حیوانات بومی ایران زيباترين و عجيب‌ترين حیوانات بوم‌زاد جهان هستند. در اين محتوا تلاش شده است تا به تعريف حیوان های بومی ایران، پستانداران بومي ایران، خزندگان بومی ایران، پرندگان اندمیک ایران، دوزیستان بوم‌زاد ایران، ماهيان بومي و اندمیک ایران و حشرات بومی ایران و حفاظت از حیوانات بومی ایران پرداخته شود. در مطلب حیوانات ایران بطور کامل لیست حیوان های ایران را آورده ایم.
کشور ایران با توجه قرار گرفتن در سه منطقه آب و هوایی کره زمین داراي تنوع اقلیمی زيادي است، علاوه بر وسعت جغرافیایی پهناور و اختلاف ارتفاع زیاد در آن باعث شده تا شاهد حضور گونه‌های بومی یا اندمیک جانوری و گیاهی زیادی در حيات وحش ایران باشد. به طوري كه حيوانات بومي ایران در همه‌ي گونههاي جانوری اعم از پستانداران، پرندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهیان و حتي حشرات گزارش و ثبت شده است.
منظور از حيوانات بومي چيست؟
منظور از حیوانات بومي یک گونه بومی يا اندمیک در یک منطقه خاص جغرافیایی یا اکوسیستم خاص است كه در هیچ جای دیگری از جهان مشاهده نمي‌شوند. حضور یک گونه بومی در يك منطقه خاص تنها نتیجه‌ي تکامل طبیعی محلی است. ( اغلب بدون دخالت انسان در نظر گرفته مي‌شود).
انواع حیوان های بومی ایران
مناطق جغرافیایی که تعداد زيادي گونه‌های بومی و يا اندمیک دارند، نقاط داغ تنوع زیستی ناميده شده است. در جهان سي و شش نقطه داغ تنوع زیستی ثبت شده است. دو نقطه از نقاط داغ تنوع زیستی جهان در بخش‌هایی از ایران قرار دارد. اين دو نقطه به نام‌های نقطه داغ قفقاز و ایرانو- آناتولی است.
نقطه داغ قفقاز شامل جنگل‌های ارسباران و شمال ایران است. نقطه داغ ایرانو-آناتولی غرب و شمال غرب ایران، رشته کوه‌های البرز، زاگرس و کوه‌های شمال شرق ایران است.
حیوانات بومی ایران، پستانداران
در ایران در حدود صد و نود و چهار گونه پستاندار شناسایی شده است. در بين حيوانات بومي ايران، پستانداران بزرگ جثه بيشتر از ساير حيوانات بومي مورد توجه و شناخته شده هستند. از بين پستانداران بومي ایران مي‌توان به یوزپلنگ، گوزن زرد و گورخر ایرانی، قوچ و میش لارستان اشاره كرد كه شناخته‌تر هستند.
یوزپلنگ ایرانی
یوزپلنگ ایرانی در مناطق بیابانی و نیمه بیابانی مرکز ایران در تپه ماهوری و کوهپایه‌ای مناطق کویری زيستگاه دارد. اگر چه اين يوز در سایر نقاط آسیا نيز پراكنش داشت اما منقرض شده است. در حال حاضر فقط در ایران با جمعیتی کمتر از صد عدد وجود دارد.
گوزن زرد ایرانی
از حیوانات زيباي بومی ایران گوزن زرد ایرانی است. گوزن زرد ایرانی نيز مثل یوزپلنگ ایرانی در ایران زیستگاه دارد اما اسرائيل توانسته اين گوزن زيبا را با گوزن‌هاي زرد برده شده در اوايل انقلاب احيا كند. در حال حاضر عمده جمعیت گوزن زرد ایرانی در جزیره اشک دریاچه ارومیه زندگي مي‌كنند كه با خشك شدن دریاچه ارومیه رو به تهديد انقراض هستند.
گورخر ایرانی
در حال حاضر از گورخرهای ایرانی جمعیت اندکی باقي مانده است. پارک ملی توران در استان سمنان و منطقه حفاظت شده‌ي بهرام گور در استان فارس از مناطق زیستگاه گورخر ایرانی است.
قوچ و میش لارستان
پراکندگی جمعیت قوچ و میش لارستان محدود به جنوب استان فارس و غرب استان هرمزگان است. مناطق حفاظت شده هرمد و گنو از شناخته‌شده‌ترین زیستگاه این قوچ و میش است.
ساير پستانداران بومي ایران، همستر دم دراز زاگرس، ول ایرانی، ول قزوینی، دوپای طوسی، دوپای تالر، موش پوزه‌دار ایرانی، همستر دم دراز فشمی، حشر‌ه‌خور شوش، خفاش بینی برگه‌ای ایرانی، زیبا موش البرزی، جرد ایرانی هستند.
حیوانات بومی ایران، پرندگان
در ایران تا در حال حاضر پانصد و بيست و يك گونه پرنده شناسایی و گزارش شده‌اند. این تعداد پرندگان ایران معادل کل گونه‌های پرندگان موجود در قاره‌ي اروپا است. در بين پرندگان ایران تنها يك پرنده به نام زاغ بور در ایران زندگي مي‌كند و حیوانات بومی ایران است. زيستگاه این پرنده، مناطق بیابانی و نیمه‌بیابانی شرق ایران است.
حیوان های بومی ایران، خزندگان
تاکنون دويست و بيست و پنج گونه خزنده در ایران شناسایی و ثبت شده‌اند. در بين آنها، خزندگان شاخص و بومي ایران گونههاي منحصر به ایران مانند افعی لطیفی، افعی شاخدار دم‌عنکبوتی، انگشت‌برگی ایرانی، سقنقور ماری آبی یا اسکینک ماری ایرانی، اسکینک ماری مرنجاب، سوسمار کویر ایران، جکوی عنکبوتی کرمانی، جکوی انگشت برگی اندرسون، جکوی انگشت‌برگی کردستانی، گکوی ایرانی، لاسرتای زاگرسی، مار موش‌خوار ایرانی یا گوند مار ایرانی و کرمک‌مار ایرانی است.
حیوانات بومی ایران، دوزیستان
تاکنون بيست گونه دوزیست در ایران گزارش و ثبت شده است. كه در بين آنها خوش رنگ‌ترين حیوان بومی ایران، سمندر لرستان مشاهده مي‌شود. ساير دوزیستان بومی ایران سمندر جویباری ایران، سمندر گرگانی یا سمندر غارزی گرگانی و وزغ لرستانی است.
حیوان های بومی ایران، ماهیان
ماهیان آب‌های داخلی ایران شامل صد و هشتاد گونه است. در بين آنها، ماهیان بومی ایران مثل ماهی کورغار و ماهی پرچمی را مي‌توان اشاره كرد.
حیوانات بومی ایران، حشرات
از حشرات بومي و اندميك ايران مي توان به زنبور درودگر بنفشه، بید براهمای کریستف، عنکبوت درزباف گارفیلد، عنکبوت درزباف مگوایر، آخوندک کراسینگ رویس، برگ پیچ ایرانی، برگ پیچ دستی توتا، عنکبوت درزباف آخانی، عنکبوت درزباف خلیج فارس، پروانه لرستاني، مسوپریونوس ایرانی، عنکبوت گرگی آراگوگ و عنکبوت میرشکار رامبد جوان اشاره كرد.
حفاظت از حیوانات بومي ایران
برخي از حیوانات بومي ایران از جمله افعی شاخدار دم‌عنکبوتی و عنکبوت‌ها در سال‌هاي اخير شناسايي و كشف شده است. احتمال مي‌رود گونههاي بوم‌زاد ديگري در ایران كشف شود.
بسياري از حیوانات بومي ایران مثل سمندر لرستان و ماهی کورغار، پس از شناخته شدن زيستگاه آنها در معرض تهديد به انقراض قرار مي‌گيرند. به طوري كه سمندر لرستان سر از سفره نوروز در ميآيد. ماهی کورغار سر از آکواریوم در ميآيد. اين حیوانات بومي ایران، در غير زيستگاه‌شان دوام زيادي نمي‌آورند و مي‌ميرند.
كل حیوانات بزرگ جثه‌ي بومي ایران در معرض تهديد به انقراض قرار دارند. در سال‌هاي اخير تلاش‌هايي براي افزايش جمعيت یوزپلنگ، گوزن زرد و گورخر ایرانی صورت گرفته است. در مورد گورخر ایرانی احداث سايت تكثير گورخر ایرانی پنج انگشت ابركوه نمونه‌ي از اين تلاش‌ها است.
امتیاز شما به این صفحه:
حیوانات بومی ایران
حیوانات بومی ایران زيباترين و عجيب‌ترين حیوانات بوم‌زاد جهان هستند. در مطلب بالا به معرفی حیوان های بومی ایران، عکس و انواع حیوانات بومی ایران پرداختیم.