موزه موسیقی تهران، موزه‌ای چشم‌نواز و گوش‌نواز است. برای تماشای آنچه که تا امروز گوشه‌ای ما را نواخته‌اند باید قدم به ساختمانی قدیمی و زیبا در شمال شهر تهران بگذراید. در این مطلب به بررسی موزه موسیقی در ایران، بخش‌های مختلف موزه موسیقی تهران، مسیر دسترسی، آدرس موزه موسیقی تهران و ساعات بازدید و قیمت بلیط موزه موسیقی تهران می‌پردازیم.
موزه موسیقی تهران
در سال ۱۳۸۸ ردیف‌های موسیقی سنتی ایرانی که میراث معنوی کشورمان محسوب می‌شوند، در یونسکو به ثبت رسید. موزه‌ی موسیقی مکانی است که میراث موسیقی ملی را حفظ می‌کند. آثار گذشتگان را معرفی می‌کند و به این طریق از بزرگان عرصه موسیقی تقدیر به عمل می‌آورد.
فرهنگ و تمدن ایران زمین با موسیقی‌های محلی و ملی گره خورده است. تنوع موسیقی و سازهای ایرانی به قدری زیاد است که بسیاری از افراد با آنها آشنایی ندارند. موزه موسیقی بستر مناسبی برای آشنایی و آشتی مجدد با میراث فرهنگی ناملموس ایران فراهم کرده است. شما در این موزه می‌توانید با آلات موسیقی مختلف و نوای سازهای بومی و سنتی ایران آشنا شوید. موزه‌های موسیقی تهران، اصفهان و تبریز از معروفترین موزه‌های موسیقی معروف کشور محسوب می‌شوند.
تاریخچه موزه موسیقی تهران
مهندس سیروس سمراد سازنده هتل اینترکنتینانتال در تهران بود، که در حال حاضر با نام هتل لاله شناخته می‌شود. او سال ۱۳۵۱ باغ نمازی تجریش را که حدود ۴۰۰ هکتار بود، خریداری کرد. او عمارت بسیار زیبایی برای خود در این باغ می‌سازد.
بعد از انقلاب، زمانی که مهندس سمراد از ایران می‌رود، بنیاد مستضعفان این بنا را مصادره می‌کند. پس از چند سال بنیاد مستضعفان آن را به شهرداری تهران واگذار می‌نماید. تعدادی از مسئولان در سال ۱۳۷۲ این ساختمان را برای موزه انتخاب می‌کنند. ساختمان را بسیار با سلیقه مرمت کرده و در سال ۱۳۸۸ موزه موسیقی افتتاح می‌شود.
تحلیل موزه موسیقی ایران
مساحت این موزه تقریبا ۳۶۵۰ متر مربع است و زیربنای آن حدودا ۱۴۰۰ متر مربع می‌باشد. این موزه در سه طبقه ساخته شده است. حدود ۲۴۰ ساز از ۲۰۰ نوع مختلف در این موزه جا خوش کرده‌اند. هر کدام این سازها حکایتگر روزگارانی هستند که در دستان هنرمندان مختلف ایرانی نواخته شده‌اند. سازهای موجود در موزه یا خریداری شده‌اند یا توسط صاحبان خود به موزه اهدا شده‌اند. تعدادی از سازها نیز از استادان موسیقی به امانت گرفته شده است.
هر آنچه که شما در این موزه مشاهده می‌کنید رنگ و بویی از موسیقی دارد. معماری ساختمان برگرفته از سازهای موسیقی است. جلوی درب ورودی دو مجسمه با سرنا و دهل ورود شما را مقدم می‌دارند. زمانی که وارد موزه می‌شوید با رگه‌هایی مسی رنگ که روی دیوار سفید موزه طرح شده است، روبه رو می‌شوید. این رگه‌ها سیم سازهای زهی را در ذهن تداعی می‌کنند. سقف بنا به صورت یک کاسه طراحی شده و پنج میله مسی رنگ از بین آن می‌گذرد. این مسئله باعث می‌شود که صدا در این فضا بپیچد. ویترین‌هایی که سازها در آن قرار گرفته‌اند، خود به تنهایی یک ساز را در ذهن شما تداعی می‌کنند.
بخش های مختلف موزه موسیقی
موزه چندین بخش و سالن دارد که هر سالن مختص یک نوع ساز است. به طور کلی طبقه همکف متشکل از چند سالن است که سازهای نواحی مختلف ایران در آنها قرار داده شده است. سالن اول مربوط به سازهای بادی معروف به هوا صدا است. انواع سوتک‌ها از گذشته تا به امروز، نیها و سرناها از انواع سازهای بادی موجود در این سالن هستند. سالن بعدی مربوط به سازهای زهی مانند دوتار و قیچک و… است. همچنین در این سالن سازهای خود صدا مثل زنگوله ها وجود دارند. این سازها درون ویترین‌های جالبی قرار گرفته‌اند. سالن آخر مختص سازهای کوبه‌ای همچون تنبک و دهل است، که هر کدام مربوط به یک منطقه از ایران می‌باشند.
طبقه اول مربوط به سازهای سنتی و کلاسیک ایرانی است. در این بخش انواع تار، سنتور، سه تار، سازهای آرشهای مثل کمانچه و ویولون و غیره به نمایش گذاشته شده است. تمامی این سازها اهدایی استادان بزرگ موسیقی هستند. برای مثال می‌توان به سازهایی که توسط استاد ابراهیم قنبری مهر ساخته شده‌اند، اشاره کرد. همچنین سازهای اساتید بزرگ موسیقی سنتی مثل تارهای یحیی، کمانچه کیهان کلهر، سهتار میرزا عبدالله و سنتور حسین ملک در این طبقه وجود دارد. یکی از سازهای جالب توجه این بخش سهتار ناصرالدین شاه است که بر جذابیت این موزه افزوده است.
بخش گنجینه یا نمایشگاه هم متعلق به آثار، وسایل شخصی و سردیس‌های بزرگان موسیقی ایرانی است. معروفترین اشیای این سالن تقویم رومیزی استاد مسعودیه، کلاه و کیف پول و بارانی استاد تجویدی و چوب رهبری ارکستر حشمت سنجری و چند شی دیگر متعلق به اساتید به نام است.
بخش های فرعی موزه موسیقی تهران
در طبقه دوم موزه موسیقی اتاقی وجود دارد که مختص تجهیزات ضبط موسیقی در طول زمان‌های مختلف است. در این بخش شما می‌توانید سیر تکاملی دستگاه‌های ضبط موسیقی را مشاهده کنید. دستگاه‌های جالبی چون فونوگراف، أنواع گرامافون های کوکی، باطری دار، برقی، کوچک و قابل حمل و مختص اتومبیل، نوار کاست، نوارهای مغناطیسی و دستگاه ضبط سیمی. اکثر این دستگاهها ساخته کمپانی‌های آلمانی و آمریکایی می‌باشند.
یکیدیگر از اتاق‌های طبقه دوم مربوط به کتابخانه موزه موسیقی می‌باشد. تعداد کتاب‌هایی که در این کتابخانه وجود دارد به حدود ۶۰۰۰ جلد می‌رسد. موضوعات اصلی این کتاب‌ها موسیقی، تاریخ، هنر و ادبیات هستند. اکثر کتاب‌های موجود در این کتابخانه را افراد مشهوری به این کتابخانه اهدا کرده‌اند. قدیمیترین کتاب اهدایی به سال ۱۳۰۰ خورشیدی بر می‌گردد.
طبقه زیرزمین موزه موسیقی مختص کارگاه ساخت ساز است که از جالب‌ترین بخش‌های موزه محسوب می‌شود. شما می‌توانید در این کارگاه سازها را به دست بگیرید و با آنها بنوازید. همچنین به تماشای مراحل ساخت آنها بپردازید. از زمانی که یک تکه چوب هستند تا لحظه‌ای که توسط استادان ماهر تبدیل به سازی خوش صدا می‌شوند. بد نیست بدانید در اینجا سازها را مرمت هم می‌کنند. یکی از اهداف ارزشمند این کارگاه، تحقیق در مورد بعضی الگوهای سازهای قدیمی است. به این صورت می‌توانند سازهای قدیمی ایران را احیا نمایند.
در حیاط موزه کافه‌ای بسیار دلنشین بنا شده است که پاتوقی برای اهالی هنر و موسیقی گشته است.
آرشیو صوتی و تصویری موزه موسیقی
در کنار کتابخانه آرشیو صوتی و تصویری قرار گرفته است. این آرشیو یکی از کامل‌ترین آرشیوهای موجود است. مجموعه صوتی آن شامل چهل و دو هزار ساعت فایل آثار صوتی می‌شود. همچنین سیزده هزار صفحه موسیقی، چهار هزار و پانصد عدد نوارهای ریلی، دوازده هزار عدد نوار کاست و بالغ بر نه هزار سیدی و دیویدی در این آرشیو یافت می‌شود. تعداد آلبوم عکس‌های قدیمی هنرمندان که در این مجموعه نگهداری می‌شود حدود بیست هزار قطعه عکس می‌باشد. موزه موسیقی در همین راستا از مردم خواسته است که در دسترسی به هر نوع مجموعه نفیس و ارزشمند صوتی، دسترسی به دیجیتال کردن آنها را برایشان ممکن سازند.
استودیو موزه موسیقی تهران
در سال ۱۳۹۲ استودیوی موزه موسیقی تهران افتتاح شد. این استودیو شامل یک آمفی تئاتر و یک سالن تمرین برای هنرجویان و گروه‌ها می‌باشد. و یک استودیو صدابرداری و یک سالن چند منظوره به منظور پذیرایی از مدعوین نیز در این بخش وجود دارد.
موزه موسیقی اصفهان
موزه موسیقی اصفهان توسط مهرداد جیحونی و شهریار شکرانی افتتاح شد. در این موزه ۳۰۰ نوع ساز به نمایش گذاشته شده است. در پنج بخش و سالن ساخته شده است. بخش اول سالنی است مربوط به سازهای ملی که سازهای تمام مناطق جغرافیایی ایران را به نمایش گذاشته‌اند. سالن دوم مربوط به موسیقی فولکلور و سازهای محلی ایرانی می‌باشد. تالار سوم نیز با نام سرای سرآهنگان، بزرگان موسیقی شهر اصفهان و آثار آنها را معرفی می‌کند. بخش چهارم این موزه به نام موسیقی‌سرا محلی است که برای بازدیدکنندگان، موسیقی زنده اجرا می‌کنند. قسمت پنجم نیز کارگاه سازسازی است که نحوه ساخت سازها را به بازدیدکنندگان نشان می‌دهد.
این مجموعه مجهز به راهنمای صوتی و تصویری می‌باشد.
موزه موسیقی تبریز
موزه موسیقی تبریز یا همان موزه صدا توسط آقای ساجدی اداره می‌شود. وی مجموعه سازهای بومی و بسیار جالب را در خانه‌ای قدیمی و زیبا جمع‌آوری کرده است. این خانه معروف به خانه امیر پرویز است، که متعلق به خانواده کلکتهچی می‌باشد.
آقای ساجدی چهل سال از عمر خود را صرف جمع‌آوری سازهای بومی از سراسر ایران کرده است. خیلی از این سازها بسیار منحصر به فرد هستند. بعضی از این سازها جنس خاصی دارند. مثلا سازهایی که از چوب درخت یا هسته میوه‌ها ساخته شده‌اند.
یکی از نکات جالب توجهی که در مورد این موزه وجود دارد، به نمایش گذاشتن سازهای آیینی می‌باشد. سازهای آیینی، سازهایی هستند که برای مراسم و آیین خاصی استفاده می‌شوند که علاوه بر ساز، ادوات خاصی نیز برای اجرای مراسم استفاده می‌کنند. در واقع بازدیدکنندگان در این موزه علاوه بر آشنایی با سازهای مختلف، از آیین‌های گوناگونی که در اقصی نقاط ایران برگزار می‌شود، آگاه می‌گردند.
سایت موزه موسیقی ایران
در دنیای امروز، گردشگری دیجیتال نقش مهمی در گردشگری بازی می‌کند. گردشگران ترجیح می‌دهند قبل از سفر یا بازدید از یک مکان گردشگری، از طریق اینترنت از جزییات آن مقصد یا جاذبه اطلاعات کافی به دست آورند.
وب سایت موزه موسیقی ایران، یکی از فضاهای سایبری قوی محسوب می‌شود که اطلاع رسانی و به روز رسانی خوبی دارد. همچنین امکانات بسیار جالبی ارائه می‌دهد تا بازدید کنندگان در طول بازدید خود راحت‌تر باشند. شما می‌توانید توسط گوشی‌های خود به راحتی از این موزه بازدید کنید و اطلاعات کامل در مورد آن کسب کنید.
در تمام قسمت‌های موزه با تابلوهای کوچکی به نام QR code روب‌هرو می‌شوید. با اسکن آنها اطلاعات مربوط به ویترین کناری خود را در اختیار قرار می‌دهند. تنها با اسکن کردن این تابلوها تمامی اطلاعات در مورد سازهای موجود، تاریخچه آن و نوای زیبای آن ساز برای شما به صورت صوتی پخش خواهد شد.
شما با ورود به موزه می‌توانید وارد سایت موزه شوید. اگر از سیستم عامل اندروید استفاده می‌کنید، برنامه موزه را مستقیما از سایت دریافت کنید. اگر از گوشی‌های اپل استفاده می‌کنید با گرفتن دوربین خود روی تابلوهای QR code می‌توانید به تمامی اطلاعات صوتی دسترسی پیدا کنید.
برای کسب اطلاعات به صورت مجازی نیز می‌توانید در صفحه اول وب سایت این موزه به بخش معرفی موزه و این مجموعه فرهنگی دسترسی پیدا کنید. همچنین از اخبار موزه و برنامه‌های آن نیز با خبر شوید.
مسیر دسترسی به موزه موسیقی تهران
برای رفتن به این موزه، به میدان تجریش بروید. وارد خیابان ابراهیم دربندی یا همان مقصودبیگ سابق شوید، وقتی به سهراه تختی رسیدید کوچه موزه را دست چپ خود می‌بینید. سر کوچه تابلو موزه موسیقی زده شده است. نبش کوچه نیلوفر ساختمانی با معماری جالب قرار دارد که همان موزه موسیقی است. پلاک این ساختمان ۹ می‌باشد. نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این مکان، ایستگاه تجریش است. پایانه تجریش نیز پذیرای اتوبوس‌ها و تاکسی از اقصی نقاط تهران است.
ساعت بازدید موزه موسیقی تهران
موزه موسیقی شش ماه اول سال از یکشنبه تا جمعه، از ساعت ۱۰ صبح تا ۶ بعدازظهر، و در شش ماه دوم سال از ساعت ۱۰ تا ۵ بعدازظهر قابل بازدید است. کافه این مجموعه بیشتر از این مدت سرویس‌دهی می‌کنند.
قیمت بلیط موزه موسیقی تهران
این موزه توسط بخش خصوصی اداره می‌شود و قیمت بلیط ورودی به این موزه ۱۲۰۰۰ تومان می‌باشد.
آب و هوای شهر تهران
یکی از نکات مهمی که در بازدید از جاذبه‌های هر شهر باید آن را مد نظر قرار داد، آب و هوا و شرایط جوی آن است. در این بخش به آب و هوای شهر تهران اشاره شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از شرایط جوی این شهر در هر روز آگاه شوید.
لوکیشن دقیق موزه موسیقی تهران
در بخش‌های بالایی این مقاله سعی شد به ویژگی‌ها موزه دیدنی موسیقی تهران اشاره شود. در این بخش برای راحتی در یافتن آن، لوکیشن دقیق آن آورده شده است. برای مسیریابی آسان، کافی ست به این بخش مراجعه کرده و با کمک نرم افزار گوگل مپ گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این موزه را مسیریابی کنید.
اگر روش استفاده از این نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید، بر روی این لینک کلیک کرده تا شما را در روش استفاده از این نرم افزار راهنمایی کند.
امتیاز شما به این صفحه:
موزه موسیقی تهران
موزه موسیقی تهران، موزه‌ای چشم‌نواز و گوش‌نواز در شمال شهر تهران است. در مقاله بالا به معرفی، آثار، ساعت بازدید و آدرس موزه موسیقی پرداختیم.
