خانه مستوفی بشرویه یکی از زیباترین خانههای تاریخی ایران است، که در شهرستان بشرویه استان خراسان جنوبی واقع شده است. عمارت مستوفی بشرویه که متعلق به دوران قاجار است، از بناهای اعیانی آن دوره محسوب میشود، و مالک آن، شخصی بهنام مستوفی میباشد. معماری این خانه تاریخی، بسیار خاص است و در آن، بادگیرهای زیبا و ساباط و تزیینات گچی بینظیری به کار رفته است. در این مقاله قصد داریم به معرفی خانه و ساباط مستوفی بشرویه، آدرس و تاریخچه آن، معرفی شهر بشرویه، پیشبینی آب و هوای بشرویه، لوکیشن دقیق و عکس خانه مستوفی بشرویه و همچنین بررسی معماری خانهی مستوفی بشرویه بپردازیم، با ما همراه باشید.
بشرویه کجاست؟
بشرویه یکی از شهرهای تاریخی استان خراسان جنوبی است که آثار تاریخی آن، گردشگران زیادی را به این منطقه جذب میکند. این شهر تاریخی اما کوچک، به شهر خانههای تاریخی شهرت دارد. خانه مستوفی همچون عمارت خانه کیانی زاده و کویر بشرویه از دیدنیهای شهرستان بشرویه، در استان خراسان جنوبی هستند. این شهر تاریخی پر از خانههای خشت و گلی ست. بشرویه همچون نقطه سبزی در میان بیابان خودنمایی میکند. در این میان، خانه مستوفی شهرستان بشرویه از محبوبیت و شهرت بیشتری برخوردار است و به عنوان نمادی از تاریخ و هویت این شهرستان شناخته میشود.
در واقغ بشرویه از جمله شهرهای باستانی ایران است، که بافت تاریخی آن در مقایسه با دیگر شهرهای تاریخی ایران، آسیب کمتری دیده است و از لحاظ تاریخی از ارزش بسیار زیادی برخوردار است. بافت تاریخی این شهر زیبا و دوستداشتنی از 4 محله: سرپل، میانده، پایینمحله و مقری تشکیل میشود که قدمت آنها، 600 سال تخمین زده شده است. شکل اولیه میدان اصلی بشرویه، مستطیل بوده که به مرور زمان دچار تغییر و تحول شده و از شکل اصلی و اولیه خود خارج شده است.
درباره خانه مستوفی بشرویه و تاریخچه آن
این خانه تاریخی، واقع در خیابان ملّا عبدالله تونی شهرستان بشرویه و در کوچه مستوفی است که از مهمترین جاذبههای تاریخی این شهر و استان خراسان جنوبی به شمار میرود. قدمت و معماری منحصربهفرد و بینظیر این بنا، اهمیت آن را چندین برابر کرده است. در طول سالها، بسیاری از توریستهای داخلی و خارجی برای بازدید از قسمتهای مختلف خانه مستوفی بشرویه، به شهر بشرویه سفر میکنند.
این خانه تاریخی یکی از بزرگترین خانههای تاریخی در کل کشور است که ساخت آن به دوران قاجار بازمیگردد. بر اساس مستندات بدست آمده متعلق به شخصی بهنام مستوفی بوده که از بزرگان و ثروتمندان شهر بشرویه بوده است. بشرویه، شهری کویری است. بادگیرها یکی از عناصر جدا نشدنی و نمادی از شهرهای کویری هستند. این نماد زیبا نمودی از هوش ایرانیان است. در خانه زیبای مستوفی بشرویه نیز میتوان چندین بادگیر باشکوه را مشاهده کرد. جالب است بدانید، خانه تاریخی مستوفی بشرویه، به تنهایی، شکل و شمایل این شهر را خاص و زیبا ساخته است.
مالک خانه مستوفی بشرویه کیست؟
در گذشته هر نام خانوادگی هر کس بنا به شعل اجدادی او گذارده میشد. مستوفی در لغت به معنای مامور جمعآوری مالیات است. از آنجاییکه مالک این خانه تاریخی بشرویه، مشغول به این شغل مذکور بوده، نام این بنا را خانه مستوفی نهادهاند. جالب است بدانید، خانههای مستوفی در شهرهای شیراز و شوشتر نیز نام خود را از پست و شغل صاحبانشان به ارث بردهاند. خانه مستوفی بشرویه، در سال 1384 وارد فهرست آثار ملی ایران شد.
معماری خانه مستوفی بشرویه
همانطور که گفته شد، این خانه در دوران قاجار ساخته شده است. به همین سبب معماری آن به سبک معماری دوره قاجار میباشد. این خانه تاریخی در بافت تاریخی شهر بشرویه قرار گرفته است. این بنای تاریخی از خانههای اشرافی آن دوره بوده که از آجر و خشت خام به همراه ملات گل گچ و اندودهای آهکی و گچی در مراحل سفتکاری و نازککاری آن استفاده شده است.
نقشه کلی این خانه زیبا به شکل مستطیل است و در ورودی در قسمت جنوبی خانه قرار دارد. برای رسیدن به حیاط مرکزی و اندرونی خانه، باید از یک دالان کوتاه و پر پیچوخم و یک هشتی عبور کنید. معماری هشتیهای دوره قاجار بهگونهای بوده که داخل خانه از فضای هشتی دیده نشود. در مورد عمارت مستوفی بشرویه نیز این قضیه صادق است. از هشتی به داخل خانه هیچگونه دیدی وجود ندارد و حریم اندرونی خانه به طور کامل حفظ شده است.
صحن حیاط خانه مستوفی به شکل مستطیل و با آجر، فرش شده است. طراحی دربهای خانه نیز بهصورت مشبک، از جنس چوب به همراه شیشههای رنگی است. فضای اتاقهای سهدری خانه نیز با تزئینات رسمیبند، مزین شدهاند. ایوان خانه مستوفی در بخش شرقی آن قرار دارد. از آنجا بادگیرها را در بالای آن میتوانید مشاهده کنید. بادگیرهای جانبی این خانه به منظور خنک کردن زیرزمین که در گذشته از آن به عنوان سردخانه استفاده میشده، ساخته شدهاند. اتاقها در بخش شمالی و جنوبی خانه قرار دارند. در بخش شرقی نیز یک حوضخانه هشت ضلعی با یک حوض دایرهای کوچک با کاربندیهای زیبا وجود دارد.
فضای بیرونی خانه مستوفی بشرویه
وقتی از خانه مستوفی بشرویه خارج میشوید، در قسمت شمالشرقی این خانه که مشرف به یک کوچه باریک است. در اینجا ساباطی به طول 18 متر، با 20 طاقنمای بینظر را مشاهده خواهید کرد که به ساباط مستوفی معروف است. این نامگذاری به دلیل مجاورت این ساباط با خانه مستوفی بشرویه است. جالب است بدانید، در آن دوره، برای ساخت خانه مستوفی، ظاهراً گودبرداری انجام شده است. به دلیل پایینتر بودن این خانه از سطح کوچه و خانههای دیگر سبب شده که هوای داخل خانه در تابستان و زمستان، مطبوع باشد.
این امر نه تنها به هوای این خانه بلکه مقاومت خانه در مقابل زلزله بالا رود. با این روش، آب قنات نیز در آن زمان به راحتی به داخل خانه، هدایت میشده است. برای تهنشن شدن شن موجود در آب قنات جهت تمیز شدن آب مصرفی ساکنین خانه تدابیری اندیشیده شده بود. آنها برای این کار از تنبوشههای سفالی در دو طرف فرورفتگیهای موجود در هشتی خانه استفاده کردند.
ساباط چیست؟
در گذشته در شهرهای کویری ایران برای راحتی و رفاه حال مردم مسیرهایی سایهدار میساختند. این معابر به شکلی متوالی دهگذران را تا رسیدن به مقصد راهنمایی میکند.
فضای داخلی خانه مستوفی
حیاط خانه مستوفی بشرویه به فضاهای مختلفی تقسیم شدهاند که در فصول مختلف سال از آنها استفاده میشود. برای مثال: بخش شمالی حیاط خانه که ارتفاع کمی دارد، مختص زمستان است. زیرا در طول روز نور خورشید را به مقدار زیادی جذب میکند. در تابستان از بخش جنوبی استفاده میشود. این بخش به دلیل ارتفاع زیاد، نور کمی را در طول روز جذب میکند. بخش شرقی خانه، مختص فصل پاییز است. این درحالی ست که بخش غربی آن نیز به بهارِ زیبا اختصاص دارد. در نزدیکی بخش زمستانی خانه مستوفی بشرویه در ضلع شمالشرقی، آشپزخانه را خواهید دید. دلیل نزدیکی آشپزخانه به بخش زمستانی، راحتی رفتوآمد به این بخش در فصل زمستان است. درهای خانه مستوفی با شمسههایی که شیشههای رنگی جذابی دارند، تزئین شدهاند. چندین درب رو به حیاط نیز در اتاق پنج دری خانه وجود دارد.
چندین ایوان مجلل و زیبا که ستونهای بسیار باشکوه و بلند دارند، در این خانه قجری وجود دارد. با دیدن این معماری زیبا حیرتزده خواهید شد. اتاقها و راهروهایی نیز رو به حیاط ساخته شدهاند که سردر آنها با قاشقی که نوعی رسمیبند است، مزین شده است. در فضای داخلی خانه تاریخی مستوفی بشرویه میتوان ترکیبی از معماری دوره قاجار و معماری اروپایی را مشاهده کرد. آرکهایی که به سبک رومی طراحی شدهاند و گچبریهایی که در معماری اروپا دیده میشود از حمله عناصر غربی ست. این عناصر در کنار معماری و وسایل سنتی ایرانی، ترکیبی بینظیر و چشمنواز را ایجاد کرده است که چشم هر بینندهای را خیره میکند.
ساعت بازدید از خانه مستوفی بشرویه، قیمت بلیط و آدرس
این خانه تاریخی، در استان خراسان جنوبی، شهرستان بشرویه، در خیابان ملّا عبدالله تونی، کوچه مستوفی قرار دارد. ساعات بازدید از این خانه زیبا، بسته به زمان و فصل بازدید، متغیر است، ولی به طور کلی از 8 صبح تا 6 بعدازظهر، درب این خانه به روی بازدیدکنندگان باز است. قیمت بلیط ورودی برای بازدید از این خانه برای ایرانیان، 5 هزار تومان و برای توریستهای خارجی 20 هزار تومان میباشد. لازم به ذکر است، ورود به این بنای تاریخی در برخی تاریخهای خاص مانند اعیاد مذهبی، برای ایرانیان، رایگان است.
اگر به تاریخ ایران و بازدید از خانههای تاریخی علاقهمند هستید، توصیه میکنیم در اولین فرصت از این خانه قجری که از بزرگترین خانههای باستانی و اشرافی است، بازدید نمایید.
دیدنی های بشرویه
از جاهای دیدنی بشرویه میتوان به کویر بشرویه، خانه فیاض بخش، دیوار شهربند بشرویه، قلعه دختر بشرویه، آسیاب دهنه رقه، مسجد میانده، آب انبار فاضل خان، مسجد جامع رقه، شاه نشین غنی آباد، کاروانسرای اصفاک، حسینیه حاج علی اشرف بشرویه، خانه کیانی زاده و خانه اسدی نام برد.
آب و هوای شهر بشرویه
یکی از مهمترین اقرامانی که قبل از هر سفری مد نظر قرار داد، آب و هوای مقصد است. برای راحتی کار و برنامه سفر شما عزیزان در قسمت پایبن آب و هوای منطقه بشرویه آورده شده است.
لوکیشن دقیق خانه مستوفی بشرویه
در بخشهای بالا به آدرس دقیق این خانه تاریخی اشاره شده است. در قسمت پایین لوکیشن دقیق این خانه آورده شده است، شما میتوانید به کمک گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این خانه را مسیریابی کنید.
عکسهای این پست را جناب آقای داود رحیمی عزیز عکاسی نمودهاند.
امتیاز شما به این صفحه:
خانه مستوفی بشرویه
خانه مستوفی بشرویه یکی از زیباترین خانه های تاریخی ایران در استان خراسان جنوبی واقع شده است. در این مقاله به معرفی ساباط، تاریخچه و ساعت بازدید آن پرداختیم.