و تحت نظارت سردار او الله وردی خان بنا نهاده شده و از شاهکار‌ها و آثار با عظمت معماری دوره صفوی محسوب می‌شود.

دیوارهای بلند این پل حافظ، کافظ کار آنها در برابر باد بوده و اتاق‌ها و فضاهای تعبیه شده در آن، محل پناه گرفتن و استراحت مسافران به شمار میرفته است. این پل را در ادوار تاریخی با نام‌های سی وسه چشمه، چهار باغ، پل شاه عباسی، زاینده رود و یا پل جلفا خوانده‌اند، زیرا محله جلفا را به شهر متصل می‌کرده است.

چهارباغ عباسی

گفته شد که چهار باغ صفوی، یک خیابان بسیار طولانی و صد البته زیبا و هیجان‌انگیز است. یکی از قسمت‌های این خیابان شوق‌انگیز و جالب‌ توجه، چهارباغ بالا می‌باشد. آغاز این بخش در مجاورت کوه صفه و دروازه شیراز، قرار دارد که نام فعلی آن نیز میدان آزادی است. همچنین بدانید دروازه شیراز در جنوبی‌ترین ناحیه شهر اصفهان، جهت خروج از آن و رفتن به سوی شیراز می‌باشد.

پل خواجو

این پل در سال 1060 هجری قمری، به دستور شاه عباس دوم در محل پل قدیمی از زمان تیموریان بنا نهاده شده است. جبهه خارجی پل خواجو دارای گچبری‌ها و تزئینات بسیار زیبایی ست و ساختمان مخصوصی به نام بیگلر بیگی نیز در وسط آن برای اقامت موقت شاهان صفوی تعبیه شده است.

پل خواجو 24 چشمه دارد و در پشت آنها سد‌هایی چوبی به منظور مسدود ساختن اب وجود داشته، که باعث می‌شده پل به عنوان سد نیز عمل کند. در نزدیکی این پل، پل چوبی یا جویی نیز قرار دارد.

مسجد جامع اصفهان

يكي ديگر از بناهاي تاريخي شهر اصفهان مسجد عتيق يا مسجد جامع اصفهان است. اين مسجد يكي از مهم‌ترين و قديمي‌ترين بناهاي اسلامی ايران است. نام ديگر اين بنا مسجد جمعه نيز مي‌باشد. قدمت اين بنا به قرن دوم هجري قمري باز مي‌گردد و تاریخچه مفصلی دارد. اين مسجد به ثبت جهاني يونسكو نیز رسیده است.

مسجد شاه(امام)

یکی از مهم‌ترین بناهای عصر صفوی که به اعتقاد بسیاری از لحاظ عظمت بنا، معماری و کثرت تزئینات زیباترین مسجد ساخته شده در ایران به شمار می‌آید. این مسجد در ضلع جنوبی میدان نقش جهان واقع شده، در ادوار تاریخی مختلف به نام‌های مسجد شاه، مسجد سلطانی جدید و جامع عباسی شهرت داشته است.
بنای آن در 15 ماه صفر در سال 1020 هجری قمری (19 آوریل 1916 میلادی) در سومین مرحله از اجرای طرح میدان نقش جهان به فرمان شاه عباس بزرگ آغاز و در حدود سال 1047 قمری (1943 میلادی) در دوران سلطنت شاه صفی به پایان رسید.

مسجد شیخ لطف الله

مسجد شیخ لطف الله که در ضلع شرقی میدان نقش جهان واقع شده، از شاهکارهای بی‌بدیل هنر معماری و کاشیک‌اری قرن یازدهم هجری قمری به شمار می‌آید.

این مسجد به فرمان شاه عباس اول صفوی در سال 1011 هجری قمری بر روی خرابه‌های یک مسجد قدیمی بنا شده است. و آن را به نام شیخ لطف الله میسی عاملی که در این مسجد امامت داشته، خوانده‌اند.

منارجنبان

آرامگاه عموعبدلله سنگ بزرگ یک پارچه مرمری قرار دارد. که در اطراف آن به خط ثلث برجسته سوره یس حجاری شده است.
چیزی که بیشتر موجب شگفتی است، آنست که نه تنها در موقع حرکت دادن یکی از مناره‌ها، در مناره دیگر هم حرکت پدیدار می‌شود. بلکه حرکت به تمام نقاط این ساختمان منتقل می‌گردد.

به طوری‌که هرگاه ظرف آبی را بر روی تخته سنگ عظیم و یکپارچه عمو عبدلله که در داخل یکی از طاقنماهای ایوان واقع شده قرار دهیم، پس از حرکت دادن مناره‌ها در سطح آب ظرف نیز حرکتی محسوس حس می‌شود.

کلیسای وانک

کلیسایی در دل محله‌ی قدیمی جلفا در شهر اصفهان، که چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند. نقاشی‌های درون این کلیسا بسیار چشم‌نواز است، همچنین این کلیسا موزه نیز دارد.

این مکان به عنوان یکی از زیباترین کلیساهای ایران و شهر اصفهان شهرت دارد. در پست مختص به آن به معرفی، تاریخچه، قیمت بلیط، ساعت بازدید، لوکیشن و بخش‌های مختلف کلیسا وانک می‌پردازیم.

کلیسای بیت اللحم

یکی دیگر از کلیساهای بزرگ و قدیمی شهر اصفهان، کلیسای بیت اللحم مقدس است. این کلیسای تاریخی که به نام بتقحم مقدس نیز خوانده می‌شود، مربوط به دوران صفویه در محله جلفا اصفهان است.

نقاشی‌های داخلی و نمای بیرونی این کلیسا کم نظیر است. در پست مختص به آن به معماری، آدرس دقیق، لوکیشن، بانی ساخت کلیسا، ساعت بازدید، قیمت بلیط،  تاریخچه و تاریخ ساخت کلیسا بیت اللحم می‌پردازیم.

خانه ملاباشی

این خانه مربوط به دوره‌ی زندیه و قاجار است. در سده‌های اخیر این خانه نظاره‌گر تاریخ اصفهان بوده است. که جدیدا در دهه 80 شمسی فردی به نام دکتر معتمدی اینجا را خریده و بازسازی نموده است. بعضی از روزها حتی مالک اصلی خانه هم داخل خانه هست.

یکی از نکات منحصر به فرد این خانه این است، که کف تمام اتاق‌ها فرش است. و حس زیبای خانه بودن را با وجود فرش ایرانی بیشتر به بازدید کننده القا می‌کند. که به اصطلاع خانه مفروش است.

مسجد حکیم

مسجد حکیم از مساجد چهار ایوانی شهر که در زمان شاه عباس دوم توسط پزشک وی ساخته شده است.

تخت فولاد اصفهان

از گورستان‌های مهم و تاریخی شهر تخت فولاد است. این آرامگاه محل کالبد بی‌جان بسیاری از بزرگان و افراد معروف تاریخی شهر است.

کوه صفه

از تفریح گاه‌ های مهم شهر کوه صفه یا مجموعه صفه است. این مجموعه با داشتن طبیعتی زیبا دارای امکانات جانبی دیگری نیز هست. از بلندای کوه صفه شهر اصفهان بخوبی نمایان است.

صنایع دستی اصفهان

از جمله صنایع دستی اصفهان می‌توان به ترمه، میناکاری، خاتم کاری، مسگری، فیروزه کوبی و قلم کاری اشاره کرد.

اقامت در اصفهان

برای اقامت در شهر اصفهان گزینه‌های متنوعی چون هتل، یوتیک هتل، اقامتگاه سنتی، هاستل، آپارتمان و ویلا وجود دارد. از معروف‌ترین جاها برای اقامت در شهر اصفهان می‌توان به هتل عباسی، هتل بوتيک کاخ سرهنگ اصفهان (اقامتگاه سنتی کاخ سرهنگ)، هتل شیخ بهایی اصفهان، بوتيک هتل عمارت بنان اصفهان، هتل کریاس اصفهان، قصرمنشی، بوتیک هتل کیانپور اصفهان، خانه بخردی(هتل سنتی بخردی) و هتل بوتيک عمارت شهسواران اشاره کرد.

کافه های اصفهان

از کافه های شهر اصفهان نیز می‌توان از کافه گالری قیصریه اصفهان، کافه میدون نقش جهان اصفهان، کافه موزه اصفهان، کافه مشیر اصفهان و عمارت شربت خانه فیروز نام برد.

بخشی از عکس‌های این مطلب را سرکار خانم پرستو عطرسایی، جناب میرسعید هادیان و جناب آقای حمیدرضا بانی عزیز ثبت نموده‌اند.