سرداب روستای فیروزآباد ابرکوه یکی از بناهای تاریخی شهرستان ابرکوه و استان یزد است. در میان جاهای دیدنی استان یزد بناهای تاریخی جایگاه ویژه‌ای دارند. سرداب فیروزآباد ابرکوه تنها یکی از سرداب‌های قدیمی استان یزد است. با توجه به اقلیم این منطقه بسیاری از سرداب‌های قدیمی ایران در این منطقه احداث شده است. ما در این مطلب ابتدا توضیح مختصری در مورد سرداب ارائه می‌کنیم. پس از آن به معرفی روستای فیروزآباد و موقعیت مکانی آن می‌پردازیم. در نهایت در مورد معماری و کاربری سرداب فیروزآباد ابرکوه صحبت خواهیم کرد.
سرداب چیست؟
درواقع سرداب یکی از ابداعات مردمان ساکن در اقلیم گرم و خشک ایران است. جایی که گرما و کم آبی بخشی از طبیعت آن است. لذا آنها فضایی در زیر زمین احداث می‌کردند تا از گرما در امان باشد.
از این فضا برای نگهداری مواد غذایی، خنک کردن فضای خانه و خنک کردن آب استفاده می‌شد. به همین دلیل نام این مکان از ترکیب دو واژه آب و سرد شکل گرفته است. البته وجود بادگیر و ایجاد جریان هوا در ساختمان نیز نقش مؤثری در خنک شدن فضای سرداب داشت. سرداب‌ها معمولاً کنار پایاب احداث شده و یا داخل آن یک حوض ساخته می‌شد. جریان آب سبب تلطیف هوای داخل سرداب می‌شد.
روستای فیروزآباد کجاست؟
روستای فیروزآباد در بخش مرکزی شهرستان ابرکوه واقع شده است. این روستا در نزدیکی شهر زیبای ابرکوه واقع شده که اماکن دیدنی فراوانی دارد. ابرکوه یکی از شهرهای قدیمی ایران است که طبق اعلام سازمان میراث فرهنگی یکی از 14 شهر نمونه گردشگری ایران است. 123 اثر تاریخی و طبیعی شهرستان ابرکوه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
این منطقه در اقلیم گرم و خشک کویری ایران قرار دارد. به همین خاطر ساخت سرداب در این منطقه رواج داشته است. سرداب فتح آباد، سرداب جهانستان و سرداب فیروزآباد معروف‌ترین سرداب‌های قدیمی یزد هستند. این بناهای تاریخی به جهت ارزش فرهنگی و تاریخی هر سه در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.
معماری سرداب روستای فیروزآباد ابرکوه
سرداب روستای فیروزآباد ابرکوه 80 متر مربع وسعت دارد و پلان آن به شکل چهارضلعی است. مصالح به کار رفته در ساخت این بنا خشت و گل و کاه است. این سرداب دارای چهار ورودی است که برای آنها صفه نیز طراحی شده است.
تمامی صفههای بنا دارای سقف هلالی است. البته تنها بخش آسیب دیده بنا همین سقف صفههای آن است. در داخل سرداب و زیر گنبد حوض آبی وجود دارد. آب این حوض از جوی آبی تأمین می‌شود که سرچشمه آن یکی از قنات‌های منطقه است. سقف فضای داخلی به صورت گنبدی رک همراه با یک کلاه فرنگی در قله گنبد طراحی شده است. نمای داخلی زیر پوشش گنبدی به سبک دندان موشی تزئین شده است.
کاربری سرداب فیروزآباد ابرکوه
این بنا ظاهراً از ابتدا به عنوان محلی برای استراحت کشاورزان حین کار در زمین احداث شده است. در سال 1384 که این بنا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است هنوز کشاورزان برای استراحت از این مکان استفاده می‌کردند. بنای اصلی کاملاً پابرجا بوده و تنها آسیب قابل توجه، فروریختن سقف صفه‌ها بوده است. ساختار بنا، مصالح و شکل طاقچه و سقف بنا مشابه بناهای قاجاریه است. لذا قدمت سرداب فیروزآباد نیز دوران قاجار تعیین شده است.
جاهای دیدنی ابرکوه
از جاهای دیدنی ابركوه مي‌توان به خانه آقازاده، گنبد عالی، سرو کهن‌سال ابرکوه، خانه صولت(موزه مردم شناسی ابرکوه)، قلعه فیروزآباد، مسجد جامع ابرکوه، یخچال خشتی ورودی ابرکوه، خندق‌های سنگی قلعه سرورخان، قلعه و عمارت عزت آباد، خانه امید سالار، مناره های نظامیه ابرکوه یا سردر نظامیه، قلعه روستای شهرسب ابرکوه، قلعه مسکونی تیزک، قلعه بداف، قلعه رباط، مسجد جامع هک، قلعه حاجی خان، مدرسه نظامیه و مقبره‌ی مولا علی کرم اشاره كرد.
آب و هوای شهر ابرکوه
شهرستان ابرکوه یکی از شهرهای زیبای استان یزد است. این شهر به سبب قدمت تاریخی که دارد، دارای دیدنی‌های بسیاری ست. جاهای دیدنی ابرکوه همه ساله به سبب پیشینه تاریخی خود گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.
در این بخش برای گردشگرانی که در سفر در ایران، شهر ابرکوه را انتخاب کردند، آب و هوای این شهر آورده شده است. با مراجعه به این بخش می‌تواند از شرایط جوی این شهر در هر روز آگاهی یابید.
نقشه ابرکوه
در بخش‌های بالا به آدرس و مسیرهای دسترسی به این سرداب دیدنی اشاره شده است. در این بخش برای راهیابی بهتر،نقشه ابرکوه آورده شده است. اگر روش استفاده از گوگل مپ را نمی‌دانید، با لمس و کلیک بر روی این قسمت می‌توانید با این نرم افزار آشنا شوید.
امتیاز شما به این صفحه:
سرداب فیروزآباد ابرکوه
سرداب فیروزآباد در روستای فیروز آباد ابرکوه از جاهای دیدنی یزد است. در مطلب بالا به معرفی، تاریخچه سرداب فیروز آباد، دیدنی های ابرکوه و آدرس سرداب فیروزآباد ابرکوه پرداختیم.