عمارت کوشک تهران یکی از مدرن‌ترین عمارت‌های شهر تهران در دوران پهلوی اول بوده است. این عمارت با نام عمارت کوشک شقاقی یا خانه ماندلا نیز شناخته می‌شود. البته نباید این عمارت را با خانه شقاقی که در خیابان سعدی است، اشتباه گرفت. معماری بی نظیر این خانه آنقدر چشمگیر و زیبا است که هر کس از کنار آن عبور می‌کند، ناخودآگاه به عقب بر می‌گردد تا نگاهی دوباره به آن بیندازد. در ادامه این مطلب قصد داریم تا به معرفی عمارت کوشک شقاقی تهران، تاریخچه عمارت کوشک شقاقی، معماری، ساعات بازدید و مسیر دسترسی به عمارت کوشک تهران بپردازیم. همچنین در مورد اینکه کوشک چیست؟ توضیح خواهیم داد. علاوه بر اینها به معرفی حسین شقاقی، خانه شقاقی تهران(موزه نقاشی پشت شیشه تهران)، دیدنی های تهران و آب و هوای آن خواهیم پرداخت.
عمارت کوشک شقاقی تهران
این عمارت یک اثر هنری است که با معماری چشمگیرش توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. عمارتی که به هیچ شاه و شاهزاده‌ای تعلق نداشت. اما این عمارت کوشک، از هیچ کدام از عمارت‌های مجلل و سلطنتی دوران خود، دست کم نداشت.
خانه‌ای که بیش از هشتاد سال پیش ساخته شد. سال‌ها محل سکونت صاحبش آقای شقاقی بود و پس از آن بارها دست به دست چرخید و کاربری‌های مختلفی پیدا کرد. عمارت کوشک تهران در سال 1378 در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
تاریخچه عمارت کوشک شقاقی
عمارت کوشک تهران در دوره پهلوی اول بنا گشته است. هنگامی که حسین شقاقی از کشور آلمان به موطن خویش بازگشت، این خانه را ساخت تا در آن زندگی کند. وی بر عمارت خود نام کوشک را نهاد. این عمارت به شکلی بسیار مدرن و زیبا بنا گشته است.
او در سال 1357 این خانه را به شرکتی خارجی می‌فروشد که ماندلا و کندیس نام داشت. از همین رو عده‌ای عمارت کوشک تهران را با نام خانه ماندلا می‌شناسند. نادر اردلان مدیریت این شرکت را به عهده داشت. وی خود یکی از معماران معروف به حساب می‌آمد. برای همین برای تغییر کاربری این عمارت از مسکونی به اداری، بدون آسیب به ماهیت بنا تغییراتی در آن اعمال نمود. شرکت ماندالا و کندلیس پس از خریداری و تغییرات، این خانه را در رهن بانک می‌گذارند تا تسهیلات اخذ نمایند.
اما بعد از انقلاب اسلامی، این خانه به مناقصه گذاشته شد تا مطالبات بانک و دیگر طلبکاران را بدهد. تا اینکه سال 1364، سازمان میراث فرهنگی تهران این عمارت را خریداری کرد و به مرمت آن پرداخت. این بنا چندین سال در اختیار امور بین الملل همین سازمان قرار داشت. مدتی نیز به ستاد نمایشگاه‌های سازمان میراث فرهنگی تعلق گرفت. برای دوره‌ای نیز به یکی از دفاتر زیر مجموعه نهاد ریاست جمهوری اختصاص داده شد. بعد از آن نیز مرکز هنرهای سنتی استان تهران به اداره آن پرداخت.
اما در حال حاضر، این عمارت کوشک زیبا زیر نظر یونسکو مشغول به فعالیت است. و به مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس تبدیل شده است.
معماری عمارت کوشک تهران
این خانه در مساحتی برابر با 1600 متر مربع ساخته شده است. اما ساختمان اصلی عمارت به شکل مورب ساخته شده است و دارای ابعادی برابر با 49 در 33 متر می‌باشد.
پلان اصلی عمارت به شکل بیضی می‌باشد. نمای اصلی ساختمان به شکل چشم‌گیری زیبا و خیره کننده است. در سرتاسر نمای ساختمان نهایت ظرافت و سلیقه به کار رفته است. تزئینات نمای ساختمان کوشک به وسیله سنگ کاری، گچ بری و کاشی کاری‌های متعدد صورت پذیرفته است.
در ساختمان بنای این عمارت از سبک معماری اروپایی الهام گرفته شده است. اما نشانه‌های معماری ایرانی به ویژه در بخش تزئینات بنا به چشم می‌خورد. به همین خاطر معماری این عمارت زیبا را باید تلفیقی از معماری ایرانی و اروپایی دانست. البته این موضوع در معماری دوره پهلوی به وفور دیده می‌شود.
جزئیات عمارت کوشک شقاقی
عمارت بنا میان یک حیاط سرسبز ساخته شده است. به طور کلی پلان اصلی این خانه ملهم از باغ های ایرانی است که به سبکی مدرن و تلفیقی ساخته شده است. عمارت کوشک تهران در چند طبقه ساخته شده است. این طبقات شامل زیرزمین، طبقه همکف، طبقه اول و کلاه فرنگی عمارت می‌گردد. به طور کلی عمارت دارای پنج تالار، شش اتاق خواب و یک اتاق کار و آشپزخانه می‌باشد.
یکی از جالب‌ترین بخش‌های این خانه، آشپزخانه آن به حساب می‌آید. این آشپزخانه در مجاورت آب انبار قرار دارد. کنار آن نیز یک مخزن آب گرم وجود دارد. جالب اینجاست که این آشپزخانه در آن دوره به فر سنگی مجهز بوده است. در واقع این آشپزخانه در زمان خود یک آشپزخانه بسیار مدرن به حساب می‌آمده است و تجربه آشپزی در آن برای خیلی‌ها جالب بوده است.
پلکانی پهن درب ورودی ساختمان را به حیاط خانه متصل می‌نماید. در ورودی عمارت از جنس چوب ساخته شده است و تزئینات بسیار زیبایی بر روی آن دیده می‌شود.
حسین شقاقی کیست؟
مهندس حسین شقاقی سالهای زیادی را در کشور آلمان زندگی و تحصیل می‌کرد. وی حدود 80 سال پیش به ایران باز می‌گردد، تا دوباره در کشور مادری خود زندگی کند. وی مدتی دارای سمت مدیر کل وزارت راه و ساختمان در ایران بود.
همچنین گفته می‌شود که او در سال 1337 به عنوان اولین استاد اعظم لژ فراماسونری تهران انتخاب شده بود. به همین خاطر به او عنوان حضرت استاد ارجمند را داده بودند.
کوشک چیست؟
واژه کوشک در زبان عربی به معنای قصر می‌باشد. اما در فارسی این واژه معنای بنای بلند و بارگاه و سرای عالی را می‌دهد. اما در معماری، کوشک تعریف خاص خودش را دارد. در واقع کوشک به عنوان مهمترین عنصر معماری باغهای ایرانی به شمار می‌رود.
اگر بخواهیم تعریفی ساده از کوشک ارائه بدهیم، باید بگوییم که کوشک بنایی است که در فضای میانی باغ ساخته می‌شود. این بنا محل تلاقی دو محور طولی و عرضی باغ است. عموما کوشک‌ها در جایی از باغ بنا می‌گشتند که بهترین چشم انداز را داشته باشند. به صورتی که بیننده می‌تواند بنای کوشک را از هر چهار طرف ببیند.
کوشک بنایی کاملا برون گرا و مرتفع می‌باشد. به این صورت صاحبان عمارت کوشک می‌توانستند با نشستن در شاه نشین عمارت از هوای دلپذیر و فضای سرسبز باغ لذت ببرند. تفاوت کاخ با کوشک نیز در همین مورد است. کاخ‌ها به دلایل امنیتی دارای ساختاری درون گرا و کاملا بسته هستند. اما کوشک بر خلاف کاخ است و فضایی کاملا به بیرون گشوده دارد.
یکی از عناصر اصلی زیبایی و طراوت بخشیدن به کوشک‌ها، آب می‌باشد. به این صورت که در اکثر باغ کوشک‌ها، جوی آبی از طبقه زیرین کوشک سرچشمه می‌گیرد. این آب به حوضی که در جلوی کوشک قرار دارد، سرازیر می‌شود و از آنجا در کل باغ، جاری می‌گردد.
ساعات بازدید از عمارت کوشک تهران
همانطور که پیشتر اشاره شد، این عمارت زیر نظر یونسکو کار می‌کند و مرکزی اداری به حساب می‌آید. از همین رو بازدید از این عمارت فوق العاده زیبا برای عموم امکان پذیر نمی‌باشد. علاقه مندان برای بازدید از این بنا باید مجوز لازم را اداره میراث فرهنگی دریافت نمایند. یا با استفاده از تورهای اختصاصی از خانه شقاقی تهران بازدید کنند.
مسیر دسترسی به عمارت کوشک تهران
این عمارت زیبا در نزدیکی میدان فردوسی تهران قرار گرفته است. شما می‌توانید برای رسیدن به این عمارت به خیابان امیر سلیمانی واقع در خیابان انقلاب بروید. کوچه مهنا در این خیابان قرار دارد که به کوچه کوشک هم معروف شده است. عمارت کوشک شقاقی در نبش این کوچه دیده می‌شود.
نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به این عمارت، ایستگاه مترو فردوسی می‌باشد. شما می‌توانید با پیاده روی کوتاهی خود را به این عمارت برسانید.
مسیر دیگری که شما می‌توانید، خود را از این طریق به عمارت کوشک شقاقی تهران برسانید، این است که مسیر خود را از خیابان فردوسی به سمت خیابان جمهوری ادامه دهید. سپس به خیابان تقوی بروید. ساختمان عمارت نبش کوچه کوشک قرار گرفته است.
خانه شقاقی تهران(موزه نقاشی پشت شیشه تهران)
این خانه زیبا به فرزند مهندس حسین شقاقی، یعنی دکتر سیاوش شقاقی تعلق داشته است. بعدها این خانه توسط شهرداری خریداری می‌گردد و در اختیار سازمان میراث فرهنگی تهران قرار می‌گیرد.
خانه شقاقی به سبک معماری دوران پهلوی اول بنا گشته است. ساختمان اصلی دارای نمایی سفید رنگ است که ستون‌هایی بلند و قطور آن را استوار نگه داشته‌اند. سقف این خانه با شیروانی پوشانده شده است. نمای این ساختمان با استفاده از قوس‌های هلالی، نعل اسبی و جناغی و گچ بری‌های متنوعی تزئین گشته است. این خانه در سه طبقه ساخته شده است که این سه طبقه شامل زیرزمین، طبقه همکف و طبقه اول می‌گردد.
موزه نقاشی پشت شیشه
فضای حیاط با درخت‌های گوناگون و حوضی فیروزه‌ای رنگ، پوشانده شده است. یک رختشویخانه نیز در حیاط بنا گشته است. در حیاط خانه یک کافه نیز وجود دارد که بیننده را به یاد سبک زندگی ایلات و عشایر می‌اندازد. انواع غذاها و شربت و دمنوش‌های طبیعی در این کافه رستوران سرو می‌گردد.
در حال حاضر این خانه به موزه نقاشی پشت شیشه تبدیل گشته است. نقاشی پشت شیشه یکی از هنرهای زیبایی است که در دوره‌های مختلفی در ایران رونق گرفته است. البته خاستگاه این سبک از نقاشی ایران نبوده است و پیشینه آن به کشورهایی باستانی همچون مصر، چین یا روم باز می‌گردد. این هنر جالب ابتدا در دوران صفویه در ایران رایج می‌گردد. اما پس از آن همزمان با دوران زندیه و مکتب نقاشی گل و مرغ، از رونق زیادی برخوردار می‌گردد.
علاقه مندان به این هنر می‌توانند هر روز هفته به جز تعطیلات رسمی به بازدید از این موزه بروند. و از ساعت 9 صبح الی 6 بعدازظهر به تماشای آثار زیبا و جالب نقاشی پشت شیشه بپردازند. همچنین قدم در یکی از خانه‌های تاریخی تهران بگذارند و از تماشای معماری و فضای این خانه نیز استفاده کنند.
دیدنی های تهران
شهر تهران بیشتر از اینکه به عنوان یک شهر توریستی شناخته شود، به عنوان پایتخت ایران، شهری مدرن و شلوغ مطرح گشته است. شاید این تصور در مورد تهران درست باشد. اما باید گفت که تهران برای خیلی از افراد آن گونه که باید شناخته شده نیست. در دل این شهر شلوغ و پر هیاهو، بناهایی پر از داستان و قصه جا خوش کرده‌اند. علاوه بر این اطراف شهر تهران را مناطقی خوش آب و هوا و خوش منظره فرا گرفته است که هر کدام از زیبایی خاصی برخوردار هستند.
جاهای دیدنی تهران شامل موزه زمان، باغ موزه فردوس، خانه دکتر حسابی، بازار بزرگ تهران، موزه جواهرات ملی ایران، خانه موزه مقدم، موزه ملی ایران، عمارت مسعودیه، خانه ابوالحسن صبا، موزه عبرت ایران، مدرسه دارالفنون، باغ موزه قصر، موزه آبگینه و سفال ایران، خانه سیمین و جلال آل احمد، باغ پرندگان، باغ گیاهان، آبشار کلوگان، پارک جنگلی لویزان، روستای وردیج و واریش، پیست اسکی دیزین، پیست اسکی توچال و باغ کتاب تهران می‌شوند.
از دیگر دیدنی های تهران در این نزدیکی می‌توان از سی تیر، کلیسای مریم مقدس، موزه مانوکیان، آتشکده آدریان، کنیسه حیم، موزه صنعتی، موزه بانک ملی، خانه سردار اسعد بختیاری، زورخانه بانک ملی، پارک شهر، موزه سکه بانک سپه، موزه پست و ارتباطات، موزه علوم و فناوری، سردر باغ ملی، میدان مشق، کاخ شهربانی و موزه ملک نام برد.
آب و هوای تهران
شهر تهران از لحاظ اقلیمی تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار گرفته است. در واقع این کلان شهر در محاصره دشت و کوه است. همین موضوع هم آب و هوای تهران را تغییر می‌دهد. تهران در کوهپایه رشته کوه‌های البرز قرار گرفته است. این قرارگیری در کوهپایه هوای تهران را کمی معتدل‌تر می‌کند. اما همین رشته کوه‌ها از ورود بادهای مرطوب غرب کشور به این شهر جلوگیری می‌کنند. این موضوع سبب می‌شود تا میزان بارندگی به نسبت در این شهر کم باشد و هوای تهران خشک باشد.
در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوای شهر تهران را در پنج روز آینده مشاهده می‌کنید.
لوکیشن دقیق عمارت کوشک شقاقی تهران
در بخش بالا آدرس این خانه زیبا آورده شد. برای سهولت بیشتر در مسیریابی در اینجا لوکیشن دقیق عمارت کوشک شقاقی را مشاهده می‌نمایید.
امتیاز شما به این صفحه:
عمارت کوشک تهران(خانه شقاقی)
عمارت کوشک تهران از عمارت‌های مدرن شهر تهران در دوران پهلوی اول است. در ادامه به معرفی، تاریخچه خانه شقاقی و آدرس عمارت کوشک شقاقی می‌پردازیم.