پل دختر خرم آباد

پل دختر خرم آباد از پل های تاریخی ایران در استان لرستان است. همین طور پل دختر نام یکی از شهرهای استان است. این شهر نام خود را از پل باستانی­‌ای که در ورودی آن احداث گشته، وام گرفته است. این پل تنها یکی از پل­‌هایی است که در ایران با نام پل دختر شناخته می­‌شود و بر روی رودخانه کرخه قرار دارد. گمان می­‌رود که قدمت تمامی این پل­‌ها به دوران ساسانیان بازگردد. این سازه به عنوان یکی از جالب­‌ترین و مستحکم‌ترین سازه های لرستان شناخته می‌­شود. در ادامه توضیحات بیشتری در مورد علت نامگذاری پل دختر لرستان، پل دخترهای ایران، آب و هوای پل دختر خرم آباد، مسیر دسترسی، افسانه این پل، دیدنی­ های پل دختر، سوغات و غذاهای محلی این منطقه خواهیم داد.

معرفی پل دختر خرم آباد

اهالی پل دختر خرم آباد به زبان شیرین لری سخن می‌­گویند. زبان لری یکی از شاخه­‌های اصلی زبان فارسی به حساب می‌­آید. اما گویش محلی این مردم بالاگریوه­ای می‌­باشد. بیشتر اهالی منطقه پل دختر لرستان به کشاورزی مشغول هستند. آنها آب مورد نیاز برای زراعت و کشاورزی را از رودخانه­‌ها و چاه­‌ها تامین می­‌کنند. محصولات مختلف باغی و صیفی در این منطقه تولید می­‌شود. برخی از این محصولات شامل انجیر سیاه، جو، برنج، گوجه، ذرت، خیار، گندم و انواع سبزیجات است.

اما این شهر مقام اول را در تولید انجیر در کشور دارد. در نیمه دوم سال وابسته به شرایط آب و هوایی و بارش‌­ها می­‌تواند مقام اول در تولید سبزی را به خود اختصاص دهد. علاوه بر کشاورزی، دامداری در این منطقه رونق خوبی دارد. فرآورده­‌های دامی و لبنی از این منطقه به دیگر مناطق ایران صادر می­‌شوند.

علت نامگذاری پل دختر لرستان

این شهر به عنوان یکی از شهرهای مهم در دوران حکومت ساسانیان به حساب می‌­آمده است. شهر پل دختر در دوره‌­های مختلفی نام­‌های متفاوت داشته است. زمانی به نام شهر پل شاپور شناخته می­‌شد. در دوره­‌هایی نیز پاپیل و یا جایدر نامگذاری شده بود.

اما نامگذاری امروز آن نیز بی‌­ارتباط با سازه­‌های این منطقه نیست. چرا که در دوران ساسانیان در این منطقه پل­‌های ارتباطی زیادی ساخته شد که از سازه‌­های مهم دوران ساسانیان به حساب می­‌آمد. نام این شهر را نیز از نام یکی از مهم‌ترین پل­‌های باستانی آن دوران گرفتند.

در واقع پل دختر نام یکی از پل­‌های این منطقه بود که متاسفانه در حال حاضر چیز زیادی از آن پل باقی نمانده است. تنها باقیمانده‌­های این سازه عظیم یک ستون است که آن هم وضعیت خوبی ندارند.

پل دختر کجاست؟

شهر پل دختر خرم آباد یکی از شهرهای مرزی میان استان لرستان و ایلام محسوب می­شود. فاصله پل دختر نسبت به خرم آباد حدود 110 کیلومتر است. اما فاصله آن با دره شهر استان ایلام نیز تنها 45 کیلومتر م­ باشد.

پل دخترهای ایران

اما پل‌دختر خرم آباد تنها پل دختری نیست که در ایران احداث گشته است. در کشور ما پل دخترهای زیادی ساخته شده است که یکی از معروف­‌ترین آنها در استان لرستان واقع شده است. پل دختر دیگری که شهرت زیادی در ایران دارد، پل دختر میانه است که افسانه­‌های زیادی در مورد آن گفته شده است.

این پل در جایی که رودخانه قزل اوزن به دامنه شرقی قافلان‌کوه می­‌رسد، احداث گشته است. پل دختر میانه در مسیر جاده معروف ابریشم قرار گرفته بود و یکی از سازه‌­های کلیدی در مبادلات تجاری و فرهنگی شرق به غرب به حساب می­‌آمده است.

بخش زیادی از کتیبه­‌ای که قدمت این پل را مشخص می‌­کرده، از بین رفته است. اما اکثر باستان شناسان بر این عقیده هستند که قدمت پل به دوران ساسانیان باز می­‌گردد.

باستان شناسان و سیاحان مختلفی در مورد این پل در کتاب­‌های خود سخن گفته‌­اند و هر کدام نام یک بانی و معمار را در مورد این پل ثبت نموده‌­اند. بعضی نیز قدمت­‌های متفاوتی را به این سازه نسبت داده‌­اند. هر کدام از آنها به نوعی معماری مستحکم و قوی این بنا را مورد تمجید قرار داده‌­اند. این پل تماما از آجر و سنگ بنا گشته است و دارای نقشه و طراحی بسیار منظمی بوده است.

از دیگر جاهای دیدنی ایران که با این نام هست، می‌توان قلعه دختر بشرویه و پل قلعه دختر مارون اشاره کرد.

افسانه پل دختر

اما در مورد پل‌دختر میانه، افسانه­‌ای بیان می­‌شود که دانستن آن خالی از لطف نیست. به گفته اهالی در گذشته شاه­دختی که از انسان­‌ها نفرت داشت، برای دوری از آنها به کوه‌­های این منطقه یعنی قافلانکوه پناه می­‌آورد. او کوهستان‌­های خالی از سکنه این منطقه را برای ساخت یک قلعه انتخاب می­‌کند. دستور می­‌دهد تا قلعه­‌ای بسیار مرتفع و بلند در این مکان بسازند. هیچ پهلوانی توانایی دستیابی به این قلعه را نداشت.

اما روزی یک چوپان خوش چهره دام­‌های خود را برای چرا به این منطقه آورد. این قلعه عجیب نظر او را به سمت خود جلب کرد. همانطور که چوپان در حال تماشای قلعه بود، شاه‌دخت را بر بالای قلعه می­‌بیند. چوپان جوان با دیدن شاه­دخت دل در گرو او می‌­گذارد و سعی می­‌کند خود را به قلعه برساند. اما راهی برای عبور و دسترسی به این قلعه پیدا نمی­کند. به همین خاطر در گوشه­‌ای می‌نشیند و شروع به نواختن نی می­‌کند. اما نوای نی او بسیار غم انگیز و جانسوز بود. از آن روز به بعد چوپان هر روز خود را به دامنه کوه می‌رساند و نوای نی محزونی سر می­‌داد.

شاه­دخت هم کم کم به آواز نی چوپان علاقه‌مند می‌­شود. او نیز هر روز پنهانی خود را به بالای بام قلعه می­‌رساند و گوش به نوای غم انگیز نی می­‌سپرد. این روند ادامه داشت تا اینکه فصل بارندگی آغاز شد. بارش‌­های پی در پی باعث شده بود تا رودخانه طغیان کند. به همین دلیل چوپان دیگر نمی‌­توانست خود را به دامنه کوه برساند. شاه­دخت که وضع را چنین دید، دستور داد تا بر روی رودخانه پلی احداث کنند تا چوپان از آن رد شود و خود را به دامنه کوه برساند. از همین رو نام این پل را پل دختر نامیدند.

علت نامگذاری پل چهل دختر

اما دلیل اینکه نام پلی که در این منطقه احداث شده است را دختر گذاشته­اند، به یکی از عقاید باستانی زرتشتیان باز می­‌گردد. آناهیتا در آئین زرتشت به عنوان ایزد بانوی آب و باران و فراوانی شناخته می­‌شود. از آنجایی که آب رودخانه و پل­‌هایی که بر روی آنها احداث می­‌گشتند، دارای اهمیت خاصی برای زندگی اقتصادی مردم منطقه بوده‌­اند، نام دختر را بر روی این پل نهاده‌­اند. به این صورت این ایزد یا فرشته باستانی را به پاسداری و نگهداری از پل و خطرات جوی و طبیعی می‌­گماشتند.

البته بعضی­‌ها معتقد هستند که این پل به دستور یکی از دختران پادشاه ساخته شده است و به همین خاطر نام دختر را بر روی این پل گذاشتند. اما از آنجایی که در ایران کمتر بنایی وجود دارد که به دستور بانوان ساخته شده باشد، این امر بعید به نظر می­‌رسد.

از دیگر دیدنی های استان لرستان می‌توان به آبشار آب سفید، آبشار نوژیان و آبشار وارک نام برد.

دیدنی­ های پل دختر خرم آباد

همانطور که اشاره شد این شهر یکی از شهرهای مهم دوران ساسانی می­‌باشد. به همین خاطر آثار تاریخی زیادی از آن دوران در این منطقه بر جای مانده است. ضمن اینکه شهر پل دختر خرم آباد دارای طبیعت بسیار زیبایی است. مناطق اطراف این شهر جاذبه­‌های طبیعی منحصر به فردی دارند.

پل معلق پل‌دختر خرم آباد

یکی از جاهای دیدنی پل دختر پل معلقی است که بر روی دره خزینه بنا گشته است. این پل به عنوان بلندترین پل معلق خاورمیانه شناخته می­‌شد. این پل یکی از جاذبه­‌های هیجان انگیز و البته ترسناک این منطقه به حساب می­‌آید. البته با کمال تاسف باید گفت که در سیل سال 1398 بخش زیادی از پل تخریب شد و از بین رفت.

پل گاومیشان

پل گاومیشان یکی دیگر از همان یادگاری­‌های عصر ساسانی است. این پل بر روی رودخانه مهم سیمره بنا گشته است. سرنوشت این پل مانند اکثر پل­‌های لرستان محکوم به نابودی شده است. تنها چیزی که از پل باقی مانده است طاق پل و 6 پایه آن می‌­باشد.

تالاب ­های پل دختر خرم آباد

یکی از جاذبه­‌های طبیعی این شهر تالاب­‌های آن می­‌باشد. این مناطق زیستگاه حیوانات بومی این منطقه هستند. همچنین پرندگان مهاجر هر سال در فصول مهاجرت به این تالاب‌ها مراجعه می­‌کنند. برخی از این تالاب­ها فصلی هستند و بعضی دیگر دائمی می­‌باشند. از جمله معروف‌­ترین و زیباترین این تالاب‌­ها، گوی شیر و تنگ فنی هستند. فاصله این تالاب­‌ها با پل دختر زیاد نیست. خوشبختانه شکار کردن در این تالاب­ها ممنوع می­‌باشد.

آب و هوای پل‌دختر

این شهر در دامنه کوه مله قرار گرفته است. به همین خاطر دارای آب و هوای بسیار خنک و مطبوعی است. تابستان‌­ها آب و هوای این منطقه معتدل است. در زمستان‌­ها نیز هوا کمی سرد می‌­شود. اما میزان بارش در این منطقه نسبت به دیگر شهرهای استان لرستان بیشتر است. در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوای این شهر را در پنج روز آینده مشاهده می‌نمایید.

پل دختر آب وهوای

نقشه پل دختر خرم آباد

در بخش بالا مسیردسترسی و اطلاعات کافی راجع به این پل تاریخی داده شد. در این بخش برای سهولت نقشه شهر پل دختر آورده شده است.

عکس‌های این مطلب را سرکار خانم نسترن احمدزاده عزیز ثبت نموده‌اند.