خانه استاد فروزانفر بشرویه محل تولد یکی از بزرگترین اساتید ادبیات ایران زمین است. لذا خانه استاد فروزانفر در بشرویه نه تنها به عنوان یک اثر تاریخی بلکه به عنوان یادگاری از یک استاد بیبدیل، ارزشمند است. امروزه این خانه تاریخی به یکی از دیدنیهای بشرویه در استان خراسان جنوبی تبدیل شده است. خانه های تاریخی ایران معیار ارزشمندی برای نمایش هنر معماری دوران خود هستند. به همین خاطر بسیاری از این خانههای تاریخی از جمله خانه فروزانفر در شهر بشرویه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاند. در ادامه بیشتر به این خانه و استاد فروزانفر میپردازیم.
استاد بدیع الزمان فروزانفر کیست؟
استاد بدیع الزمان فروزانفر در حقیقت محمد حسین بشرویهای فرزند آقا شیخ علی بشرویهای است. او در سال 1276 هجری شمسی در یکی از خانوادههای کرد خراسان در بشرویه متولد شد. پدر استاد فروزانفر از بزرگان بشرویه بود که در علوم فقهی و طب سنتی تبحر داشت. او پس از تحصیلات اولیه برای شاگردی در محضر استادان بزرگ خراسان همچون “ادیب نیشابوری” راهی مشهد شد. سپس در حوالی سال 1300 هجری شمسی به تهران رفت و در مدرسه سپهسالار مشغول تحصیل شد.
پس از مدتی او در همان مدرسه مشغول به تدریس شد. در سال 1305 برای معلمی دارالفنون و دارالمعلمین عالی پذیرفته شد. او در سال 1313 به عنوان معاون دانشکده معقول و منقول (الهیات) انتخاب شد. او سال بعد موفق شد گواهی دکتری خود را دریافت کند و در دانشسرای عالی، دانشکده ادبیات و دانشکده الهیات به تدریس بپردازد.
استاد فروزانفر از سال 1323 تا 1346 ریاست دانشکده الهیات را بر عهده داشت. دوره دکتری ادبیات در دانشگاه تهران توسط او تأسیس شد و سالها در این دوره تدریس کرد. بزرگانی چون عبدالحسین زرین کوب، پرویز ناتل خانلری، ذبیح الله صفا، غلامحسین یوسفی، محمدرضا شفیعی کدکنی، سیمین دانشور از شاگردان استاد فروزانفر بودند. پس از بازنشستگی، مدتی عضویت مجلس سنا و ریاست کتابخانه سلطنتی را بر عهده داشت.
در نهایت استاد بدیع الزمان فروزانفر در 16 اردیبهشت 1349 بر اثر سکته قلبی چشم از جهان فرو بست. او در ابتدا تخلص”ضیاء” را برای خود انتخاب کرد و بعدها ترجمه آن یعنی “فروزانفر” را برگزید. “بدیع الزمان” نیز لقبی بود که والی خراسان به خاطر یکی از شعرهایش به او داد. دلیل عمده شهرت استاد فروزانفر تسلط بر ادبیات فارسی و عرب و شناخت مولوی بود.
تالیفات استاد فروزانفر
از جمله تألیفات ارزشمند او سخن و سخنوران، رساله تحقیق در احوال و زندگی مولانا جلال الدین محمد، مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی معنوی، احادیث مثنوی، تصحیح دیوان کبیر، رساله احوال عطار و مباحثی از تاریخ ادبیات ایران است.
خانه استاد فروزانفر در بشرویه
خانه فروزانفر بشرویه بیش از دویست سال قدمت دارد. این خانه یک نمونه عالی از معماری ایرانی در اقلیم گرم و خشک کویری است. خانهای ساده از خشت و گل که بر مبنای باورهای حفظ محرمیت احداث شده است. پلان خانه استاد فروزانفر بشرویه ساده و بر اساس اصول درونگرایی طراحی شده است. طاقنماها، نورگیرها، بادگیرها و سایر بخشها با تزئینات رسمی بندی و گچبری آراسته شده است.
معماری خانه های تاریخی
در اغلب خانههای تاریخی ایران نمادهای درونگرایی و حفظ محرومیت دیده میشود. از همان ابتدا درب ورودی خانه در تورفتگی فضای سردر قرار میگیرد. کوبه و حلقه روی در هم برای جداسازی آهنگ در زدن خانمها و آقایان بوده است. البته در برخی خانههای تاریخی بشرویه از دو نوع حلقه متفاوت برای این منظور استفاده شده است. پس از آن هشتی یا راهرو، ورودی را به حیاط خانه متصل میسازد. در خانههای قدیمی ایران هیچگاه پس از ورودی بلافاصله حیاط قرار ندارد. این امر به دلیل جداسازی اندرونی خانه است. البته در خانههای اعیانی راهرو به دو بخش تقسیم میشود. یکی به طرف مهمانخانه و دیگری به طرف اندرونی خانه راه دارد.
نکته دیگری که در اغلب خانههای قدیمی دیده میشود پایین بودن سطح خانه از سطح کوچه است. این ویژگی مزایای جالبی برای این خانهها ایجاد میکند. اول اینکه خاک حاصل از خاکبرداری به عنوان مصالح ساخت خانه مورد استفاده قرار میگیرد. فضای خانه در مقایسه با کوچه در زمستان گرمتر و در تابستان خنکتر است. حتی گفته میشود این ساختار در کاهش اثرات مخرب تکانهای افقی زلزله نیز مؤثر است.
آدرس خانه استاد فروزانفر در بشرویه
آدرس این خانه ساده کاه گلی در استان خراسان جنوبی، شهرستان بشرویه، خیابان صاحب الزمان است.
بخش های مختلف خانه های تاریخی بشرویه
حیاط یا مونسرا
حیاط مرکزی اغلب به شکل مربع یا مستطیل و گاه هشت ضلعی است. وسعت حیاط با وسعت خانه ارتباط مستقیم دارد.
صفه
دو ایوان با طاق بلند در سمت جنوب و شمال حیاط قرار دارد که صفه نامیده میشود. ایوانی که رو به شمال قرار دارد ایوان تابستانی و ایوانی که رو به جنوب قرار دارد ایوان زمستانی است. ایوان تابستانی که معمولاً به بادگیر و سرداب راه دارد کاملاً سایهدار است.
سرداب
سرداب زیرزمینی است که معمولاً زیر ایوان تابستانی قرار دارد و بادگیر هم به آن متصل میشود. فضای خنک سرداب برای استراحت و نگهداری مواد غذایی در تابستان کارایی دارد.
بادگیر
بادگیرها نماد شاخص خانههای تاریخی بشرویه و سایر شهرهای کویری هستند. بشرویه که به شهر بادگیرها شهرت دارد مملو از بادگیرهای زیبا و تماشایی است.
اتاق بادگیر
اتاق بادگیر اتاقی است که در پشت ایوان تابستانی قرار دارد و کانال بادگیر به آن متصل میشود. در بیشتر خانهها بادگیرها یک طرفه هستند و تنها یک اتاق را خنک میکنند. البته در خانههای اعیانی چندین بادگیر چند طرفه برای تهویه چندین اتاق وجود دارد.
نورگیر یا هواکش
نورگیرها دیگر نماد خانههای تاریخی بشرویه هستند. اغلب نورگیرها چهار طرفه هستند ولی نورگیرهای یک طرفه نیز دیده میشود. پلان بیشتر نورگیرها دایره شکل است.
جاهای دیدنی بشرویه
دیدنی های بشرویه کم نیستند. از جاهای دیدنی بشرویه میتوان از کویر بشرویه، خانه اسدی، خانه فیاض بخش، دیوار شهربند بشرویه، قلعه دختر بشرویه، آب انبار فاضل خان، آسیاب دهنه رقه، مسجد جامع رقه، شاه نشین غنی آباد، کاروانسرای اصفاک، مسجد میان ده، حسینیه حاج علی اشرف بشرویه، خانه کیانی زاده و خانه مستوفی نام برد.
آب و هوای شهر بشرویه
برای سفر در ایران و شهر بشرویه یکی از مهمترین نکاتی که باید قبل از سفر به این شهر باید بدانید، آب و هوا و شرایط جوی این شهر است. در این بخش به آب و هوای بشرویه اشاره شده است. با مراجعه به این بخش میتوانید از شرایط جوی این شهر در هر روز آگاهی یابید.
لوکیشن و نقشه شهر بشرویه
برای سهولت در دسترسی و بازدید از جاهای دیدنی بشرویه در بخش زیر نقشه شهر بشرویه قرار دارد. با کمک و استفاده از گوگل مپ براحتی از بازدید خود لذت ببرید.
اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمیدانید، با کلیک و لمس این قسمت میتوانید از روش استفاده از این نرم افزار آگاهی یابید.
امتیاز شما به این صفحه:
خانه استاد فروزانفر بشرویه
خانه استاد فروزانفر از خانه های تاریخی ایران از جاهای دیدنی بشرویه است. در مطلب بالا به معرفی، تاریخچه، دیدنی های بشرویه و آدرس خانه فروزانفر پرداختیم.