دسته: خوراک و غذای ایرانی

خوراک و غذای ایرانی تنوع و گستردگی فراوانی دارند. یکی از جذاب‌ترین لذت‌هایی که می‌توان تجربه کرد، غذا خوردن و لذت بردن از غذاهای خوشمزه است. کشور ایران یکی از کشور‌هایی ست، که به دلیل فرهنگ‌های گوناگون و مختلف به همراه اقلیم و طبیعتی چهار فصل شاهد تنوع ذائقه و غذاهای رنگارنگ است. و ادویه‌های مختلفی که به طور رایج و حتی اختصاصی در شهر‌های مختلف استفاده می‌شود، کمک می‌کند که مزه و طعم گوناگونی به غذا‌ها داده شود. در ادامه این مطلب نخست به شرح مختصری از تاریخچه غذاهای ایرانی می‌پردازیم. سپس مختصری از هنر آشپزی ایرانی، آداب مهمانداری، وظایف مهمان و همچنین وظایف میزبان را بازگو می‌کنیم. در ادامه دسته بندی کلی غذاهای اصلی ایرانی را شرح می‌دهیم. این دسته بندی‌ها شامل شرح انواع پلوها و چلوها، نان، خورش‌ها، انواع کوکوها، آش‌ها، دلمه‌ها، کوفته‌ها، انواع کباب، آبگوشت، حلیم و مانند آن می‌شوند.

سپس به بررسی مخلفات سفره‌های ایرانی، نوشیدنی‌های ایرانی، دسرها و شیرینی‌های سنتی ایرانی می‌پردازیم. و در انتها به معرفی غذاهای محلی استان‌های مختلف ایران، دسرها و شیرینی‌های مخصوص هر استان و همچنین سوغات خوراکی استان‌های مختلف ایران می‌پردازیم.

در این مقاله خواهید خواند...

آشنایی با غذاهای ایرانی

غذاهای ایرانی تاریخچه‌ای بس طولانی دارند. اما متاسفانه امروزه منابع موثقی که از قدیم وجود داشتند، نابود شده‌اند. اگرچه هنوز هم می‌توان ردپای تاریخ کهن غذاهای ایرانی را در سفرنامه‌های اروپائیان و یا دست نوشته‌های زنان پهلوی مشاهده کرد.

چلوکباب

ایرانیان برای مهمان به رسم دیرینه مهمان نوازی سفره رنگینی فراهم آورده و تدارک می‌بینند. در بسیاری از مناطق ایران تعدادی غذا جدا از غذا‌های محلی و خاص خود، راجع و محبوب است. برای مثال می‌توان قرمه سبزی، قیمه، آبگوشت و آش رشته را نام برد.

تاریخچه غذاهای ایرانی

از میان کشورهای جهان آشپزی ایرانی به هنر آشپزی کشورهایی از جمله ترکیه، ارمنستان، عراق، آذربایجان، تاجیکستان و افغانستان نزدیک است. در افسانه‌های تاریخی ایرانی، پیدایش غذاهای ایرانی و لذیذ را به دوران پادشاهی ضحاک ماردوش نسبت داده‌اند. بر اساس این افسانه‌ها تا پیش از آن هنر آشپزی در اختیار دیوها بوده است. در دست نوشته‌های زنان پهلوی که آشپزی را خوالیگری می‌خواندند، نکات و ترفندهای آشپزی ایرانی دیده می‌شود که گویا به دوران حکومت ساسانیان متعلق است.

حتی رد پای آشپزی و غذاهای ایرانی در میان کتاب‌های آشپزی اعراب هم به چشم می‌خورد که احتمالا از زمان حکومت عباسیان سرچشمه می‌گیرد. در آن زمان بسیاری از ایرانیان در دستگاه‌های دولتی خلفای عباسی مشغول به کار بوده‌اند. بنابراین نفوذ عادات غذایی و آداب و رسوم ایرانی در میان عباسیان دور از انتظار نیست. اگرچه نفوذ غذاهای ایرانی در سلسله‌های مختلف عباسیان، سلجوقیان، ایلخانیان و مغولان واضح است. اما از تاثیر مهاجمان بر غذاهای ایرانی هم نمی‌توان به راحتی گذشت. به عنوان مثال قره قروت را ترکان به غذاهای ایرانی وارد کردند.

هنر آشپزی ایرانی

هنر آشپزی در هر یک از کشورهای مختلف جهان به نوعی به چشم می‌خورد، اما آشپزی ایرانی در این میان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. آشپزی ایرانی با طعم ملایم خود هنر ترکیب ادویه‌هاست. در واقع این هنر ایرانی اگرچه از ترکیب ادویه‌جات مختلف استفاده می‌کند، اما هرگز هیچ طعم غالبی ندارد. نه تند است و نه شیرین. طعم غذاهای ایرانی ملایم است و هنر آشپزهای حرفه‌ای همین ترکیب ملایم ادویه‌جات و مواد غذایی است. نکته‌ مهمی که هنر آشپزی ایرانی را از دیگر کشورهای جهان متمایز می‌کند، نحوه طبخ غذاهاست.

غذاهای ایرانی برخلاف غذاهای دیگر کشورهای جهان از زمان طبخ زیادی برخوردارند. به عنوان مثال چینی‌ها بسیاری از غذاهای خود را خام یا نیم‌پز می‌خورند و فرانسوی‌ها استیک را فقط یک تفت کوچک می‌دهند. اما غذاهای ایرانی باید به خوبی پخته شوند و جا بیفتند. مواد غذایی باید آرام آرام با یکدیگر ترکیب شوند و به مرور زمان به خورد هم بروند.

قیمه لاپلو و کشک بادمجون

همین طبخ ملایم است که طعم غذاهای ایرانی را این چنین دلچسب و شهره عالمیان کرده است.
البته مواد اولیه آشپزی هم نقش بسزایی در خوشمزه شدن غذاها دارند. از آن‌جا که کشور ایران از شمال تا جنوبش اقلیم‌های متفاوتی دارد، همه نوع مواد غذایی در نقاط مختلف آن کشت و پرورش می‌شود. همین موضوع موجب شده تا بهترین و مرغوب ترین مواد غذایی از جمله تره بار، گوشت، لبنیات، غلات، میوه‌جات و مواردی از این دست در این کشور یافت شود.

این مواد غذایی اعلاء خود نقش بسزایی در ایجاد طعم غذاهای ایرانی دارند. به علاوه این تنوع مواد غذایی منجر به ایجاد ترکیب غذاهای مختلف هم شده است. همچنین تنوع اقلیم در ایران سبب شده که هر منطقه‌ای مواد غذایی مخصوص به خودش را داشته باشد. به همین سبب در شهرها و روستاهای مختلف غذاهای گوناگونی رایج است که شاید در مناطق دیگر باب نباشد.

آداب مهمانداری در ایران باستان

مهمان نوازی و آداب مهمانداری ایرانیان از گذشته تا کنون شهره عالم و آدم بوده و هست. مهمان نوازی ایرانیان به حدی بارز بوده، که حتی آثار آن در گوشه و کنار معماری و نحوه چیدمان خانه‌های سنتی ایرانی هم به چشم می‌خورد. در معماری خانه‌های سنتی ایرانی همیشه اتاق‌هایی تحت عنوان مهمان خانه وجود داشته که برای حضور مهمانان آراسته می‌شد. در این اتاق‌ها بهترین تزئینات و لوازم چیده می‌شد. مهمانی‌های ایرانی باید بدون عیب و نقص و با رعایت آداب کامل برگزار شود. ایرانیان همیشه پیش از غذا و پس از آن شکر خدا را به جا می‌آورند و از نعمات بی‌کران خداوندگار سپاسگذاری می‌کنند.

نوشیدن چای و رفغ خستگی

در هنگام صرف غذا تقدم با بزرگترها بوده و هیچ گاه افراد کوچک‌تر قبل از بزرگان دست به سفره نمی‌زنند. همچنین چشم دوختن به مسیر آوردن غذا در نزد ایرانیان خلاف ادب است. غذا خوردن باید با آرامش و طمانینه باشد. در دین زرتشت صحبت کردن در هنگام صرف غذا خلاف ادب شمرده می‌شود. همچنین سفره غذا در نزد ایرانیان از احترام و اهمیت خاصی برخوردار است. دراز کردن پاها، دراز کشیدن در کنار سفره و یا پریدن از روی آن توهین بزرگی به نعمت‌های خداوند است که در میان سفره چیده شده‌اند. همچنین به حرمت سفره غذا اشخاص نباید به یکدیگر توهین کنند یا از الفاظ بد استفاده کنند. به علاوه پرخوری، پرحرفی، آواز خواندن و گریستن در کنار سفره از عادات ناپسند در نزد ایرانیان به شمار می‌روند.

وظایف میزبان

در فرهنگ ایرانی مهمان جایگاه ویژه‌ای دارد. حتی اگر بین افراد کدورت باشد، درب خانه‌هایشان به روی هم بسته نمی‌شود. در فرهنگ ایرانی، دوست و دشمن در هنگام مهمانی تفاوتی ندارد. هیچ مهمانی از درب منزل رانده نمی‌شود. میزبان پیش از رسیدن مهمانان، خانه را مرتب می‌کند و امکانات لازم را برای ورود مهمان فراهم می‌آورد. همچنین افراد خانواده سعی می‌کنند تمیزترین لباس‌های خود را بر تن کنند. برای حضور مهمانان بهترین غذاها و نوشیدنی‌های ایرانی فراهم می‌شود. هنگام ورود با چای یا شربت از مهمانان پذیرایی می‌شود و انواع میوه‌های فصل و شیرینی‌جات و آجیل گسترده می‌شود. میزبان در هنگام ورود مهمانان به استقبالشان می‌رود و هنگام خروج هم تا مسافتی آن‌ها را بدرقه می‌کند.

شربت حسرت الملوک، هتل خانه بهروزي قزوين

در هنگام گستردن سفره، مهمانان می‌نشینند و میزبان به نشانه خدمت می‌ایستد. ایرانیان از قدیم رسم داشتند که در پذیرایی‌ها ابتدا از مهمانان و سپس از میزبان یا اعضای خانواده‌اش پذیرایی شود. در واقع میزبان قبل از مهمان دست به سفره نمی‌برد. همچنین به پاس ادب تا زمانی که مهمان مشغول خوردن است، از غذا دست نمی‌کشد. میزبان ایرانی سعی می‌کند شرایط رفاه و آسایش مهمانان را تا حد امکان فراهم آورد. تعارف کردن غذا به مهمانان از رسم‌های ایرانیان است. در بسیاری از مناطق ایران آن‌قدر به مهمان تعارف می‌کنند، که حتی ممکن است مجبور شود بیش از آن چه نیاز دارد بخورد. اما در مناطق دیگر، میزبان از تعارف بیش از حد به مهمان اجتناب می‌کند تا مهمان خود را تحت فشار قرار ندهد.

حتی در بسیاری از نقاط ایران، میزبان در هنگام صرف غذا، سر سفره حاضر نمی‌شد تا مهمانان بدون این که معذب شوند غذایشان را صرف کنند. همچنین میزبان باید در تمام مدتی که مهمان در خانه‌اش حضور دارد، با روی خوش و گشاده از آن‌ها پذیرایی کند، تا نشان دهد که از حضور مهمانان خود خرسند است.

وظایف مهمان

در رسومات ایرانیان باستان، ادب ایجاب می‌کند که بی دعوت به منزل کسی نروند. همچنین مهمانان در هنگام مهمانی‌ در جای تعیین شده توسط میزبان می‌نشینند. همان گونه که میزبان در قبال مهمانان خود وظایفی دارد، مهمانان نیز باید حرمت خانه میزبان را حفظ کنند. چشم پاکی و نگه داشتن حرمت خانه و همچنین رازداری، از وظایفی است که بر عهده مهمان است. در واقع ضرب المثل نمک خورده و نمکدان شکسته از همین جا آب می‌خورد. همچنین از رسومات دیگر ایرانیان این است که سیر یا گرسنه به مهمانی نروند تا از پرخوری یا کم خوری بیش از حد اجتناب کنند. در مهمانی‌های ایرانی شایسته است که مهمان سلیقه شخصی خود را در صرف غذاها در نظر نگیرد و به پاس زحمات میزبان، از تمای غذاهای تهیه شده بخورد. همچنین در پایان مهمانی توصیه شده که مهمان از زحمات میزبان تشکر فراوان به عمل آورد.

دسته بندی اصلی غذاهای ایرانی

غذاهای ایرانی از تنوع بسیاری برخوردارند. البته پایه و شالوده اصلی غذاها یکی بوده است. فقط در ترکیبات با یکدیگر متمایزند. اما هر یک از این غذاهای متنوع در یک دسته بندی کلی قرار می‌گیرند که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم.

چلو ماهیچه

انواع غذاهای پلویی، کوکو، آش، دلمه، خورشت‌های متنوع، آبگوشت و کباب از دسته‌های اصلی غذاهای سنتی ایرانی به شمار می‌روند. البته همان گونه که گفتیم این غذاها بخشی از غذاهای اصلی هستند که به تناسب هر ناحیه و منطقه ممکن است ترکیباتی اضافه‌تر و یا کمتر داشته باشند.

غذای ایرانی

پلو، چلو

در آشپزی ایرانی به برنجی که به صورت ساده پخته شود چلو می‌گویند و برنجی که با ترکیب مواد دیگری از جمله، پروتئین، حبوبات، سبزیجات، ادویه‌جات و غیره پخته شود پلو گفته می‌شود. پلو و چلو به دو صورت آبکش یا دمی پخته می‌شوند. اصولا چلو را به همراه انواع کباب‌ها یا خورشت سرو می‌کنند. از انواع پلوهای ایرانی می‌توان به باقالی پلو، لوبیا پلو، عدس پلو، زرشک پلو، باقلا پلو، آلبالو پلو، استانبولی پلو و امثال آن اشاره کرد.

زرشک پلو با مرغ

نان

نان یکی از غذاهای اصلی در سراسر جهان است که از ارزش غذایی بسیاری برخوردار است. خمیر نان از ترکیب آرد غلات، آب، نمک و مخمر تهیه می‌شود و سپس برای طبخ داخل کوره یا فر می‌رود. بشر در اواخر عصر حجر طرز تهیه نان را کشف کرد. برای تهیه نان معمولا از آرد گندم یا جو استفاده می‌شود. نان گندم یا نان سفید در گذشته مخصوص طبقه مرفه بوده و طبقه متوسط و ضعیف اغلب از نان‌های تیره استفاده می‌کردند.

نان

اما بعدها مشخص شد که نان‌های تیره مانند نان جو به نسبت نان گندم از ارزش غذایی بیشتری برخوردارند. امروزه اغلب افراد سعی می‌کنند بیشتر از نان‌های تیره استفاده کنند. با این وجود نان‌های سفید همچنان از رواج و محبوبیت زیادی برخوردارند. از انواع نان‌های سنتی ایرانی می‌توان به نان سنگک، تافتون،‌ لواش، بربری و … اشاره کرد.

نون محلی

خورش یا خورشت

خورشت یا همان خورش دسته‌ای از غذاهای ایرانی است که از بافت رقیق‌تری برخوردار است و معمولا همراه برنج یا نان سرو می‌شود. کلمه خورش ریشه در فعل خوردن دارد. قوت غالب مردم در زمان‌های قدیم اغلب نان بوده است. اما از آن‌جا که نان بافت خشکی دارد، عامه مردم آن را به همراه غذایی آبکی می‌خوردند که قابل هضم‌تر باشد. به همین سبب به آن نان خورش می‌گفتند. خورش‌های ایرانی اغلب از ترکیب پروتئین، سبزیجات و حبوبات مختلف تهیه می‌شوند. امروزه اغلب مردم خورش را به همراه چلو می‌خورند و به آن چلو خورش می‌گویند. در واقع چلو خورش به یکی از غذاهای رسمی ایرانی‌ها تبدیل شده که در اغلب مراسم و مهمانی‌های رسمی سرو می‌شود. از انواع خورش‌های اصیل ایرانی می‌توان به خورش قیمه، قرمه سبزی، کرفس، فسنجان، خورش خلال کرمانشاهی و … اشاره کرد.

آش یا شوربا

آش یا شوربا یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که عموما در زمان‌های قدیم به سبب ارزان بودن مواد اولیه رواج زیادی داشته است. این غذای سنتی که بافت رقیقی دارد، اغلب از ترکیب آب، سبزیجات، حبوبات، برنج، پروتئین، سبوس و امثال آن طبخ می‌شود. آش یا شوربا با بیش از 400 ترکیب گوناگون تقریبا در تمام مناطق ایران به شکل‌های مختلف طبخ می‌شود. از انواع آش‌های رایج در مناطق مختلف کشور می‌توان به آش رشته، آش دوغ، آش جو، آش شله قلمکار، آش ترخینه، آش ماستابه، آش شیر و … اشاره کرد.

سفره ایرانی

حلیم (هلیم)

هلیم یا حلیم یکی دیگر از انواع سنتی غذاهای ایرانی است که از ترکیب گوشت به همراه گندم، بلغور و یا جو تهیه می‌شود. برای تزیین حلیم هم از موادی مانند دارچین، مرغ ریش شده، کنجد و شکر استفاده می‌کنند. واژه حلیم از ریشه حلم و بردباری می‌آید. در گذشته طبخ این غذا با وجود امکانات محدود آن زمان زحمت و بردباری زیادی می‌طلبیده است. گمان می‌رود علت نام گذاری حلیم به همین دلیل باشد. این غذا به سبب انرژی زیادی که دارد عموما در وعده‌های صبحانه، افطار و یا سحر خورده می‌شود. حلیم هم مانند آش در نقاط مختلف کشور به شکل‌های گوناگونی طبخ می‌شود. اما در این میان حلیم قزوین شهره عام و خاص است و حتی در فهرست میراث ملی ناملموس کشور هم قرار گرفته است.

کوفته

کوفته یکی دیگر از غذاهای سنتی ایرانی است که در میان اقوام مختلف از تنوع زیادی برخوردار است. در ترکیبات اصلی کوفته اصولا از موادی مانند برنج، حبوبات، سبزیجات و گوشت استفاده می‌شود. به همین سبب از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. از آن‌جا که مواد کوفته را پیش از پخت به فرم گرد در می‌آورند، در تهیه آن باید دقت بالایی به خرج کرد تا در اواسط پخت وا نرود. کوفته تبریزی، کوفته برنجی، کوفته همدانی و کوفته شیرازی از انواع رایج کوفته به شمار می‌روند.

کوفته

دلمه

دلمه یکی از غذاهای رایج ایرانی است که از مناطق خاورمیانه از جمله قفقاز، بالکان، روسیه و آسیای مرکزی سرچشمه گرفته است. واژه ترکی دلمه به معنای پر شده‌ است.

دلمه

دلمه ترکیبات مختلفی دارد که اغلب پیش از طبخ در برگ مو، فلفل دلمه، بادمجان، گوجه فرنگی، کدو و امثال آن پر می‌شوند. به همین علت نام دلمه را بر این غذا نهاده‌اند.

دلمه

جمهوری آذربایجان در سال 2017 نام این غذا را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رسانده است. در ایران انواع مختلفی از دلمه از جمله دلمه برگ مو، دلمه برگ کلم، دلمه سیب زمینی، دلمه گوجه فرنگی، دلمه بادمجان، دلمه کدو و دلمه فلفل رواج زیادی دارند.

دلمه

کوکو

یکی دیگر از غذاهای اصیل ایرانی، کوکو است که ماده اصلی آن تخم مرغ است. در ترکیبات کوکو اغلب از موادی مانند سبزیجات، سیب زمینی، حبوبات، پروتئین و ادویه‌جات مختلف استفاده می‌شود. از انواع رایج کوکو می‌توان به کوکو سبزی، کوکو سیب زمینی، کوکو بادمجان، کوکو ماهی، کوکو اشپل، کوکو کدو حلوایی، کوکوی گوشت، کوکوی مرغ، کوکوی ماست و … اشاره کرد.

کوکو

آبگوشت

شوربا، آبگوشت، دیزی یا پیتی یکی از غذاهای سنتی ایرانی است که از ترکیب گوشت و دنبه گوسفند، حبوبات، ادویه‌جات، گوجه فرنگی، پیاز و سیب زمینی تهیه می‌شود. این خوراک رقیق که از زمان‌های قدیم رواج بسیاری داشته است اغلب در دو مرحله سرو می‌شود. در مرحله اول نان را در آب رقیق آبگوشت تیلیت یا تریت و صرف می‌کنند.

سفره آبگوشت

البته در گذشته اغلب از نان‌های خشک برای این غذا استفاده می‌کردند تا از اسراف جلوگیری شود. در مرحله بعد مواد آبگوشت با هم کوبیده و ترکیب می‌شوند و به مصرف می‌رسند. این خوراک از ارزش غذایی بسیار بالایی برخوردار است و در گذشته برای ارج نهادن به مهمانان در وعده‌های ناهار یا شام سرو می‌شده است. آبگوشت بزباش،‌ آبگوشت لوبیا، آبگوشت کشک، آبگوشت گندم، آبگوشت بلغور و دیزی از انواع رایج آبگوشت به شمار می‌روند.

آبگوشت

کباب

از خوراک‌های لذیذ ایرانی کباب است که ریشه در خاورمیانه و به خصوص قفقاز و ایران دارد. این خوراک محبوب از گوشت گوسفند، گوساله، گاو و یا مرغ به همراه پیاز و ادویه‌جات تهیه می‌شود.

عکس چلوکباب

کباب در زمان‌های قدیم بیشتر مورد مصرف پادشاهان و حکام بوده است و مردم عادی کمتر توان تهیه کباب را داشتند. در تاریخ ایران رواج کباب را بیشتر به ناصرالدین شاه قاجار نسبت می‌دهند که خود اصلیتی قفقازی داشته است.

جوجه کباب

از انواع رایج کباب می‌توان به کباب کوبیده، بناب، چنجه، شیشلیک، کباب دنده کرمانشاهی، بختیاری، سلطانی، جوجه کباب و … اشاره کرد. کباب را می‌توان به صورت خوراک همراه با نان داغ و یا به همراه برنج مصرف کرد که در این صورت چلو کباب نامیده می‌شود.

کوبیده

کتلت و انواع کوکو

یکی از غذاهای ایرانی که در اقصی نقاط کشور تنوع بالایی دارد، انواع کوکو و کتلت است. این غذا معمولا با نان و در شب سرو می‌شود.

کتلت

انواع نوشیدنی های ایرانی

اگرچه امروزه انواع نوشابه‌ها و نوشیدنی‌های غیر طبیعی و مضر مهمان سفره‌های ایرانی شده‌اند. اما در زمان‌های گذشته این گونه نبوده است. البته در زمان‌‌های قدیم هم نوشیدنی‌های ایرانی پای ثابت سفره‌های سنتی ایرانی بودند. اما در آن زمان‌ها از نوشیدنی‌های ایرانی سالم و طبیعی در کنار غذا استفاده می‌کردند. آب مهم‌ترین نوشیدنی کنار سفره ایرانی به شمار می‌رود. در کنار آب، دوغ و انواع شربت‌های طبیعی از جمله شربت زعفران و گلاب، شربت آبلیمو، شربت توت فرنگی، شربت آلبالو، شربت سکنجبین، خاکشیر و مواردی از این دست همنشین سفره‌های ایرانی هستند. البته از چای قند پهلوی بعد از غذا هم نباید غافل شد.

چای

ازجمله نوشیدنی‌های محبوب ایرانی، چای است که روزانه توسط اغلب خانواده‌های ایرانی استفاده می‌شود. با این وجود پیشینه مصرف چای در ایران به کمتر از دو قرن می‌رسد. اگرچه بسیاری از مورخان بر این باور هستند که مصرف چای به سده دوم میلادی می‌رسد.

چای در منظر میدان نقش جهان اصفهان

بسیاری از جهانگردان خارجی در سفرنامه‌های خود به ایران از چایخانه‌های یاد کرده‌اند که افراد در آن به صحبت و نوشیدن چای می‌پرداختند. به هر حال مشخص نیست که پیشینه مصرف چای در ایران به کدام دوره باز می‌گردد. اما آن‌چه واضح است نوشیدن چای نزد ایرانیان از زمان‌های گذشته تاکنون رایج بوده و هنوز محبوبیت خود را از دست نداده‌است.

سماور ذغالی چای

صنعت کشت چای در ایران از سال 1314 توسط میرزا کاشف السلطنه آغاز شده‌است. کاشف السلطنه ژنرال کنسول ایرانی در هند، توانست چند بوته چای را با زحمت فراوان از هند به ایران وارد کند. او با توجه به آب و هوا، لاهیجان را برای کشت چای انتخاب کرد. امروزه لاهیجان به عنوان مرکز کشت چای ایران معروف است.

لذت نوشیدن چای در بازار بزرگ رشت

انواع شربت های ایرانی

مصرف انواع شربت‌های طبیعی، از دیرباز تاکنون در نزد ایرانیان رواج بسیاری داشته است. مردمان ایرانی شربت‌های مختلفی را از عصاره گیاهان تهیه می‌کردند و آن را در ایام گرم سال می‌نوشیدند.

شربت گل ختمی و تخم شربتی و خاکشیر

یکی از آداب و رسوم ایرانیان باستان که تا به امروز هم ادامه دارد، پذیرایی از مهمانان با انواع مختلف شربت‌ها است. اگرچه امروزه این شربت‌های طبیعی سنتی، با محصولات کارخانه‌ای غیر طبیعی جایگزین شده‌اند. اما هنوز هم بسیاری از افراد، خود اقدام به تهیه انواع طبیعی شربت‌ها می‌کنند.

شربت ایرانی

از انواع شربت‌های رایج ایرانیان می‌توان به شربت سکنجبین، نعنا، زعفران، گلاب، تخم شربتی، خاکشیر، بهار نارنج، بیدمشک، لیمو و عناب اشاره کرد. به علاوه ایرانیان از انواع میوه‌های ایرانی هم شربت تهیه می‌کنند. در واقع ابتدا از میوه‌ها مربا درست می‌کنند و سپس عصاره آن را به شربت تبدیل می‌کنند. به همین سبب در اغلب خانه‌های ایرانی انواع مختلفی از شربت توت فرنگی، به، آلبالو، انجیر، بالنگ و مواردی از این دست وجود دارد.

شربت های ایرانی

انواع دمنوش های ایرانی

تهیه انواع دمنوش‌های ایرانی یکی از عادت‌های رایج ایرانیان به شمار می‌رود. دمنوش در واقع نوعی نوشیدنی گیاهی است که از دم کردن برگ، گل، ریشه، دانه، میوه و پوست برخی گیاهان به صورت خشک یا تازه حاصل می‌شود. دمنوش‌ها هر یک خواص منحصر به فرد خود را دارند. ایرانیان از خواص دارویی دمنوش‌ها برای رفع بسیاری از بیماری‌های سطحی استفاده می‌کردند. به علاوه دمنوش‌ها نقش موثری در پیشگیری از بسیاری بیماری‌ها را دارند. دمنوش بابونه، دمنوش به و برگ به، دمنوش به لیمو، دمنوش بهار نارنج، گل گاو زبان، دمنوش چای کوهی، دمنوش گشنیز از جمله دمنوش‌های رایج ایرانیان به شمار می‌روند.

دوغ

دوغ یکی دیگر از نوشیدنی‌های ایرانی به شمار می‌رود که جایگاه خاصی در سفره ایرانی دارد. در قدیم دوغ را از ترکیب ماست ترش، نمک و آب به همراه سبزیجات خشک شده مانند نعنا تهیه می‌کردند. اما امروزه پروسه تهیه دوغ در کارخانه‌ها و با روش‌های صنعتی صورت می‌گیرد. مصرف دوغ در بسیاری از غذاهای ایرانی از جمله آب دوغ خیار رواج بسیاری نزد خانواده‌های ایرانی دارد.

مخلفات سفره ایرانی

سفره‌های ایرانی از قدیم تا به امروز رنگ و لعاب خاص خودشان را دارند. اگرچه غذاهای خوشمزه و لذیذ ایرانی در این خوشرنگ شدن سفره‌ها تاثیر بسزایی دارند. اما از نقش پر رنگ مخلفات سفره‌های ایرانی هم نمی‌توان به این سادگی عبور کرد. سفره ایرانی لبریز از مخلفات و چاشنی‌های خوشمزه است. از انواع ترشیجات و شور گرفته تا سالاد و سبزیجات و ماست. ترشیجات یکی از مخلفات سفره‌های ایرانی به شمار می‌روند که از محبوبیت زیادی هم برخوردارند.

اگرچه امروزه از ترشی به عنوان چاشنی غذا استفاده می‌شود. اما در گذشته برای دوام بیشتر مواد غذایی و ماندگاری طولانی مدت سبزیجات از ترشی و شور استفاده می‌کردند. سبزی خوردن یکی دیگر از مخلفات سفره ایرانی است، که از ترکیب سبزی‌های خوش عطر و پرخاصیت تشکیل شده است. ماست هم پای ثابت سفره‌های ایرانی است که در فرم‌های مختلف مانند انواع بورانی‌ها یا ماست و خیار و امثال آن به چشم می‌خورد.

دسرها و شیرینی‌ های سنتی ایرانی

تنوع دسرها و شیرینی‌های سنتی ایرانی در سراسر جهان شهره عام و خاص است. در واقع شیرینی‌های سنتی ایرانی آن‌قدر گسترده هستند که شاید نتوان هر یک را تک به تک نام برد. هر خطه از این کشور پهناور، با فرهنگ‌های گوناگون و اقلیم مختلف خود بسترگاهی برای پیدایش انواع مختلف شیرینی‌جات شده است. همین امر منجر به پیدایش بیش از صدها گونه مختلف شیرینی، نان، حلوا، کیک و دسرهای دیگر ایرانی شده‌است. در ادامه به معرفی برخی از رایج‌ترین شیرینی‌های سنتی ایرانی می‌پردازیم.

تزئینات دسرهای ایرانی

انواع شیرینی های سنتی ایرانی

شیرینی یکی از مواد غذایی است، که در ترکیبات پایه خود از موادی از جمله شکر، آرد و تخم مرغ بهره می‌برد. شیرینی‌ها انواع مختلفی دارند. شیرینی‌های سنتی ایرانی به دو نوع اصلی تر و خشک تقسیم می‌شوند. شیرینی‌های تر از جمله رولت و شیرینی خامه‌ای در ترکیبات خود از خامه استفاده می‌کنند. بنابراین از ماندگاری کمتری برخوردارند. اما شیرینی‌های خشک از جمله شیرینی زبان، کشمشی، دانمارکی و مربایی از خامه استفاده نمی‌کنند و ماندگاری بیشتری دارند. همچنین شیرینی‌ها بر اساس ساختار یا مواد تشکیل دهنده خود به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم.

انواع شیرینی‌های سنتی ایرانی بر اساس ساختار

شیرینی پوسته کوتاه

این شیرینی در واقع ساده‌ترین نوع شیرینی‌های سنتی ایرانی به شمار می‌رود که از ترکیب آرد، شکر و همچنین روغن تهیه می‌شود. انواع تارت‌ها و پای میوه از جمله شیرینی‌های این دسته به شمار می‌روند. همچنین شیرینی پوسته شیرین از انواع رایج شیرینی‌های پوسته کوتاه است.

خمیر هزار برگ

درواقع خمیر هزاربرگ یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی ساده‌ است، که از لایه‌های پف کرده مختلفی تشکیل می‌شود.

خمیر پف دار

خمیر پف دار در واقع همان شیرینی دانمارکی است. لایه‌های گوناگون این نوع شیرینی با استفاده از مخمر شروع به پف کردن می‌کنند. و شیرینی دانمارکی از ترکیب آرد نول، کره، اسید استیک، نمک، شیر، تخم مرغ، آب و شربت گلوکز تهیه می‌شود.

شیرینی فیلو

درواقع شیرینی فیلو نوعی شیرینی بسیار ترد و ظریف است. این شیرینی از لایه‌های نازک مختلفی تهیه می‌شود که با کره آمیخته می‌شوند.

انواع شیرینی بر اساس مواد تشکیل دهنده

عکس شیرینی

انواع کیک های ایرانی

کیک‌ها یکی از انواع شیرینی‌های سنتی ایرانی هستند که در ترکیبات اصلی خود از موادی از جمله آرد و تخم مرغ استفاده می‌کنند. کیک‌ها انواع مختلفی دارند و بسته به نوع خود، به جز ترکیبات پایه از مواد دیگری هم بهره می‌برند. کیک اسفنجی و کیک کره‌ای دو نوع اصلی از انواع کیک‌ها هستند. کیک یزدی یکی از انواع رایج کیک‌های سنتی ایرانی است که در استان یزد در انواع گوناگونی تهیه می‌شود.

انواع تارت ها

تارت‌ها در واقع همان نان زیرین شیرینی هستند که در ترکیبات خود از شکر هم استفاده می‌کنند. پای‌های میوه‌ای هم نوعی تارت هستند که در لایه رویی از خمیر استفاده می‌کنند.

انواع شکلات ها

شکلات‌ها از انواع دیگر شیرینی های ایرانی هستند، که در ترکیبات اصلی خود به جای آرد از کاکائو به همراه روغن و شکر بهره می‌برند. البته در برخی از انواع شکلات‌ها آرد هم استفاده می‌شود.

انواع اسلایس ها

اسلایس‌ها یکی دیگر از انواع شیرینی‌های سنتی ایرانی هستند که از دو لایه تشکیل می‌شود. لایه پایینی معمولا آرد است و لایه بالایی ترکیبی از آرد با مواد دیگر را تشکیل می‌دهد. اسلایس‌ها را بعد از طبخ به قطعات مربع یا مستطیل شکل کوچک‌تری تقسیم و سرو می‌کنند.

انواع کلوچه

کلوچه یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی ایرانی است که از ترکیب آرد، تخم مرغ، روغن و شکر تهیه می‌شود. همچنین از مواد مختلفی از جمله گردو، بادام، پسته و حتی انواع مربا در مغز کلوچه استفاده می‌کنند. تنوع ترکیبات موجود در کلوچه منجر به پدید آمدن انواع مختلفی از این شیرینی در استان‌های مختلف کشور شده‌است. اما بر اساس تحقیقات به عمل آمده، کلوچه نخستین بار در قرن هفدهم در سیستان پخته شده‌است. کلوچه فومن، کلوچه زابل، کلوچه لاهیجان و کلوچه نخود از انواع رایج آن به شمار می‌روند.

پخت کلوچه فومن

انواع حلوا

حلوا یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی است، که در اغلب نقاط ایران به شکل‌های گوناگون سرو می‌شود. برای تهیه حلوا اغلب از ترکیب آرد گندم، شکر، روغن و زعفران استفاده می‌شود. البته در برخی شهرها مانند بهبهان برای تهیه حلوا از آرد برنج هم استفاده می‌کنند. گندم از گذشته‌های دور تا کنون، مظهری برای غلبه روح بر مرگ و زشتی‌ها است.

حلوا

در دین زرتشت و تمدن‌های بین النهرین، در سوگواری‌ها نان گندم را به روح اموات تقدیم می‌کردند. به همین سبب حلوا از زمان‌های گذشته تا کنون پای ثابت مراسم سوگواری به شمار می‌رود. اما این شیرینی محبوب در بسیاری از استان‌های ایران به عنوان دسر هم مصرف می‌شود. از انواع رایج حلوا می‌توان به حلوای سیاه یا تر حلوا، حلوای زرد، حلوا ارده، حلوا برنجی بهبهان، حلوا لور و حلوای شیر اشاره کرد. البته گوناگونی حلوا در شهرهای مختلف ایران خیلی بیشتر از این صحبت‌ها است.

حلواارده

انواع سوهان

سوهای یکی دیگر از انواع شیرینی‌های سنتی ایرانی است، که از جوانه گندم تهیه می‌شود. اما در ترکیبات سوهان از مواد دیگری از جمله آب، آرد سبوس دار، شکر، روغن، زرده تخم مرغ، هل، زعفران و مغز پسته هم استفاده می‌شود. سوهان هم مانند دیگر شیرینی‌های سنتی ایرانی، انواع مختلفی دارد که هر یک به شکل خاصی تهیه می‌شوند. معروف‌ترین و متنوع‌ترین گونه‌های سوهان در ایران در شهر قم طبخ می‌شود. اما سوهان عسلی شهرهایی از جمله زرند در استان کرمان و اصفهان هم از شهرت زیادی برخوردار هستند. از انواع رایج سوهان می‌توان به سوهان عسلی، سوهان کنجدی، سوهان حلوایی،‌سوهان بادامی، سوهان گزی، سوهان پشمکی، سوهان لقمه و دسر سوهان اشاره کرد. سوهان در گذشته به شیوه سنتی دستی تهیه می‌شد. اما امروزه طبخ آن به صورت صنعتی و با استفاده از دستگاه‌های خاص انجام می‌شود.

فرنی

فرنی یکی از دسرهای مقوی است که در شمال هندوستان و پاکستان رواج زیادی دارد. همچنین این دسر خوشمزه در ایران و به خصوص در استان گیلان هم از محبوبیت زیادی برخوردار است. فرنی از ترکیب آرد برنج یا نشاسته، شیر، شکر، گلاب و هل تهیه می‌شود. البته در برخی نقاط ایران آن را به جای شکر با مربا، عسل یا شیره انگور سرو می‌کنند. فرنی با وجود ترکیبات مقوی خود انتخاب مناسبی برای وعده‌های افطار و سحر به شمار می‌رود.

شله زرد

شله زرد یکی دیگر از دسرهای سنتی ایرانی و اصیل است که از ترکیب برنج، شکر و زعفران فراوان به همراه خلال بادام، پسته، گلاب، هل و دارچین تهیه می‌شود. این دسر سنتی ایرانی در ماه مبارک رمضان به عنوان وعده‌های سحری یا افطار از محبوبیت زیادی برخوردار است.

شله زرد

همچنین بسیاری از ایرانیان شله زرد را در روزهای مذهبی خاص به عنوان نذری می‌پزند و در میان مردم پخش می‌کنند. بر اساس روایت‌های مختلف، گویا اصالت این دسر خوشمزه به استان کرمانشاه باز می‌گردد. اهالی کرمانشاه از شله زرد هم در اعیاد مختلف و هم در عزاداری‌های مذهبی استفاده می‌کنند.

شله زرد نذری

کاچی

کاچی یکی دیگر از دسرهای سنتی ایرانی است که البته به عنوان غذای اصلی هم سرو می‌شود. تاریخچه پیدایش کاچی به استان کرمان باز می‌گردد. برای تهیه کاچی از ترکیب موادی چون آرد گندم، روغن، ادویه، شکر، زعفران، آب و گلاب استفاده می‌شود. این دسر سنتی ایرانی علاوه بر طعم لذیذش، از خواص درمانی بسیاری هم برخوردار است. در قدیم از کاچی به عنوان غذایی برای تقویت بنیه، تقویت روح، تقویت انرژی، رفع کم خونی، جبران قوای از دست رفته و مواردی از این دست استفاده می‌شد. همچنین این دسر مقوی به سبب خواص شگفت انگیزش اغلب به عنوان دارویی برای خانم‌های تازه زایمان کرده استفاده می‌شود.

کاچی

سمنو

سمنو یکی از دسرهای سنتی ایرانی است، که جایگاه ویژه‌ای در سفره نوروزی ایرانیان دارد. ایرانیان باستان از سمنو به عنوان برکت زمین یاد می‌کردند. به همین سبب طبخ آن همیشه از اوایل بهار و حتی پیش از نوروز آغاز می‌شود. همچنین مراسم سمنو پزان، از آداب و رسوم سنتی ایرانیان در بسیاری از نقاط کشور به شمار می‌رود. سمنو در کشورهایی از جمله ایران، افغانستان و تاجیکستان رواج زیادی دارد. اما گویا خاستگاه اصلی این شیرینی خوشمزه به استان خراسان امروزی باز می‌گردد. این دسر خوشمزه از ترکیب جوانه گندم و آرد تهیه می‌شود.

نقل

نقل یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی است که از ترکیب شیره شکر و دانه‌های معطر مانند هل، تخم گشنیز، خلال بادام و مواردی از این دست تهیه می‌شود. ایرانیان از نقل به جای قند در کنار چای استفاده می‌کنند. نقل از زمان‌های گذشته تاکنون به عنوان نمادی برای شادی و جشن شناخته می‌شود. به همین سبب نقل را به عنوان شگون بر سر عروس و داماد می‌ریزند. نقل در انواع مختلف و به سایزهای گوناگونی تهیه می‌شود. در گذشته نقل را با زحمت فراوان و توسط عملیات خاصی از انواع خشکبار با روکش شکر تهیه می‌کردند. اما امروزه آن را توسط دستگاه دراژه زنی و به صورت صنعتی تهیه می‌کنند.

نقل

پشمک

درواقع پشمک از دیگر شیرینی‌های سنتی ایرانی است که در میان کودکان از محبوبیت زیادی برخوردار است. پشمک با عملیات خاصی که توسط عبور هوای گرم و مرطوب از روی شکر انجام می‌گیرد، تهیه می‌شود. البته امروزه به شکر طعم دهنده‌های دیگری از جمله قهوه، زعفران، کاکائو و مواردی از این دست هم می‌افزایند، که طعم و رنگ آن را تغییر دهند. اما پشمک‌های سنتی اغلب از شکر ساده تهیه می‌شدند. معروف‌ترین پشمک ایرانی به شهر یزد متعلق است. اگرچه تاریخچه استفاده از این شیرینی مشخص نیست. اما نام این شیرینی در اشعار شعرای قرن نهم هجری به گوش می‌رسد. بنابراین قدمت آن در ایران به حداقل 600 سال پیش برمی‌گردد.

گز

گز یکی از شیرینی‌‌های سنتی ایرانی است که از ترکیب شکر، سفیده تخم مرغ، گلاب، هل، مغز بادام و پسته تهیه می‌شود. خاستگاه اصلی گز در ایران استان اصفهان است. اما امروزه شهر بلداجی در استان چهارمحال و بختیاری تولید 90 درصد گز کشور را برعهده دارد. البته این شیرینی سنتی در استان‌های دیگری از جمله همدان، کرمان، فارس و یزد هم تولید می‌شود. گز آردی، گز لقمه‌ای، سوهان گزی و گز خرمایی از انواع رایج گز در ایران به شمار می‌روند.

گز

قطاب

قطاب یکی از شیرینی‌های سنتی معروف، اصیل و پرطرفدار ایرانی است که در شهرهای یزد و کرمان از رواج زیادی برخوردار است. پیشینه این شیرینی سنتی به اواخر قاجار برمی‌گردد.

قطاب

قطاب یزدی در دو نوع سنتی و عسلی تهیه می‌شود. در ترکیبات قطاب از موادی از جمله آرد گندم، زرده تخم مرغ، روغن و شیر یا ماست تهیه می‌شود و پس از آماده شدن در پودر قند غلطانده می‌شود. قطاب کرمانی در دو نوع گردویی و پسته‌ای طبخ می‌شود و سپس توسط پودر قند تزیین می‌شود.

قطاب

باقلوا

باقلوا یکی از شیرینی‌های پرطرفدار است که در کشورهای ایران، آذربایجان، آسیای میانه و قفقاز، یونان، قبرس، روسیه و برخی کشورهای عربی رواج زیادی دارد. برای تهیه باقلوا از موادی از جمله گلاب، شکر، آرد، هل، زرده تخم مرغ، پودر قند، شیر و روغن تهیه می‌شود. باقلوا در نقاط مختلف ایران در انواع مختلفی از جمله باقلوای لوزی، باقلوای مربعی، باقلوای لوله‌ای همچنین در طعم‌های پسته‌ای، گردویی، بادامی، نارگیلی و مواردی از این دست تهیه می‌شود. این شیرینی سنتی در شهرهای تبریز، یزد، قزوین و سردرود رواج زیادی دارد.

پولکی

پولکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی است، که خاستگاه اصلی آن به استان اصفهان باز می‌گردد. همچنین این شیرینی از سوغاتی‌های معروف شهر کیان در استان چهارمحال و بختیاری هم است. جالب است بدانید طبخ پولکی برای نخستین بار در اصفهان کاملا اتفاقی و تصادفی بوده است. گویا در تهیه نبات توسط قنادان اصفهانی، مقدار زیادی شیره روی دستان استادکاران باقی می‌مانده است که به ناچار دور ریخته می‌شد. اما پس از مدتی متوجه شدند که با افزودن مقداری سرکه به این شیره، شیرینی جدید دیگری شکل می‌گیرد. به این ترتیب آبنبات پولکی به وجود آمد. در تهیه پولکی از موادی از جمله شکر، آب و سرکه استفاده می‌شود.

باسلوق

باسلوق یکی دیگر از انواع شیرینی‌های سنتی ایرانی است که در ساوه، اراک و مراغه رواج بسیاری دارد. برای تهیه باسلوق از ترکیب شیره انگور، نشاسته، مغز بادام و ادویه استفاده می‌شود. مصرف باسلوق در عید نوروز یکی از رسوم سنتی اهالی مراغه است. از آن‌جا که تهیه باسلوق فرآیندی زمان‌بر است و در حدود سه ماه وقت می‌برد، از اواسط آذرماه طبخ آن را شروع می‌کنند که برای نوروز آماده شود. در بسیاری از نقاط ایران باسلوق را با مغز گردو به گونه‌ای تهیه می‌کنند که شکرک بزند. در این صورت به آن سجوق می‌گویند.

باسلوق

زولبیا

زولبیا یکی از شیرینی‌های محبوب ایرانیان است که از موادی از جمله ماست، نشاسته و خمیر مایه تهیه می‌شود. این شیرینی خوشمزه به جز ایران در مناطق شمال شرقی آسیا، خاورمیانه و شمال آفریقا رواج زیادی دارد. زولبیا را اغلب به همراه بامیه و گوش فیل در سفره‌های افطار ماه رمضان سرو می‌کنند.

بامیه

بامیه یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانیست، که در کشورهای دیگری از جمله ترکیه هم با عنوان تولومبا رواج دارد. این شیرینی خوشمزه ریشه در سرزمین شام و امپراطوری عثمانی دارد. بامیه در واقع خمیر سرخ شده‌ای است، که در شربت غوطه ور می‌شود. معمولا بامیه را به همراه زولبیا سرو می‌کنند. زولبیا بامیه شیرینی محبوب مسلمانان در ماه مبارک رمضان است و اغلب در این ماه پخته می‌شود.

بامیه

گوش فیل

درواقغ گوش فیل یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی ایرانی است، که از ترکیب شیر، آرد، روغن، خمیر مایه و زرده تخم مرغ حاصل می‌شود. گوش فیل هم مانند زولبیا و بامیه، از شیرینی‌های محبوب مسلمانان در ماه مبارک رمضان به شمار می‌رود.

قرابیه

قرابیه یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی و مخصوص استان آذربایجان شرقی و شهر تبریز است. البته این شیرینی خوشمزه ایرانی در شهرهای دیگری از جمله قزوین، مراغه، زنجان، اردبیل و ارومیه هم طبخ می‌شود. به علاوه جمهوری آذربایجان، ترکیه و یونان هم قرابیه‌های خوشمزه‌ای دارند. قرابیه یکی از شیرینی‌های رسمی و گران قیمت اهالی استان اردبیل به شمار می‌رود. این شیرینی سنتی از ترکیب بادام، شکر، سفیده تخم مرغ و پسته تهیه می‌شود.

بادام سوخته

بادام سوخته یکی از تنقلات شیرین ایرانی است که در استان‌های فارس و کردستان رواج زیادی دارد. در ترکیبات این شیرینی از بادام، شکر و یا عسل استفاده می‌شود.

برشتوک

از دیگر شیرینی‌های سنتی ایرانی می‌توان به برشتوک اشاره کرد که مخصوص استان‌های کرمان، اصفهان و همچنین گلپایگان است. برشتوک در دو نوع گندمی و نخودچی تهیه می‌شود. در واقع اگر در ترکیبات آن از آرد گندم استفاده شود، آن را برشتوک گندمی می‌نامند. اما اگر برای تهیه برشتوک از آرد نخودچی استفاده شود، آن را برشتوک نخودچی می‌خوانند. برشتوک از ترکیب آرد، هل، پودر قند و روغن تهیه می‌شود.

حاجی بادام

حاجی بادام از شیرینی‌های سنتی ایرانی و رهاورد استان یزد و شهر نائین است. این شیرینی سنتی از ترکیب مغز بادام، آرد گندم، شکر، آرد نخودچی، تخم مرغ، هل و جوز هندی تهیه می‌شود. حاجی بادام با وجود ترکیباتی از جمله جوز و آرد نخودچی ارزش تغذیه‌ای بالایی دارد. همچنین جوز موجود در این شیرینی خوشمزه هم درمان مناسبی برای دردهای مفصلی و روماتیسمی است.

مسقطی

مسقطی در واقع نوعی حلوای مخصوص است که در برخی نقاط ایران از جمله لار، کازرون، بندر عباس، بوشهر و سیرجان محبوبیت زیادی دارد. برای تهیه این شیرینی سنتی ایرانی از ترکیب نشاسته، شکر، زعفران، روغن، گلاب و هل استفاده می‌شود. همچنین برای تزئین مسقطی مغز بادام یا پسته به کار می‌برند. مسقطی لاری یکی از انواع رایج مسقطی است که بیش از سایر انواع مسقطی تولید می‌شود.

رنگینک

رنگینک از شیرینی‌های سنتی ایرانی و رهاورد مناطق جنوبی ایران از جمله استان‌های فارس، بوشهر، هرمزگان و خوزستان است. این شیرینی خوشمزه از ترکیب آرد، خرما، گردو، هل و پودر دارچین تهیه می‌شود. این شیرینی مغذی از خواص گوناگونی از جمله تقویت قوای جسمانی، تقویت حافظه و همچنین افزایش خونرسانی به بدن برخوردار است.

شکرپاره

شکرپاره یا شکر پیره یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی است که در افغانستان و پاکستان هم از رواج زیادی برخوردار است. این شیرینی ایرانی از ترکیب آرد گندم، مغز بادام و پسته و شکر تولید می‌شود.

کاک

کاک یکی از شیرینی‌های سنتی ایرانی و همچنین سوغات استان‌های کرمانشاه و فارس است. البته شیرازی زبان‌ها به کاک نان یوخه می‌گویند. ضخامت یوخه شیرازی‌ها کمی از کاک کرمانشاه نازک‌تر است. اما در کل این شیرینی سنتی در هر دو استان تقریبا مشابه است. کاک از آرد گندم، شکر، تخم مرغ، دارچین، هل، آب و روغن تهیه می‌شود. پودر پسته، نارگیل و خلال بادام هم تزئینات روی آن را تشکیل می‌دهند. کاک از لایه‌های نازکی تشکیل شده که با استفاده از نوعی ساج مخصوص درست می‌شوند. پروسه پختن کاک آن قدر جالب است، که چندی پیش به فهرست آثار معنوی ایرانیان افزوده شده است.

غذاهای محلی و مشهور استان های ایران

هر شهر و هر نقطه از ایران با بهره و الهام از طبیعت، ذائقه و غذاهای متنوعی دارد که فقط مخصوص همان منطقه درست شده‌اند. اقلیم در طبیعت بدن و ذائقه غذایی تاثیر بسزایی دارد. همراهی طبیعت با ادویه‌جات و ترکیب آن با هنر آشپز، گستردگی و تنوع غذاهای محلی ایرانی را دو چندان ساخته‌است. در ادامه این مطلب به بررسی غذاهای سنتی ایرانی، دسرها و شیرینی‌ها و همچنین سوغات خوراکی مخصوص هر استان ایران می‌پردازیم.

استان آذربایجان شرقی و شهر تبریز

آذری زبان‌ها در میان اقوام ایرانی به کدبانوگری و دستپخت خوشمزه خود معروفند. شاید همین کدبانوگری بانوان آذری است که منجر به این همه تنوع غذایی در این استان شده است. در استان آذربایجان شرقی و شهر زیبای تبریز غذا‌های گوناگونی طبخ می‌شود، که مهم‌ترین و مشهور‌ترین آن‌ها کباب بناب و کوفته تبریزی هستند. هرچند در ایران کوفته‌های زیادی پخت می‌شود، اما کوفته تبریزی با همه کوفته‌های دیگر فرق دارد. خاگینه تبریزی یا قیقاناخ، جغور بغور و دلمه برگ مو از دیگر غذاهای لذیذ این استان به شمار می‌روند.

دسرها و شیرینی‌ های سنتی آذربایجان شرقی

استان آذربایجان شرقی و به خصوص شهر تبریز، به شیرینی‌های خوشمزه و سنتی خود معروف است. مصرف شیرینی در میان آذری زبان‌های خونگرم رواج زیادی دارد. بنابراین اگر گذرتان به این استان زیبا افتاد، شیرینی‌های خوشمزه آن را هم فراموش نکنید. اریس یکی از شیرینی‌های سنتی تبریز است که به فرم‌های گوناگون از جمله تسبیحی، کاکائویی و ساده وجود دارد. نوقا یا یوکا یکی دیگر از شیرینی‌های پر طرفدار تبریزی است که ظاهری شبیه به گز دارد و تقریبا در همه مجالس تبریزی‌ها حضور دارد. قرابیه یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی و گران قیمت تبریزی‌ها است که شبیه کلوچه است و در طعم‌های مختلفی از جمله گردویی، پسته‌ای و نارگیلی تهیه می‌‌شود. این شیرینی جایگاه ویژه‌ای در مراسم رسمی و اعیاد مذهبی و سنتی تبریزی‌ها دارد. باقلوا از دیگر شیرینی‌های سنتی شهر تبریز است که با چای دبش ایرانی ترکیب منحصر به فردی ایجاد می‌کند.

باسلوق و سجوق مراغه دو شیرینی معروف شهر مراغه هستند، که از عصاره انگور یا همان دوشاب تهیه می‌شوند. از آن‌جا که مراحل تهیه این شیرینی‌های سنتی خوشمزه بیش از یک ماه زمان می‌برد، آذری زبان‌های اصیل تهیه آن را معمولا در اواخر پاییز آغاز می‌کنند. به این ترتیب این شیرینی‌های خوشمزه را بر سر سفره هفت سین خود خواهند داشت. چورتمه یکی از شیرینی‌های اصیل شهر تبریز است که در واقع آن را می‌توان از سنتی‌ترین شیرینی‌های استان آذربایجان شرقی دانست. اما متاسفانه امروزه گرد فراموشی بر این شیرینی خوشمزه نشسته و حتی بسیاری از تبریزی‌ها هم آن را به دست فراموشی سپرده‌اند. با این وجود اگر سری به بازارهای قدیمی این شهر بزنید شاید هنوز آثاری از آن را در گوشه و کنار بازار بیابید. از دیگر شیرینی‌های رایج این استان می‌توان به راحت الحلقوم، رشته ختایی یا باقلوای کادایف و قند پنیری اشاره کرد.

سوغات خوراکی آذربایجان شرقی

آجیل و خشکبار از سوغاتی‌های معروف شهر تبریز است، که پای ثابت تمامی جشن‌ها و حتی مراسم مذهبی آن‌ها است. به همین سبب تولید آجیل مرغوب هم در این شهر گسترش زیادی دارد. در واقع آجیل تبریز به بسیاری کشورهای اروپایی، ترکیه، هند و همچنین پاکستان صادر می‌شود. بنابراین اگر به شهر زیبای تبریز سفر کردید، از آجیل مرغوب آن غافل نشوید.

شهرستان مراغه معدن عسل طبیعی است، که آوازه آن همه جا پیچیده و به عسل سهند معروف است. این عسل طبیعی مانند نوشدارویی برای بیماری‌های مختلف است. سیب مراغه یکی از سوغاتی‌های معروف استان آذربایجان شرقی است. شهرت سیب مراغه تا آن‌جا پیش رفته که امروزه در حدود 70 درصد صادرات این میوه به کشورهای حوزه خلیج فارس می‌رود. با این تفاسیر شک نداشته باشید که عطر و طعم سیب مراغه را در هیچ جای دیگری پیدا نمی‌کنید.

آب و هوای دلپذیر استان آذربایجان شرقی و شهر تبریز، زمینه ساز به وجود آمدن مراتع، چمنزارها و چراگاه‌هایی مناسب برای پرورش دام شده‌است. به همین سبب لبنیات تبریز و به خصوص پنیر لیقوان از شهرت زیادی برخوردارند. اگرچه امروزه پنیر لیقوان در اغلب نقاط ایران موجود است. اما بدون شک طعم پنیر اصلی لیقوان را فقط در تبریز می‌چشید. مربای گل محمدی یکی دیگر از سوغاتی‌های معروف این استان است، که در میان سفره صبحانه تبریزی‌ها اهمیت فراوانی دارد.

استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه

در بین مردمان آذربایجان غربی و ارومیه غذاهای مختلف و خوشمزه‌ای رواج دارد. اما مشهور‌ترین آنها ارومیه خورشت است، که از نظر ظاهری شبیه خوراک لوبیا چیتی است اما با طعمی صد چندان متفاوت. این غذای لذیذ از ترکیب بادمجان، لوبیا چیتی، گوشت، گوجه فرنگی، پیاز، سیب زمینی، غوره و زعفران حاصل می‌شود. از دیگر غذاهای معروف این استان یارما شورباسی است که از ترکیب بلغور، لوبیا، گوجه فرنگی و پیاز با چاشنی لیمو ترش و ادویه‌جات گوناگون حاصل می‌شود. بر سر سفره آذری زبان‌ها می توانید انواع ترشی‌های محلی، انواع سالادها از قبیل سالاد فلفل سبز را بیابید و البته به هنگام صبحانه از میل کردن انواع مرباها از قبیل مربای گل، هویج، آلبالو، بالنگ، موز، لیمو، پوست پسته و … لذت ببرید.

دسرها و شیرینی های آذربایجان غربی

حلوای هویج از محبوب‌ترین شیرینی‌های سنتی و سوغات استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه است. حلوای زردک از ترکیب شیره انگور، هویج، مغز گردو و هل تهیه می‌شود. این حلوای خوشمزه طرفداران بسیاری دارد و پاس ثابت سفره شب یلدا در ارومیه است. شهرت نقل ارومیه به عنوان یکی از شیرینی‌های سنتی و همچنین سوغات استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه همواره نقل زبان‌هاست. نقل ارومیه از ترکیب شکر و مغزهای مختلفی از جمله پسته، بادام و گردو تهیه می‌شود. مصرف نقل در ارومیه رواج زیادی دارد. اهالی این شهر نقل را به جای قند به همراه چای مصرف می‌کنند. امروزه نقل ارومیه را با طعم‌های گوناگون وانیلی، میوه‌ای، زعفرانی، دارچینی و طعم‌های دیگری از این دست تولید می‌کنند.

حلوای گردو هم مانند حلوای هویج از شیرینی‌های سنتی رایج در استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود. حلوای گردو یکی از لذیذترین و محبوب‌ترین دسرها و شیرینی‌جات معروف ارومیه است. ماده اصلی برای تهیه این حلوا گردو است که در ترکیب با شیره انگور و مواد دیگر این حلوای خوشمزه را می‌سازد.

سوغات خوراکی آذربایجان غربی

عرقیات گیاهی یکی از سوغاتی‌های معروف استان آذربایجان غربی و شهر ارومیه هستند. آب و هوای مساعد این استان زمینه مساعدی برای پرورش انواع گیاهان کوهستانی به وجود آورده است. از جمله عرقیات رایج این منطقه می‌توان به عرق بیدمشک، بادرنجبویه، بهارنارنج، بابونه، گلاب، خاکشیر، گل گاو زبان و … اشاره کرد. البته بیدمشک و بادرنجبویه از بقیه عرقیات این منطقه مشهورترند. لوزانک یا باستخ از دیگر سوغاتی‌های معروف استان آذربایجان غربی و ارومیه است. این شیرینی سنتی خوشمزه از ترکیب موادی از جمله شیره انگور، نشاسته، گلاب و آب تهیه می‌شود. لوزانک شباهت زیادی به مسقطی دارد.

عسل از سوغاتی‌های معروف استان آذربایجان غربی و شهرستان خوی است. طبیعت خوش آب و هوای این منطقه آن را به یکی از قطب‌های تولید عسل مرغوب در ایران تبدیل کرده‌است. امروزه حدود 20 درصد از تولید عسل کشور در این منطقه صورت می‌گیرد. تخمه آفتابگردان و همچنین تخمه کدو دو سوغاتی معروف دیگر استان آذربایجان غربی و شهرستان خوی هستند. البته شهرستان خوی را می‌توان از بزرگ‌ترین بازارهای تولید این محصولات در خاورمیانه دانست. در واقع بیش از 70 درصد اراضی این منطقه به کشت تخمه اختصاص دارد. بنابراین تولید تخمه یکی از مشاغل پر درآمد اهالی این منطقه به شمار می‌رود.

استان اردبیل

در همه ایران یک اردبیل است و یک گردنه حیران و یک آش دوغ که نمی‌دانی حیران گردنه باشی یا طعم ترش و متفاوت آش. این آش معروف اردبیلی یکی از غذاهای محلی ایرانی است که از ترکیب نخود، دوغ ترش، برنج و سبزیجات طبخ می‌شود. البته اردبیل به لبنیات خوش طعمش هم مشهور است که همه را مدیون چراگاه‌های کوهستانی و سرسبزش است. اما این استان غذاهای محبوب دیگری هم دارد. در این خطه سرسبز اگر از هر که بپرسی بهترین غذایتان چیست همه به اتفاق خواهند گفت پیچاخ قیمه و آش میوه.

دسرها و شیرینی‌ های استان اردبیل

حلوا یکی از میان وعده‌های محبوب اردبیلی است که در انواع و اقسام مختلفی تهیه می‌شود. از انواع رایج حلواهای اردبیلی می‌توان به حلوای زنجبیل اردبیل، حلوای سفید خلخال، حلوای سیاه اردبیل یا قره حلوا و حلوای زرد اشاره کرد. در این میان قره حلوا با قدمت بیش از صد سال از اهمیت ویژه‌ای برای اهالی اردبیل برخوردار است. این حلوای خوش طعم و سنتی از ترکیب جوانه گندم، گردو، ارده، شیره انگور، کنجد و کره تهیه می‌شود. رنگ سیاه این حلوا به سبب وجود شیره گندم است.

قطاب خلخال که در گویش محلی به بالاتماز مشهور است، از دیگر شیرینی‌جات معروف استان اردبیل و خلخال است. این قطاب از ترکیب عسل، گردو، دارچین و میخک تهیه می‌شود. خلخال به جز قطاب‌های خوشمزه خود سوغاتی‌های دیگری هم دارد. نان برنجی خلخالی یا قند چوریی از شیرینی‌های معروف خلخال است، که شهرتش به سراسر جهان می‌رسد.

قیلقاناق یا قیلقاناخ یکی از دسرهای معروف تبریزی است که در اردبیل هم از محبوبیت زیادی برخوردار است. قیلقاناق در واقع نوعی خاگینه است که از ترکیب آرد، ماست، تخم مرغ، بیکینگ پودر، شکر، آب، زعفران و گلاب تهیه می‌شود. قویماق نوعی کاچی است که به غیر از اردبیل در بسیاری نقاط دیگر ایران هم طرفداران بسیاری دارد. این کاچی اردبیلی از ترکیب آرد برنج و گندم، شکر، زعفران، گلاب، آب و کره تهیه می‌شود.

سوغات خوراکی استان اردبیل

عسل سبلان از جمله رهاوردهای معروف اردبیل است. استان اردبیل با وجود دشت‌های پوشیده از گل‌ها و گیاهان و آب و هوای منحصر به فردش، عسل با کیفیتی دارد. بنابراین اگر به منطقه سبلان اردبیل سفر کردید، حتما از عسل‌های خوش طعم این منطقه هم امتحان کنید. اقلیم خوش آب و هوای استان اردبیل علاوه بر کندوهای مختلف عسل، بستری مناسب برای پرورش دام فراهم آورده‌است. همین امر منجر به تولید انواع محصولات لبنی طبیعی، از جمله سرشیر و کره در این استان شده‌ است.

محصولات لبنی اردبیل بر سر سفره صبحانه اردبیلی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند. بنابراین صبحانه‌های اردبیلی را اصلا از دست ندهید. سرشیر و عسل و فطیر این منطقه ترکیب جادویی صبحانه اردبیلی‌ها است، که کمتر کسی دست رد به آن می‌زند. استان اردبیل یکی از مناطقی است که گل‌های آفتابگردان زیادی در دشت‌های خود می‌پرورد. به همین علت تخمه آفتابگردان به یکی از سوغاتی‌های رایج این منطقه تبدیل شده‌است.

استان اصفهان

در استان اصفهان با توجه به اقلیم مناسبی که دارد، دامپروری و پرورش گوشت رونق زیادی دارد. به همین دلیل مرغوبیت گوشت‌ دام در این استان شهره عالم و آدم است. شاید به همین دلیل غذاهای اصفهانی و حتی دسرهایشان سرشار از گوشت است. بریانی اصفهانی که زبانزد گردشگران جهان شده است، یکی از غذاهای گوشتی این استان است که از ترکیب گوشت گردن و جگر سفید گوسفندی به همراه ادویه‌جات اصفهانی پخته می‌شود. از غذاهای دیگر اصفهانی می‌توان به حلیم بادمجان، کله جوش، کباب گلپایگانی و آش ماست اشاره کرد.

بریانی اصفهان و آب گوشت

دسرها و شیرینی‌ های اصفهان

استان اصفهان شیرینی‌های خوشمزه گوناگونی دارد که بی‌شک گز محبوب‌ترین و معروف‌ترین آن‌ها است. با وجود این که شهرت گز به عالم و آدم رسیده‌است،‌ اما نمی‌توان از شیرینی‌های خوشمزه دیگر این استان هم به سادگی عبور کرد. برشتوک، پولکی و گوش فیل از جمله شیرینی‌‌جات خوشمزه این استان هستند. شاید باورش سخت باشد اما خورش ماست هم یکی از معروف‌ترین دسرهای این استان است که از ترکیب گوشت گردن و ماست حاصل می‌شود.

خورش مطنجن

سوغات خوراکی اصفهان

کمتر کسی است که شهرت گز اصفهان را نشنیده باشد. گز از سوغاتی‌های سنتی استان اصفهان و با قدمتی بالغ بر چند صد سال است. ماده اصلی برای تهیه شیرینی گز، گز تنگبین است که از ریشه گیاهی به نام درخت گز به دست می‌آید. درخت گز بیشتر در مناطق کوهستانی و خوانسار اصفهان می‌روید. امروزه انواع مختلفی از گز از جمله لقمه‌ای، انگشت پیچ، برشی، آردی، شکلاتی و سکه‌ای تولید می‌شود. پولکی یکی دیگر از شیرینی‌های معروف اصفهانی است که البته در بسیاری نقاط دیگر کشور هم رواج دارد.

کوفته آلو، در کاشان

اهالی اصفهان پولکی را به همراه چای مصرف می‌کنند. امروزه انواع مختلفی از پولکی از جمله زعفرانی، پسته‌ای، نارگیلی، کنجدی، شکلاتی، زنجبیلی، لیمویی، نعنایی و عسلی تهیه می‌َود. از دیگر سوغاتی‌های رایج اصفهان می‌توان به عسل فریدونشهر اشاره کرد که در انواع مختلفی از جمله عسل گون زرد، عسل زول و عسل قنقال وجود دارد. نبات، سوهان عسلی، گوش فیل و دوغ هم از دیگر رهاوردهای خوراکی و معروف اصفهان هستند.

گز اصفهان

استان قزوین

استان قزوین یکی از قدیمی‌ترین استان‌های ایران است که با کوه‌های البرز و رامند و خرقان احاطه شده ‌است. همین موقعیت جغرافیایی آب و هوای منحصر به فردی در این استان پدید آورده که منجر به تنوع غذاهای سنتی و محلی در آن شده ‌است. غذاهای این استان اغلب طعم شیرینی دارند و با خلال بادام و پسته و امثال آن سرو می‌شوند. اما بدون تردید قیمه نثار از معروف‌ترین غذاهای قزوینی است که شهرتش آن را در فهرست آثار ملی ناملموس کشور به ثبت رسانده است. از دیگر غذاهای معروف قزوین می‌توان به شیرین پلوی قزوینی، کوکوی شیرین قزوینی و دیماج اشاره کرد.

قيمه نثار قزوين

دسرها و شیرینی‌‌های سنتی قزوین

استان قزوین سرشار از شیرینی‌های سنتی خوشمزه است. در واقع تنوع شیرینی‌جات قزوینی آن‌قدر زیاد است که شاید نتوان همه را یک به یک اشاره کرد. باقلوا یکی از شیرینی‌های رایج قزوین است که در انواع مختلفی تهیه می‌شود. باقلوای سه رنگ یا پرچمی، باقلوای گل رز، باقلوای پیچ و باقلوای لوز از رایج‌ترین باقلواهای این استان هستند. شیرینی اتابکی که در گویش محلی به شیرینی ولیعهدی هم معروف است از شیرینی‌جات اصیل و خوشمزه قزوین است. این شیرینی قزوینی بسیار کم شیرین است و نوع سنتی آن را دو رنگ تهیه می‌کنند.

نان قندی

نان قندی از دیگر شیرینی‌های سنتی معروف استان قزوین است، که اغلب در فصل زمستان رونق زیادی دارد. این شیرینی خوشمزه از ترکیب آرد، روغن جامد، پودر شکر، بیکینگ پودر و هل تهیه می‌شود. نان چای یکی دیگر از شیرینی‌جات خوشمزه قزوین است، که شاید بتوان آن را پرطرفدارترین شیرینی این منطقه دانست. نان چای در دو نوع معمولی و کره‌ای و از ترکیب موادی از جمله آرد، جوش شیرین، هل، کره، کنجد، تخم مرغ، پودر قند، زعفران، هل و ماست تهیه می‌شود. این شیرینی سنتی پای ثابت نوروز و جشن‌های دیگر قزوینی‌ها است.

نان نازک

همینطور نان نازک از دیگر شیرینی‌های پر طرفدار استان قزوین است، که در انواع مختلف پسته‌ای، گردویی و بادامی طبخ می‌شود. نان نازک در واقع شیرینی بسیار ترد و ظریفی است که روی آن با مغزهای مختلف گردو، بادام یا پسته تزئین می‌شود. این شیرینی خوشمزه و اصیل قزوینی، از ترکیب آرد برنج، آرد سفید، تخم مرغ، پودر قند، ماست، هل، خمیر مایه و پودر پسته تهیه می‌شود. برای تهیه نان چرخی مواد اولیه را با چرخ گوشت چرخ می‌کنند. به همین سبب به آن نام چرخی می‌گویند. کیک شربتی یکی دیگر از شیرینی‌های لوزی شکل و سنتی استان قزوین است. در تهیه این شیرینی سنتی از شربتی حاوی شکر و گلاب و هل استفاده می‌شود. به همین سبب آن را کیک شربتی می‌نامند. از دیگر انواع شیرینی‌های سنتی قزوینی می‌توان به نان برنجی، لب پیچ و پادرازی اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان قزوین

استان قزوین با وجود اقلیم مناسب خود بسترگاه مناسبی برای پرورش انواع میوه و خشکبار است. انار، انگور، زردآلو و سیب از جمله میوه‌های رایج این استان هستند که در باغ‌های مختلف این شهر پرورش می‌یابند. از جمله میوه‌های رایج این منطقه می‌توان به زغال اخته اشاره کرد، که جایگاه خاصی میان اهالی منطقه هیر دارد. در این منطقه به مناسبت شروع فصل برداشت زغال اخته جشن شکرگزاری بر پا می‌شود. روستای هیر سالیانه 200 تن زغال اخته تولید می‌کند.

البته گردوی این روستا هم به شدت مرغوب و مشهور است. همچنین کشمش بی‌دانه، فندق، بادام و پسته از خشکبار رایج قزوین هستند. از سوغاتی‌های دیگر معروف قزوین می‌توان به نوعی پنیر اشاره کرد که در کوزه درست می‌شود. به همین سبب به پنیر کوزه‌ای شهرت دارد. در تهیه این پنیر از زیره یا سبزیجات استفاده می‌شود. البته نوع ساده آن هم وجود دارد. اما خاص بودن این پنیر مدیون وجود زیره و سبزیجات است. جالب اینجاست که برای به عمل آمدن این پنیر آن را در کوزه‌ای می‌ریزند و زیر خاک دفن می‌کنند.

استان کردستان

طبیعت زیبا و کوهستانی استان کردستان و شهر زیبای سنندج، میدانی برای غذاهای خوشمزه و طبیعی پدید آورده که با عطر و طعم بی همتای خود همه را سرمست می‌کنند. خورش ریواس، آش بلغور، آش گزنه، شلکینه و کباب کردی از غذاهای معروف این استان هستند، که همه از محصولات طبیعی و سبزیجات محلی تازه به دست می‌آیند.

دسرها و شیرینی‌های استان کردستان

استان کردستان به جز غذاهای محلی خوشمزه، شیرینی‌های خوشمزه‌ای هم دارد. از میان شیرینی‌های خوشمزه این استان بادام سوخته، بژی، شیرینی کنجدی، برساق بیجار، حلوا سوهانی یا گروسی و همچنین شکوفه خای بیجار شهرت زیادی دارند.

سوغات خوراکی استان کردستان

اما از همه این ها که بگذریم، استان کردستان سوغاتی‌های معروفی هم دارد. از جمله سوغاتی‌های این استان سقز است که از درختان بنه در مناطق کوهستانی این استان گرفته می‌شود. البته همان گونه که گفتیم، از شیرینی‌های خوشمزه‌ای از جمله برساق و بادام سوخته هم نمی‌توان گذشت.

استان کرمان

منطقه کویری استان کرمان غذاهای محلی متنوعی را در خود جای داده است. اما از این میان آش‌ها و آبگوشت‌های این استان شهرت زیادی دارند. بزقرمه یکی از مشهور‌ترین و معروف‌ترین غذاهای لذیذ استان کرمان است، که به دلیل استفاده از گوشت بزغاله به این نام خوانده می‌شود. آبگوشت زیره، حلیم بادمجان کرمانی، کباب زرگری و زیره پلو از دیگر غذاهای معروف این استان هستند. البته اگر سفری به این کویر زیبا داشتید، آش اوماج را هم از یاد نبرید.

دسرها و شیرینی‌های استان کرمان

استان کرمان در تنوع شیرینی‌جات هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های این استان کلمپه است. کلمپه در واقع نوعی کلوچه خرمایی است، که رهاورد بم است. کماچ سهن هم از دیگر شیرینی‌های سنتی و رایج این منطقه است، که با جوانه گندم درست می‌شود. همچنین زیره کرمانی نقش مهمی در ترکیبات این شیرینی دارد. از دیگر شیرینی‌های معروف کرمانی می‌توان به قطاب کرمانی، برشتو، سوهان زرند، مسقطی سیرجان، شیرینی نان چرخی و حلوای پسته اشاره کرد. اما به جز شیرینی‌های خوشمزه، فالوده کرمانی را هم از یاد نبرید. اگرچه فالوده شیرازی رتبه نخست را از آن خود کرده‌است. اما کرمانی‌ها هم در تهیه فالوده دست کمی از شیرازی‌ها ندارند. البته فالوده کرمانی در ترکیبات خود تخم شربتی، عرق نعنا و بیدمشک هم دارد.

فالوده

سوغات خوراکی استان کرمان

استان کرمان یکی از پهناورترین استان‌های ایران است و سوغاتی‌های متنوعی را در اختیارتان قرار می‌دهد. این استان که نهمین استان پر جمعیت و در جنوب شرقی ایران واقع شده‌است، پسته مرغوبی دارد. در واقع پسته اصلی‌ترین و مهم‌ترین سوغات این استان است. صادرات پسته استان کرمان نقش مهمی در اقتصاد این منطقه ایفا می‌کند. اگرچه این محصول در اغلب نقاط کرمان پرورش می‌یابد، اما پسته رفسنجان از بقیه مرغوب‌تر است. البته تولید گردوی این استان را هم نباید دست کم گرفت. در واقع گردوی شهرستان بافت پس از پسته مهم‌ترین رهاورد این استان است، که از لحاظ تولید در رتبه دوم پس از شهرستان تویسرکان قرار گرفته‌است. از دیگر سوغاتی‌های این استان خرما است. درختان نخل در اقلیم این استان به خوبی رشد می‌کنند. همین موضوع کرمان را به یکی از تولید کننده‌های مهم خرما تبدیل کرده‌است.

اما از همه این‌ها که بگذریم فراموش نکنید اگر گذرتان به این استان افتاد، زیره به کرمان نبرید. استان کرمان اصلی‌ترین تولید کننده زیره در ایران به شمار می‌رود. از دیگر رهاوردهای معروف این استان مرکبات است، که حاصل شرایط خاص آب و هوایی در این منطقه هستند. بم و شهداد دو قطب مهم تولید مرکبات در استان کرمان هستند. اما در میان این همه سوغاتی‌های خوشمزه قوتوی کرمانی چیز دیگریست. اگرچه این شیرینی مقوی در بسیاری استان‌های دیگر کشور هم یافت می‌شود. اما بد نیست بدانید قوتو ریشه کرمانی دارد. برای تهیه قوتو مواد مختلفی از جمله گندم، جو، کنجد و گیاهان دیگر را با یکدیگر مخلوط و آسیاب می‌کنند. به همین سبب این شیرینی از خواص بسیار زیادی برخوردار است. قوتو جایگاه ویژه‌ای در مراسم و جشن‌های کرمانی‌ها دارد.

استان کرمانشاه

مردمان خونگرم و کرد زبان استان کرمانشاه، در کنار طاق بستان و بیستون فرهاد، غذاهای خوش رنگ و لعابی هم دارند که هوش از سرتان می‌برد. طعم و عطر بی نظیر خورشت خلال و دنده کباب مشهور این استان را ممکن نیست در جای دیگری پیدا کنید. اگر در فصل بهار راهی کرمانشاه شدید، حتما از آش سورانه هم میل بفرمایید. از دیگر غذاهای مشهور کرمانشاه می‌توان به آش ترخینه، سیب پلو، کوکوی پاغازه و آش عباسعلی اشاره کرد.

دسرها و شیرینی‌‌های سنتی استان کرمانشاه

استان کرمانشاه به دلیل واقع شدن در منطقه کوهستانی و خوش آب و هوا شیرینی‌ها و دسرهای منحصر به فردی دارد. نان برساق از جمله شیرینی‌های سنتی معروف در این منطقه است. وجود روغن کرمانشاهی در ترکیبات این نان شیرین، طعم و عطر بی نظیری به آن بخشیده است. مصرف این نان به خصوص در ماه مبارک رمضان، در میان اهالی کرمانشاه رواج زیادی دارد. کاک، شیرینی شکری و نان برنجی هم از شیرینی‌های سنتی این استان هستند که شهره تمام ایران هستند. از جمله شیرینی‌های سنتی دیگر استان کرمانشاه می‌توان به نان خرمایی اشاره کرد. این شیرینی مقوی که از ترکیب تخم مرغ، گردو، ماست، کره، خرما و آرد تهیه می‌شود، نزد اهالی کرمانشاه محبوبیت بسیار زیادی دارد. همچنین از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان می‌توان به بژی برساق و کاک یوخه اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان کرمانشاه

نام استان کرمانشاه و روغن کرمانشاهی از قدیم تا به حال به یکدیگر گره خورده‌اند. کمتر کسی است که تعریف روغن کرمانشاهی اصیل این منطقه را نشنیده باشد و از طعم بی همتای آن نچشیده باشد. روغن کرمانشاهی که در گویش محلی به روغن دان مشهور است، از سوغاتی‌های محبوب این استان است. در واقع استان کرمانشاه این رهاورد خود را مدیون آب و هوای خوب و چراگاه‌های مرغوبش است، که پرورش دام را در آن میسر می‌کنند. روغن کرمانشاهی که از لبنیات خالص دام‌های این استان گرفته می‌شود، از خالص‌ترین، طبیعی‌ترین و خوش عطر ترین روغن‌های جهان است. از جمله سوغاتی‌های دیگر کرمانشاه قاووت است. اگرچه این شیرینی مقوی اصالت کرمانی دارد، اما قاووت کرمانشاهی هم در نوبه خود منحصر به فرد است.

سرو خورش خلال کرمانشاهی

استان کهگیلویه و بویراحمد

زندگی عشایری مردمان استان کهگیلویه و بویر احمد، تاثیرش را به وضوح در سفره غذایی آن‌ها نشان داده است. غذاهای سنتی و بومی این استان طعم و رنگ طبیعت را با خود منتشر می‌کنند. استفاده از گیاهان بومی و میوه درختان جنگلی در غذاهای متنوع کهگیلویه، سنتی است که از قدیم در میان مردمان این استان بر جا مانده ‌است. آش کارده یکی از همین غذاهای سنتی است، که با مزه ترش و لذیذش از دامان طبیعت برگرفته شده است. یاسوجی‌ها غذایی دیگر هم دارند که به پلو محلی شهرت یافته است. این غذا از ترکیب برنج، قارچ کوهی و سبزی مخصوصی به نام لیزه تهیه می‌شود از غذاهای معروف دیگر این استان می‌توان به آش دنگو، شله ماشکی و شله لیزک اشاره کرد.

از این میان غذاهای کلگ و گوشت و دمپخت گوشتی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند.

سوغات خوراکی استان کهگیلویه و بویراحمد

اقلیم کوهستانی استان کهگیلویه و بویراحمد، رهاوردهای این استان را هم تحت تاثیر خود قرار داده‌است. گردوی یاسوج از جمله سوغاتی‌های معروف این منطقه است. در واقع این استان یکی از برترین تولید کننده‌های گردو در سطح کشور به شمار می‌رود. مناطق بویر احمد، دنا و چرام تولید درصد بیشتر گردوی این استان را بر عهده دارند. عسل از دیگر سوغاتی‌های مرغوب این استان است. کهگیلویه و بویراحمد سالیانه بیش از هزار تن عسل تولید می‌کند، که بخش عمده‌ای از آن به کشورهای حاشیه خلیج فارس صادر می‌شود.

همچنین منطقه موگرمون در شهرستان لنده از مناطق مهم در تولید ماهی قزل آلا در این استان به شمار می‌رود. اما به جز این‌ها از انگورهای مناطق دنا، باشت و چرام هم نمی‌توان گذشت. در این مناطق انواع مختلفی از انگور یاقوتی، عسگری، سیه، ریش بابا، رجبی و رطبی تولید می‌شود. بلوط یکی از میوه‌های جنگلی این استان است، که نقش مهمی در تنوع سوغات کهگیلویه دارد. نان توک و نان بلوط از سوغاتی‌های دیگر این استان و تاییدی بر همین موضوع است. همچنین قره قوروت، انواع گیاهان کوهی، مویز،‌کشک و روغن حیوانی از دیگر سوغاتی‌های رایج این استان هستند.

استان گلستان

خطه سرسبز استان گلستان و همجواری دریای خزر، تنوعی از غذاهای ایرانی سنتی خوش عطر و طعم را به وجود آورده که دست رد به هیچ کدامشان نمی‌توان زد. در شهر گرگان و استان گلستان آشی خوش رنگ و مقوی با نام آش گوجه طبخ می‌شود، که از ترکیب گوجه فرنگی، گوشت، پیاز و ادویه‌جات حاصل می‌شود. اما معروف‌ترین غذای استان گلستان چکدرمه است، که غذای محلی مخصوص بندر ترکمن و آق قلا است. چکدرمه یا چگدیرمه غذایی لذیذ است، که در دیگ‌های مخصوصی به نام قازان طبخ می‌َشود. این غذای سنتی از ترکیب برنج، پیاز، گوشت تکه‌ای یا ماهی و گوجه فرنگی درشت می‌شود. هلی آش، خورش ساک، بوروک، بولامه و ماش پتی خارش از دیگر غذاهای بومی این منطقه به شمار می‌روند.

غذای ایرانی در طبیعت

دسرها و شیرینی‌های استان گلستان

همان گونه که گفتیم، استان گلستان یکی از استان‌های خوش آب و هوای شمالی ایران است، که با وجود منابع طبیعی بسیار، از خوراکی‌ها و دسرهای گوناگونی برخوردار است. حلوای آماج یکی از مهم‌ترین شیرینی‌های سنتی در این منطقه است، که از شیره انگور یا عسل تهیه می‌شود. مصرف این حلوا به خصوص در مراسم عید نوروز، نزد بومیان این منطقه رواج زیادی دارد. نان پادرازی از دیگر شیرینی‌های سنتی گلستان است، که اصالت آن به استرآباد می‌رسد. این نان که در فهرست آثار ملی کشور هم قرار دارد، در دو نوع خشک و روغنی تهیه می‌شود.

نوع خشک پادرازی را اغلب در آیین‌های مذهبی و عذاداری‌ها مصرف می‌کنند. در حالی که نوع روغنی آن مخصوص سال نو و جشن‌های اهالی گلستان است. از دیگر شیرینی‌های سنتی گلستان می‌توان به زیک کنجدی، پیشمه ترکمن صحرا و تاتار چورک، قاتلامای ترکمن صحرا، حلوای زنجبیلی، شیرینی عسلی و قطاب پشت اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان گلستان

به جز انواع شیرینی‌های سنتی، خاویار را می‌توان از سوغاتی‌های رایج استان گلستان به شمار آورد. خاویار یکی از گران‌ترین خوراکی‌های جهان است که از تخم ماهی خاویار حاصل می‌شود. خاویار در سه نوع مختلف طلایی، سرخ و سیاه وجود دارد، که نوع سیاه آن از بقیه با ارزش‌تر است. سواحل ترکمن در حاشیه دریای خزر از جمله مهم‌ترین منابع تولید خاویار به شمار می‌روند. همچنین میگو و ماهی سفید، آزاد، کپور، کفال و امثال آن از دیگر سوغاتی‌های خوشمزه این استان هستند.

استان خراسان شمالی

استان خراسان شمالی مردمانی از نژادهای مختلف ترک و ترکمن و فارس و تات را در خود سکنی داده است. همین تنوع نژادی هم منجر به غذاهای ایرانی متنوع و خوش عطر و طعم این استان شده است. شهره غذاهای این استان عمدتا به سبب سبزی‌های طبیعی است، که عطر و طعم بی نظیری به غذاهای این استان داده‌اند. آش قلیه و آش جوشواره از لذیذ‌ترین و معروف ترین غذاهای خراسان شمالی محسوب می‌شود. قابلی پلو، آش یارمه، شله ماش، قروتو و اجز از دیگر غذاهای معروف این استان هستند.

دسرها و شیرینی‌‌های استان خراسان شمالی

آب نبات بروجردی یا شکر پنیر یکی از معروف‌ترین شیرینی‌های استان خراسان شمالی است. این آب نبات از خمیر شکر تهیه می‌شود. به همین سبب مانند نقل رنگ سفیدی دارد. این آب نبات در طعم‌های مختلفی از جمله لیمویی، کنجدی، دارچینی، هل و پسته‌ای موجود است و طرفداران زیادی دارد. نان قتلمه از دیگر شیرینی‌های سنتی خراسان شمالی است که طبخ آن در بجنورد، قوچان و شیروان رواج زیادی دارد.

سوغات خوراکی استان خراسان شمالی

یکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های استان خراسان شمالی قره قروت است، که تولید انبوه آن در این استان مدیون مراتع و چراگاه‌های خوش آب و هوای منطقه است. البته محصولات لبنی این استان از جمله کشک هم طرفداران زیادی دارند. کشمش بی دانه از دیگر رهاوردهای خراسان شمالی است، که از تاکستان‌های مرغوب فاروج و شیروان حاصل می‌شود. البته تاکستان‌های این استان انواع دیگر انگور از جمله انگور کلاهدار قرمز هم پرورش می‌دهند. در واقع خراسان شمالی رتبه ششم تولید انگور در ایران را از آن خود ساخته است.

استان خراسان رضوی

کمتر کسی پیدا می‌شود که به استان خراسان رضوی رفته باشد و شله و شیشلیک شاندیز مشهدی را نچشیده باشد. شیشلیک و شله از جمله معروف‌ترین و محبوب‌ترین غذاهای مشهد و بی اغراق از سرآمدهای لیست غذاهای ایرانی به شمار می‌روند. اگر به آستان قدس سفر کردید پس از زیارت حرم مطهر آقا امام رضا غذاهای خوشمزه این شهر را هم فراموش نکنید.

دسرها و شیرینی‌های استان خراسان رضوی

یکی از دسرهای شیرین و عجیب مشهدی کوکو شیرین است که از ترکیب تخم مرغ، زعفران، آرد و ذرت تشکیل می‌شود. این کوکوی خوشمزه در واقع همان کوکو سیب زمینی است که روی آن شیره مخصوصی می‌ریزند و به عنوان دسر صرف می‌کنند. همچنین مسقطی یا ماقوت یکی از حلواهای سنتی این استان است، که از جایگاه ویژه‌ای در نزد بومیان این استان برخوردار است. حلوای ماقوت پای ثابت مراسم اهالی خراسان رضوی است. از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان می‌توان به شیرینی مشهدی و کلوچه زنجبیلی سبزوار اشاره کرد، که از محبوبیت زیادی برخوردارند.

سوغات خوراکی استان خراسان رضوی

کمتر کسی است که نام استان خراسان رضوی را بدون زعفران به یاد بیاورد. زعفران از جمله نفیس‌ترین سوغاتی‌های این استان است. به گونه‌ای که به طلای سرخ مشهور شده است. این محصول گران قدر در شهرهای زاوه، تربت حیدریه، تایباد، گناباد، بجستان و مناطق دیگر خراسان پرورش می‌یابد. همچنین زرشک، نبات، نقل و خشکبار از رهاوردهای مشهور این استان هستند. البته گیاهان دارویی سبزوار، لبنیات محلی درگز، خربزه تایباد و ادویه هفت قلم را هم نمی‌توان نادیده گرفت.

استان خراسان جنوبی

اقلیم همواره برای امرار معاش و تغذیه به کمک مردمانش می‌آید. استان خراسان جنوبی یکی از استان‌هایی است که با کمک طبیعت، غذاهای معروف و خوش طعمی از جمله قوروت بادمجان و بلغور را در لیست غذاهای سنتی خود قرار داده است. شهرت قروت تا آن‌جا پیش رفته که هم اکنون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. از دیگر غذاهای معروف خراسان جنوبی می‌توان به آش شلغم، کشک سالاری و اشکنه قند اشاره کرد.

دسرها و شیرینی‌های استان خراسان جنوبی

یکی از شیرینی‌های سنتی استان خراسان جنوبی، روورکرده بیرجندی است که از ترکیب نان و حلوای خرما یا حلوای شیره انگور تهیه می‌شود. روورکرده از شیرینی‌های محبوب بیرجند و طبس به شمار می‌رود. همچنین شیرینی غلیفی از دیگر شیرینی‌های محلی طبس است، که پای ثابت مراسم نوروز و جشن‌ها است. این شیرینی از ترکیب آرد جوانه گندم، روغن، شیره انگور و یا خرما تهیه می‌شود. از دیگر شیرینی‌های رایج در این منطقه می‌توان به نان برنجی و نان نخود اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان خراسان جنوبی

یکی از مهم‌ترین سوغاتی‌های استان خراسان جنوبی عناب بیرجند است. استان خراسان جنوبی به دلیل شرایط مساعد آب و هوایی، در پرورش عناب پیشروی دیگر استان‌ها است. حتی بسیاری از اهالی این استان روزی خود را از طریق پرورش این گیاه به دست می‌آورند. زرشک و زعفران هم دو رهاورد مهم این استان هستند. اگرچه بسیاری از افراد زعفران را به استان خراسان رضوی نسبت می‌دهند. اما بد نیست بدانید مرغوبیت زعفران خراسان جنوبی لنگه ندارد. آلو بخارا یکی دیگر از سوغاتی‌های خراسان جنوبی و منطقه درمیان بیرجند است، که جایگاه ویژه‌ای در غذاهای خراسانی دارد. سنجد، کشک و قره قوروت بیرجند هم از دیگر سوغاتی‌های این منطقه هستند. همچنین منطقه فردوس در خراسان جنوبی پرورشگاه انار مرغوبی است که آن را به تولید کننده اصلی انار در ایران تبدیل کرده‌است.

استان همدان

استان همدان با قدمت تاریخی چندین هزار ساله خود از فرهنگ غذایی منحصر به فردی هم برخوردار است. در این استان غذاهای رقیق مانند آش و آبگوشت رواج بسیاری دارند. آبگوشت قرمه همدانی، کوفته همدانی، آش اوماج، آش هویج، آش بادمجان ملایری و کباب سرداشی همدان، از بهترین و معروف‌ترین غذاهای همدان هستند، که در سفر به این شهر به شدت توصیه می‌شوند. اما همدان علاوه بر انواع غذاهای ایرانی خوش طعم و لذیذ، به ترشیجات و مرباهای گوناگونش هم معروف است.

دسرها و شیرینی‌‌های سنتی همدان

اهالی همدان علاوه بر غذاهای متنوع، از دسرها و شیرینی‌های گوناگونی هم برخوردارند. قدمت بسیاری از شیرینی‌های سنتی این استان، به صدها سال قبل باز می‌گردد. به گونه‌ای که حتی برخی از این شیرینی‌ها در فهرست آثار ملی ایران هم ثبت شده‌اند. نان کماج یکی از شیرینی‌های معروف همدانی است، که از محبوبیت بسیاری برخوردار است. در واقع این نان یکی از قدیمی‌ترین شیرینی‌جات همدانی است، که مصرف آن به خصوص در زمستان رواج زیادی دارد. اهالی همدان اغلب این نان را به همراه چای صرف می‌کنند. حلوا زرده همدانی هم از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان است، که طعم منحصر به فردی دارد. البته همدانی‌ها اغلب آن را به عنوان دسر و به صورت سرد سرو می‌کنند. از دیگر شیرینی‌های سنتی رایج همدانی می‌توان به باسلوق ملایر، انگشت پیچ، نان چای، ترحلوای هویج، راحت الحلقوم، نان نارگیلی، صنل، پیکه چوک، برساق و نان شیرمال اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان همدان

اگرچه استان همدان در زمینه تنوع شیرینی‌های سنتی یکی از استان‌های پیشرو ایران است. اما این استان سوغاتی‌های متنوع دیگری هم دارد. عسل، حلوا ارده و شیره انگور از مهم‌ترین سوغاتی‌های این استان به شمار می‌روند. فراوانی انگورهای فخری و گزنه در تاکستان‌های همدان، زبانزد عالم و آدم است. همچنین خشکبار این استان هم شهرت زیادی دارد و در رونق اقتصادی این استان نقش بسزایی ایفا می‌کند. کشاورزان روستایی همدان، از فروش قیسی و کشمش این استان درآمد مناسبی دارند. همچنین بانوان همدانی در تهیه انواع ترشی و مربا تبحر زیادی دارند. البته چای بغدادی هم از سوغاتی‌های معروف این استان است، که طعم منحصر به فردش را هیچگاه فراموش نخواهید کرد.

استان مرکزی

با اندک نظری به پیشینه تاریخی استان مرکزی، می‌توان غنای فرهنگ غذایی‌اش را هم دریافت. پتله پلوی اراکی یکی از غذاهای بومی و محلی استان مرکزی است که از محبوبیت زیادی برخوردار است. اما استان مرکزی را دیار انواع آش‌ها هم می‌دانند. آش ماستابه، آبگوشت به و گردو،‌ آش انار و آش ترخینه از غذاهای معروف این شهر هستند. همچنین نان فطیر، باسلوق، جوز قند و حلوا ارده از شیرینی‌جات مخصوص این منطقه به شمار می‌روند.

دسرها و شیرینی‌های استان مرکزی

استان مرکزی شیرینی‌های سنتی گوناگونی دارد که از جمله آن می‌توان به باسلوق، گوش فیل و قاووت اشاره کرد. اما مهم‌ترین شیرینی محلی این استان جوزغندی نراق و فطیر است. فطیر استان مرکزی در انواع مختلفی از جمله فطیر کسمه و فطیر شیرمال تهیه می‌شود. این نان بدون خمیر مایه و به روش سنتی به عمل می‌آید.

سوغات خوراکی استان مرکزی

سوغاتی‌های استان مرکزی آن‌قدر متنوع است که در سفر به این استان حتما مدهوشتان می‌کنند. از انواع نان‌ها و محصولات محلی گرفته، تا شیرینی‌های سنتی و خوشمزه همه در این استان تاریخی وجود دارند. اما شاید بتوان نان ترخینه را مهم‌ترین سوغات این منطقه دانست. ترخینه جامد از سوغاتی‌های معروف این خطه است، که از ترکیب دوغ ترش و بلغور گندم یا جو تهیه می‌شود. در واقع ترخینه یکی از غذاهای نیمه آماده است، که اهالی استان مرکزی برای تهیه انواع آش از آن استفاده می‌کنند. انار ساوه هم که شهره جهانیان است، از دیگر سوغاتی‌های این استان است. البته انگور هزاوه را هم نمی‌توان نادیده گرفت. اگر به این استان سفر کردید حتما عسل خمین را هم امتحان کنید. در ضمن اراک هم گردوهای مرغوبی دارد.

استان لرستان

به باور مورخان، استان لرستان از نخستین مناطق سکونتگاه بشر بوده‌ است، که هنوز هم غنای تاریخی و فرهنگی خود را حفظ کرده‌ است. با این وجود مشخص است که باید از غذاهای بومی و سنتی بسیاری برخوردار باشد. سادگی و بی آلایشی مردمان لر حتی در غذاهای خوشمزه این استان هم تجلی پیدا کرده است. اگر قصد چشیدن غذاهای لذیذ و دلچسب را دارید، حتما به استان لرستان سری بزنید و از غذا‌های محلی این استان نوش جان کنید. آش شله ماش، کباب بروجرد، خورش کلیه ترش، سغدو و آش گوشت از جمله غذاهای ایرانی پرطرفدار و معروف این استان به شمار می‌روند.

دسرها و شیرینی‌های استان لرستان

اهالی لرستان شیرینی‌های سنتی و محلی خوشمزه‌ای دارند. کاک، شیرینی آردی و کلوچه بروجردی از جمله شیرینی‌های مشهور لرستان هستند. همچنین در این استان انواع مختلفی از حلواهای سنتی وجود دارد که اغلب از شیره انگور تهیه می‌شوند. ارده شیره، حلوا شکری، حلوا مغزی و حلوا ارده از جمله این حلواهای معروف هستند. همچنین بروجردی‌ها تبحر خاصی در تهیه سمنو دارند.

سوغات خوراکی استان لرستان

استان لرستان با توجه به آب و هوای مناسب و طبیعت بکر خود سوغاتی‌های طبیعی زیادی دارد. عسل لرستان که از لحاظ مرغوبیت رتبه هفتم کشور را از آن خود دارد، یکی از سوغاتی‌های مهم این استان است. همچنین وجود جنگل‌ها و مراتع مختلف، لرستان را به منطقه‌ای مناسب برای پرورش دام تبدیل کرده است. از همین رو روغن‌ حیوانی مرغوبی در این خطه تولید می‌شود. نان ساجی هم از دیگر سوغاتی‌های خوشمزه این منطقه است، که روی ساج طبخ می‌شود.

استان گیلان

استان گیلان با خاک حاصلخیزش، علاوه بر طبیعت زیبا، غذاهای گوناگونی هم پرورش داده که بی اغراق همتا ندارند. طبیعت زیبای گیلان در جای جای این استان زیبا علاوه بر زیبایی بصری به کمک ذائقه آنها نیز آمده و اکثر غذاهای آنان دستاوردی از دل طبیعت گیلان است. برنج و چای معروف‌ترین محصولات این استان به شمار می‌روند. ماهی سفید از غذاهای محبوب مردمان این خطه سرسبز شمالی است، که از جایگاه ویژه‌ای نزد گیلک‌ها برخوردار است. کدبانوهای گیلانی هنر ترکیب مواد غذایی را به خوبی بلدند. همین موضوع منجر به پدید آمدن تنوع غذایی بسیاری در این منطقه شده است.

گیلک‌ها گوشت مرغ را با ده‌ها شیوه مختلف می‌پزند و اسامی مختلفی بر آن می‌گذارند. مرغ ترش، ‌سیر قلیه و پیاز چغرتمه حکم تاییدی بر این هنر مردمان شمالی هستند. اما معروف‌ترین غذاهای محلی گیلان باقالا قاتوق و میرزا قاسمی هستند، که البته برای خودشان حکم غذاهای فرعی و کنار سفره‌ای را دارند. پلو کباب یا پالا کباب گیلانی هم یکی دیگر از غذاهای ایرانی معروف گیلک‌هاست، که در سینی‌های بزرگ و با مخلفات گوناگون سرو می‌شود. انواع ترشیجات، سیر، ماست، ماهی دودی، باقلا و مخلفات دیگر پای ثابت سفره‌های گیلانی هستند. باقلا قاتق، ترشه تره، واویشکا، مرغ ترش، سیر قلیه، کته کباب، کباب ترش و میرزا قاسمی از غذاهای محبوب گیلانی در کل کشور ایران است.

دسرها و شیرینی‌های استان گیلان

اهالی خونگرم و مهمان نواز گیلان علاوه بر غذاهای متنوع و اشتها برانگیز، شیرینی‌های سنتی بی همتایی هم دارند. رشته خشکار یکی از شیرینی‌های سنتی گیلانی و در واقع مهم‌ترین شیرینی سنتی اهالی گیلان است. این شیرینی از ترکیب شیر، آرد برنج، هل، شکر، دارچین و مغز گردوی فراوان تهیه می‌شود. تهیه این شیرینی خوشمزه به روش سنتی و با استفاده از قیف‌های مخصوص انجام می‌شود. در واقع مراحل طبخ آن سخت و بسیار زمان بر است. اما در عوض طعم خوش رشته خشکار را در هیچ خوراکی دیگری نمی‌توان یافت. از دیگر شیرینی‌های سنتی گیلان می‌توان به باقلوای یاس اشاره کرد که شباهت زیادی به باقلوای استانبولی دارد.

رشته خوشکار

فرآیند تهیه این باقلوا هم راهی پیچیده در پی دارد و ممکن است چند روز به طول بیانجامد. کلوچه فومن و لاهیجان هم دو نوع دیگر از شیرینی‌های سنتی گیلانی‌ها به شمار می‌روند. همچنین گیلک‌ها در تهیه نان هم تبحر خاصی دارند. نان تمیجان و خلفه دو نان سنتی این استان هستند. اهالی گیلان برای عذاداری‌های خود از نوعی حلوا به نام حلوای به استفاده می‌کنند. ترک حلوا، نان پنجره‌ای، گل پالوده، خرش حلوا، سمنو، فرنی و شیرینی آگردک از دیگر شیرینی‌های محلی استان گیلان هستند

سوغات خوراکی استان گیلان

تنوع خوراکی‌های خوشمزه استان گیلان به قدری زیاد است، که شاید نتوان همه آن‌ها را تک به تک برشمرد. این استان شمالی ایران از آب و هوای مناسبی برای پرورش گیاهان برخوردار است. شاید به همین دلیل سرشار از خوراکی‌های طبیعی منحصر به فرد است. البته وجود دریای خزر در حاشیه شمالی این استان هم در این موضوع بی تاثیر نیست. در واقع استان گیلان به تنهایی تولید نیمی از خاویار کشور را بر عهده دارد. به علاوه انواع ماهی‌های لذیذ از جمله ماهی سفید در این استان به وفور یافت می‌شود. این استان رتبه اول کشور را در زمینه تولید چای، فندق، زیتون و بادام زمینی دارد. از جمله سوغاتی‌های دیگر این استان پنیر سیاه مزگی است، که برای تهیه آن از شیر تازه گوسفند استفاده می‌شود. جالب اینجاست که هرچه پنیر سیاهمزگی کهنه‌تر باشد، مرغوبیت بیشتری دارد.

آوازه زیتون رودبار هم که حتما به گوشتان رسیده است. شهرستان رودبار گیلان با وجود باغات زیتون به اصلی‌ترین قطب تولید زیتون در سراسر کشور تبدیل شده است. اما از این‌ها که بگذریم برنج گیلانی در میان این همه خوراکی‌های جورواجور چیز دیگریست. کافیست یک بار آن را امتحان کنید، تا تمام عمر عطر و طعم بی نظیرش را به یاد بیاورید. این استان به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و آب و هوای مناسب، میوه‌های مرغوبی هم دارد. انار و رب انار، تمشک، ازگیل، به و سبزیجات محلی از جمله سوغاتی‌های طبیعی این منطقه هستند.

زیتون پرورده

همچنین گیلانی‌ها سوغاتی دیگری هم دارند که به دلار یا درار مشهور است. درار در واقع ترکیبی از سبزیجات محلی است، که با نمک فراوان فرآوری می‌شود. گیلانی‌ها از این چاشنی به جای نمک به همراه خیار، گوجه سبز و ماست استفاده می‌کنند. خلاصه اگر به این استان سفر کردید، حتما از این سوغاتی‌های خوشمزه امتحان کنید.

استان مازندران

استان مازندران یکی از استان‌های شمالی ایران است. این استان هم مانند استان گیلان از موهبت‌های طبیعی همچون خاک حاصلخیز، آب و هوای شرجی و مجاورت دریای خزر بهره برده است. به همین سبب در این خطه هم انواع غذاهای اصیل مازنی به وجود آمده‌ است. مجاورت استان گیلان و مازندران و همچنین آب و هوای تقریبا مشابه این دو استان، منجر شده که بسیاری از غذاهای این دو استان با یکدیگر یکسان باشند. ماهی‌های دریای خزر در این استان هم رواج بسیاری دارند. برنج یکی از محصولات پر طرفدار مازندران است که شهره جهانی دارد. خورش آلوی مازنی یا همان آلو خورشت یکی از لذیذ‌ترین غذا‌های مازندران است. از دیگر غذاهای ایرانی معروف این استان عبارتند از مرغ شکم پر، اکبر جوجه، نازخاتون، بیج بیج و آغوز مسما.

غذای دریایی

دسرها و شیرینی‌های استان مازندران

یکی از مهم‌ترین شیرینی‌های محلی استان مازندران پشت زیک نامیده می‌شود، که البته به سوهان کنجدی هم معروف شده است. زیک یک نوع شیرینی مقوی است که از ترکیب گردو، کنجد، عسل، کره، زعفران، هل و شکر تهیه می‌شود. اهالی مازندران زیک را به همراه چای سرو می‌کنند. از دیگر شیرینی‌های سنتی مازندران می‌توان به آغوزنون اشاره کرد. آغوزنون در حقیقت پای ثابت مراسم و جشن‌های مازنی‌ها و همچنین شب چله است.

اما از این‌ها که بگذریم، رشته به رشته را هم نمی‌توان از شیرینی‌های این استان جدا کرد. این شیرینی از ترکیب آرد برنج، پودر قند، گردو، روغن و هل تهیه می‌شود. اما یکی از عجیب ترین شیرینی‌های مازندرانی قماق است که در تهیه آن از شکر استفاده نمی‌شود. در عوض موادی از جمله شنبلیله، آرد گندم، کره، تخم مرغ، جعفری، پیاز، گردو و شوید در آن استفاده می‌شود. نان کماج یکی دیگر از شیرینی‌های خوشمزه مازندرانی است که در همدان هم البته به فرم دیگری طبخ می‌شود. اهالی آمل هم نوعی شیرینی سنتی به نام نان کوهی یا نان ییلاقی دارند که مشابه شیرمال است. این نان پای ثابت سفره‌های سحری و افطاری آملی‌ها است.

سوغات خوراکی استان مازندران

اقلیم مطبوع و مناسب استان گیلان، تا مازندران هم ادامه یافته است. به همین سبب استان مازندران هم مواد غذایی طبیعی و محصولات مرغوبی دارد. یکی از معروف‌ترین سوغاتی‌های مازندران برنجک است که از سرخ کردن برنج حاصل می‌شود. این سوغاتی خوشمزه در واقع یکی از تنقلات مازندرانی است که در اغلب جشن‌های اهالی مازندران دیده می‌شود. همچنین در کوهستان‌های مازندران عسل طبیعی مرغوبی یافت می‌شود که خواص درمانی منحصر به فردی دارد.

اما به جز این‌ها خانم‌های مازندرانی تبحر خاصی در تهیه انواع ترشی‌جات، مرباهای مختلف و لواشک‌های گوناگون دارند. بنابراین به هر مغازه یا محله‌ای که برسید می‌توانید این سوغاتی‌های خوشمزه را پیدا کنید. البته در این میان مربای بهار نارنج از محبوبیت خاصی نزد اهالی این استان برخوردار است. مجاورت دریای خزر در استان مازندران هم مانند استان گیلان، این منطقه را به یکی از تولید کننده‌های بزرگ خاویار و محصولات دریایی تبدیل کرده است. ماهی سفید، اردک ماهی، کیلکا، کفال و کپور از انواع ماهی‌های این منطقه هستند.

استان قم

استان قم یکی از استان‌های مرکزی ایران است که با قدمتی بیش از 7 هزار سال، در جنوب استان تهران واقع شده است. این استان مذهبی که در منطقه‌ای با آب و هوای خشک واقع شده است، غذاهای سنتی گوناگونی دارد. آبگوشت قنبید، قنبید پلو و سنگک سه غذای معروف قمی‌ها هستند، که اخیرا به لیست فهرست آثار ملی ناملموس کشور اضافه شده‌اند. این غذاهای ایرانی قنبیدی که با قنبید یا همان کلم قمری پخته می‌شوند، قدمت خود را از دوران قاجار به ارث برده‌اند. غذای سنگک نوعی خوراک شبیه عدسی است که با مشقت فراوان تهیه می‌شود و به عنوان صبحانه در این استان صرف می‌شود. سوهان قم هم که سوغات معروف این شهر است و طرفداران بسیاری در نقاط مختلف جهان دارد.

دسرها و شیرینی‌های استان قم

سوهان قم یکی از مهم‌ترین شیرینی‌های سنتی استان قم است، که شهرتش در جهان زبانزد است. مورخان قدمت نخستین سوهانی که در قم تهیه شده را به زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار و بین سال‌های 1289 تا 1290 خورشیدی نسبت می‌دهند. امروزه انواع مختلفی از سوهان از جمله عسلی، آردی، کنجدی، تخته‌ای، بادامی، لقمه‌ای، گزی و کره‌ای در این استان تهیه می‌شود. البته اهالی قم حلواهای خوشمزه‌ای هم دارند که از آن میان می‌توان به حلوای کنجدی، حلوا ارده و حلوای شاهدانه اشاره کرد. از دیگر شیرینی‌های سنتی قم نان کسمه است که در قدیم در تنور طبخ می‌شد. البته اگر به محله‌های قدیمی این استان سر بزنید، هنوز هم بسیاری از بومی‌ها کسمه را در تنور می‌پزند. نان شیرینی از دیگر شیرینی‌جات قمی است که مصرف آن به خصوص در سال نو رواج زیادی دارد.

سوغات خوراکی استان قم

بعید است که کسی سوهان قم را به عنوان معروف‌ترین سوغات این استان مذهبی نشناسد. اما استان قم به جز سوهان معروفش سوغاتی‌های دیگری هم دارد. کلم قنبید یکی دیگر از سوغاتی‌های طبیعی این منطقه است، که کاشت آن در روستاهای قم گسترش زیادی دارد. این کلم شباهت زیادی به سیب زمینی دارد. مردمان قم از کلم قنبید برای تهیه انواع آبگوشت و آش استفاده می‌کنند. از دیگر سوغاتی‌های محلی قم، انجیر است که کاشت آن در حومه قم رواج زیادی دارد. اهالی قم انجیر را به نخ می‌کشند و به روش سنتی آویزان می‌کنند. به این ترتیب انجیر خشک مرغوبی حاصل می‌شود. این انجیرهای خشک آردی در جای جای قم به چشم می‌خورند.

استان فارس

شیرازی‌های خونگرم و مهمان نواز دو چیز را هرگز فراموش نمی‌کنند. آن هم خوش گذرانی و غذاهای خوشمزه است. استان فارس به جز بناهای تاریخی و قدمت چندین هزار ساله‌اش، آب و هوای مطبوعی هم دارد که تاثیر زیادی در پیدایش پوشش‌های گیاهی مختلف آن داشته است. این آب و هوای ملس بهشتی که همواره عطر بهار نارنج را در فضا منتشر می‌کند، منجر به پیدایش فرهنگ غذایی متنوعی هم شده است. پلوهای شیرازی از جمله کلم پلو شیرازی، لوبیا پلو شیرازی، هویج پلو شیرازی، آلبالو پلو و شیرازی پلو از غذاهای معروف این استان هستند که رواج زیادی در میان شیرازی‌ها دارند. البته سالاد شیرازی و فالوده شیرازی هم که بی شک معرف حضور همگان هستند.

آلبالوپلو

دسرها و شیرینی‌‌های سنتی استان فارس

در استان فارس شیرینی‌های سنتی گوناگونی تهیه می‌شود. یکی از معروف‌ترین شیرینی‌های سنتی شیرازی، مسقطی است که در طعم‌های گوناگونی تهیه می‌شود. شیرازی‌ها، مسقطی را به همراه کلوچه مخصوص سرو می‌کنند که ترکیب بسیار خوش طعمی به وجود می‌آورد. در استان فارس حلواهای گوناگونی هم تهیه می‌شود که از آن جمله می‌توان به حلوای کاسه‌ای، ترحلوا، حلوا ارده، حلوای بادام نیریز، حلوای مقراضی و حلوای یغدر لار اشاره کرد. رنگینک شیرازی یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی استان فارس است، که به خصوص در ماه رمضان رواج زیادی دارد. شیرازی‌ها نان‌های سنتی متنوعی هم دارند. نان فسا، نان مشت جهرم و کاک یوخه از نان‌های سنتی این منطقه هستند. از دیگر شیرینی‌های معروف استان فارس می‌توان به برشلیگ فیروز آباد، بادام سوخته، بقه شکری لار و چولوی لاری، شیرینی سمبوسه و دلبرو اشاره کرد.

فالوده شيرازي

سوغات خوراکی استان فارس

استان فارس از استان‌های جنوبی ایران است، که با وجود اقلیم دلچسب و مناسب خود از تنوع محصولات طبیعی مختلفی برخوردار است. همین امر منجر به گسترش سوغاتی‌های معروف این استان شده است. آبغوره و آبلیمو و آب نارنج شیرازی از سوغاتی‌های معروف فارس هستند، که شهرت خود را مدیون مرکبات تازه و خوش عطر شیراز هستند. لیموی جهرم، نارنج شیراز و پرتقال داراب از مرغوب‌ترین انواع مرکبات در ایران به شمار می‌روند. اما در میان این همه عطر گل‌ها و گیاهان بهشتی، عطر گلاب میمند را هرگز از دست ندهید. البته در کل عرقیات استان فارس به نوبه خود شهرت زیادی دارند. عرق بهار نارنج، عرق بیدمشک و عرق نسترن استان فارس را در هیچ کجای دنیا پیدا نمی‌کنید.

اگر در سفر به استان فارس گذرتان به استهبان افتاد، زعفران و انجیرهای مرغوب این منطقه را از دست ندهید. همچنین جهرم هم خرمای خوبی دارد که سوغاتی خوبی به حساب می‌آید. بوانات، کشمش و گردوی معروفی دارد و کازرون به لبنیات و کشک مشهور شده است. فالوده شیرازی هم که بی شک از بایدهای سفر به استان فارس و شهر شیراز است.

استان سمنان

تنوع غذایی استان سمنان، مدیون گستردگی آب و هوایی و اقوام مختلفی است که در این استان ساکن هستند. اگرچه سمنان در دل کویر جا دارد، اما نگین شهرهای ایران را در خود پنهان کرده است. از میان گرمای سمنان که به سمت شهمیرزاد برویم از خنکا و سرسبزی این منطقه حیران می‌شویم. مجاورت این استان با شهمیرزاد، دامغان و گرمسار تنوع زیادی به فرهنگ مردمان و غذاهای این شهر بخشیده است. شاید باورش سخت باشد اما این استان آن قدر غذاهای ایرانی متنوع و خوشمزه دارد، که بعید است بتوانید همه را یک به یک امتحان کنید. ته چین شهمیرزادی، خلال پلو، مانی پلو و سبزی پلو دامغانی معروف‌ترین غذاهای استان سمنان هستند.

دسرها و شیرینی‌های سنتی استان سمنان

نان شیرمال یکی از شیرینی‌های سنتی استان سمنان است. اگرچه نان شیرمال از شیرینی‌های سنتی بسیاری از نقاط ایران به حساب می‌آید. اما نان سنتی سمنان هم قدمتی صد ساله دارد. از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان نان بقسمات است، که در کوره‌های خاصی به نام داش طبخ می‌شود. سمنانی‌ها نان بقسمات را بیشتر در وعده صبحانه مصرف می‌کنند. نان چای هم از شیرینی‌های سنتی این استان است، که از خشک شدن نان بقسمات تهیه می‌شود. از دیگر شیرینی‌های سنتی استان سمنان می‌توان به نان کاک و آبنبات محلی اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان سمنان

شاید باورش برایتان سخت باشد، اما استان سمنان یکی از استان‌های هزار چهره کشورمان است. قرار گرفتن سمنان در چند مسیر از جاده‌های اصلی کشور، سوغاتی‌های متنوعی به این استان بخشیده است. دامغان و شاهرود از یک سو، شهمیرزاد و مهدیشهر از سوی دیگر هر یک با آب و هوای متنوع، به گسترش آداب غذایی گوناگون منجر شده‌اند. یکی از سوغاتی‌های مرغوب استان سمنان، پسته دامغان است، که پرورش آن قدمتی بیش از 700 سال دارد. از سوی دیگر شاهرود یکی از قطب‌های اصلی پرورش انگور به شمار می‌رود. از گردوی شهمیرزاد هم که لازم نیست تعریفی کنیم. آوازه‌اش به جای جای جهان رسیده‌است. اما در کنار همه این‌ها عشایر سنگسری منطقه مهدیشهر، یکی از بهترین نژادهای گوسفند ایرانی را پرورش می‌دهند. به همین سبب هم لبنیات این منطقه شهرت زیادی دارد.

استان زنجان

اگرچه زنجان استانی اصیل و قدیمی و با فرهنگ غذایی متنوع است، اما امروزه برخی از غذاهای سنتی آن را فقط در روستاها می‌توان یافت. آش در نزد زنجانی‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد. اریشته آشو، بوغدا آشو و تورش آشو از آش‌های معروف این استان هستند.

کشک بادمجون

به علاوه زنجان معدن و مامن غذاهای ایرانی شیرین است. شش انداز یکی از غذاهای شیرین و پرطرفدار زنجانی هاست،که از طبعی بسیار مقوی و گرم برخوردار است. جغور بغور، خورش آلوچه،‌ پیازو، کله جوش و کشک بادمجان از دیگر غذاهای ایرانی معروف این استان به شمار می‌روند.

کله جوش

دسرها و شیرینی‌های سنتی استان زنجان

استان زنجان هم مانند بسیاری دیگر از نقاط ایرانی، با قدمت طولانی خود شیرینی‌های سنتی گوناگونی دارد. یکی از شیرینی‌های معروف این منطقه نان اردک است، که در مواد اولیه خود از آب پنیر بهره برده است. این نان شیرین خوشمزه را در همه فروشگاه‌های زنجان پیدا می‌کنید. شیرینی شستی از دیگر شیرینی‌های سنتی زنجان است، که به خصوص در سال نو مصرف زیادی دارد. در واقع شیرینی شستی را می‌توان معروف ترین شیرینی سنتی این استان نامید. از آن‌جا که برای تهیه این شیرینی از انگشتان شست استفاده می‌شود، نام آن را شیرینی شستی گذاشته‌اند. از دیگر شیرینی‌های سنتی زنجان می‌توان به انگشت پیچ اشاره کرد. در واقع اهالی زنجان به هر نوع شیرینی که غلظت زیادی داشته باشد و به دور انگشتان بپیچد، انگشت پیچ می‌گویند.

سوغات خوراکی استان زنجان

اگرچه چاقوی زنجانی به جرات مهم ترین سوغات زنجان است. اما این استان خوش آب و هوا سوغاتی‌های دیگری هم دارد. استان زنجان با وجود موقعیت جغرافیایی خاص و آب و هوای مستعدش، سوغاتی‌های طبیعی زیادی دارد. غازیاغی یکی از سبزی‌های خودروی این استان است، که در دامنه کوهستان‌ها یا حاشیه رودخانه‌ها می‌روید. اهالی زنجان از این گیاه خوش عطر و طعم در غذاهایی از جمله آش، سوپ و برنج استفاده می‌کنند. البته زنجان سبزی‌های کوهی زیادی دارد، که از جمله آن می‌توان به سبزی گل آقا، ماتار و پیاز کوهی اشاره کرد. بنابراین اگر به این منطقه کوهستانی سفر کردید، حتما از سبزی‌های کوهی آن تهیه کنید. از دیگر سوغاتی‌های معروف زنجان سقز است که از صمغ درخت بنه حاصل می‌شود. همچنین گردو، بادام و زیتون طارم هم از سوغاتی‌های معروف زنجان هستند.

استان سیستان و بلوچستان

دامپروری از دیرباز تا کنون، حرفه اصلی مردمان استان سیستان و بلوچستان بوده است. به همین سبب گوشت دام، پایه اصلی غذاهای این استان است. اگرچه مجاورت دریای خزر هم ماهی‌های خوشمزه و لذیذ جنوبی را به سفره‌های مردمان این استان وارد کرده است. خرما یکی از مواد غذایی مهم برای جنوبی‌ها است، که از جایگاه منحصر به فردی برخوردار است. همچنین هم مرز بودن با کشورهایی از جمله پاکستان، ادویه‌جات تند را به عادات غذایی سیستانی‌ها وارد کرده است. تنورچه یا ترونچه یکی از غذاهای سنتی مردم سیستان و بلوچستان است، که در تنور پخته و با شیوه‌ای خاص سرو می‌شود. همچنین از دیگر غذاهای ایرانی سنتی این منطقه می‌توان به اوجیزک، کشک زرد، آبگوشت زابلی، چنگال، تباهگ، لنجو و دوغ برک اشاره کرد.

دسرها و شیرینی‌های استان سیستان و بلوچستان

مردمان استان سیستان و بلوچستان شیرینی محلی مخصوصی دارند که به لندو معروف است. این شیرینی سنتی خوشمزه در همه نقاط این استان برای پذیرایی از مهمانان استفاده می‌شود. لندو از مواد اولیه کنجد، گندم و خرما تهیه می‌شود. به همین سبب یکی از شیرینی‌های بسیار مقوی و لذیذ این استان است. کلوچه خرمایی یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی این استان است، که مصرف آن به خصوص در سال نو رواج زیادی دارد. بانوان سیستانی اغلب در اسفندماه طبخ آن را آغاز می‌کنند که برای مراسم سال نو آماده باشد. در این کلوچه خوشمزه، علاوه بر خرما از رازیانه و سیاه دانه هم استفاده می‌شود. همچنین تجکی و قتلمه هم از دیگر شیرینی‌های بومی این منطقه به شمار می‌روند.

سوغات خوراکی استان سیستان و بلوچستان

بد نیست بدانید استان سیستان و بلوچستان علاوه بر غذاها و شیرینی‌های خوشمزه، قطب میوه‌های گرمسیری هم هست. در این استان میوه‌هایی را که شاید هرگز به عمر خود ندیده باشید پیدا می‌کنید. انبه، موز، جیکو، جمبو، پاپایا، فالسا، سیتاپل و گواوا فقط بخشی از میوه‌های منحصر به فرد این استان به شمار می‌روند. چای سرخ بلوچستان یکی دیگر از سوغاتی‌های این استان است. چای سرخ در واقع همان چای ترش است، که هکتارها زمین کشاورزی این استان را از آن خود ساخته است.

اما اگر به سیستان و بلوچستان سفر کردید، از ادویه جات متمایز این استان هم غافل نشوید. اهالی سیستان و بلوچستان ادویه خاصی دارند که از ترکیب گیاهان مختلفی چون شنبلیله، گشنیز، سیاه دانه، فلفل قرمز، زردچوبه و نمک حاصل می‌شود. این ادویه خوش عطر و طعم به غذاهای جنوبی مزه منحصر به فردی می‌دهد. در ضمن در سفر به این استان انواع مختلفی از ادویه‌های هندی و پاکستانی هم پیدا می‌کنید.

استان یزد

شهر تاریخی یزد شهر بادگیرها و بناهای منحصر به فرد است که در دل کویر خودنمایی می‌کند. یزد شهر قطاب و باقلوا و حاج بادام‌های خوشمزه است که با طعم بی نظیر خود به راستی زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرمش را به فراموشی می‌سپارند. در این شهر زیبا غذاها به سبک یزدی پرانرژی و مغذی طبخ می‌شوند. آش یکی از غذاهای اصلی یزدی‌هاست که احتمالا در شب‌های زمستانی سرد و مرطوب این شهر حسابی می‌چسبد. شاید معروف‌ترین غذای مردم این استان آش شولی است. یزدی‌ها میان وعده‌های خوشمزه‌ای از جمله مشتک هم دارند که سرشار از عناصر و نشانه‌های زندگی است. قلیه کدو، آش گندم، آش ماش، کوفته لپه، خورشت به آلو و کوفته یزدی از دیگر غذاهای ایرانی مشهور یزدی‌ها هستند.

دسرها و شیرینی‌‌های سنتی استان یزد

استان یزد را به واقع باید استان شیرینی‌های ایران نامید. اهالی یزد هم مانند آذری زبان‌ها علاقه زیادی به مصرف شیرینی‌جات دارند. به همین سبب تنوع شیرینی‌های سنتی این استان بسیار زیاد است. اغلب شیرینی‌های سنتی یزدی از محبوبیت زیادی برخوردارند. به همین سبب تقریبا در همه نقاط ایران شناخته شده هستند. قطاب یزدی با عطر و طعم بی نظیرش از قدمتی بیش از صد سال برخوردار است. باقلواهای یزدی در انواع مختلفی تهیه می‌شوند و با رنگ و بوهای گوناگون، همه را مدهوش خود می‌کنند. اگرچه باقلوا را در بسیاری نقاط جهان به شیوه‌های گوناگونی تهیه می‌کنند. اما طعم بی نظیر کیک باقلوای یزدی را فقط در استان یزد می‌توانید بچشید.

یزدی‌ها در تهیه انواع حلوا هم متبحرند. حلوا ارده اردکان و ترحلوای یزدی از انواع معروف حلواهای سنتی این استان هستند. کیک یزدی و پشمک یزدی هم که حتما معرف حضور همگان است و نیازی به تعریف ندارند. از دیگر شیرینی‌های سنتی یزد می‌توان به شیرینی لوز، حاجی بادام، گوش فیل، نقل، نان برنجی، سوهان آردی، نان پنجره‌ای و چنگال سی ین یا چنگال سهین ابرکوه اشاره کرد.

حلواارده اردکان

سوغات خوراکی استان یزد

همان گونه که گفتیم، استان یزد مرکز شیرینی‌‌های سنتی ایرانی است. انواع مختلفی از شیرینی‌های سنتی ایرانی در این استان یافت می‌شود. در واقع بهترین سوغاتی یزد همین خوشمزه‌های شیرین هستند، که در تمام قنادی‌ها و کوچه پس کوچه‌های این شهر تاریخی یافت می‌شوند. بنابراین اگر به این استان زیبا در دل کویر ایران سفر کردید، سوغاتی‌های شیرین آن را از یاد نبرید.

استان تهران

اگرچه امروزه رنگ و بوی غذاهای ایرانی در میان سفره‌های سنتی مردمان استان تهران کمرنگ شده است. اما هنوز هم بسیاری از خانواده‌ها همچنان به آداب و رسوم کهن غذایی خود پایبند هستند. از سوی دیگر تنوع اقوام مختلفی که به این استان مهاجرت کرده‌اند، منجر به پیدایش غذاهای رایج و محبوب دیگر استان‌ها در فرهنگ غذایی تهرانی‌ها شده است. در واقع تهران غذاهای محبوب همه استان‌ها را گلچین کرده است. اما جالب است بدانید، این شهر شلوغ و پر هیاهو در میان این همه غذاهای مدرن و فست فودهای امروزی، غذاهای سنتی زیادی هم دارد. کله گنجشکی یا سرگنجشکی، دمپختک، اشکنه اسفناج، والک پلو و چلو کباب از جمله غذاهای ایرانی رایج این استان هستند که انصافا از طعم دلپذیری برخوردارند.

رشته پلو

دسرها و شیرینی های استان تهران

اگرچه سوهان را همه به قم نسبت می‌دهند. اما بد نیست بدانید استان تهران هم سوهان‌ خوشمزه‌ای دارد. اهالی شهر ری تبحر زیادی در تهیه انواع سوهان‌های متفاوت و خوشمزه دارند. یکی دیگر از شیرینی‌های خوشمزه این استان، نان گولاچ فیروزکوه است که در میان عشایر فیروزکوه محبوبیت زیادی دارد. نان گولاچ با وجود مواد اولیه خود که از محصولات طبیعی عشایر حاصل می‌شود، خواص مقوی زیادی دارد. از آن‌جا که این نان در روغن حیوانی طبیعی سرخ می‌شود، عطر و طعم منحصر به فردی دارد. بنابراین اگر گذرتان به فیروزکوه افتاد، نان‌های خوشمزه محلی را فراموش نکنید. از دیگر شیرینی‌های سنتی تهران می‌توان به شیرینی توت و حلوای لوز دماوند اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان تهران

استان تهران منطقه‌ای با تنوع فرهنگ‌های مختلف است. از آن‌جا که اهالی کنونی تهران از استان‌های مختلف ایران به این منطقه مهاجرت کرده‌اند، در این استان همه جور آداب و رسومی یافت می‌شود. همین موضوع منجر به پیدایش انواع مختلف سوغاتی‌ها از همه نقاط ایران در این استان شده است. اما تهران به جز سوغات عاریه‌ای از استان‌های دیگر، خوراکی‌های منحصر به فرد خود را هم دارد. سیب دماوند یکی از سوغاتی‌های معروف این استان است که طعم و عطر بی نظیری دارد. البته عسل و گردوی مرغوب دماوند هم به نوبه خود در میان مردم این استان شهرت زیادی دارند. شهریار هم انگور و کشمش متمایزی دارد. آلبالو و گیلاس فیروزکوه از دیگر میوه‌های مخصوص این استان هستند، که طرفداران زیادی دارند.

همچنین با وجود مناطق کوهستانی حومه استان، انواع مختلفی از سبزی‌های کوهی معطر در این استان یافت می‌شوند. اگر به استان تهران سفر کردید دوغ آبعلی و ترشیجات دربند را هم فراموش نکنید. البته چشیدن طعم توت‌های کن سولقان هم خالی از لطف نیست.

استان هرمزگان

ار آن‌جا که استان هرمزگان در خطه جنوبی کشور و در مجاورت خلیج همیشه فارس قرار دارد، تنوع غذاهای دریایی در آن بسیار است. وجود ارتباط نزدیک با کشورهایی از جمله هند و پاکستان، ذائقه غذایی مردمان مهمان نواز این منطقه را تند و تیز و با طبع گرم کرده است. ماهی زغالی جزیره قشم، برنج دیشو، پودینی کوسه، دوپیازه میگو، سوراغ، مهیاوه و نان چمچو از غذاهای معروف و محبوب این منطقه هستند. همچنین استفاده از خرما نقش مهمی در فرهنگ غذایی مردمان خوزستان دارد.

سرو غذای دریایی در کنار خلیج فارس

دسرها و شیرینی های سنتی استان هرمزگان

نان چمچمو یکی از شیرینی‌های سنتی استان هرمزگان و جزیره قشم است، که از ترکیب تخم مرغ، شکر، روغن و آرد تهیه می‌شود. به همین سبب به آن نان تخم مرغی هم می‌گویند. این نان محلی جنوبی که قدمت طولانی هم دارد، اغلب به عنوان صبحانه سرو می‌شود. مالوکی از دیگر شیرینی‌های سنتی هرمزگان است که از ترکیب ماست، پودر قند، آرد و تخم مرغ تهیه می‌شود. از دیگر شیرینی‌های سنتی هرمزگان می‌توان به خمفروش، شیره ارده، کلوچه شوشتری و مسقطی میناب و بندرعباس اشاره کرد. اگرچه نام بسیاری از این شیرینی‌های خوشمزه را در استان‌های دیگری هم می‌شنوید. اما مطمئن باشید با شیرینی‌های هرمزگان تفاوت زیادی دارند.

سوغات خوراکی استان هرمزگان

استان هرمزگان یکی از استان‌های جنوبی ایران است، که در حاشیه شمالی خلیج فارس قرار دارد. به همین سبب تنوع محصولات دریایی در این استان بسیار زیاد است. اگر به هرمزگان سفر کردید از انواع میگو و ماهی‌های جنوبی غافل نشوید. ماهی شیر، سرخو، حلوا و مواردی از این دست در غذاهای مختلف اهالی هرمزگان نقش مهمی دارند. همچنین خرما یکی از میوه‌های اصلی این منطقه است. بنابراین انواع فرآورده‌های خرمایی از جمله شیره خرما، سرکه خرما، قند خرما و حتی قهوه خرما در این استان رواج زیادی دارد. البته مرکبات مرغوب این استان را هم فراموش نکنید. استان هرمزگان در زمینه پرورش نارنگی، پرتقال، لیمو شیرین، نارنج، لیموترش و گریپ فروت شهرت زیادی دارد. همچنین میوه گواوا از سوغاتی‌های محبوب این استان است. البته اگر ترشی انبه جنوبی را هم بچشید، حتما از طرفداران پر و پا قرص آن خواهید شد.

استان خوزستان

استان خوزستان از لحاظ تنوع، ارزش و گستردگی فرهنگ و میراث فرهنگی از جایگاه بالایی در میان سایر استان‌های کشور برخوردار است. فرهنگ غنی و میراث طولانی این استان، منجر به گسترش و تنوع فرهنگ غذایی در این منطقه شده است. طبیعت، ذائقه غذاهای محلی ایرانی این منطقه را گرم و تند ساخته است. همچنین مجاورت به دریا، استفاده از غذاهای دریایی و به خصوص ماهی را در این خطه رواج بیشتری بخشیده است. گیاهان و سبزی‌های بومی، رب انار، تمبر هندی و نخود پای ثابت آشپزخانه‌های خوزستان هستند. مهم‌ترین غذاهای ایرانی بومی این استان قلیه ماهی است، که اغلب زینت بخش سفره‌های رنگین اهالی خوزستان می‌شود. از دیگر غذاهای معروف این منطقه می‌توان به قلیه تخم مرغ، حمیس توله دزفول، فلافل و ماهی صبوری اشاره کرد.

دسرها و شیرینی های استان خوزستان

مردمان خونگرم استان خوزستان شیرینی‌های سنتی مختلفی دارند، که از جمله آن می‌توان به انواع حلوای خوزستانی اشاره کرد. حلوا نزد اهالی این استان جایگاه ویژه‌ای دارد. از جمله حلواهای معروف خوزستانی می‌توان به حلوا ارده، حلوای خرما، حلوا کنجدی، حلوا سفید و رنگینک آبادان اشاره کرد. کلوچه خرمایی دزفول از دیگر شیرینی‌های سنتی خوزستان است، که در تمام ایران طرفداران خاص خود را دارد. البته دزفول شیرینی‌های خوشمزه دیگری از جمله لوز کنجدی و عسلیه هم دارد. همچنین کلوچه محلی شوشتر از دیگر شیرینی‌جات این استان است که با خواص مقوی خود طرفداران زیادی دارد.

سوغات خوراکی استان خوزستان

استان خوزستان پذیرای اقوام مختلفی است، که همین امر تنوع سوغاتی‌های خوراکی این استان را دو چندان کرده است. اهالی خوزستان نان‌های محلی مختلفی دارند که از جمله آن می‌توان به نان تیری اشاره کرد. این نان خوشمزه که اصالتش به طوایف بختیاری باز می‌گردد، نوعی نان بسیار نازک است که بدون خمیر مایه تهیه می‌شود. خمیر نان را روی خونچک‌های مدوری می‌زنند و به آن حرارت می‌دهند تا بپزد. مردمان خوزستان نان تیری را به صورت خشک مصرف می‌کنند. فقط قبل از مصرف روی آن اندکی آب می‌پاشند که نرم‌تر شود. آب و هوای استان‌های جنوبی ایران، شرایط مساعدی را برای پرورش درختان نخل به وجود می‌آورند. به همین سبب خرما یکی از مهم‌ترین سوغاتی‌های استان‌های جنوبی ایران و همچنین استان خوزستان است. در این استان انواع مختلفی از خرما از جمله استعمران، خضراوی، زاهدی، کبکاب، برهس، گنتار، خاصویی،‌شکر، حلاوی و دیری پرورش می‌یابد.

با وجود این همه گوناگونی خرما، واضح است که فرآورده‌های آن هم در این استان به وفور یافت می‌شوند. قند خرما، شیره خرما و سرکه خرما از سوغاتی‌های معروف خوزستان هستند. اما از این‌ها که بگذریم، قهوه اهوازی الحق که خوردن دارد. قهوه از نوشیدنی‌های سنتی استان خوزستان است که از جایگاه ویژه‌ای میان اهالی این استان برخوردار است. در واقع مردمان خوزستان برای نوشیدن قهوه آداب و رسوم خاصی بر پا می‌کنند. در این استان قهوه را از هسته خرما استخراج می‌کنند و در ظرف مخصوصی به نام دله دم می‌کنند. اگر به این استان سفر کردید، ادویه‌جات جنوبی و مرکبات دزفول را هم فراموش نکنید.

استان ایلام

مناطق کوهستانی و بکر استان ایلام، علاوه بر چشم اندازهای حیرت انگیز، به غذاهای ایرانی خوشمزه و متنوع خود هم می‌بالند. همچنین شیرینی‌های ایلام هم در نوع خود منحصر به فرد هستند. اگر به تماشای قلعه والی و طاق شیرین رفتید، از غذاهای محلی این شهر اصلا غافل نشوید. ترخینه، شله امیری، قله ماسوا، مکش، گوجه پلو، گوجه پونه، کشکینه، جگروز، خورشت تره کوهی، قارچگ، پاغازه و برنج و گوشت دهلران برخی از غذاهای ایرانی لذیذ این منطقه هستند.

سوغات خوراکی استان ایلام

استان ایلام یکی از استان‌های کوهستانی و غربی ایران است که از قدمت تاریخی طولانی برخوردار است. این استان در گذشته بخشی از عیلام باستان به شمار می‌رفته است. موقعیت جغرافیایی منحصر به فرد این استان، بسترگاه مناسبی برای پرورش محصولات طبیعی مختلف به وجود آورده است. به همین سبب عسل کوهی و روغن حیوانی از سوغاتی‌های معروف این منطقه هستند، که نزد اهالی این استان محبوبیت زیادی دارند. از دیگر رهاوردهای این منطقه می‌توان به برنج عنبربو اشاره کرد. این برنج دانه‌های کوتاهی دارد و برای طبخ آن به آب زیادی نیاز نیست. جالب است بدانید در استان ایلام نوعی پسته وحشی می‌روید که در گویش محلی به بنه معروف است. این پسته مغز کوچکی دارد و از سوغاتی‌های رایج ایلام به شمار می‌رود. به علاوه از شیره درخت بنه هم برای تولید سقز و آدامس استفاده می‌شود.

دسرها و شیرینی‌‌های استان ایلام

بژی برساق یکی از شیرینی‌های خوشمزه و معروف ایلام است، که پای ثابت جشن نوروز ایلامی‌ها به شمار می‌رود. از دیگر شیرینی‌‌های معروف ایلامی می‌توان به کله کنجی و بگل اشاره کرد که از حلواهای لذیذ این استان هستند. کله کنجی از ترکیب کنجد سفید، روغن و خرمای خشک تهیه می‌شود. اما در کنار این همه شیرینی‌جات خوشمزه، نان‌های محلی ایلامی را هم نمی‌توان نادیده گرفت. شله کینه یا شلکینه، نان ساج، نان پیگ و نان گرده از جمله نان‌های معروف این منطقه هستند، که اغلب روی ساج درست می‌شوند. همچنین گمکه و کاک یوخه هم از شیرینی‌های معروف این استان به شمار می‌روند.

استان بوشهر

شهرت سفره‌های رنگارنگ و غذاهای جورواجور مردمان مهمان نواز خوزستان از گذشته تاکنون بر همگان عیان است. از آن‌جا که بوشهر در حاشیه شمالی خلیج فارس قرار دارد، اغل غذاهای سنتی این استان از محصولات دریایی تهیه می‌شوند. به علاوه در استان‌های جنوبی ایران و به خصوص استان بوشهر، از ادویه جات فراوانی برای تهیه غذاهای خود استفاده می‌کنند. اغلب غذاهای جنوبی در نهایت خوشمزگی طعم تندی دارند. میگو و ماهی از جمله ترکیبات اصلی غذاهای بوشهری هستند. میگوپلو یکی از غذاهای معروف و سنتی بوشهر است که طعم و مزه منحصر به فردش را هرگز از یاد نخواهید برد.

یکی دیگر از غذاهای مشهور بوشهری دمی لخلاخ است. اگرچه اصالت این غذا به کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس می‌رسد. اما در شهرهای جنوبی ایران هم رواج پیدا کرده است. بومیان بوشهر اغلب این غذای خوشمزه را با استفاده از ماهی‌هایی از جمله سرخو، سنگسر، هامور و صبیتی تهیه می‌کنند. همچنین در تهیه این غذا از سبزیجات محلی از جمله شوید، گشنیز و شنبلیله هم استفاده می‌کنند. یتیمک بوشهری از دیگر غذاهای محبوب این منطقه است که از ترکیب لوبیا، بادمجان، تمبر هندی و پیاز حاصل می‌شود. همچنین قلیه میگو، قیمه بوشهری، دوقوس ماهی، شکرپلو، گمنه، ته انداز ماهی، ماهی شکم پر، میگو دوپیازه، مجبوس پلوی بوشهری، هریسه، کبه و دال عدس از دیگر غذاهای سنتی و معروف بوشهری هستند.

هریسه سنتی

دسرها و شیرینی های استان بوشهر

ارده بوشهری یکی از شیرینی‌های سنتی این استان است، که با خواص منحصر به فردش طرفداران زیادی دارد. اهالی بوشهر در پختن انواع حلواهای خوشمزه شهرت زیادی دارند. از جمله حلواهای معروف این استان می‌توان به حلوای سنگک، حلوای راشی یا حلوا ارده، حلوای انگشت پیچ برازجان و حلوای پسکی اشاره کرد. همچنین مسقطی هم از شیرینی‌های سنتی رایج این استان است. از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان می‌توان به لگیمات یا لقیمات، خارک پخته، خمفروش و نشا جنوبی اشاره کرد.

سوغات خوراکی استان بوشهر

استان بوشهر هم مانند اغلب استان‌های جنوبی کشور از سوغاتی‌های متنوعی برخوردار است. اما خرما از مهم‌ترین سوغاتی‌های این استان است. قدمت کشت خرما در این استان به حکومت هخامنشیان برمی‌گردد. به همین سبب فرآورده‌های خرما از جمله شهد و شیره خرما، لواشک خرما، سرکه خرما، و پنیر نخل از سوغاتی‌های رایج بوشهر هستند. پنیر نخل یا غاپ در واقع یکی از خوراکی‌های خوشمزه و شیرین بوشهر است که از قسمت میانی درخت نخل گرفته می‌شود. البته این سوغات خوشمزه و مقوی بوشهری قیمت گرانی هم دارد. اما به جز این اهالی بوشهر در پختن انواع نان هم تبحر خاصی دارند. نان نازک، نان گرده و نان بلبل از انواع نان‌های رایج این استان هستند. اگر به این استان سفر کردید، از ترشی‌های هوس برانگیز بوشهری هم غافل نشوید.

ترشی انبه، ترشی لیمو عمانی و ترشی بادمجان از انواع سوغاتی‌های معروف بوشهری هستند. همچنین مجاورت خلیج فارس به استان بوشهر، انواع محصولات دریایی را در این منطقه رواج داده‌است.

استان چهارمحال و بختیاری

اگرچه آش دوغ یکی از آش‌های سنتی استان آذربایجان و اردبیل است. اما جالب است بدانید، استان چهارمحال و بختیاری هم آش دوغ معروفی دارد. در آش دوغ این استان از سبزی‌های گیاهی مخصوص این منطقه استفاده می‌شود. آش دوغ چهارمحال و بختیاری پای ثابت مراسم سیزده به در، در این استان است. آو تفتاله از جمله غذاهای بومی این استان است، که از قیسی و ترشی ناردون در مواد اصلی خود استفاده می‌کند. آبریز هم یکی از غذاهای سنتی و چرب اهالی چهارمحال است که با وجود پیاز، تره کوهی و ترشی انار طعم متمایزی دارد.

مردمان این استان آش محبوبی هم دارند که به توله معروف است و در فصل‌های سرد سال رواج زیادی دارد. کباب بختیاری هم که از غذاهای معروف این استان است و تقریبا در همه جای ایران طرفدار دارد. از دیگر غذاهای سنتی این استان می‌توان به او ترشی، آش اماج بختیاری، گردو پلوی شهرکرد، خورش آلوی چهارمحالی، گوجه پلو، خورش به، کوفته، شوربای قیمه ریزه یا شله قیمه و آش کشک اشاره کرد.

دسرها و شیرینی‌های استان چهارمحال و بختیاری

یکی از شیرینی‌های سنتی و خوشمزه استان چهارمحال و بختیاری کاکلی است. کاکلی نوعی نان سنتی است که از ترکیب شیر، آرد، خشکبار، تخم مرغ، زعفران و زیره تهیه می‌شود. اهالی این استان کاکلی را اغلب در شب‌های قدر می‌پزند. در واقع در این استان مراسمی تحت عنوان کاکلی پزان دارند. عسل طبیعی و گز بلداجی از دیگر شیرینی‌های سنتی این استان هستند که توسط عشایر تولید می‌شوند. به همین سبب طعم طبیعی منحصر به فردی دارند.

سوغات خوراکی استان چهارمحال و بختیاری

اولین سوغات مهم استان چهارمحال و بختیاری کشک و قارا یا همان قره قروت است. در واقع این محصول در بسیاری از غذاهای سنتی این استان استفاده می‌شود. استان چهارمحال و بختیاری این سوغات خوشمزه خود را مدیون عشایر استان و دام‌هایشان است. همچنین عشایر بختیاری انواع مختلفی از لبنیات طبیعی از دام‌های خود تولید می‌کنند. اما از گردوی مرغوب شهر سامان هم نمی‌توان به سادگی گذشت. در واقع استان چهارمحال و بختیاری وسیع‌ترین باغات گردوی ایران را در خود جا داده است. از دیگر سوغاتی‌های این استان انواع گیاهان کوهی و وحشی هستند. پونه وحشی، مچه، شنگ، پاقلا، سیر، تره کوهی و کرفس از انواع این گیاهان کوهی مرغوب هستند.

عکس‌های این محتوا را سرکار خانم پرستو عطرسائی، سرکار خانم مهدیه زمان خانپور، جناب آقای حسین حائری اردکانی، سرکار خانم مونا خندان، سرکار خانم پریسا وهابی، سرکار خانم بهاره ترنیان و سرکار خانم آتوسا نظری عزیز ثبت نموده‌اند.

قاب ایران سفر

غذاهای ایرانی

هریسه سنتی

هریسه سنتی یا حلیم فرنگی غذایی اصیل و سنتی است که از دیرباز در منطقه خاورمیانه رواج بسیاری داشته ‌است. این خوراک مقوی که امروزه بیشتر در مناطق جنوبی کشور رواج دارد، شباهت زیادی به حلیم دارد. حتی بسیاری از افراد بر
Weiterlesen

غذاهای ایرانی

آلبالو پلو

آلبالو پلوی ایرانی یکی از انواع غذاهای سنتی پرطرفدار است، که اغلب پای ثابت مجالس و مهمانی‌های رسمی ‌است. اگرچه بسیاری از افراد پیشینه آن را به آذربایجان نسبت می‌دهند. اما بسیاری هم اصالت آن را شیرازی می‌دانند. پیشینه آلبالو پلو به
Weiterlesen

استان کرمانشاه, غذاهای ایرانی

خورش خلال کرمانشاهی

خورش خلال کرمانشاهی از غذاهای سنتی شهر و استان کرمانشاه است. استان کرمانشاه با قدمت تاریخی و بناهای معروفی مانند بیستون فرهاد، طاق بستان و معبد آناهیتا، همواره پذیرای گردشگران بسیاری از سراسر جهان است. اما مسافران کرمانشاه فقط برای بازدید از
Weiterlesen

خوراک و غذای ایرانی, سوغات ایران

مشتک

مشتک میان وعده ایرانی یزدی در فرهنگ ما ایرانیان میان وعده‌ها جایگاه خاص خود رو دارند. هر شهر بنا به طبیعت شهر خود و فرهنگی که دارند، میان وعده‌های خاص خود رو دارند. توی شهر یزد بنا به طبیعت گرمی که داره
Weiterlesen