مجموعه تاریخی کاخ نیاوران

مجموعه تاریخی نیاوران واقع در منطقه 1 شهر تهران روبروی میدان باهنر(نیاوران) است. در تهران(طهران قدیم) پس از تاجگذاری آقا محمدخان قاجار، کاخ‌ها و بناهای سلطنتی بسیاری در آن ساخته شد. مجموعه تاریخی نیاوران نیز یکی از این بناهایی ست. این مجموعه تاریخی که یادگاری از دوران قاجار و پهلوی را در خود جای داده، یکی از پرطرفدارترین جاهای دیدنی تهران است.  این مجموعه شامل کاخ نیاوران، کاخ صاحبقرانیه، کوشک احمدشاهی، کاخ جهان نما، کتابخانه کاخ نیاوران، موزه خودرو های اختصاصی و باغ کتیبه‌ها است. در ادامه به معرفی، تاریخچه، راه‌دسترسی با مترو و وسایل نقلیه عمومی، آدرس، عکس‌های بیشتر، پیشبینی وضع آب و هوای تهران و لوکیشن دقیق این مجموعه می‌پردازیم. با ما همراه باشید…

مجموعه تاریخی نیاوران

این مجموعه تاریخی اقامتگاه شش پادشاه قاجار و دو پادشاه پهلوی بوده است. در کاخ‌های این مجموعه تاریخی، حکایت‌ها و داستان‌های زیادی از دو سلسله و چند شاه ایران وجود دارد. به نحوی که می‌توان با خواندن خاطرات آن دوران به زمان قبل سفر کرد. وسعت تقریبی این مجموعه 122350 متر مربع تخمین زده شده است. اختلاف ارتفاع از پایین‌ترین نقطه‌ای تا قسمت شمالی آن چیزی حدود 6.36 متر است. قدمت این مجموعه بیش از 150 است.

بناهای مجموعه تاریخی فرهنگی نیاوران

در مجموعه تاریخی نیاوران هر شاه که زمامدار ایران شد، کاخ و بنایی سلطنتی برای خویش ساخت. در دوران قاجار و پادشاهی فتحعلی‌شاه و محمد شاه، عمارتی نو در این مجموعه برای خویش ساخته شد. و در دوران ناصرالدین‌شاه کاخی عظیم و زیبا با تمام تزئینات ایرانی در نما و نقشه‌ای ایرانی برای خویش ساخت و نام کاخ صاحبقرانیه را بر آن گذاشت.

در گوشه‌ای از این مجموعه در زمان احمد شاه، ایشان به رسم نانوشته‌ای که در بین شاه‌های قاجار رواج داشت، عمارتی کوشک گونه را برای خود ساخت. این بنا به کوشک احمدشاهی مشهور شد.

بعد از روی کار آمدن پهلوی و برکناری قاجارها، این مجموعه اقامتگاه تابستانی خاندان پهلوی شد. در دوران پهلوی اول عمارت زیبا و باشکوه صاحبقرانیه که بزرگترین و زیباترین عمارت داخل این مجموعه بود، به دستور رضاخان مرمت اساسی شد. در این دوره تاریخی هیچ بنایی به این مجموعه اضافه نشد.

در دوران پهلوی دوم، دستور طراحی و ساخت کاخی زیبا در مساحت 9000 متر مربع در شمال این مجموعه با نظارت مهندس فرمانفرمائیان را صادر کردند. این بنا که تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی با بهرمندی از آخرین تکنولوژی و فن‌آوری روز ساخته شد و نام آن را کاخ نیاوران گذاشتند. و این کاخ محل اقامت خاندان ایشان شد و دفتر کار خویش را به صاحبقرانیه انتقال دادند.

کوشک احمدشاهی

در قسمت شمال مجموعه تاریخی فرهنگی نیاوران، بنایی بنام کوشک احمدشاهی ست. این کاخ در کنار درب اصلی و کاخ صاحبقرانیه قرار دارد. و این کاخ در اواخر دوره قاجار به عنوان ییلاق احمد شاه قاجار محسوب می‌شد. این کاخ در دوطبقه بنا گردید. و این بنا در زمان پهلوی به عنوان محل اختصاصی استراحت و مطالعه محمدرضا پهلوی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

در دوران احمدشاه قاجار در ميان باغ مشهور نياوران، بنايي كاخ گونه كه بيشتر به عمارات فاخر شباهت داشت ساخته شد. اين عمارت را كوشك ناميدند. احمدشاه اين بنا را به عنوان ييلاق و خوابگاه تابستاني خويش بنا نهاد و سادگي و كوچكي اين بنا در برابر كاخ‌ها و عمارات هم‌دوران خود، نشان از اهميت كم اين بنا براي شاهان قاجار است. زيربناي اين عمارت 800 متر مربع است، با نماي آجري در ميان باغ نياوران ساخته شده است. بناي دوطبقه كوشك احمدشاهي در كمال سادگي (در تزئينات)، به شيوه زيبا و فاخري ساخته شده است. تزئينات بارز و معروف كوشك، نماي آجري و نخودي رنگ عمارت است. بعد از دوران قاجار و در زمان پهلوي اول اين مورد مرمت و بازسازي قرار گرفت.

گذر زمان در کاخ

در مستندات تاريخي آمده است كه اين تعميرات به گونه‌اي ماهرانه و با ظرافت بوده است، كه شكل و نماي اصلي و قديمي ساختمان را تغيير داده است. در زمان رضاخان، اين بنا براي مصارف مختلف مورد استفاده و اقامت قرار گرفت. كوشك احمدشاهي در دوران پس از قاجار، اقامتگاه افراد مهمي بوده است. يكي از مهم‌ترين آن افراد، فوزيه همسر محمدرضا پهلوي ست. كوشك پس از مراسم عقد آنها، اقامتگاه موقت فوزيه و وليعهد شد. در دوران پهلوي دوم، اين عمارت به عنوان استراحتگاه و مكان اداري مورد استفاده شخص محمدرضا پهلوي قرار مي‌گرفت. از موارد استفاده ديگر كوشك احمدشاهي مي‌توان به اقامتگاه سران بزرگ نظامي در اين عمارت اشاره كرد.

معماري كوشك احمدشاهي

 اين عمارت نيز همانند ديگر عمارات دوران قاجار تلفي از تفكر ايراني و اروپايي ست. وجود تراس‌ها و پنجره‌هاي بلند در كنار ستون‌هاي گچكاري شده و حوض‌كاشي‌كاري شده گوياي اين مهم است. درب اصلي اين عمارت با تعدادي پله كوتاه حوض را به عمارت وصل مي‌كند. داخل عمارت با سنگ مرمر تزئين شده و سقفي بلند دارد. در طبقه دوم كه به عنوان فضاي موسيقي استفاده مي‌شد، تراسي زيبا و بزرگ قرار دارد.

در پستی جداگانه به معرفی، تاریخچه، معماری، آثار و بخش‌های مختلف آن پرداختیم. برای مشاهده اینجا را لمس(کلیک) نمایید.

کاخ صاحبقرانیه

عمارت بزرگ و مجلل صاحبقرانیه، به دستور ناصرالدین شاه در باغ نیاوران ساخته شد. ساختمان تاریخی در دو طبقه به گونه‌ای ساخته شد که به تمام دشت نیاوران اشراف داشت. این کاخ در زمان ناصرالدین شاه به کاخ جهان نمای نیاوران مشهور بود که در سی‌امین سال سلطنت ایشان به صاحبقرانیه تغییر نام داد.

کاخ اختصاصی یا کاخ نیاوران

 در سال 1337 کاخ نیاوران  به دستور محمد رضا شاه پهلوی ساخته شد. این بنا در شمال کاخ نیاوران و در زمینی به وسعت 9000 متر است. این بنای زیبا و مجلل در دوطبقه و نیم ساخته شده است. به دستور محمد رضا شاه پهلوی ساخته شد. این بنا در شمال کاخ نیاوران و در زمینی به وسعت 9000 متر است. این بنای زیبا و مجلل در دوطبقه و نیم ساخته شده است. فرش مشاهیر یکی از آثار زیبای به نمایش درآمده در این کاخ است.

در مطلبی جداگانه بطور اختصاصی به کاخ نیاوران پرداخته‌ایم. برای مشاهده آن اینجا را لمس(کلیک) کنید.

عمارت جهان نما(موزه جهان نما)

جهان‌نما عمارت و بنایی تاریخی ست، که در انتهای باغ نیاوران ساخته شده است. قدمت بنا به اوایل زمان قاجار بر‌می‌گردد. این بنا در دو دوره مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. دوره اول بازسازی در دوران ناصرالدین شاه قاجار بوده،دورانی که استفاده از آن اداری و دولتی بوده است. در دوران پهلوی دوم مورد بازسازی مجدد قرار گرفت که فرح دیبا در این مکان اشیا و آثار هنری که به شکل کلکسیون جمع کرده بودند را در این مکان نگهداری می‌کردند.

کتابخانه اختصاصی

در جنوب کاخ اختصاصی محمدرضا، بنایی وجود دارد، که در دو طبقه قفسه کتاب چیده شده و محلی برای مطالعه خاندان سلطنتی مهیا شده بوده است. در این کتابخانه، کتاب‌های اهدایی از خاندان سلطنتی انگلستان، آلمان و غیره نیز نگهداری می‌‌شود.

نمایشگاه ماشین‌های سلطنتی نیاوران

در شمال و کنار درب ورودی کاخ و باغ نیاوران، مجموعه‌ای از ماشین‌های خاندان سلطنتی پهلوی دوم نگهداری می‌شود. این نمایشگاه در معرض دید عموم قرار دارد. در این مجموعه و کلکسیون، خودروهای محمدرضا شاه و فرزندانش نگهداری می‌شود.

حیاط مجموعه تاریخی فرهنگی نیاوران

فضاسازی و حیاط این مجموعه  دارای چندین حوض با نما سازی‌هایی که همگی از المان‌ها و عناصر ایرانی الهام گرفته شده است، بچشم می‌خورد. در این مجموعه درختانی چند صد ساله وجود دارد. درختان و گل‌هایی که در این مجموعه کشت می‌شود، همگی بومی و سازگار با این منطقه از تهران هستند. در ساخت این باغ تمام اصول باغ ایرانی رعایت شده است.

کاشی‌کاری ها و آجر‌کاری‌هایی که در این مجموعه استفاده شده همگی از تفکر معماری ایران بهره گرفته اند. آبی که این مجموعه و جوی‌های این مجموعه را تغذیه می‌کند همگی از قنات جمال آباد آبدهی می‌شوند. در این باغ زیبا پرندگانی همچون طوطی کاسکو و مرغ مینا به آزادی و رها زندگی می‌کنند.

کافی شاپ کاخ نیاوران

در این مجموعه تاریخی با اجازه میراث فرهنگی کافی شاپ احداث شده که در کنار کوشک احمد شاهی ست. این مجموعه برای رفاه حال گردشگران شهری و بین شهری و حتی خارجی در این کاخ احداث شده است.

مجموعه تاریخی نیاوران کجاست

تهران در طول دوران پس از قاجار همواره به عنوان پایتخت ایران قلمداد شده است. این امر سبب وجود کاخ‌های بسیاری چون مجموعه تاریخی نیاوران است. این مجموعه در شمال شهر تهران، در شمیرانات و بخش تجریش واقع شده است. و این مجموعه در خیابان نیاوران، روبروی میدان نیاوران و در همجواری پارک نیاوران قرار دارد.

ساعات بازدید از مجموعه تاریخی فرهنگی نیاوران

این مجموعه تاریخی همانند تمام آثار و بناهایی که تحت پوشش میراث فرهنگی کشور است دارای محدودیت زمانی برای بازدید است. این مجموعه در تمام روزهای هفته فعال می‌باشد. و ساعات بازدید و فروش بلیط مجموعه با هم متفاوت هستند.در شش ماهه اول سال بلیط فروشی از ساعت 9 تا 18 و بازدید از ساعت 9 تا 19 است و در شش ماه دوم سال بلیط فروشی از ساعت 8 تا 16 و بازدید از ساعت 8 تا 17 می‌باشد.

قسمت بلیط این مجموعه برای ورودی به حیاط 2500 تومان و برای بخش‌های مختلف دیگر نیز به همین قیمت برای هر کاخ است. برای گردش و بازدید از این مجموعه مدت زمانی حدود 2 تا 5 ساعت نیاز است.

مسیر دسترسی به مجموعه نیاوران

برای رسیدن به این مجموعه می‌توان از حمل و نقل عمومی شهری همچون اتوبوسرانی، تاکسیرانی و مترو تهران استفاده کرد. خطوط اتوبوسرانی که شمارا از تجریش به این مجموعه می‌رساند، خط اتوبوس تجریش به سمت اوشان و شهرک قائم است.

خطوط تاکسیرانی برای رسیدن به این مجموعه در میدان قدس، کنار شهرداری منطقه یک و سر خیابان باهنر است.

آدرس کاخ نیاوران با مترو

خطوط نزدیک به این مجموعه تاریخی دو خط مترو است، یکی خط یک که مقصد نهایی آن تجریش و میدان قدس تجریش است. بعد از رسیدن به آخرین ایستگاه که همان تجریش است از مترو بیرون آیید و با خطوط تاکسی و اتوبوس به نیاوران و میدان باهنر بیایید.

خط دومی که در نزدیکی این مجموعه است، مترو نوبنیاد است که از بعد از آن خطوط تاکسی نیاوران را سوار شوید و دم درب مجموعه پیاده شوید.

باغ کتبیه‌های کاخ نیاوران

در قسمت جنوب غربی باغ نیاوران، محوطه‌ای جالب است که در آن هنرمندان ایرانی کپی از کتیبه‌های تاریخی ایران ساخته اند. در این محوطه نمایشگاهی از تمام کتیبه‌های تاریخی در دوران مختلف است، که تمدن و قدمت ایران را بازگو می‌کند.

شاید براحتی بتوان گفت تکه ای از عظمت ایران عزیز در مجموعه تاریخی کاخ نیاوران در معرض دید گردشگران است.

در مقاله‌ای جداگانه به این موزه باغ پرداختیم. برای مشاهده آن اینجا را کلیک(لمس) نمایید.

روزهای تعطیلی کاخ نیاوران

این مجموعه فقط در مناسب‌های رحلت امام(14 خرداد)، 21 ماه رمضان(شهادت حضرت علی (ع) )، تاسوعای حسینی، عاشورا، رحلت حضرت محمد (ص) و شهادت امام صادق (ع) تعطیل است.

دیگر دیدنی های تهران

از دیگر جاهای دیدنی تهران در این نزدیکی می‌توان به پارک نیاوران، تکیه نیاوران، کاخ سعدآباد، باغ فردوس، خانه موزه فرهاد مهراد،، موزه تماشاگه زمان تهران، هیومن پارک(پارک بدن) و باغ موزه هنر ایرانی نام برد.

وضع آب و هوای تهران

یکی از ویژگی های کشور ایران که آن را از دیگر نقاط دنیا متمایز می‌کند، تنوع آب و هوایی در آن است. این خصوصیت کمک می‌کند که در یک زمان مشخص از سال بتواند چهار فصل را در خود جای دهد. برای سفر در ایران به سبب وجود همین ویژگی خاص، باید قبل از سفر آب و هوا و موقعیت دمایی مقصد را بررسی کرد. در این بخش آب و هوای شهر تهران را آورده‌ایم تا با مراجعه به آن بتوانید از دمای هوا و اقلیم این شهر در لحظه آگاه شوید.
تهران آب و هوای

کاخ نیاوران در نقشه

در بخش‌های بالا مسیرهای دسترسی و آدرس این مجموعه تاریخی آورده شد. در نقشه زیر می‌توانید آدرس دقیق مجموعه فرهنگی تاریخی کاخ نیاوران را روی گوگل مپ ملاحظه بفرمایید. و به راحتی با کمک گوشی همراه هوشمندتان مسیریابی کنید.