بازار ملک

تیمچه ملک التجار(سرای ملک التجار) در نزدیکی میدان نقش جهان اصفهان قرار دارد. در ادامه توضیحات مقرنس، به همراه عکس، آدرس، پلان و توضیحات کامل راجع به این سرا آورده شده است.

سرای ملک یا همان تیمچه ملک التجار یکی از بخش های مهم بازار قیصریه اصفهان است. قدمت این سرا به دوره قاجار باز می‌گردد. بانی خیر و مشهور این تیمچه پس از ناکام ماندن از جلوگیری از تخریب بناهای تاریخی و ازرشمند دوران صفوی به دست مسعودمیرزا والی و حاکم شهر اصفهان، تصمیم به ساخت این سرای تاریخی کرد.

تيمچه ملك التجار

سراي ملك يا همان تيمچه ملك التجار، سراي قديمي و تاريخي در بازار قيصريه شهر اصفهان است. قدمت اين تيمچه به زمان قاجار باز مي‌گردد. تاريخ اين تيمچه بر روي كتيبه‌اي از اشعار فارسي كه در همين سرا نصب شده 1322 هجري قمري ثبت شده است. در بازار قيصريه اين تيمچه نگيني بر تمام سراهاي اين بازار قديمي ست. این نگین در قلب استان اصفهان قرار دارد.

در بازار قيصريه اصفهان و دروازه اشرف، تيمچه ملك قرار دارد. اين سرا از معدود بناهايي ست كه از دوران قاجار در محوطه نقش جهان اصفهان سرپا و بي گزند باقي مانده است. باني و سازنده اين سرا حاج ابراهيم ملك التجار، يكي از بزرگان و مردان مشهور قرن 14 هجري قمري است. ايشان يكي از بزرگترين خيران وقت اصفهان بود. حاج ابراهيم براي زنده نگهداشتن آثار باستاني اصفهان در آن دوران ويرانگر ظل‌السلطان تلاش‌هاي بسيار نمود. علي رغم بي فايده بودن تلاششان، تصميم به ساخت سرايي در بازار قديمي قيصريه اصفهان كردند. كاروانسرا، تيمچه و انگورستان يادگارهايي هستند كه اين مرد بزرگ از خود بجاي گذاشت. براستي كه زيبايي ميدان نقش جهان و زنده ماندن تاريخ اصفهان مديون تلاش‌هاي ايشان است. اگر ابراهيم ملك التجار نبود، عالي‌قاپو و چهلستون به طور كامل بدست حاكم وقت (‌ظل السلطان) به طور كامل نابود شده بود.

تيمچه ملك

به بازار قيصريه اصفهان كه وارد شويد،‌ سراها و تيمچه‌هاي بسياري خواهيد ديد. همين امر به وسعت و توان اقتصادي اين بازار مي‌افزايد. در تيمچه‌ها و سراها پر از حجره‌هاي تجاري ست كه به داد و ستد مشغول اند. هر سرا بنا به قدرت مالي كسبه خود داراي تزئينات است. در ميان اين سراها، تيمچه ملك به دليل غناي تزئينات و نوع معماري ويژه‌اي كه دارد از شهرت خاصي برخوردار است.

سراي ملك يا تيمچه ملك التجار كجاست

در ميدان نقش جهان اصفهان، بازار قيصريه و دروازه اشرف، سراي زيباي ملك قرار دارد. اين سرا با كاشي‌كاري‌هايي كه دارد زيبايي چشم گيري از آن خود كرده است.

پلان تيمچه ملك اصفهان

كاروانسراي ملك از سه بخش تيمچه، سرا و بهاربند ملك تشكيل شده است. كل تيمچه زيباي ملك از سه بخش تشكيل شده است. اين بخش‌ها در عين مجزا بودن به يكديگر مربوط مي‌شوند. اين نوع معماري يكي از شاهكارهاي طراحي تيمچه‌ها و سراهاست كه در تيمچه ملك اجرا شده است. تزئينات و نوع معماري انتخاب شده، تمام عناصر زيبايي هنر معماري ايراني را بكار گرفته تابتواند با خلق فضايي سه بعدي و عرفاني، موجبات آرامش تجار را نيز فراهم كند.

سه بخش اصلي تيمچه ملك

معماري ايراني به كمك هوش معمار وقت توانسته است هر سه بخش تيمچه ملك التجار را به شيوه اي خيره كننده بنا نهد.

مقرنس کاری تیمچه ملک

یکی از پرکاربرد‌ترین تزئینات بناهای قدیمی ایرانی، مقرنس کاری ست. این سرا نیز از این قاعده مستثنی نیست. در این تیمچه که به نام سازنده‌اش شهرت دارد(نیمچه ملگ التجار)، مقرنس‌های کاشی یکی از بارز ترین تزئینات است. نظم و تقارن در اشکال هندسی جلوه بصری بسیار زیبایی به این طاق گنبدی شکل بخشیده است. با وجود این مقرنس ها، تابش نور خورشید به درون تیمچه منظره ای زیبا خلق کرده است. سایه روشن های هندسی گونه از مزایای مقرنس های کاسه ایست. از سرستون هارو انتهای دیوار های چهارطاق سرا مقرنس کاری ها آغاز میشود. به شکل هنرمندانه ای ژرفانمایی(پرسپکتیو) در آن رعایت شده است. همین امر به عمق و بعد طاق دامن زده است. این امر سبب مرتفع تر نشان دادن طاقی سرا شده است.

تيمچه اصلي

ايت بخش را تيمچه اصلي گويند كه سرپوشيده بوده و قابليت اصلي آن اين است كه بين بازار بزرگ و تيمچه اول هماهنگي ايجاد مي‌كند. اين قسمت با سقفي گنبدي شكل به شيوه‌اي گويا نمايانگر زيبايي و عظمت معماري ايراني اسلامي در اين تيمچه است. در اين بخش حياطي زيبا ست. در اين بخش آبنمايي زيبا با حوض هشت ضلعي پر از آب خودنمايي مي‌كند. هدف از ايجاد اين آبنما و حوض، استفاده از عنصر آب به جهت ايجاد سرزندگي و طراوت در اين سرا ست. نور و روشنايي اين بخش از پنجره‌ها و حفره‌هايي كه هنرمندانه در سقف ايجاد شده است، تامين مي‌شود.

تيمچه دوم

اين بخش از سراي ملك التجار باشكوه و مجلل است و تفاوت آن با تيمچه اصلي در اين است كه مسقف نبوده و بهاربند را به تيمچه اصلي مرتبط مي‌سازد. اين بخش با شكل مستطيلي مملو از ستون‌هاي زيبايي ست كه با ترتيب و ريتمي خاص علاوه بر زيبايي، راهنماي مردم به سمت پلكان ورودي طبقه دوم است.

بهاربند

حلقه و بخش انتهايي تيمچه ملك التجار را بهاربند گويند. كاركرد و وظيفه اين بخش علاوه بر محيطي باز، پاركينگ تجار و مشتريان اين تيمچه است.

پیشبینی وضع و آب وهوای اصفهان

قاعدتا برای بازدید از هر جاذبه طبیعی یا تاریخی، می‌بایست وضع آب و هوایی شهر یا منطقه آن را بررسی نمود. تا هم بتوان برنامه‌ریزی مناسبی کرد. هم این که با لباس مناسب بازدید و سفر را آغاز نمود. بدین منظور می‌توانید دمای فعلی و پیش‌بینی وضع آب و هوایی شهر اصهان را در پنج روز آینده مشاهده نمایید.

شهر اصفهان وضع آب و هوایی

تیمچه ملک التجار اصفهان در نقشه

به وسیله نقشه زیر و با کمک اپلیکشین گوگل مپ به راحتی به بازار ملک اصفهان برسید.

عکس‌‌های  این پست را مهدی نجفی انارکی و میرسعید هادیان عزیز عکاسی نموده‌اند.