شیراز مرکز استان فارس و از زیباترین و کهنترین شهرهای ایران است. جذابیتهای تاریخی و طبیعی فراوان، این شهر را به یکی از مقاصد مورد علاقهی گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است. شیراز در بخش مرکزی استان فارس در منطقه کوهستانی زاگرس واقع شده و آب و هوای معتدلی دارد. در این مقاله به معرفی شهر، تاریخچه، موقعیت جغرافیایی، نقشه، آب و هوا، راهنمای کامل بازدید و جاهای دیدنی شیراز میپردازیم.

شهر شیراز
شیراز شهر باغها و شاعران و پایتخت فرهنگی ایران است. آرامگاه شاعران و عارفان بسیاری در آن وجود دارد. همچنین بزرگترین مرکز تجمع ایل قشقایی در شیراز و شهرکهای جدید اطراف آن، دارای حدود نیم میلیون جمعیت است. فرهنگ ایل قشقایی دارای ویژگیهای بسیار جذابی است.

موقعیت شیراز
در واقع این شهر از سمت غرب به کوه دراک، از سمت شمال به کوههای بمو، سبزپوشان، چهلمقام و باباکوهی (از رشته کوه زاگرس) محدود شده است. تیر ماه، با میانگین دمای ۳۰ درجه سانتیگراد گرمترین ماه سال و دی ماه، با میانگین دمای ۵ درجه سانتیگراد، سردترین ماه سال در شیراز است.
بهترین زمان سفر به شیراز
بهترین زمان برای سفر به شیراز، اردیبهشت است. اردیبهشت ماه از شیراز بهشتی کوچک میسازد. همچنین، پانزدهم اردیبهشت روز شیراز نام گرفته است. اگر چه بهترین زمان سفر را اردیبهشت میدانند، اما در زمستان نیز سفر کردن به این شهر جذاب است. چرا که هم خلوتتر بوده و هم کم و بیش مثل سایر شهرهای جنوبی ایران آب و هوای مناسبی دارد.
آب و هوای شیراز
قبل از سفر به هر شهر، دانستن وضعیت هوا و شرایط جوی بسیار سودمند است. به همین منظور در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوای شهر را در پنج روز آینده مشاهده میکنید.
باغ های شیراز
وجود باغهای ایرانی و مکانهای تاریخی با معماری اصیل و هوای فوقالعاده با رایحهی بهار نارنج، همگی دست به دست هم دادهاند، تا قدم زدن در کوچه پس کوچههای شیراز به یکی از بهترین تجربههای سفر هر گردشگری تبدیل شود.
تعدادی از بهترین و معروفترین جاذبهها و آثار باستانی ایران مانند تخت جمشید، مجموعه پاسارگاد و مقبره کوروش، کاخها، قلعهها و شهرهای دوران ساسانی، نقش رستم و نقش رجب در نزدیکی شهر شیراز قرار گرفتهاند. تعدادی از برترین آثار تاریخی ایران نیز مانند مسجد نصیرالملک، مجموعه وکیل، مسجد جامع عتیق، دروازه قرآن و ارگ کریمخانی در این شهر قرار دارند. همچنین بهترین و زیباترین باغهای ایرانی مانند باغ ارم، نارنجستان قوام، باغ دلگشا و قصرالدشت نیز در این شهر جای گرفتهاند.
جشن هنر شیراز
در سالهای ۱۳۴۷ تا ۱۳۵۷ شمسی جشنی به نام جشن هنر در شیراز برگزار شد. که در زمان خود یکی از بزرگترین رویدادهای فرهنگی در جهان به شمار میآمد.
نام قدیم شیراز
شیراز در کتابها و اسناد تاریخی، با نامهای مختلفی نظیر «تیرازیس»، «شیرازیس» و «شیراز» به ثبت رسیده است.
پیدایش شیراز
محل اولیه این شهر در محل قلعه ابونصر بوده است. شیراز در دوران بنی امیه به محل فعلی منتقل میشود و به بهای نابودی اصطخر – پایتخت قدیمی فارس – رونق میگیرد. این شهر در دوران صفاریان و زندیان پایتخت ایران بود.
شیراز از دیرباز به واسطه مرکزیت نسبیاش در منطقه زاگرس جنوبی و واقعشدن در یک منطقه به نسبت حاصلخیز، محلی طبیعی برای مبادلات محلی کالا بین کشاورزان، یکجانشینان و عشایر بود. همچنین این شهر در مسیر راههای تجاری داخل ایران به بنادر جنوب مانند بندر بوشهر قرار گرفته دارد.
تاریخ شیراز
شواهد تاریخی و بررسیهایی که بر روی آثار تاریخی به جای مانده در شیراز صورت گرفته حاکی از آن است، که این شهر دارای قدمتی بیش 6500 ساله است. شهر شیراز در طول تاریخ چندین بار پایتخت سلسلههای موجود در استان فارس بوده است. حتی در لوحهای تخت جمشید نیز به این موضوع اشاره شده است. به همین دلیل شهر شیراز آثار تاریخی زیادی را در خود جای داده و همه روزه میزبان گردشگران زیادی از اقصی نقاط جهان است.
شیراز در دوران باستان
یکی از مهمترین و بزرگترین دورانهای سپری شده در شیراز، دوران باستان است. کاوشهای زیادی که بر روی آثار تاریخی به جای مانده در شیراز صورت گرفته، نشان دهندهی عظمت و شکوه این شهر در دوران باستان است.
یکی از قدیمیترین اثرهای نوشتاری، مربوط به الواح گلی تخت جمشید است که شهر شیراز را با واژهی “شیرازی ایش” نام برده است. سفالهای شکسته مربوط به هزاره سوم و نقشهای برجستهای که بر بناهای تخت جمشید حک شدهاند، نمایانگر عظمت این دوران در دورههای پیش از اسلام است.
سفر به شیراز
شهر شیراز یکی از شهرهای مهم و بزرگ ایران است که به سبب تاریخ و قدمتی که دارد، همواره مقصد گردشگران بسیاری از سرتاسر دنیا است. برای رسیدن به این شهر زیبا چندین راه وجود دارد. حمل و نقل عمومی و سفر با اتومبیل شخصی از جمله راههای رسیدن به شهر شیراز است.
سفر با حمل و نقل عمومی به شیراز
خطوط و وسایل حمل و نقل عمومی همواره برای سفری آسان به کمک مسافران میآید. خطوط راهآهن و قطار، خطوط هوایی و هواپیما و پایانههای اتوبوسرانی از جمله دستگاههای حمل و نقل عمومی اند که گردشگران را تا این شهر همراهی میکنند.
سفر با اتومبیل شخصی به شیراز
شاید یکی از جذابیتهای سفر، جاده و زیباییهای کنار جاده و مسیر است. این لطف را تنها میتوان با سفر با اتومبیل شخصی به شکل زیبا تجربه کرد. بزرگراهها، اتوبانها و مسیرهایی که شهرهای مختلف را به شیراز متصل میکنند، راهنمای مسافرین خواهند بود.
حمل و نقل عمومی داخل شهر
شهرداری این شهر دستگاه حمل و نقل عمومی مناسبی برای گردشگران و مردم شیراز در نظر گرفته است. خطوط اتوبوسرانی، مترو و قطار شهری و خطوط تاکسیرانی ازجمله وسایل حمل و نقل عمومی است. اپلیکیشن اسنپ یکی از همراهانی است که شمارا در سفر درون شهری کمک خواهدکرد.
اقامت در شیراز
اگر به شیراز سفر کردید، نگران اقامت و اسکان نباشید. در این شهر مکانهایی اقامتی مانند مسافرخانه، هتلهای چندین ستاره، متل، هاستل و آپارتمانهای اجارهای به فراوانی موجود است. در شهر شیراز اقامتگاههای بومگردی (شامل کاروانسراهای قدیمی و خانههای تاریخی) نیز وجود دارد، تا لذت سفر را چندین برابر کند. از هتل های معروف شیراز میتوان از هتل چمران نام برد و از خانه های قدیمی شیراز که تغییر کاربری دادند، میتوان از هتل سنتی گلشن(خانه گلشن) نام بزد.
جاهای دیدنی شیراز
تخت جمشید
پارسه یا تخت جمشید که به نامهای چهل منار، صد ستون، هزار ستون و پرسپولیس نیز شناخته میشود، از مهمترین آثار باستانی باقیمانده از سلسله هخامنشیان است. این مکان تاریخی در شمال شهرستان مرودشت و شمال استان فارس قرار دارد. در ۵۱۸ سال پیش از میلاد به دستور داریوش بزرگ این شهر به عنوان پایتخت هخامنشیان اعلام گردید.

تخت جمشید، پس از ساخته شدن به دستور داریوش، توسط فرزند وی خشایارشا و نوهاش اردشیر یکم گستردهتر شد. در سال ۱۹۷۹ میلادی این بنای بایستانی در میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. این مکان جایگاه چندین کتیبه ساسانی است.

آرامگاه کوروش کبیر(پاسارگاد)
کوروش کبیر، اولین پادشاه و موسس حکومت هخامنشیان، یکی از مشهورترین و البته محبوبترین پادشاهان ایران زمین است که در زمان سلطنت خود، به پادشاهی عدالت محور با حکومتی مردم دوست شهرت داشته است. وی از سالهای ۵۵۹ تا ۵۲۹ پیش از میلاد، بر مناطق بسیاری از آسیا حکومت کرد. در این مکان هم مقبره کوروش کبیر و هم کاخ کوروش قرار دارد.

کوروش بزرگ…
مطابق برخی از اسناد تاریخی، به نظر میرسد که مرگ کوروش پس از حدود ۳۰ سال سلطنت، در جنگ با قبیلهای به نام ماساژتها، یک ایل ایرانیتبار و نیمهبیابانگرد و تیرهای از سکاهای آن طرف رودخانهی سیردریا، به وقوع پیوسته است. کوروش در این جنگ زخم شدیدی برداشت و پس از سه روز تحمل درد، درگذشت. پیکر کوروش به پاسارگاد منتقل شده و در این مکان که در دشتی به ارتفاع حدود ۲ هزار متر از سطح دریا، محصور در میان کوهستان است، به خاک سپرده میشود.

نارنجستان قوام
باغ نارنجستان که در میان مردم به باغ قوام نیز شهرت دارد، یکی از زیباترین جاهای دیدنی شیراز است. این بنا از عمارتهای دوره قاجاریه است و به دلیل وفور درختان نارنج به این نام خوانده میشود. مجموعه قوام بین سالهای ۱۲۵۷ تا ۱۲۶۷ خورشیدی مقارن با حکومت ناصرالدینشاه قاجار، به دستور علیمحمدخان قوام ساخته شده و از دو قسمت بیرونی (موزه نارنجستان) و اندرونی (خانهی زینتالملوک) تشکیل و به وسیلهی تونل به هم مرتبط هستند.
این بنا به عنوان دارالحکومه یا محل انجام امور سیاسی، نظامی و دیدار با نمایندگان دولتهای خارجی مورد استفاده قرار میگرفت. بنای نارنجستان در سال ۱۳۴۵ خورشیدی به دانشگاه شیراز اهدا شد. در فاصله سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۸ این بنا در اختیار موسسه آسیایی، به سرپرستی پروفسور آرتور اپهام پوپ، ایرانشناس مشهور قرار داشت.
دروازه قرآن
ورودي شهر شيراز یک دروازه تاریخی مزین به قرآن قرار دارد. دروازه قرآن مربوط به آغاز دوره زنديه است. اما پي بنا به دوره ديلمي باز ميگردد. اطلاعات بیشتر درباره این دروازه را در اینجا مطالعه کنید.

گهواره ديو (گهواره ديد)
در كنار دروازه قرآن و بر فراز كوه چهل مقام، بنايي چهار طاق با گنبدي نيمه فرو ريخته ديده ميشود، كه به آن گهواره ديو ميگويند. تاريخ ساخت اين بنا به دوره عضدالدوله ديلمي باز ميگردد. به این بنا گنبد عضد نيز ميگويند.

باغ جهان نما
در كنار خيابان دروازه قرآن، باغي تاريخي از زمان زنديه به چشم میخورد. اين بنا با ديوار ساده آجري محصور شده است. در دل اين ديوارها درختان سر به فلك كشيده سرو و عمارت كلاه فرنگي ديده ميشود.
مسجد جامع عتیق
كهنترين مسجد شيراز كه در ضلع شرقي شاهچراغ قرار دارد، به مسجد جامع عتیق مشهور است. اين مسجد باستاني در زمان عمرو ليث صفاري ساخته شده است. مسجد عتیق دو ايوان دارد. هر چند شاید این بنا در صدر فهرست جاهای دیدنی شیراز نباشد، اما یکی از زیباترین مسجدهای ایران است.

سراي سنتي مشير
سراي گلشن و يا همان سراي سنتي مشير، بازاري است زيبا كه در آن اجناس سنتي و صنايع دستي عرضه ميشود. این مکان تاريخي به دوره قاجاريه تعلق دارد. اين بنا و بازار تاريخي در انتهاي جنوبي بازار وكيل قرار دارد.
مسجد وكيل
اين مسجد همان گونه كه از نامش پيداست به دوره كريمخان زند تعلق دارد. بناي مسجد وكيل مانند تمام بناهاي ساخته شده به دستور كريمخان، از مستحكمترين و هنرمندانهترين آثار تاريخي شهر شيراز به حساب میآید.

بقعه هفت تنان
بقعه هفت تنان، محوطهاي پر از درختاني سر به فلك كشيده است كه درون آن ايوان و بنايي زيبا قرار دارد. درون باغ و در بين درختان سرو، هفت سنگ قبر بي نام وجود دارد كه متعلق به چند تن از عرفا هستند. دليل نامگذاري اين اثر تاريخي به همين دليل است.
مسجد نصيرالملك
در خيابان لطفعلي خان زند، اندكي پايين تر از بازار به سمت مدرسه خان كه بياييد، يكي از باشكوهترين و زيباترين مساجد جنوب ايران را خواهيد ديد. این بنا به نام مسجد نصير الملك شهره شهر است. اين مسجد در گذر سالها در معرض چند زلزله قرار گرفته، اما تيركهاي چوبي به كار رفته در بنا، با افزایش انعطافپذیری، مانع از تخریب شده است. شهرت جهانی این مسجد، به خاطر شیشههای رنگی زیبایی است که با تلالو نور خورشید محیطی عرفانی میسازند.

خانه منطق نژاد
يكي ديگر از بناها و خانه های تاریخی شيراز كه به دوره قاجاريه تعلق دارد، خانه منطق نژاد است. اين خانه با معماري و تزئينات بسيار زياد، يكي از ماندگارترين خانههاي تاريخي شيراز محسوب میشود.
پارک کوهپایه شیراز
پارک کوهپایه شیراز یکی از محبوبترین اماکن تفریحی شیراز است. علاوه بر آب و هوا و امکانات مطلوب، وجود همسایگانی چون چاه مرتاض علی شیراز در این محبوبیت نقش بسزایی دارد.

شاه چراغ (حرم شاهچراغ)
در دل شهر، حرم يكي از برادران امام هشتم به نام سيد ميراحمد، مامن و مكان مقدس شيرازيها است. گنبد نيلوفري و كاشيكاري حرم شاه چراغ، اولين چيزي است كه از دور دیده میشود.
عمارت شاپوری
عمارت شاپوری شیراز در مرکز شهر از جاهای دیدنی شیراز است. در مطلب مختص به آن به معرفی، تاریخچه، ساعت بازدید، قیمت بلیط و آدرس خانه عمارت شاپوری شیراز میپردازیم.

باغ عفيف آباد
باغ گلشن و يا همان باغ عفيف آباد، در جنوب خيابان قصرالدشت و در قسمت غربي شيراز قرار دارد. تاريخ احداث باغ به دوره صفويه باز ميگردد. اما بناي زيباي داخل آن مربوط به دوره قاجار است. این باغ به دستور قوام الملك يكي از متمولين منطقه، به سبکی اشرافی ساخته شده است.
بازار وكيل
يكي ديگر از بازارهاي تاريخي شهر، بازار تاريخي وكيل است. این بازار در دوره زنديه و در كنار مسجد وكيل ساخته شد. به راحتي ميتوان گفت كه كمتر بازاري در ايران تا اين اندازه زيبا است.

حمام وکیل
حمام وکیل در کنار مجموعه وکیل از دیدنی های شیراز به شمار میآید. بنا یادگار دوران زندیه است. در پستی جداگانه به معرفی، موزه، معماری، آدرس و ساعت بازدید گرمابه پرداختهایم. برای مشاهده این مطلب اینجا را کلیک (لمس) کنید.

آرامگاه حافظ ( حافظيه)
آرامگاه يكي از بزرگترين و بنامترين شاعران و عارفان ايران، حضرت حافظ در شمال شهر است. اين غزل سراي مشهور ايران در دل فضايي عرفاني و سبز آرميده است. آرامگاه حافظ به كوشش استاد علي اصغر حكمت شيرازي و معماري آندره گدار ايتاليايي ساخته شد.

خانه زينت الملوك
خانه زينت الملوك بخش اندروني باغ مشهور قوام است كه با تزئينات و معماري زيبايي كه دارد، يكي از خانههای تاريخي شهر به شمار میآید. شيشههاي رنگي و آينهكاريهاي اين بنا به قدري زيباست كه ساعتها شما را خيره نگه ميدارد.

ارگ كريمخاني
مهمترين بناي دوره زنديه در شیراز ارگ كريمخان يا همان ارگ كريمخاني است. این بنا مركز حكومتي كريم خان زند و خاندانش در شيراز بود. ساختمان قلعه گونه و آجري ارگ در شمال شرق شيراز قرار دارد.
آرامگاه سعدي( سعديه )
يكي ديگر از شاعران و عرفای ايران زمين به نام شيخ مصلح الدين سعدي شيرازي در دل شهر شيراز آرميده است. آرامگاه اين شاعر بزرگ در محوطهاي بزرگ ساخته شده است. بر روي قبر اين شاعر، سنگي مزين به اشعار وی قرار دارد. در زير محوطه آرامگاه، چشمه آبي شفاف و زلال جاريست كه در ميان مردم شيراز به حوضخانه مشهور است. سعدیه از دیرباز در صدر لیست جاهای دیدنی شیراز قرار داشته است.

آرامگاه خواجوي كرماني
خواجوي كرماني يكي ديگر از بزرگان تاريخ ايران است كه در شهر شيراز آرميده است و ارامگاه ايشان در نزديكي دروازه قرآن واقع است.
باغ ارم شیراز
ارم نام باغي زيبا و بزرگ است كه در انتهاي خياباني به همين نام واقع شده است. اين بناي زيبا كه به دوره قاجاريه تعلق دارد، تا کنون بارها مرمت و بازسازي شده است. اين باغ مصفا با محوطهاي سرسبز، عمارتي زيباتر را در دل خود جاي داده است.

نقش رستم
اگر بر سكوي تخت جمشيد بايستيد، به راحتي ميتوانيد كوهي را ببينيد كه به حسين كوه شهرت دارد. اين كوه در زمان هخامنشيان يكي از مكانهاي مقدس این منطقه محسوب میشد. دنباله اين كوهستان به دشت مرودشت کشیده شده است. بر پهناي كوه نقوش و آثار گرانبهايي وجود دارد كه از دوره هخامنشي و ساساني به يادگار مانده است. این بنای باستانی در کنار پارسه از معروفترین جاهای دیدنی شیراز به شمار میآید.

در این محدوده آثاري همچون كتيبهها و تصاويري از مجالس بزم شاهان به چشم میخورد. آرامگاههايي نیز در دل كوه دیده میشوند. آرامگاهها متعلق به دوره هخامنشي است اما كتيبهها و حجاريها از دوره ساساني بر جای ماندهاند. در اين مجموعه بنايي به نام كعبه زرتشت و دو آتش دان سنگي نيز به چشم ميخورد. به اين مجموعه تاريخي نقش رستم ميگويند.
صنایع دستی شیراز
از صنایع دستی شیراز میتوان از خاتم کاری، قالی شیراز و گلیم شیراز اشاره کرد.
اقامت در شیراز
برای یک تجربه عالی از اقامت در شیراز لازم است تا بر حسب سلیقه و بودجه یک جای مناسب و عالی را انتخاب کرد. از مراکزی که برای اقامت در شیراز میتوانیم از هتل چمران، خانه راشدی شیراز(اقامتگاه سنتی خانه تاریخی راشدی)، بوتيک هتل پاسيو شيراز، اقامتگاه بومگردی آنا شیراز(عمارت آنا)، اقامتگاه بومگردی ماه سلطان شیراز، بوتيک هتل خانه شيراز، بوتيک هتل شاباجي شيراز(اقامتگاه سنتی شاباجی شیراز)، بوتیک هتل راد شیراز(خانه نصیر نظام)، هتل سنتی عمارت فیل شیراز، بوتیک هتل فروغ شیراز، بوتیک هتل گلبهار شیراز، بوتیک هتل راوی شیراز، هتل زندیه شیراز، بوتیک هتل ایرانمهر شیراز و خانه گلشن شیراز(هتل سنتی گلشن) نام ببریم.
موقعیت شیراز بر روی نقشه
در نقشه زیر موقعیت شهر شیراز را مشاهده مینمایید. برای رسیدن به این شهر میتوانید با استفاده از این نقشه و مطالعه پست راهنمای استفاده از گوگل مپ به سهولت مسیر خود را بیابید. برای دسترسی به جاذبههای شیراز نیز در ذیل هر مطلب، لوکیشن دقیق جاذبه، روی نقشه مشخص شده است.