کاشان شهر زیبای کویری، شهر سنت‌های اصیل و طبیعت زیبا، از یک سو پشت به کوه‌های سر به فلک کشیده دارد و از سوی دیگر به کویر پهناور ایران متصل است. این مروارید اصیل، با تاریخ شکوهمندش پیوندی عمیق با تمدن هفت هزار ساله سیلک دارد. خانه های تاریخی کاشان شهرت جهانی دارند. کاشان نشسته بر کرانه کویر، باغهای بسیار سرسبز و زیبایی در دل خود دارد که به نوبه خود شگفت‌انگیز‌ند. در ادامه به معرفی، تاریخچه، آب و هوا و دیدنی های کاشان می‌پردازیم.
معرفی
کاشان را یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران خوانده‌اند. این شهر با قدمتی چندین هزار ساله، بارها دستخوش صدمات بسیار و ویرانی‌های بنیادین شده است. در طول قرن‌های 11، 12 و 13 سه زلزله مهیب این شهر را تخریب کرد. حمله مغولان آن را ویران ساخت. اما کاشان همچون ققنوس بار دیگر از خاکسترها سر برآورد. اکنون این شهر در صنعت، هنر و گردشگری پیشرو است و سالانه هزاران گردشگر را میزبانی می‌کند.
موقعیت
این شهر از توابع استان اصفهان به شمار می‌رود. کاشان در 210 کیلومتری شهر اصفهان و 230 کیلومتری جنوب تهران واقع شده است. کاشان از طرف شمال به استان سمنان و دریاچه نمک و از سمت شمال غربی به شهرستان قم، از شرق به اردستان و از جنوب به نطنز محدود می‌شود.
آب و هوای کاشان
این شهر به علت مجاورتش با دشت کویر، دارای آب و هوای بیابانی است. تابستانهای گرم و خشک با میزان بارندگی بسیار کم و زمستانهای بسیار سرد دارد. در این قسمت می‌توانید پیش‌بینی وضعیت هوای کاشان را در روزهای آینده مشاهده کنید.
کاشان آب و هوای
تاریخ کاشان
وجود یکی از قدیمی‌ترین مراکز تمدن کهن در حد فاصل بین کاشان و فین به نام تپه‌های سیلک نشان می‌دهد که در حدود 4500 سال قبل از میلاد، اقوامی با تمدنی غنی که وسایل کار آنها بیشتر از سنگ و استخوان تشکیل می‌شد، در این مکان مستقر بودند. تمدن مردم تپه سیلک در 3500 سال پیش مغلوب تمدن آریایی شد. در حفاری‌های نقاط مختلف، آثاری از آنان به دست آمد که نشانگر سبک زندگی این قوم بود.
از دوره ساسانی بقایای آتشکدههای مهمی چون آتشکده نیاسر و آتشکده خرم‌دشت در اطراف کاشان باقی مانده که حاکی از توجهی است که شاهان ساسانی به کاشان داشتهاند. این شهر به گفته مورخین از شهرهای مهم اقتصادی در آن دوره بوده است.
تاریخ پس از اسلام کاشان
این شهر در دوران سلجوقیان از اهمیت و اعتبار زیادی برخوردار بود. به خصوص دوره سلطان جلال‌الدین ابوالفتح ملکشاه را می‌توان درخشانترین دوران تاریخی کاشان به حساب آورد. در این زمان هنر در این دیار در اوج شکوفایی بود. صنعت سفالگری به اوج خود رسید و کاشیها و سفالینههای کاشان شهرت جهانی یافت. به طوری که به عقیده برخی مورخین، اسم کاشان برگرفته از هنر کاشی و سفال است.
معماری کاشان
معماری بافت‌های قدیمی کاشان متناسب با اوضاع اقلیمی و آب و هوای کویری آن، آمیخته‌ای از هنر‌های تزئینی و سازگاری با محیط است. بافت کاشان متشکل از کوچههای پیچ در پیچ با دیوارهای بلند خشتی است که تقریبا در فواصل مشخص، مسقف است. این سبک معماری به سبب موقعیت خاص جغرافیایی، بهترین فرم معماری کویری است. زیرا از طرفی از هجوم بیرحمانه شنهای داغ و طوفانهای کویری میکاهد و از سوی دیگر سوز و سرمای زمستان را مهار می‌‌نماید.
آب انبارها در بافت‌های قدیمی محل‌ها، نقش بسیار مهم و حیاتی ایفا می‌کردند. این آب انبارها عموما دارای سردر بسیار بلند با تزئینات کاشی‌کاری بودند. این نوع اماکن در مناطق کویری، برای نگهداری آب و استفاده عموم مردم ایجاد می‌شد که دمای آب را نیز خنک نگه می‌داشت.
لباس محلی کاشان
امروزه لباس محلی در برخی روستاهای ایران به چشم می‌خورد. زنان روستاهای کاشان در پوشش محلی، چارقد، پیراهن بلند گلدوزی شده با رنگ‌های شاد، شلیطه و ارخالق می‌پوشند. لباس مردان نیز از قبا، شال کمر، شلوار گشاد از جنس کرباس، کلاه نمدی و گیوه دست دوز تشکیل می‌شود.
غذای محلی کاشان
از غذاهای محلی این شهر می‌توان از شفته بادمجان، کوفته چغندر، آبگوشت لوبیا سفید، گوشت و کلم، گوشت و لوبیا، خورشت نخود آله، چلو دیزی، جوجویی تاس کباب و کوفته آب سماق کاشانی و شیرینی‌‌هایی مانند: کلوچه، پشمک، حلوا ارده، ارده شیره، نقل بیدمشکی و حاجی بادام نام برد.
رستوران های کاشان
رستوران‌های مجلل با منوی متنوع از غذاهای ایرانی و خارجی در کنار رستوران‌های محلی به سهولت در این شهر یافت می‌شود. به عنوان نمونه رستوران بین المللی دیورسو، ملل، شاندیز، رز، خاتون، حاتم، انار، احسان، سفره‌خانه سنتی سندباد، عباسی، مظفری، رستوران خانه مظفری، کافه بام، یاقوت، کافه رستوران جزیره، جزایری، جوان و غزال تنها تعدادی از رستوران‌های فعال در سطح شهر هستند.
موزه‌های کاشان
-
موزه ملی کاشان
این موزه در بخشی از باغ فین قرار گرفته و در 4 بخش باستانی، نسخ خطی، منسوجات و معاصر، اشیایی از 7 هزار سال پیش تا به امروز را در دل خود جای داده است.
حوالی خانه بروجردی ها، در یک خانه تاریخی مجموعه‌ای از اسباب بازی‌های قدیمی جمع‌آوری شده که علاوه بر بزرگسالان، می‌تواند برای کودکان نیز جذاب باشد.
-
موزه سیلک
در 4 کیلومتری جنوب غربی شهر، محوطه باستانی سیلک قرار دارد. موزه سیلک در همین محوطه ساخته شده و اشیایی باستانی و نشانه‌هایی از قدیمی‌ترین تمدن ایران را به نمایش گذاشته است.
-
موزه مردم شناسی تاج
در خانه تاریخی تاج، یک موزه مردم شناسی تاسیس شده است که در نزدیکی خانه عباسیان و رزاقیان قرار دارد. این خانه 200 ساله با معماری جذاب و طراحی داخلی مناسب، سبک زندگی و فعالیت‌های روزانه مردم در سده‌های گذشته را به نمایش گذاشته است.
-
موزه مردم شناسی برزک
این موزه در خانه تاریخی قادری که از زمان زندیه باقی مانده است، در سال 87 تاسیس شد. ابزارهای مورد استفاده مردم مانند: وسایل کشاورزی، نخ‌ریسی، قالی‌بافی، باغبانی و شکل طراحی خانه‌ها و نوع لباس‌ها در این موزه قابل مشاهده است.
-
موزه گلاب
در شهر قمصر و درون خانه‌ای قاجاری به نام ذاکری‌ها، می‌توان با تاریخ دو هزار ساله مراسم گلاب‌گیری، ابزار و ادوات آن آشنا شد
جاذبه‌های گردشگری کاشان
کاشان دارای جذابیت‌های بی‌شماری برای گردشگران ایرانی و خارجی است. جاذبه‌های گردشگری را می‌توان به چند بخش جاذبه‌های طبیعی، مکان‌های تاریخی، بقعه‌ها و زیارتگاه‌ها، مساجد و خانه های تاریخی تقسیم کرد.
-
مکان های تاریخی کاشان
1700 اثر تاریخی در کاشان وجود دارد که 313 اثر به ثبت ملی رسیده است. شناخته شده‌ترین مکان‌های تاریخی این شهر به این قرار است.
باغ فین با طراحی زیبا، درختان کهنسال و معماری دلربا، مشهورترین مکان گردشگری کاشان است. در زیرزمین این باغ، حمام فین قرار دارد که با مجسمه‌های بزرگ و اشیایی قدیمی، موزه امیرکبیر را شکل داده است. شهرت این حمام به علت قتل امیرکبیر در این مکان به دستور ناصرالدین شاه است.
این مکان که در جاده فین و نزدیکی روستای دیزچه است، با قدمتی 7 هزار ساله اولین مکان شهرنشینی ایرانیان خوانده می‌شود. به نظر می‌رسد تپه‌های سیلک عبادتگاهی باستانی بوده و سازه‌ای هرمی‌شکل بر آن وجود داشته است. این محوطه در سال 1310 کشف شد.
این شهر در عمق 18 متری زمین در 3 طبقه احداث شده و از شگفتی‌های این محدوده از ایران است.
حمامی تاریخی با وسعتی حدود 1000 متر مربع، همراه با کاشی‌کاری بی‌نظیر و شیشه‌های رنگی، فضایی جذاب را رقم زده است. برای کسب آگاهی بیشتر درباره این مکان تاریخی به این صفحه مراجعه کنید.
-
آتشکده نیاسر
این آتشکده در ارتفاعات نیاسر، از دوران ساسانیان باقی مانده است.
-
کاروانسرای گبر آباد
این کاروانسرا که به دوران صفویه تعلق دارد، در جاده قمصر واقع شده است. 4 برج در چهار گوشه این بنا به شکل مدور وجود دارد.
-
سد شیخ بهایی
سد شیخ بهایی یا سد قهرود در دوران شاه عباس صفوی برای حل مشکل بی‌آبی منطقه ساخته شد. طراحی آن را به شیخ بهایی منتسب کرده‌اند.
-
برج حسن تعریفی جوشقان
این برج در شهر جوشقان بر صخره‌ای برای دیده‌بانی ساخته شد. این بنا مربوط به دوران قاجار است.
-
غار نیاسر
این غار دست ساز با نام دیگر غار تالار رئیس، 2000 سال قدمت دارد.
-
چشمه سلیمانیه
سلیمانیه در واقع یک قنات، مربوط به دوران صفوی است.
-
مساجد و مدارس تاریخی کاشان
از اماکن تاریخی موجود در این شهر، بسیاری به عنوان مسجد و مدرسه احداث شدند که اکنون دارای ارزش تاریخی و هنری هستند.
این مسجد و مدرسه به دوران قاجار تعلق دارد. معماری بنای آن بی‌نهایت چشم نواز است. توضیحات مبسوط پیرامون معماری و تاریخچه مسجد آقا بزرگ را در این پست مطالعه بفرمایید.
این بنا از دوران سلجوقیان به یادگار مانده و بر دیوارهای آن خطاطی اساتید خوشنویسی نقش بسته است. جزئیات بیشتر درباره این مسجد را در اینجا بخوانید.
- مسجد علی قهرود
این مسجد 800 ساله با کاشی‌کاری‌های زیبا در روستای قهرود واقع است.
بازار کاشان یکی دیگر از بازارهای تاریخی ایران و جاهای دیدنی کاشان است.
تیمچه و سرای بخشی کاشان یا کاروانسرای بخشی کاشان از جاهای دیدنی کاشان بحساب می‌آید.
خانه‌های قدیمی بخش مهمی از اماکن تاریخی این منطقه را به خود اختصاص داده است. این خانه‌ها امروزه به عنوان موزه یا هتل استفاده می‌شوند.
این عمارت بیشتر یک قصر باشکوه با گچ‌بری‌های زیبا و معماری اصیل محسوب می‌شود.
ساختمان خانه بروجردی‌ها در زمان قاجار بنا شد و متعلق به تاجری بود که از بروجرد کالا به کاشان می‌آورد. بادگیرهای هلالی و متقارن و تزئینات این خانه، از دیدنی‌های آن است.
این خانه با معماری منحصر به فرد خود، شاهکاری در نوع خود محسوب می‌شود. این عمارت دارای 5 طبقه و 5 حیاط است.
در پست جداگانه‌ای به معرفی، تاریخچه ساعت بازدید خانه عباسیان، بررسی و تحلیل خانه عباسیان، پلان خانه، قیمت بلیط و آدرس این خانه تاریخی در کاشان پرداخته‌ایم. برای مشاهده اینجا را لمس(کلیک) نمایید.
هتل سرای عامری یک خانه تاریخی به جای مانده از عهد زندیه است. اکنون این خانه با داشتن امکانات متعدد، به عنوان هتل در خدمت گردشگران کاشان است. برای آشنایی بیشتر با خانه عامری ها، این مطلب را از نظر بگذرانید.
-
جاذبه‌های طبیعی کاشان
روستاهای کوچک متعددی در تقسیمات کشوری جز شهرستان کاشان به حساب می‌آیند که هر یک به تنهایی می‌تواند مقصد یک سفر یک روزه باشد. بیشتر این مناطق دارای آب و هوای مطلوب بوده که وجود آنها در دل کویر، خود سبب جذب افراد می‌شود. معروف‌ترین روستاهای دیدنی اطراف کاشان به شرح زیر است.
مشهورترین روستای ایران را شاید بتوان ابیانه نامید. این روستا با معماری جذاب، تاریخی کهن و فرهنگی غنی، یکی از قطب‌های گردشگری کاشان و استان اصفهان به شمار می‌آید. توضیحات تکمیلی درباره این روستای تاریخی را در این پست مشاهده بفرمایید.
-
خنب
خنب روستایی ییلاقی با فهرستی از آثار باستانی به ثبت رسیده در میراث فرهنگی است. از دیدنی‌های تاریخی این روستا باید به تنگه دربند، غار مظفر و محوطه کفتار خون اشاره داشت.
-
اسحاق آباد
این روستا نزدیک به نیاسر واقع شده است. بافت تاریخی، ارگ، پل قدیمی و طبیعت ییلاقی و سرسبز این منطقه، بازدید از آن را به گردشی دلچسب بدل خواهد کرد.
-
آذران برزک
در 72 کیلومتری جنوب شرق کاشان و در ارتفاع 2700 متری از سطح دریا، روستای آذران برزک پذیرای گردشگران است. این روستا برای گلستان‌های زیبا و هوای دلپذیر آن شهرت یافته است. گل محمدی آذران از کیفیتی بی‌مثال برخوردار است.
-
باری کرسف
باری کرسف روستایی در جنوب کاشان در دامنه کوه کرکس است که با هوایی کوهستانی و انواع درختان میوه، مقصدی برای گردشگران کاشان محسوب می‌شود.
-
حسنا رود
در 5 کیلومتری مشهد اردهال و در جاده دلیجان می‌توان از این روستای باطراوت و مزرعه‌های معروف گل محمدی دیدن کرد.
-
روستای دره کاشان
در 10 کیلومتری کاشان و میان کوه‌های آتشفشانی که به 60 میلیون سال قبل تعلق دارد، دهکده گل سرخ یا روستای دره کاشان را می‌توان دید. انواع عرقیات گیاهی به ویژه گلاب در این مکان به روش سنتی تهیه و به فروش می‌رسد.
-
سار
ییلاق سار از توابع نیاسر است. حصیربافی و قالی‌بافی دو هنر رایج این روستا بوده که محصولات آن به گردشگران عرضه می‌شود. امامزاده عبدالله و مزرعه‌ها و دشت‌های پر از گل، از دیدنی‌های سار به حساب می‌آید.
-
علوی
روستای علوی یا سادات، حوالی مشهد اردهال قرار دارد. این روستا علاوه بر مراسم گلاب‌گیری، در پاییز پذیرای مهمانانی است که برای مشاهده برداشت زعفران به این منطقه سفر می‌کنند. همچنین به علت سکونت سادات از سده‌های دور در این روستا، هر ساله روز عید غدیر خم مراسم ویژه‌ای در علوی برگزار می‌شود.
-
روستای کمال الملک
این روستا در شمال غربی کاشان واقع شده است. مکان‌های دیدنی چون خانه کمال‌الملک، خانه تاریخی علی پاشا صالح، آبشار موسمی سه‌میله و چشمه‌های زیرزمینی آبجه‌کهره در این مکان قرار دارند.
-
بقعه‌ها و زیارتگاه‌ها
در شهر باستانی کاشان، تعداد کثیری امامزاده و آرامگاه افراد صاحب نام وجود دارد که به دلیل معماری جذاب بقعه‌ها، مسافران را به خود جلب می‌سازد. اشاره‌ای به چند آرامگاه و امامزاده در اطراف این شهر، خالی از لطف نیست.
-
مشهد اردهال
این مکان به دلیل وجود بقعه فرزند امام محمد باقر علیه‌السلام، مشهور به سلطان علی بن محمد، مشهد اردهال نامیده شده است.
-
زیارتگاه آقا علی عباس
این مقبره محل دفن آقاعلی عباس و محمد، دو فرزند از فرزندان امام موسی کاظم علیه‌السلام است. این زیارتگاه در 60 کیلومتری کاشان قرار داشته و به عنوان بقعه برادران امام رضا علیه‌السلام، پذیرای زوار بسیاری است.
-
مقبره فیروزان یا ابولولو
فیروز نهاوندی یا ابولولو، قاتل خلیفه دوم عمر بن خطاب است. مقبره وی در جاده فین قرار دارد و با گنبدی مخروطی شکل به رنگ فیروزه‌ای، نظر رهگذران را به خود جلب می‌کند.
-
بقعه میر علاالدین جوشقان
این بقعه در میان شهر جوشقان و متعلق به یکی از سادات این منطقه است. قدمت این بنا به دوران صفویه می‌رسد.
دیگر جاهای دیدنی کاشان
اماکن دیدنی کاشان به قدری زیاد است که در یک مقاله نمی‌گنجد. از این رو به نام بردن از برخی اماکن، بسنده می‌کنیم. خانه آل یاسین، بازار تاریخی کاشان، مدرسه سلطانی، آبشار نیاسر، کمپ کویری متین آباد، روستای ابیانه، کویر مرنجاب، کویر ابوزید آباد، مناره زین الدین، کاروانسرا و تیمچه امین الدوله، روستاهای ون و نشلج، اندرونی کریم‌خانی، قلعه جلالی، بقعه خواجه تاج‌الدین، مسجد میرعماد و آتشکده خرم دشت تنها بخشی از دیدنی های کاشان است.
گردشگری ادبی در کاشان
گردشگری ادبی به نوع خاصی از توریسم اطلاق می‌شود که مکان مورد بازدید، محل تولد، زندگی و وفات شعرا و ادیبان مشهور باشد. از این رو کاشان را می‌توان شهری با ظرفیت توریسم ادبی پنداشت که موطن ادیبانی چون سهراب سپهری و سپیده کاشانی از شعرای معاصر و نامدارانی چون محتشم کاشانی از شعرای گذشته است.
-
آرامگاه سهراب سپهری
پیکر سهراب سپهری در سال 59 در صحن امامزاده سلطان علی‌بن محمد باقر واقع در مشهد اردهال به خاک سپرده شد.
محتشم کاشانی در دوران صفویه می‌زیست. بقعه محتشم یک بنای آجری به مساحت 80 متر مربع در بافت قدیمی شهر است. برای اطلاعات بیشتر به این مطلب مراجعه نمایید.
اقامت در کاشان
در کنار بازدید از جاهای دیدنی کاشان یک اقامت دلنشین و آرام اهیت بالایی دارید. به همین خاطر ما بطور جداگانه به این موضوع پرداختیم.
نقشه کاشان
برای سفر به کاشان و سفرهای درون شهری به دیدنی های کاشان لازم است، تا با استفاده از نقشه و مسیریابی لذت سفرمان را با در ترافیک ماندن و گم شدن از دست ندهیم. بدین منظور در این بخش به لوکیشن و نقشه شهر کاشان می‌پردازیم.
