قلعه مغویه یا قلعه شیخ سلطان مرزوقی از بزرگ‌ترین بناهای خشتی استان هرمزگان به حساب می‌آید که در نزدیکی بندرلنگه در بندر مغویه واقع شده است. این قلعه از قلعه های ایران در دوره قاجار توسط یکی از حکمرانان منطقه به نام شیخ سلطان مرزوقی بنا می‌گردد. به همین خاطر به قلعه شیخ سلطان مرزوقی نیز شهرت یافته است. این بنا یکی از نمادهای بی بدیل معماری قلعه‌های خشتی در جنوب است که در بندر مغویه قرار دارد. قرارگیری این قلعه در این بندر سبب گشته تا برخی آن را با نام قلعه مغویه نیز بشناسند. در ادامه در مورد تاریخچه قلعه مغویه بندرلنگه، معماری این قلعه، وضعیت آن در حال حاضر و مسیر دسترسی به قلعه شیخ سلطان بندر لنگه سخن خواهیم گفت. همچنین به طور مختصر به جاهای دیدنی بندرلنگه و آب و هوای این منطقه اشاره خواهیم نمود.
تاریخچه قلعه مغویه
شیخ سلطان مرزوقی در دوره قاجار، از حکمرانان بندرلنگه محسوب می‌شده است. او دستور ساخت این قلعه را می‌دهد. شیخ سلطان در بندر مغویه حکومت می‌کرد و رئیس قبیله المرازیق بود.
نام کامل وی شیخ سلطان بن احمد بن راشد المرزوقی بود. به همین خاطر قلعه نیز به این نام شهرت یافته است. به نظر می‌رسد قلعه در آن زمان کاربردی دفاعی و نظامی داشته است. همچنین گفته می‌شود که قلعه شیخ سلطان بندر لنگه در دوران قاجار دارای اهمیت تجاری نیز بوده است.
مرزوقیان یکی از قبایل بزرگ بادیه نشین اعراب محسوب می‌شدند و یکی از شاخه‌های قبیله العجمان بودند. اما این خاندان در محل سکونت خود باقی نمی‌مانند و دو بار مهاجرت می‌نمایند.
اولین هجرت آنها به سمت عمان بوده است. اما پس از مدتی به سمت سواحل شمالی خلیج فارس کوچ می‌نمایند و بندر مغویه را برای زندگی بر می‌گزینند.
این خاندان در چند نسل حکمران این منطقه بوده‌اند. سلطان احمد بن راشد نیز یکی از حکمرانان معروف این خاندان بود که در زمان خود امنیت را در منطقه برقرار ساخته بود.
ظاهرا تا بیست سال پیش هنوز زندگی در این قلعه جریان داشته است. در آن زمان چند پیرزن داخل قلعه زندگی می‌کردند. گفته می‌شود این پیرزنها خواهران شیخ بوده‌اند. اما با فوت این پیرزنها، حیات از قلعه نیز رخت بر می‌بندد و بنا نیز رو به نابودی می‌گذارد.
معماری قلعه مغویه
قلعه شیخ سلطان بندرلنگه دارای مساحتی 2000 متری می‌باشد. این بنا که از مکان‌های دیدنی بندر لنگه به حساب می‌آید، به طور کلی در دو طبقه ساخته شده است.
اما در بعضی بخش‌ها دیده می‌شود که قلعه سه طبقه شده است. در طبقه همکف چندین اتاق و راهرو دیده می‌شود. همچنین یک حلقه چاه و چندین انبار و طویله در این طبقه ساخته شده‌اند.
طبقه اول نیز دارای چندین اتاق دیگر است. حیاط‌هایی که در این طبقه وجود دارند به صورت اندرونی و بیرونی بنا گشته‌اند. حیاط اندرونی نسبت به حیاط بیرونی قدیمی‌تر می‌باشد. در طبقه دوم علاوه بر اتاق‌ها و راهروهایی که آنها را به یکدیگر متصل می‌نماید آشپزخانه و حمام و دستشویی قرار دارد.
قلعه توسط برج دیده بانی که به شکل استوانه است محافظت می‌گشته است. تهویه هوای داخل نیز توسط دو بادگیر صورت می‌پذیرفته است. یکی از این بادگیرها به طور کامل فرو ریخته است. از بادگیر دیگر نیز بقایایی نصفه و نیمه به جا مانده است.
بنای قلعه خشتی است. مصالح به کار رفته در آن خشت و گل، ساروج و چوب چندل است. سقف یکی از اتاق‌ها که ظاهرا اتاق دختر شیخ بوده است، به دست هنرمندان روس نقاشی شده است. بر روی دیوار نیز نوشته‌های روسی دیده می‌شود. اما اینکه این نقاشی و نوشته‌ها مربوط به چه زمانی هستند، مشخص نیست.
وضعیت قلعه شیخ سلطان در حال حاضر
متاسفانه این قلعه تاریخی در حال حاضر وضعیت مطلوبی ندارد. بخشی از قسمت‌های آن بر اثر بارش باران از بین رفته است. بخش‌هایی نیز در آستانه فروپاشی قرار دارند.
با وجود اینکه این قلعه در سال 1377 به ثبت ملی رسیده است، اما هنوز هم چشم انتظار مرمت است. چنانچه وضعیت به همین منوال ادامه پیدا کند تا چند سال آینده دیگر هیچ نشان و اثری از این قلعه باقی نخواهد ماند.
این بنا بخشی از میراث ملموس این مرز و بوم است که دارای ارزش بسیار زیادی است. مرمت آن باعث می‌شود تا بخشی از تاریخ برای نسل‌های آینده حفظ گردد. جالب است که بدانید اداره میراث فرهنگی دلیل مرمت نشدن این بنای تاریخی مهم را عدم دسترسی به وراث قلعه اعلام کرده است.
مسیر دسترسی به قلعه مغویه
قلعه در فاصله چهل و پنج کیلومتری بندر لنگه قرار گرفته است. برای رسیدن به این قلعه ابتدا باید به بندر مغویه برسید. از بندرلنگه به سمت عسلویه که حرکت کنید، پس از 45 کیلومتر به بندر مغویه خواهید رسید. تابلوی قلعه شیخ سلطان شما را به سمت این بنا هدایت خواهد نمود.
جاهای دیدنی بندرلنگه
بندر لنگه یکی از با شکوه‌ترین و زیباترین بنادر ایران محسوب می‌شود. زیبایی و رونق آن به حدی است که به عروس بنادر خلیج فارس شهرت یافته است. جاذبه های دیدنی در این بندر کم نیستند.
بافت و معماری تاریخی و جذاب این بندر خود یکی از جاذبه‌های اصلی این بندر به حساب می‌آید. مسجد افغان، عمارت فکری، مسجد خداداد، ساحل بندر لنگه و قلعه لشتان از بناهای تاریخی این شهر هستند. همچنین روستاهای اطراف بندرلنگه دارای جاذبه‌های مخصوص به خود می‌باشند.
اما جاذبه‌های طبیعی این منطقه از نوع دیگری است. برخی از جاذبه‌های طبیعی بندر بسیار منحصر به فرد هستند. منطقه بیابانی سایه خوش، کلوت‌های دشت لشتان و چشمه چاه احمد از جمله مکان‌های دیدنی بندرلنگه هستند.
آب و هوای بندرلنگه
بندرلنگه نیز مانند دیگر مناطق استان هرمزگان دارای آب و هوایی گرم و مرطوب می‌باشد. رطوبت و شرجی هوا در فصل تابستان غیر قابل تحمل و طاقت فرسا است.
از همین رو بهترین فصل سفر کردن به این منطقه در اوایل بهار، پاییز و زمستان می‌باشد.
در این بخش به آب و هوای بندر لنگه اشاره شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از آب و هوای این شهر در هر روز آگاهی یابید.
لوکیشن دقیق قلعه مغویه بندر لنگه
برای بازدید از این قلعه و دیدن جاهای دیدنی بندرلنگه تنها داشتن آدرس کافی نیست. در این بخش به لوکیشن یکی از جاهای دیدنی بندر لنگه اشاره شده است. این مکان و بنا قلعه مغویه نام دارد. با مراجعه به این بخش و با کمک نرم افزار نقشه خوانی گوگل مپ تا رسیدن به این قلعه تاریخی را مسیریابی کنید.
اگر روش استفاده از گوگل مپ را نمی‌دانید، بر روی این قسمت کلیک (لمس) کرده تا شما را در روش استفاده از این نرم افزار یاری رساند.
امتیاز شما به این صفحه:
قلعه مغویه
قلعه مغویه یا قلعه شیخ سلطان مرزوقی از بزرگ‌ترین بناهای خشتی هرمزگان به حساب می‌آید در مطلب بالا به معرفی، جاهای دیدنی بندرلنگه و قلعه مغویه بندر لنگه پرداختیم.