برج قلعه بندر خمیر

برج قلعه خمیر یکی از جاهای دیدنی و تاریخی در استان هرمزگان در قسمت جنوبی کشورمان می‌باشد. شهرستان بندرخمیر در غرب بندرعباس و حاشیه سواحل خلیج فارس قرار گرفته است. «قلعه خمیر»، «قلعه شیخ عمان» و «قلعه بندرخمیر» نام‌هایی است که به این برج تاریخی نسبت داده می‌شود. قدمت برج خمیر به حدود یک قرن می‌رسد و یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان هرمزگان می‌باشد. با ما همراه باشید تا در این مقاله به معرفی، تاریخچه، معماری و نحوه دسترسی برج قلعه خمیر بپردازیم.

معرفی قلعه خمیر

قلعه شیخ عمان یا همان قلعه خمیر در بندرخمیر قرار دارد. قلعه خمیر در طی سال‌های اخیر دچار تخریب شده است. و تنها قسمت‌هایی از دو سر در شمالی و جنوبی و همچنین برج شرقی نیمه ویران شده، چیزی از آن باقی نمانده است.

دکتر اقتداری پژوهشگر خلیج فارس درباره برج قلعه خمیر این چنین اظهار می‌دارند: مرمت این برج تاریخی سه مرتبه صورت گرفته، یکی در زمان نادرشاه، دیگری در دوران کریم خان زند و سومین بار در دوران ولاه مسقط این کار انجام شده است.

بندرخمیر در استان هرمزگان به خاطر بندری بودن و همچنین قرار گرفتن در نزدیکی دریای عمان و تالاب بین المللی خورخوران، مقصد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی محسوب می‌گردد. قلعه تاریخی خمیر در سال 1384 با شماره ثبت 13831 به ثبت ملی رسیده و سالانه گردشگران زیادی از آن دیدن می‌کنند.

تاریخچه قلعه خمیر

نام بندرخمیر در گذشته «بندر جمیر» بوده است که به معنی محل اجتماع مرده است. در سال‌های دور مردم برای انجام مراسم مذهبی یا صید مروارید به این شهرستان می‌رفتند. با گذشت زمان، نام آن به بندرخمیر تغییر پیدا کرد.

در گذشته، برج قلعه خمیر دارای کاربرد نظامی بوده و برای مقاومت در برابر مهاجمین از آن استفاده می‌کردند. برای ساخت این برج شکوهمند از مصالحی چون سنگ و گچ استفاده شده است. با وجود تخریب زیادی که بر روی برج انجام شده، اما هنوز شکوه قلعه‌های اروپایی در آن نمایان می‌باشد.

معماری قلعه خمیر

سبکی که معمار برای ساخت برج قلعه خمیر به کار گرفته، سبک اروپایی می‌باشد. برج خمیر چهارگوشه است و در هر گوشه آن، برجی مدور و بلند طراحی شده است. جالب است بدانید که بین هر دو برج نیز یک برج کوتاه وجود دارد.

پلان برج خمیر به شکل مربعی بوده و طول هر ضلع آن را می‌توان 100 متر تخمین زد. قلعه دارای دو سر در بوده اما متاسفانه امروزه تنها ویرانه‌ای از آن باقی مانده است. مصالحی که برای ساخت قلعه به کار رفته متشکل از خشت، سنگ، ملات گچ و گِل می‎‌باشد.

در قسمت جنوب غربی قلعه خمیر یک عمارت دو طبقه ساخته شده است. نکته دیگری که در مورد این قلعه وجود دارد، این است که در وسط قلعه و در زیرزمین، آب انباری طراحی شده که بقایای آن نیز هنوز پابرجاست.

قسمت‌های تشکیل دهنده برخ خمیر

همانطور که در بخش‌های قبلی به آن اشاره کردیم، برج قلعه خمیر از چندین بخش تشکیل شده است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم:

• ساختمان دو طبقه: در قسمت جنوبی قلعه بوده و محل اقامت نیروها و محافظان قلعه محسوب می‌شد. ظرفیتی که برای کل نیروها می‌توان در نظر داشت به حدود 20 تن می‌رسد.
• آب انبار: در وسط قلعه جای داشت و برای ذخیره سازی آب مورد استفاده قرار می‌گرفت.
• کاروانسرا: کاروانسرایی کوچک در دوران صفویه به قلعه اضافه گشت.
• خندق: دور تا دور برج کشیده شده است. هدف از حفر خندق، دفاع از قلعه در برابر شورش مردم محلی و یا حمله راهزنان می‌باشد.

نحوه دسترسی به برج قلعه خمیر

برای بازدید از برج قلعه خمیر ابتدا باید به استان هرمزگان و شهرستان بندرخمیر بروید. در بندرخمیر، به بلوار امام خمینی رفته و سپس مسیر بلوار ملا سلیمان خمیری را پیش بگیرید. بدین ترتیب می‌توانید در کوتاه‌ترین زمان به مقصد برسید. بازدید از قلعه رایگان بوده و نیازی به پرداخت هزینه نیست.

شهرستان بندرخمیر یکی از شهرهای در حال توسعه و مهاجرپذیر در کشورمان می‌باشد. موقعیت جغرافیایی، وضعیت اقتصادی و صنعتی رو به رشد و وجود کارخانه‌های بزرگ (مانند کارخانه سیمان هرمزگان، پایانه بار، کارخانه گچ خمیر و…) سبب شده مهاجران بیشتری به این شهرستان وارد شوند.

علاوه بر موارد ذکر شده، وجود آثار تاریخی و تفریحی مانند تالاب بین المللی خورخوران، جنگل‌های حرا، جزیره مردو، جزیره وارمی، چشمه آبگرم لشتغان، دوار سدار، چشمه چاه احمد، خانه قاضی رویدر، کوه گوری، بازار سنتی، مسجد جامع و آب انبار که در نزدیکی برج قلعه خمیر قرار گرفته‌اند نیز باعث افزایش جذب گردشگران می‌گردد. مدت زمان لازم برای بازدید از برج قلعه خمیر 30 دقیقه تا یک ساعت می‌باشد که با برنامه ریزی می‌توانید از جاذبه‌های تاریخی که در نزدیکی برج خمیر وجود دارند نیز بازدید نمایید.

شغل ساکنین بندرخمیر پیله وری، ملوانی، دامداری و صیادی است. اگر می‌خواهید غذای سنتی این منطقه را امتحان کنید، قلیه ماهی، هواری ماهی، ماهی با صدف و کتلت میگو از جمله غذاهای محلی است که می‌توانید آن را امتحان نمایید.

جاهای دیدنی بندر خمیر

از دیدنی های بندر خمیر می‌توان از پل لاتیدان و آب انبار تقی خانی نام برد.

آب و هواي بندر خمير

شهرستان بندرخمیر در فصل تابستان دارای آب و هوای گرم و مرطوب و در فصل زمستان معتدل می‌باشد. به همین دلیل بهترین زمان برای بازدید از جاذبه‌های این منطقه فصل زمستان و اوایل فصل بهار است. ‌در اين بخش به آب و هوا و شرايط جوي بندر خمير اشاره شده است. با مراجعه به اين بخش مي‌توانيد از شرايط آب و هوايي اين بندر در هر روز آگاهي يابيد.

بندر خمیر آب و هوای

لوكيشن دقيق برج قلعه خمير

در بخش‌هاي بالا به ويژگي‌هاي بندر خمير و برج قلعه خمير اشاره شد. در اين بخ براي دستيابي بهتر و ساده‌تر، لوكيشن دقيق برج و قلعه خمير آورده شده است. با مراجعه به اين بخش و با كمك نرم افزار گوگل مپ تا رسيدن به اين قلعه تاريخي را مسيريابي كنيد.

اگر با نرم افزار گوگل مپ آشنايي نداريد، با لمس یا كليك بر روي اين قسمت مي‌توانيد با روش استفاده از آن آشنايي يابيد.