زاغ بور

زاغ بور ایران

بور مرغ یا زاغ بور، تنها پرنده بومی ایران است. این پرنده زیبا و اندمیک ایرانی، از خانواده کلاغ‌هاست. به دلیل روشن بودن رنگ پرهایش آن را بدین نام می‌خوانند. این پرنده زیبا نماد استان کرمان است.

زاغ بور یا بور مرغ

تنوع پرندگان در کشور ما ایران بسیار زیاد است. اما پرندگان متنوع و متعددی که خاص کشور ایران باشند، وجود ندارند. بور مرغ یا همان زاغ بور مشهور و کلاغ ایرانی تنها پرنده اندمیک و خاص کشور ایران است. این پرنده فقط در بیابان‌های فلات ایران زندگی می‌کند و یکی از پرندگان منحصر‌به فرد کشور ایران است. بور مرغ یکی از زیبایی‌های کویری ست. از جمله مهم‌ترین خاستگاه و مناطق زیستی این پرنده پارک و ذخیره‌گاه توران و منطقه حفاظت شده و شکار ممنوع عباس‌ آباد نایین را می‌توان برشمرد. این جاندار خور را کاملا با محیط بیابان وفق داده است. گواه این مطلب آن است، که جز در بیابان در هیچ جای دیگر رویت نمی‌شود.

رنگ بور و نخودی مایل به صورتی‌اش به این حیوان کمک می‌کند، که به خوبی در مناطق بیابانی استتار کند. پاهای بلند و قوی این پرنده کمک می‌کند، تا این موجود بتواند در سنگ‌ها و ناهمواری‌های بیابان به صورت چابک و تند بدود. نوکی محکم و بلند و خمیده دارد. این نوک مناسب کندن زمین و کاویدن خاک است. محل اختفا و زندگی این کلاغ بلوند در میان قیچ‌زار هاست. مهم‌ترین پوشش گیاهی و محبوب‌ترین گیاهان از نظر بورمرغ، قیچ، بادام کوهی، درمنه، گز، اشنان، اسکنبیل و خارشتر است. زاغبور از دسته پرندگان کم پرواز است. ترجیح می‌دهد، روی زمین بدود.

قیچ گیاهی بوته‌ای است، که شاخه‌های کلفت و پر آب دارد. برگ‌های این گیاه 1.5 متری کوچک و قاشقی ست.

مشخصات زاغبور ایرانی

نام فارسی: مرغ بور،زاغبور، بور مرغ، زاغ کویری، نام انگلیسی: Iranina Ground-Jay ، نام علمی: Podoces pleskei، اندازه و سایز: طول بدن این پرنده حدود 24 سانتی‌متر است.

غذا و رژیم غذایی بور مرغ: حشره‌ها و دانه‌های گیاهان بیابانی تغذیه می‌کند.

زیستگاه زاغ بور

در استپ‌های بیابانی و نیمه بیابانی زندگی می‌کند. محل مورد علاقه آنها قیچ‌زار است. مرغ بور گیاه قیچ را برای لانه سازی به دیگر گیاهان ترجیح می‌دهد. لانه ی گردی با کمک هم در میان قیچ‌ها می‌سازند. یکی از زیستگاه‌های این پرنده زیبا سیاه کوه اردکان در استان یزد است.

تولیدمثل و زادآوری زاغ بور

در فصل بهار این کلاغ بلوند ایرانی ۶ تخم سبزآبی کم رنگ در لانه خود می‌گذارد. نگهداری و خوابیدن بر روی تخم در طول مدت ۱۷ تا ۱۹ روز به عهده مادر است. جنس نر وظیفه تامین غذا را دارد.

پراکنش بور مرغ در ایران

بور مرغ در قسمت شرقی و جنوب شرقی ایران دیده می‌شود. مناطق و محیط زیست آنها بیابان و مناطق کویری ست.

صدای زاغ بور

در ویدیوی زیر می‌توانید صدای این پرنده زیبا را بشنوید.

مستند زیر هم راجع به مرغ بور هست، تحت عنوان عروس کویر. با دیدن این مستند زیبای 45 دقیقه‌ای می‌توانید زندگی یک جفت از بور مرغ را ببینید.

نقش زاغ بور در طبیعت

هر موجودی در طبیعت و خلقت، نقش و وظیفه‌ای دارد. زاغبور با تغذیه از حشرات به تعادل جمعیت آنها کمک می‌کند. با خوردن دانه گیاهان و دفع آن در جای دیگر به پراکنش و تولید گیاهان کمک می‌کند. همین چرخه طبیعت بین حیات وحش است، که منجر به تعادل در طبیعت می‌شود. که متاسفانه در این سال‌ها با از بردن این چرخه در حال نابود کردن حیات وحش ایران هستیم.

عکس‌های این پست را شهرزاد فتاحی و مهدی جلالپور عزیز عکاسی نموده‌اند.