روستای ماسوله

روستای ماسوله در استان گیلان یکی از دیدنی‌ترین و معروف‌ترین روستاهای ایران است. استان گیلان در کنار مردم مهمان نوازش، زیبایی‌های بسیاری هم دارد که منجر به شگفتی همگان می‌شود. روستای پلکانی ماسوله یکی از همین شگفتی‌ها است، که با قدمت هزار ساله خود جهان را به حیرت وا داشته است. در ادامه این مطلب نخست به معرفی روستای ماسوله می‌پردازیم و شرح می‌دهیم که روستای تاریخی ماسوله کجاست. سپس تاریخچه روستای ماسوله و مفهوم واژه ماسوله، از دلایل کوچ اهالی این روستا و چگونگی شکل گیری شهر، بررسی بافت اصلی روستا، معماری ماسوله و مصالح و فضاهای مختلف خانه‌های پلکانی آن می‌پردازیم. از آب و هوای ماسوله می‌گوییم و این که چه فصلی برای سفر به این منطقه بهتر است. همچنین از شغل مردم روستا می‌گوییم. در نهایت به نحوه دسترسی به روستای ماسوله، جاهای دیدنی ماسوله، بازار روستا، سوغات روستای ماسوله و اقامت در هتل روستا می‌پردازیم.

روستای ماسوله گیلان

روستای ماسوله همانند روستای کندوان تبریز و روستا ابیانه از شهرت جهانی برخوردار است. دهکده تاریخی و مطبق ماسوله با زیبایی شگرف خود در دل کوه‌های سرسبز و پوشیده از جنگل قرار دارد. این روستای تاریخی در جنوب غربی استان گیلان، 60 کیلومتری شهر رشت، 35 کیلومتری شهر فومن و در بخش سردار جنگل واقع شده است. در واقع این روستای پلکانی از شمال به شهرستان ماسال در استان گیلان، از شرق به جلگه فومن، از غرب به خلخال اردبیل و از جنوب به طارم علیای زنجان مجاور است. حد فاصل روستای ماسوله تا زنجان فقط 2 کیلومتر است و با منطقه گیلوان اردبیل تنها 10 کیلومتر فاصله دارد.

معرفی روستای ماسوله

پدیده‌های شگرف گیلان، نه تنها در طبیعت زیبایش بلکه در ارتباطات میان مردمان خونگرم و مهربانش و همچنین صنایع دستی و غذاهای لذیدشان هم به خوبی مشهود است. اما جاذبه‌های گیلان به همین‌ها ختم نمی‌شود، روستاهای تاریخی با معماری‌های بی‌نظیر هم از دیگر جاذبه‌های گیلان هستند. روستای تاریخی ماسوله یکی از همین شگفتی‌ها است، که با معماری مطبقش جهان را به بهت فرو برده است.

شهر تاریخی ماسوله از جمله نقاط سرسبز و خوش آب و هوای استان گیلان است که اغلب اهالی آن را تالش‌ها تشکیل می‌دهند. زبان اصلی مردمان این روستا تالشی است، که شباهت زیادی به زبان اوستایی و تاتی دارد. دین اهالی این روستا اسلام و مذهب آن‌ها شیعه است. این شهر تاریخی و خوش آب و هوا در جنوب غربی استان گیلان و در بخش سردار جنگل فومن قرار دارد.

روستا ماسوله

روستای ماسوله در سال 1354 هجری شمسی به عنوان یکی از آثار میراث فرهنگی و طبیعی به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد. پس از این رویداد هر نوع ساخت و ساز و توسعه در این منطقه توسط سازمان حفاظت از محیط زیست و پایگاه میراث فرهنگی ماسوله ممنوع شد. به همین سبب بسیاری از اهالی ماسوله به نقاط دیگر کشور مهاجرت کردند. همچنین ماسوله امروزه در برابر بلایای طبیعی از جمله رانش زمین، سیل، سنگ ریزش و مسائل طبیعی دیگر هم محافظت می‌شود. بنابراین امید آن می‌رود که در آینده‌ای نزدیک به عنوان میراث جهانی هم معرفی شود.

مفهوم واژه ماسوله

نام شهر ماسوله از قرن 8 و 9 هجری به بعد به همین صورت کنونی تلفظ می‌شده است. برخی از نسب شناسان نام روستای ماسوله را برگرفته از نام کوهی به نام ماه سالار می‌دانند، که در جوار این روستای تاریخی قرار دارد. آن‌ها بر این باور هستند که نام ماسوله در ابتدا ماسالا بوده و بعدها به ماسوله تبدیل شده است.

برخی دیگر بر این باور هستند که واژه ماسوله از دو واژه ماس به معنای لغوی کوه و اوله به معنای لغوی بلند تشکیل شده است. در واقع معنای لغوی ماسوله را به “کوه بلند” یا “مانند کوه” نسبت می‌دهند. البته در زبان سانسکریت و زیان پهلوی ماسوله به معنای “ماه کوچک” یا “سرزمین ماه کوچک” هم تعبیر می‌شود.

اما روایت‌های دیگری هم در خصوص نام روستای ماسوله وجود دارد. در این روایت‌ها نام ماسوله را برگرفته از شهر موصل در کردستان می‌دانند. آن‌ها بر این باور هستند که اهالی ماسوله کرد بوده و از آیین ایزدی پیروی می‌کردند. البته این روایت اثبات تاریخی محکمی ندارد.

تاریخچه ماسوله

قدمت روستای ماسوله به بیش از 800 سال می‌رسد. آن‌‌چه که امروز بازدیدکنندگان به عنوان روستای ماسوله می‌بینند، در واقع ماسوله جدید است. ماسوله قدیم که آن را کهنه ماسوله می‌نامند، در حدود 6 کیلومتر با این ماسوله جدید فاصله دارد و در شمال غربی روستای فعلی قرار گرفته است. در واقع این روستای کهن که زیستگاه اهالی نخستین این منطقه بوده‌است، در 5 کیلومتری غربی جاده ماسوله – خلخال واقع شده است. کهنه ماسوله بر اساس تحقیقات باستان شناسان، یکی از مراکز مهم فلزکاری در قرن 5 تا 8 هجری بوده است. معادن آهن و کوره‌های ذوب فلزات در این منطقه مهر تاییدی بر این امر است. به علاوه در این منطقه انواعی از سفال‌های آبدار قدیمی با رنگ‌های گوناگون پیدا شده که متعلق به دوران حکومت سلجوقیان بوده است.

همچنین ماسوله در زمان حکومت قاجاریان در اختیار ارتش فتحعلی شاه قاجار بوده و وظیفه ساخت گلوله را بر عهده داشته است. اهالی ماسوله در تاریخ جنبش جنگل در برابر حمله روسیه و بریتانیا هم نقش موثری داشته‌اند. مردمان ماسوله به افراد جنگلی کمک فراوانی کردند. شهید بابا غلامعلی یکی از اهالی ماسوله بود که پا به پای افراد جنگل در مقابل تهاجم خارجی جنگیده است.

این شهر در اوایل قرن 20، دارای 5 محله مختلف، چند کاروانسرا، دو حمام و بازاری وسیع بوده است. البته این بازار که تقریبا 400 دکان مختلف داشت، در فصل زمستان رونق نداشته و خالی از کسبه بوده است. همه این‌ها حکایت از قدمت و اعتبار این شهر قدیمی دارد. کهنه ماسوله در سال 1385 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.

آب و هوای روستای ماسوله

طبیعت چشم نواز این روستا به کمک موقعیت جغرافیایی که دارد، آب و هوای معتدل و مرطوب کوهستانی و دلپذیری دارد. روستای ماسوله ییلاق خوش آب و هوایی در فصول گرم برای گردشگران و علاوه مندان به طبیعت است. بارش برف و باران در طبیعت ماسوله از فراوانی زیادی برخوردار است. به همین سبب آب و هوای مرطوب و مه آلودی دارد که زیبایی‌های آن را تکمیل می‌کند. این روستای آکنده از مه، در حدود یک ماه از سال را در برف و یخبندان سپری می‌کند. متوسط دمای هوا در این روستای تاریخی 12 درجه سانتیگراد است.

در این بخش پیشبینی وضع آب و هوای روستای ماسوله را در پنج روز آینده مشاهده می‌نمایید.

ماسوله آب و هوا

!function(d,s,id){var js,fjs=d.getElementsByTagName(s)[0];if(!d.getElementById(id)){js=d.createElement(s);js.id=id;js.src=’https://weatherwidget.io/js/widget.min.js’;fjs.parentNode.insertBefore(js,fjs);}}(document,’script’,’weatherwidget-io-js’);

دلایل کوچ اهالی ماسوله

به نظر می‌رسد پس از زلزله مهیبی که در سال 890 هجری در ماسوله رخ داده، اهالی کهنه ماسوله وادار به کوچ به ماسوله فعلی شده‌اند. البته برخی از مورخان هم بر این باور هستند که گسترش بیماری طاعون در سال 943 هجری قمری، دلیل اصلی کوچ اهالی این شهر تاریخی بوده است. اما در هر صورت آن‌چه واضح است وجود یک عامل مخرب خارجی اهالی روستا را وادار به جابه جایی کرده و اهالی از قرن 8 هجری در روستای ماسوله فعلی ساکن بوده‌اند.

ماسوله در گذشته شاهراه ارتباطی میان استان‌های زنجان، گیلان و آذربایجان بوده است. اما احداث جاده جدید که مسیر ارتباطی تازه‌ای بین این استان‌ها ایجاد کرد، گذار از این شهر تاریخی را از رونق انداخت. به همین سبب با از بین رفتن کاروانسراهای این شاهراه ارتباطی، بازار تجارت ماسوله هم رونق خود را از دست داد. به علاوه وقوع جنگ جهانی دوم در سال 1320 و آشوب‌های ناشی از آن، همچنین قحطی‌های گسترده در پی این جریانات منجر به از دست رفتن جمعیت بسیاری از اهالی ماسوله شد. همه این عوامل دست به دست هم داده و منجر به کوچ بسیاری از ثروتمندان ماسوله به سایر شهرها و کشورها شد.

امروزه سازمان محیط زیست و میراث فرهنگی از شاهراه قدیمی و ارتباطی ماسوله به خلخال محافظت شدیدی به عمل می‌آورد . به این ترتیب محیط زیست، طبیعت بی‌نظیر و بکر و همچنین میراث تاریخی ماسوله به طرز مناسبی حفظ شده است.

چگونگی شکل گیری شهر ماسوله

در خصوص چگونگی پیدایش و شکل گیری ماسوله فرضیه‌های مختلفی مطرح است. برخی از افراد بر این باور هستند که آقا سید جمال الدین اشرف با یکی از همراهانش عون ابن محمد ابن علی در حال فرار از طارم به این منطقه پناه آورده است. عون ابن محمد که گویا مجروح بوده است، پیش از مرگ خود از چوپانی درخواست می‌کند که او را در این منطقه به خاک بسپارند. گفته شده پس از مرگ او چوپان‌های دیگری هم به گرد مزار او جمع شدند و سکنی گزیدند.

به تدریج خانه‌های بیشتری در این محل ساخته شد و کم کم کهنه ماسوله در این مکان شکل گرفت. اما فرضیه دوم در خصوص چگونگی شکل گیری ماسوله بر این باور است که سالوک معلم که از مبلغین دین مبین اسلام بود، به همراهی شاگردانش عینعلی و زینعلی در این منطقه ساکن شدند. پس از مرگ آن‌ها طرفدارانشان در این محل استقرار یافتند و به مرور کهنه ماسوله پدید آمد.

بافت اصلی ماسوله

خوشبختانه روستای ماسوله با قدمت بیش از هزار سال، هنوز بافت روستایی خود را حفظ کرده‌است. سبک ساخت خانه‌ها در روستای ماسوله، خود جاذبه‌ای منحصر بفرد برای گردشگران این منطقه است. به علاوه طبیعت جذاب اطراف روستای ماسوله هم، زیبایی آن را دوچندان ساخته است. روستای ماسوله در دامنه‌های مرتفع و جنگلی البرز و در میان انبوهی از درختان سربه فلک کشیده قرار گرفته است. به همین علت علاوه بر خود روستا که جاذبه‌ای شگرف است، چشم‌اندازی بی نظیر را هم برای گردشگران به وجود آورده است.

درواقع معماری مطبق این روستا زبان بینندگان را به تحسین باز می‌کند. این معماری پله پله متاثر از شرایط آب و هوایی و ویژگی‌های اجتماعی و اقتصادی اهالی روستا است. در نخستین نگاه به نظر می‌رسد انبوهی از پلکان‌ها را همچون پشته‌ای در دامنه کوه نشانده‌اند. معماری مطبق و برونگرای روستای ماسوله به سبب بهره گیری از نور مناسب و جلوگیری از تهاجم دشمنان انتخاب شده است و وجود راه‌های ارتباطی افقی و عمودی، امکان دسترسی مناسب را برای ساکنین فراهم آورده است.

طبقات ماسوله

روستای ماسوله از 4 طبقه تشکیل شده است که هر یک از طبقات یک محله را تشکیل می‌دهند. این 4 محله اصلی عبارتند از: خانه بر یا خون ور، مسجد بر یا مز ور، اسد محله یا اس مل و کی سر که خود دارای دو محله بن کی سر و و کفا کی سر است. همچنین بازاری 4 طبقه هم در روستای ماسوله وجود دارد که هر طبقه آن در یکی از محله‌ها واقع شده است. در گذشته روستای ماسوله بیش از 600 واحد مسکونی داشته است. اما امروزه تنها 350 واحد مسکونی باقی مانده است. همچنین ماسوله 120 واحد تجاری، 4 کاروانسرا، دو گرمابه خزانه دار، 10 مسجد، 5 امامزاده، بیش از 33 چشمه عمومی، رودخانه‌ها و آبشارهای متعدد دارد. همچنین تاکنون 4 پل چوبی بر رودخانه‌‌های ماسوله احداث شده است که پل بنا علی و پل حاجی محمد حسن از آن جمله هستند.

سوغات روستای ماسوله

یکی از بهترین قسمت های سفر، خرید سوغاتی و بازارگردی است. ماسوله هم از آن مقاصدی است که سوغاتی‌های متنوع و خوبی دارد. در این روستای تاریخی از صنایع دستی گرفته تا غذاهای محلی و سبزیجات بومی، همه چیز یافت می شود. اما یکی از منحصر به فردترین سوغاتی‌های روستای ماسوله عروسک های کاموایی رنگارنگی است که توسط زنان روستایی بافته می شود. همچنین انواع ترشیجات، رب انبار، لواشک و خلاصه خوراکی هایی که آب و از لب و لوچه‌تان آویزان می‌کنند در بازار ماسوله وجود دارند.

اما در کنار این‌ها، بازار ماسوله لبریز از ظروف سفالی و مسی و برنجی. اگردک یکی از شیرینی‌های محلی ماسوله و بهترین سوغات روستای ماسوله است، که آن هم در گوشه و کنار بازار ماسوله به چشم می‌خورد. از دیگر سوغاتی‌های ماسوله می‌توان به انواع گلیم و جوراب‌های پشمی و محصولات حصیری اشاره کرد که آن هم هنر دست خانم‌های زحمت‌کش روستایی است. البته ابزارهای فلزی و چاقو و خرده ریزهای هیجان انگیز دیگر را هم نباید فراموش کرد.

معماری روستای ماسوله

براستی که معماری روستای ماسوله یادگاری از دوران زندیه است. شیوه معماری و تزئینات روستا همچنان به همان شیوه باستانی و سنتی است. روستای ماسوله هم مانند بسیاری دیگر از مناطق کوهستانی ایران از جمله کنگ، اورامان، کزج، وفس و کندوان تبریز با معماری پله پله یا پلکانی ساخته شده است. در مناطق سرد و کوهستانی همچون ماسوله از استقرار بناها بر قسمت‌های پایینی و دره‌ها که در معرض سیل قرار دارند، پرهیز می‌کنند. به علاوه از آن‌جا که هوای سرد سنگین‌تر است، قسمت پایین دره شب هنگام به شدت سرد می‌شود. به علاوه قسمت‌های شمالی کوه اغلب اوقات در سایه قرار دارند.

بنابراین این مناطق هم نمی‌توانند دمای آسایش و نور مورد نیاز ساکنان را تامین کنند. قسمت‌های بالایی هم با وجود شدت جریان باد و آب و هوای نامناسب نمی‌تواند انتخاب خوبی باشد. بنابراین بهترین مکان برای ساخت بناها در میانه دامنه جنوبی کوهستان است. خانه‌های ماسوله هم بر همین اساس بر دامنه‌های جنوبی کوه بنا شده‌اند.

بافت سنتی ماسوله

درواقع معماری خانه‌های روستای ماسوله برونگراست. پنجره‌های سراسری و بلند و بالکن‌های وسیع و متعدد گویای معماری برونگرای این منطقه هستند. اقلیم ماسوله زمستان‌های بسیار سرد و تابستان‌های خنک و ملایم را ایجاد کرده است. به همین سبب این نوع معماری مطبق برونگرا، با ساختمان‌های مرتفع از سطح زمین و باز بودن بناها از جهت‌های مختلف، شرایط نورگیری مناسب را در آب و هوای سرد ماسوله فراهم می‌آورد. درواقع به این ترتیب دمای آسایش داخلی برای ساکنان تا حدود زیادی تامین می‌شود. به علاوه پله پله بودن منازل منجر به ایجاد حیاط‌هایی برای طبقات بالاتر شده است.

به گونه‌ای که سقف هر خانه حیاطی برای خانه بالایی شده است. در نتیجه سهولت دسترسی‌ و ارتباطات افقی و عمودی میان فضاها هم فراهم شده است. همچنین سازگاری بناها با طبیعت پیرامونی هم به گونه مناسبی رعایت شده و بناها انگار جزئی از طبیعت به حساب می‌آیند.

مصالح خانه‌های ماسوله

خانه‌های پلکانی ماسوله از مصالح مختلفی از جمله چوب، سنگ و خشت ساخته شده‌اند. سازه کلی خانه‌ها روی سنگ‌های یکپارچه قرار داده شده که نقش فونداسیون مستحکم بناها را دارند. همچنین به عنوان عایق رطوبتی و حرارتی در کف و سقف خانه‌ها از فوش استفاده می‌کردند. فوش نوعی خاک خاکستری رنگ است که از نفوذ سرما و رطوبت زمین به داخل بنا جلوگیری می‌کند. نکته جالب در خصوص این خاک این است که هر چه بیشتر لگد بخورد، خاصیت عایقی بهتری پیدا می‌کند.

فضاهای مختلف خانه‌های پلکانی ماسوله

خانه‌های مطبق ماسوله اغلب دو طبقه ساخته شده‌اند و به ندرت در میان آن‌ها خانه‌های یک یا سه طبقه به چشم می‌خورد. این خانه‌ها از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده‌اند. پله‌های بلندی که در ساختار کلی شهر دیده می‌شوند، ارتباطات میان طبقات خانه یا دسترسی به طبقات بالاتر را فراهم می‌آورند. سیاه چال و انبار از فضاهایی هستند، که در اغلب خانه‌ها دیده می‌شود.

به علاوه این خانه‌ها فضایی به نام پشن هم به صورت جداگانه دارند که در واقع سرویس بهداشتی است. همچنین فضای بزرگی هم برای پذیرایی از مهمان در آن‌ها به چشم می‌خورد که به گویش محلی چغم نامیده می‌شود. در کنار آن هم فضایی کوچک‌تر به عنوان نشیمن ساکنان خانه در نظر گرفته شده است. همچنین در این خانه‌های پلکانی فضایی به نام تالار هم دیده می‌شود که به ایوان کوچکی مرتبط است.

خانه های ماسوله

خانه‌های ماسوله اغلب از دو بخش تابستان نشین و زمستان نشین برخوردارند. فضای زمستان نشین را در گویش محلی سومه می‌نامند. این فضا اغلب اتاق کوچکی است که در پشت فضاهای دیگر خانه ساخته می‌شود. به همین سبب نور چندانی ندارد. البته فضایی به نام لون برای نورگیری اتاق تعبیه شده است. در میانه این فضا کوره بزرگی قرار دارد که برای تامین گرمای مورد نیاز اتاق و همچنین آشپزی استفاده می‌شده است.

در اطراف این اتاق طاقچه‌های مختلفی وجود دارد که روی آن ظروف چینی و مسی را قرار می‌دادند. اتاق پیشخوان قسمت تابستان نشین خانه است که در فصول گرم سال مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این اتاق با پنجره‌های ارسی چوبی و شیشه‌های رنگارنگ پوشیده شده است. در این فضا هم طاقچه‌های مختلفی برای قرار دادن اشیا در نظر گرفته شده است. همچنین در برخی از خانه‌ها اتاقکی به نام برج روی بام ساخته می‌شد.

چه فصلی برای سفر به ماسوله مناسب‌تر است؟

چشم انداز روستای ماسوله در هر فصلی لطف و زیبایی‌های خاص خود را دارد. اگرچه بهار، تابستان و پاییز فصولی خوش آب و هوا برای گردشگران هستند، اما زمستان هم با پوشش برفی خود مناظر جذابی را در این روستای تاریخی به وجود می‌آورد.

شغل مردم ماسوله

همان‌گونه که قبلا اشاره شد، روستای ماسوله در گذشته یکی از مراکز مهم فلزکاری و ذوب فلز در ایران بوده است. بنابراین تعجبی هم ندارد که شغل مردم ماسوله در بسیاری از موارد هنوز هم آهنگری است. ساخت انواع چاقو و وسایل آهنگری یکی از رایج‌ترین شغل‌های اهالی این منطقه است. برخی دیگر هم چموش دوزی را پیشه کرده‌اند. خانم‌ها اغلب به تولید صنایع دستی از جمله انواع عروسک‌های کاموایی، جوراب‌های پشمی، شال و چادرهای سیه مشغول هستند. برخی دیگر از اهالی ماسوله هم به دامداری و چوپانی مشغولند. آن‌ها اغلب اوقات سال را در میان چراگاه‌ها و پناهگاه‌هایی که با شاخ و برگ درختان درست می‌کنند به سر می‌برند. این پناهگاه‌ها را کومه می‌نامند و آن را برای خود و دام‌هایشان برای سپری کردن زمستان می‌سازند. اما تابستان‌ها را به ییلاقات می‌روند و زیر چادرهای سیاه سکنی می‌گزینند.

نحوه دسترسی به ماسوله

اگر با خودروی شخصی قصد سفر به روستای ماسوله را دارید، برای رسیدن به این روستای تاریخی از تهران، کافیست راه اتوبان قزوین رشت را در پیش بگیرید تا به حوالی شهر رشت برسید. فاصله زمانی بین تهران تا رشت با خودروی شخصی حدود چهار ساعت است. پس از این که به حوالی شهر رشت رسیدید، به سمت جاده کمربندی فومن- سراوان در غرب رشت بروید. از فومن هم راه جاده ماسوله در غرب این شهر را در پیش بگیرید تا به ماسوله برسید. کل این مسیر از تهران تا ماسوله در حدود 5/5 ساعت زمان می‌برد. اما اگر قصد سفر با وسایل حمل و نقل عمومی را دارید، می‌توانید از طریق هواپیما، اتوبوس و یا قطار به شهر رشت بروید. سپس از طریق اتوبوس‌ها یا تاکسی‌های میدان مصلی (توشیبا) و یا یخسازی خود را به فومن برسانید. در شهر فومن هم می‌توانید تاکسی‌های مستقیم ماسوله را سوار شوید.

دیدنی های ماسوله

روستای ماسوله به جز معماری پلکانی حیرت انگیز و طبیعت منحصر به فردش، جاذبه‌های دیدنی دیگری هم دارد. که طبعا بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست. اگر به تماشای این روستای تاریخی رفتید، بازار چند طبقه آن را هم فراموش نکنید. البته تماشای بافت تاریخی روستا بدون گذر از بازار ماسوله هم میسر نیست. در این بازار که زنجیروار در طبقات مختلف روستا واقع شده است، انواع و اقسام خوراکی‌های محلی، ترشی‌ و مربا، صنایع دستی، عروسک‌های کاموایی، گلیم و انواع ظروف مسی به وفور دیده می‌شود.

از دیگر جاذبه‌های تاریخی اطراف می‌توان به روستای باستانی کهنه ماسوله اشاره کرد که در 6 کیلومتری روستای ماسوله جدید واقع شده است. اگرچه در حال حاضر چیزی به جز تلی خاک و چند تکه سنگ از آن باقی نمانده است، اما باز هم تماشای این منطقه باستانی خالی از لطف نیست.

دیگر جاهای دیدنی ماسوله

از جمله جاذبه‌های طبیعی اطراف این روستا می‌توان به آبشار کوشم اشاره کرد. این آبشار با ارتفاع 30 متر بلندترین آبشار این منطقه به شمار می‌رود. این آبشار در انتهای دره جنگلی ماسوله قرار گرفته و برای رسیدن به آن باید امتداد مسیر رودخانه را در جهت مخالف آب در پیش بگیرید. پس از یک ساعت پیاده روی به این آبشار زیبا می‌رسید. در این منطقه رویایی آبشارهای طبیعی دیگری هم وجود دارند. که از آن جمله می‌توان به آبشار و رودخانه ماسوله رودخان، آبشار خربو، آبشار لار چشمه و آبشار تریشوم اشاره کرد.

اما به جز این آبشارهای متعدد، چشمه آب معدنی زمزمه یا علی زاخونی هم از جاذبه‌های طبیعی این منطقه به شمار می‌رود. رنگ آب این چشمه به سبب وجود بیکربنات، نارنجی است. اگرچه آب چشمه طعم تلخ و نامطلوبی دارد، اما گویا نوشیدن آن در درمان مشکلات گوارشی و بیماری‌های دیگر نقش موثری دارد. این چشمه در مجاور ماسوله رودخان و هتل آرام ماسوله قرار دارد.

کوه روبار یا روار ماسوله یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی اطراف روستای ماسوله است که در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا و در نزدیکی دهکده تاریخی ماسوله در استان گیلان قرار دارد. اين كوه زيبا و دل انگيز در اصل جز ييلاقات منطقه و محل مناسبی برای چرای دام‌ها است.

پارک جنگلی ماسوله از دیگر جاذبه‌های طبیعی است. این پارک حنگلی با وسعت 2400 هکتار از بزرگ‌ترین پارک‌های جنگلی اطراف روستای ماسوله است. در این پارک جنگلی انواع مختلفی از درختان فندق، توسکا، راش و همچنین گیاهان دارویی و علفی مختلف یافت می‌شود. همچنین امکانات رفاهی پارک مانند آلاچیق و رستوران هم در اختیارتان خواهد بود.

موزه مردم شناسی ماسوله

موزه مردم شناسی ماسوله یکی دیگر از جاهای دیدنی ماسوله است. که در سال 1381 در ورودی شهر تاسیس شده است. این موزه کلکسیونی از اشیای تاریخی و فرهنگی اهالی ماسوله را به معرض تماشا قرار داده است. اما اگر به تماشای آثار تاریخی علاقمندید، بازدید از کاروانسراهای تاریخی ماسوله را هم از دست ندهید. کاروانسرای حاجی فیضی یکی از این اماکن تاریخی است که اخیرا مورد مرمت قرار گرفته است.

اقامت در هتل ماسوله

اما از همه موارد که بگذریم، اقامت در ماسوله لطف و صفای دیگری دارد. اگر به بازدید از روستای ماسوله رفتید، حیف است که یک شب را در کلبه‌های بومی این روستا و در کنار این طبیعت بکر نگذرانید. مه صبحگاهی ماسوله و قدم زدن در سکوت شبانه روستا تجربه‌ای فراموش نشدنی برایتان خواهد بود. البته برای اقامت و شب مانی در ماسوله گزینه‌های متعددی پیش رو خواهید داشت. هتل سه ستاره آرام، هتل آپارتمان سه ستاره نوید، هتل تک ستاره مهران و هتل دو ستاره آریای ماسوله از جمله گزینه‌های اقامتی مناسبی هستند. که می‌توانید انتخاب کنید. البته اگر می‌خواهید زندگی در بطن روستا را تجربه کنید، کلبه‌هایی که در طول مسیر وجود دارند. و یا خانه‌های اجاره‌ای بومیان انتخاب مناسب‌تری هستند.

دیگر روستاهای پلکانی ایران

از دیگر روستاهای ایران که بصورت پلکانی ساخته شده‌اند. می‌توان به روستای سرآقاسید، روستای کنگ، روستای شیلاندر زنجان و روستای پالنگان اشاره نمود.

نقشه ماسوله

به منظور مسیریابی از نقطه‌ای که اکنون هستید. تا رسیدن به این روستای پلکانی و برای گشت و گذار بهتر در داخل روستا نقشه لازم است. بدین سبب در بخش پایین نقشه این روستای زیبای گیلان قرار داده شده است.

عکس‌های این پست را شیلا چینی ساز و رضا محمدی عزیز عکاسی نموده‌اند.