چهارباغ اصفهان در دورنمایی جذاب از آب و درختان رنگارنگ و زیبا

چهارباغ اصفهان را به عنوان جاذبه‌ای مسرت‌بخش و روح‌افزا، در مرکز استان اصفهان واقع در مرکز کشور ایران مشاهده می‌نمایید. در دل خیابان باصفا و دل‌انگیز چهارباغ اصفهان که چهارباغ صفوی نیز نامیده می‌شود، سه بخش اصلی قراردارد. حالا بهتر است در ادامه شما را به شناختی دلگشا از خیابان چهار باغ شهر اصفهان، تاریخچه این خیابان جذاب، جاذبه‌های چهار باغ، عللی بر عدد چهار در نامگذاری خیابان چهارباغ عباسی، قدمت آن و همچنین جاذبه‌های پیرامون خیابان آشنا بسازیم. آنگاه اطلاعاتی از شهر توریستی و گردشگری اصفهان، سوغاتی‌های آن، انواع غذاهای خوشمزه، نظریه کارشناسان در رابطه با چهار باغ عباسی، شناختی از بخش‌های خیابان چهارباغ اصفهان و راههای دسترسی به آنها را در این شهر دوست‌داشتنی ارائه دهیم. آنگاه شما، لذت دیدار از جاذبه گردشگری چهارباغ اصفهان را به اوج برسانید.

در‌واقع این خیابان سرسبز و مفرح را‌، در اصفهان متشکل از چهارباغ عباسی‌، چهارباغ بالا و چهارباغ پایین می‌بینید. همچنین می‌توانید چهار باغ (چارباغ) را در جنوبی‌ترین نقطه شهر اصفهان، یعنی دروازه‌دولت مشاهده نمایید که تا میدان شهدا امتداد می‌یابد.

خیابان هیجان‌انگیز چهار باغ اصفهان

در این خیابان دل‌انگیز که الگویی تاریخی از در و دیوار آن نقش یسته است، با یک پیاده‌روی جانانه به تخلیه انرژی بپردازید. حتی بهتر است هر چند وقت یکبار، نگاه خود را به قامت بلند درختان چنار با سایه‌های گسترده‌شان بیافکنید. اقتدار تاریخ را در این مکان ببینید. در این نگاه همزمان شاخه‌های خاکستری و صاف را در ارتفاع بالای درختان نارون‌ چهارباغ عباسی مشاهده نمایید. حالا اگر احساس خستگی نمودید، بر نیمکت‌هایی که جهت آسایش شما در فضای باطراوت و نشاط‌‌ ‌آور چهارباغ اصفهان تعبیه شده، بنشینید.

آنگاه نسیم خنک را در زیر سایه درختان سبز رنگ چهارباغ صفوی که کم از پارکی مهیج و شوق‌آفرین ندارد، با سرمستی احساس نمایید. حواس خود را تنها به دور کردن مشکلات زندگی شهری از  اندیشه معطوف نمایید. شما به چهارباغ اصفهان آمده‌اید تا لحظات دلپذیری را بگذرانید و به استراخت خود بپردازید. بنابراین از سپری کردن لحظات شیرین در چهارباغ عباسی با گرفتن تصاویر زیبا، نهایت استفاده را ببرید.

جاذبه گردشگری اصفهان (Isfahan)

شهر توریستی اصفهان را در مجاورت رشته کوه رفیع صفه، گسترده بر دامنه‌های شرقی زاگرس به رخ‌نمایی می‌بینید. شهری زیبا که گردشگران را از نقاط مختلف ایران و جهان، با جاذبه های فراوانش به سوی خود فرا می‌خواند. راستی پارک جنگلی و پر از هیجان صفه، در فاصله‌ای نه چندان دور از شهر اصفهان قد‌علم می‌نماید. سپس شما را با استنشاق هوای پاک و جادویی خود، به سر ذوق می‌آورد. آنگاه زمان آن است که شهر اصفهان، چهارباغ زیبایش را به نمایش بگذارد یا با افتخاری تاریخی از معروفیت سی و سه پل افسانه‌ای خود تا زمزمه آبهای زلال زاینده‌رود در هنگامه پر‌آبی سخن بگوید. حتی از کاخ بی‌همتای چهل‌ستون با نقاشیهای زیبایش نباید غافل شوید یا از میدان تاریخی نقش‌جهان با جاذبه‌های گردشگری پیرامونش. صدالبته ‌‌با دیدار از عمارت هیجان‌انگیز تاریخی عالی‌قاپو و دیگر نقاط گردشگری اصفهان، رغبت می‌یابید و لذت بازدید شما افزون می‌گردد.

سوغات و خوراکی‌های اصفهان

در لذت از طبیعت پاک چهارباغ اصفهان که معنای گردشگری را دوام می‌بخشد، خرید سوغات ارزشمند اصفهان را فراموش نکنید. در هوای معتدل و نیمه خشک شهر، به خریدی دلچسب از گز تهیه شده از گز‌انگبین در انواع سکه‌ای، آردی و …، همینطور آب نبات به صورت شاخه یا چوبی با رایحه و طعم متنوع بپردازید. حتی می‌توانید شیرینی سنتی برشتوک، شیرینی کرکی با طعم و لطافت بی‌نظیر و … را نیز تهیه نمایید.

آنگاه براستی  از خرید سوغاتی‌های خوشمزه، لذت ببرید. اما اگر به خوراکی‌ها به عنوان سوغات اعتقاد ندارید، باید به سراغ صنایع دستی بروید. آنگاه در تماشای جاذبه شگفتی‌ساز چهارباغ اصفهان، به خرید از کانون صنایع دستی ایران بپردازید. برترین آثار هنر زیبای میناکاری، خاتم‌کاری با قدمتی به دوران صفویه و آثار پررونق ملیله‌کاری را تهیه کنید. حتی می‌توانید از پارچه‌های قلمکار، قلاب‌دوزی و دیگر صنایع دستی نیز به خریدی دلپذیر اقدام نمایید.

مفهومی بر عدد چهار در چهارباغ

راستی آیا می‌دانید که عدد چهار در نزد ایرانیان قدیم به عنوان عددی مقدس شمرده می‌شد؟

البته جنبه تقدس این عدد به اعتقاد ایرانیان، مبنی بر چهار عنصر حیاتی یعنی آب، باد، خاک و آتش می‌باشد. الگویی نمادین بر چهار عنصری که دور از آلودگی‌ها بوده و نمونه‌ای، در جهت پاکی هستند. حتی می‌توانید نقش بااهمیت این عدد را در ابعاد وسیع هنری در معماری ایران قدیم نیز ببینید. مشاهده می‌کنید که سازه‌هایی نظیر باغ های ایرانی نیز، از این قاعده مستثنی نبوده و ساخت آنها تحت تأثیر این عدد جادویی منشاء می‌یابد.  در خیابان اصلی، چهارباغ اصفهان توسط معبرها و راهها به چهار ناحیه تقسیم می شود. این موضوع با ایده وجود داشتن چهار باغ در محل، دارای تناقض بوده و یکی از شیوه‌های ساخت چهار‌باغ می‌باشد.

شناختی افزونتر از بخش‌های چهار باغ اصفهان

گفته شد که چهار باغ صفوی، یک خیابان بسیار طولانی و صد البته زیبا و هیجان‌انگیز است. یکی از قسمت‌های این خیابان شوق‌انگیز و جالب‌ توجه، چهارباغ بالا می‌باشد. آغاز این بخش در مجاورت کوه صفه و دروازه شیراز، قرار دارد که نام فعلی آن نیز میدان آزادی است. همچنین بدانید دروازه شیراز در جنوبی‌ترین ناحیه شهر اصفهان، جهت خروج از آن و رفتن به سوی شیراز می‌باشد. چهارباغ بالا با رسیدن به سی‌‌و‌سه پل خاتمه می‌یابد و سپس ناظر زیبایی چهارباغ عباسی در این خیابان می‌باشید. اما چهارباغ عباسی در امتداد سی‌و‌سه پل به دروازه دولت، با نام امروزی میدان امام حسین(ع) خواهد رسید. بنابراین متوجه می‌شوید که سی‌و‌سه پل، عاملی جهت اتصال چهارباغ عباسی و چهارباغ بالا  است. البته چهارباغ پایین نیز با توسعه خیابان چهارباغ اصفهان، از دروازه دولت به سوی شمال شهر یا میدان شهدا امتداد می‌یابد.

گذری بر قدمت تاریخی چهارباغ اصفهان

 راستی آیا حدس می‌زنید که قدمت تاریخی خیابان چهارباغ اصفهان، به دوره کدام پادشاهان می‌رسد؟

بنابراین بهتر است بدانید که ساخت خیابان چهار باغ عباسی و چهارباغ بالا به زمان شاه عباس اول خواهد رسید. لذا خیابان به چهارباغ صفوی نیز خوانده می‌شود. یعنی این دو خیابان به طور تقریبی در سال 1000 هجری قمری، توسط دولت صفوی ساخته شدند. همچنین در دوره رضاشاه پهلوی، خیابان چهارباغ پایین به امتداد چهارباغ عباسی اضافه شد. آنگاه به سبک معماری صفوی، چهارباغ پایین از دروازه دولت تا میدان شهدا ساخته شد.

اما بدانید از تاریخچه چهار باغ اصفهان

حالا جای سؤال این است که آیا از گذشته چهارباغ اصفهان آگاهی دارید؟

همزمان با انتقال پایتخت به اصفهان، دستور ساخت چهارباغ اصفهان از طرف شاه عباس اول صادر گردید. همچنین با طراحی این سازه در زمانهای قدیم، شاهد تجلی یک جوی آب بودید که از میان خیابان گذر نموده و سپس در ادامه راهی تا زاینده‌رود پیدا می‌‌نمود. حتی جلوه بی‌نظیر این دورنمای شوق‌آفرین، با  سرازیر شدن به داخل حوض بخوبی خود را نشان می‌داد. طراحی و ساخت این جاذبه، بیشتر جهت استفاده  مردمی بود که از حمل و نقل سواره استفاده می‌کردند. اما در مواجه با تعداد اندک وسایل نقلیه، این امکان برای مردم عادی نیز مهیا بود که با پای پیاده از خیابان چهارباغ اصفهان بگذرند.

مسائلی دیگر از پیشینه چهارباغ اصفهان

راستی آیا می دانید که بارها و بارها این سازه زیبا، مورد بازسازی قرار گرفت و البته زمانی آنچنان مورد بی‌مهری واقع شد که حتی دستور تخریب آن نیز صادر گردید؟

چهارباغ اصفهان نیز به مانند بناهای دیگر تاریخی، مورد کم لطفی حاکمان قاجار قرار می‌گرفت. تا اینکه دوره حکومت اصفهان، به سلطان مسعود میرزا پسر ارشد ناصرالدین شاه رسید. او که به ظل‌السلطان معروف و از جانب پدر منصوب حکومت بود، دستور ویرانی چهارباغ اصفهان را صادر نمود. کارگزاران او به منظور انجام  دستور تخریب، شروع به قطع درختان نمودند. خبر این حادثه به یکی از علمای معروف آن زمان، یعنی حاج‌آقا نورالله نجفی اصفهانی رسید. بنابر دستور ایشان طلبه‌های مدارس مذهبی به منظور جلوگیری از  قطع بقیه درختان، با گماشتگان سلطان به شدت درگیر شدند. طلاب با موفقیت، این افراد را مجبور به خروج و مانعی جهت قطع بقیه درختان ایجاد کردند. یکی از مبارزان این را منجم باشی دربار بود که به ملاباشی شهرت یافت. او در شهر اصفهان منزلی برگزید که اینک به یکی از قطب‌های گردشگری شهر اصفهان با نام خانه ملاباشی تبدیل شده است.

نگاهی کوتاه به موقعیت چهارباغ اصفهان در زمان گذشته

 البته پس از ساخت چهارباغ اصفهان در آن زمان، نمای زیبای فضا با چشم‌انداز کاشت درختان چنار ابهت بسیاری داشت. درواقع درختان چنار با شاخه‌های قطور و تاجهایی وسیع و گسترده که در دو طرف خیابان چهارباغ  اصفهان کاشته شده بودند. برشکوه خیابان می‌افزودند. حتی در دوران حکومت صفویان، پیرامون خیابان چهارباغ اصفهان تا نزدیک زاینده رود، مملو از باغهای پرجلال زیادی بود. این باغهای زیبا بین حاکمان وقت، به منظور ساخت عمارت درون آنها تقسیم شده بود. البته مردم عادی، حق استفاده از هوای پاک، تفریح، سرگرمی و بهره از میوه‌های درختان باغ را داشتند.

از جمله این باغها می‌توانید به باغهای هشت‌بهشت، تخت و تاکستان در جهت غرب خیابان چهارباغ اصفهان، اشاره کنید. همچنین باغهای زیبای درخت توت، درویشان، باغ شاهی و  بلبل نیز در خیابان چهارباغ اصفهان قرار داشت. از بین باغهای مذکور، باغ هشت‌‌بهشت هنوز پابرجاست. یکی از مواردی که باعث تاسف ایرانیان می‌شود، تخریب کامل این باغ‌ها و بناها در دوران مسعود میرزا در این شهر است. در برخی از اسناد و نقشه‌های کشیده شده به دست اروپاییان اماکن و بناهایی درج شده است که امروزه اثری از آن نیست.

نظریه برخی جهانگردان از چهارباغ اصفهان

پیترو دلاواله یکی از باارزشترین جهانگردان ایتالیایی، در ماجرای سفر خود به اصفهان در مورد چهارباغ اصفهان می‌نویسد:

«در خيابان صفوف طولاني و منظم درختان انبوهي قرار گرفته كه تناسب و نظم آنان فوق العاده است، نهر بزرگي كه در بستري سنگي جاري است و تمام خيابان را از وسط آن مي پيمايد حوض ها را سيراب مي كند. در بسياري حوض ها آب از فواره ها جهش مي كند و … »

همچنین می‌توانید به شوالیه شاردن که جهانگردی فرانسوی بود و به مدت هفت سال در اصفهان زندگی کرد، اشاره کنیم. او می‌گوید:

«زیباترین معبری است که من تاکنون دیده‌ام یا شنیده‌ام. اطراف این خیابان فرح‌انگیز دلپسند، باغ‌های وسیع زیبایی است که هر یک ….»

البته به افراد دیگری نظیر اسکندر بیگ منشی در (تاریخ عالم‌آرای عباسی) و … نیز می‌توانید، اشاراتی داشته باشید که در وصف زیبایی چهارباغ اصفهان نوشته‌اند.

 

جاذبه‌های گردشگری در اطراف چهارباغ اصفهان

در اطراف خیابان اصلی و تاریخی چهار باغ اصفهان، چشمان شما به بناهای زیبا و جالب‌توجهی  برمی‌خورد. آنگاه این جاذبه‌ها نیز، بر رونق گردشگری شما می‌افزاید و حال خوشی در بازدید از اصفهان خواهید یافت. به بررسی اجمالی برخی از آنها خواهیم پرداخت.

عمارت زیبای هشت‌بهشت

در غرب ناحیه چهارباغ عباسی، با یک جاذبه‌ تاریخی که جلال و جبروت دوران صفوی را به نمایش می‌گذارد، به نام کاخ هشت‌بهشت اصفهان مواجه می‌گردید. حتی باغی با مساحتی بسیار، این عمارت تاریخی را در آغوش خود جای داده بود. راستی بهتر است بدانید این باغ زمانی به باغ بلبل، نامیده می‌شد که امروزه دیگر از آن خبری نیست. اما همچنان عمارت تماشایی هشت‌بهشت در میان پارک ساخته شده‌ای که آن را به محاصره گرفته است، ارزشمند می‌باشد. البته نام هشت‌بهشت اشاره‌ای به ورودی‌های هشت‌گانه بهشت دارد. تزئینات بسیار زیبای دوران صفوی، آنچنان بود که این کاخ دو طبقه را مخصوص اقامت سوگلی‌های حرمسرای پادشاه نموده بود.

خانه تاریخی اخوان حقیقی در چهارباغ اصفهان

در چهارباغ پایین در کوچه پردیس جاذبه‌ای به نام خانه اخوان حقیقی که ساخت آن به دوران زندیه می‌‌رسد، می‌بینید. حتی در بسیاری از تزئینات نفیس و مجلل این جاذبه، آن را در شباهت بسیاری با ارگ شیراز مشاهده می‌کنید.

مسجد چهار ایوانی حکیم اصفهان

اگر در هنگام تماشای خیابان چهارباغ اصفهان خواهان بازدید از مکانی با زیباترین هنر معماری بودید، به مسجد حکیم بروید. این مکان آرامش‌بخش را در چهارباغ پایین، در انتهای بازار رنگرزان می‌یابید که با ابهت مذهبی خود در استقبال شما می‌باشد. حتی می توانید در خلوتی مسرت‌بخش، با خدای خود به راز و نیاز و عبادت بپردازید. آنگاه از تماشای زیبایی‌های شاهکار هنر اصیل معماری، در این مسجد محبوب اصفهانی که ساخت آن به اواخر دوران صفوی می‌رسد،  سرمست و غرق لذت بشوید.

مدرسه چهارباغ اصفهان و هنر معماری آن

تعجب نکنید، بعد از خیابان چهارباغ اصفهان که خود جاذبه‌ای تماشایی است، در ضلع شرقی آن  مدرسه سلطانی قرار دارد. اعجابی شگرف از هنر بی‌بدیل معماری که می‌توانید آن را، یکی از آخرین بناهای باشکوه  دوران صفوی در اصفهان بدانید. همچنین مدرسه با بکارگیری هنر خارق‌العاده کاشی‌کاری، در اقسام مختلف معرق، چینی و … نمایشگاهی از این هنر معتبر است. از آنجا که مدرسه آموزش طلاب دینی، در خیابان چهارباغ اصفهان واقع است، آن را به همین نام نیز می‌خوانند. باید بدانید فر معنای شکوه، جلال و شادی نیز نشاط و شادابی را در ذهن روشن می‌سازد. بنابراین نهر فرشادی که از این مدرسه می‌گذرد و چنار بلند‌قامت مدرسه طلاب در فاصله‌ای بسیار نزدیک از عمارت هشت‌بهشت قرار داشته و همواره طراوت و خوشی می‌بخشد.

چهلستون اصفهان در نمای تاریخی و فرهنگی

درست در شرق خیابان چهارباغ اصفهان، کاخ چهلستون با جاذبه جادویی خود شما را به مطالعه تاریخ در چندصد سال پیش دعوت می‌کند. در مقدمه ورود به باغ، استخر در هارمونی زیبایی با درختان بلندقامتی که به فضای باغ طراوت می‌بخشند، دیدنی است. البته طراحی این باغ و عمارت چهلستون، در زمان شاه عباس اول صورت پذیرفت. همچنین بدانید که قسمتهای باشکوه دیگری نیز، در زمان شاه عباس دوم به کاخ اضافه گردید. نظیر تالارآینه، با آینه‌کاری‌های بسیار جذاب و زیبا و یا جاذبه تالار مرکزی با نقاشی‌های تاریخی مربوط به دوران صفوی که شما را مات و مبهوت تماشا می‌سازد.

مراکز خرید در چهارباغ اصفهان

اما صبر کنید و از خیابان چهارباغ اصفهان، دور نشوید. در بلوار چهار باغ بالا  جهت تهیه انواع پوشاک و اکسسوری‌های شیک و لوکس، به مجتمع تجاری اوسان اصفهان بروید. همچنین در جنب این مجتمع بزرگ، به مجتمع تجاری پارک رفته و گذشته از خرید، در کافه‌های آن خوش بگذرانید. اما در نزدیکی‌های زاینده‌رود و در فاصله‌ای ‌نه چندان دور از دو مجتمع فوق، مجتمع کوثر را ببینید. آنگاه پس از قدم‌زدنی رویایی در خیابان چهارباغ اصفهان، به خریدی جانانه و دلچسب پرداخته و لحظات خوشی را سپری نمایید.

 

تست غذاهای خوشمزه و خاص اصفهان

بعد از کسب تجربه قدم‌زدنی روح‌انگیز در چهارباغ اصفهان و البته استراحتی دلچسب، آنگاه با استنشاق هوای پاک زمانی فرا می‌رسد که احساس گرسنگی خواهید نمود. باید بدانید میزبانان مهربان اصفهانی، برای تست‌کردن شما از غذاهای خوشمزه و خوش‌رایحه در انتظار می‌باشند. آنگاه از خوردن  غذای دلچسب بریانی معروف با گوشت گردن و جگر سفید گوسفند و غذای سنتی حلیم بادمجان سرشوق بیایید. همچنین غذاهایی نظیر کوفته شوید باقالی،  غذایی مقوی و لذیذ کله‌جوش، لذت جانانه کله‌ریزه نخودچی و … را نوش‌جان نمایید و لذتی درخور  از این مزه‌های ناب ببرید.

دسترسی به چهار باغ اصفهان

در صورتی که مقصد شما خیابان چهارباغ اصفهان می‌باشد، بهتر است از مترو و اتوبوس استفاده کنید. آنگاه باید در ایستگاه امام حسین (ع) یا ایستگاه انقلاب، پیاده شوید. حالا امکان رفتن به خیابان پرجاذبه چهارباغ اصفهان، براحتی قابل دسترس می‌‌باشد. همچنین اگر می‌خواهید با وسیله شخصی به دیداری تماشایی از چهارباغ اصفهان بروید، باید مسیر شما تا زاینده‌رود ادامه یابد. آنگاه خیابان شهید مطهری را، در ناحیه شمالی زاینده رود مشاهده  خواهید نمود. سپس در مسیر شرقی خیابان به راه خود ادامه دهید تا آنجا که میدان انقلاب، با دیدگان شما تلاقی نماید. حالا باید به دور زدن این میدان بپردازید و در جهت چپ خیابان پاسداران را، مشاهده نمایید. با پیمودن مسافتی در خیابان پاسداران، به پارک هشت‌بهشت و پارکینگ آن واقع در شرق خیابان چهار باغ عباسی با هزینه‌ای مناسب خواهید رسید.

سخن پایانی

راستی آیا خبر دارید که رفت‌و‌آمد  اتومبیل، در خیابان چهارباغ اصفهان ممنوع می‌باشد؟

بنابراین با آسایش در این خیابان، به پیاده‌روی بپردازید و از سایه درختان چنار و نارون بهره ببرید. حتی برای تخلیه افزونتر انرژی، به ورزش هیجان‌انگیز دوچرخه‌سواری پرداخته و از برخورد هوای خنک با چهره خود احساس خوشی بنمایید. با قدم‌زدن در محیط آرام چهارباغ اصفهان، استرس و دغدغه‌های روزانه را از خود دور کنید. همچنین  با مردم خوش صحبت و مهربان اصفهان، در چهارباغ اصفهان به سخن‌گفتن مشغول شوید. آنگاه از هم‌صحبتی با این مردم که به لهجه شیرین اصفهانی گفتگو می‌کنند، لذت ببرید. حتی جهت شناخت فرهنگ و آداب و رسوم، این نقطه از سرزمین ایران تلاش کنید. راستی بهتر است از تماشای جاذبه‌های دلپذیر، پیرامون این خیابان جذاب تاریخی غافل نشوید. آنگاه آرامش بیابید و حتی از شبهای نورانی و شوق‌آفرین خیابان چهارباغ اصفهان لذتی وصف‌نشدنی را بخود ارمغان دهید.

چهارباغ اصفهان کجاست؟

آدرس دادن برای خیابانی طولانی در شهری بزرگ کاری بسیار سخت است. اگر بخواهیم آدرسی دقیق از این منطقه تاریخی بگوییم ناچار از سی و سه پل تا میدان شهدا را باید به عنوان آدرس بیان کنیم.

با این حال در بخش پایین لوکیشن دقیق خیابان چهارباغ عباسی نیز آورده شده است.

آب و هوای شهر اصفهان

برای سفر و بازدید از هر منطقه گردشگری در ایران، حتما باید قبل از حرکت آب و هوای مقصد را بررسی کنبد. این امر به شما کمک می‌کند تا در زمانی بهتر برای لذتی بیشتر به مقصد خویش رهسپار شوید. در قسمت زیر آب و هوای شهر اصفهان آورده شده تا شما را در انتخاب زمان مناسب سفر همراهی و کمک کند.

شهر اصفهان آب و هوای

لوکیشن دقیق چهار باغ اصفهان

برای یافتن این منطقه زیبا در قسمت بالا به آدرس حدودی این مکان تاریخی اشاره شده است. به منظور دسترسی بهتر در قسمت زیر لوکیشن دقیق منطقه چهارباغ آورده شده است. شما می‌توانید با کمک گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این منطقه را مسیریابی کنید.

عکس‌های این پست را جنابان آقایان حمیدرضا فلاح کهن و میرسعید هادیان و خانم بهناز طالبی عزیز عکاسی نموده‌اند.