قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه

قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه در استان یزد قرار داشته و یکی از جاذبه‌های گردشگری این استان محسوب می‌شود. قلعه حاجی خان از قلعه های ایران به جای مانده از دوران قاجار و دارای قدمتی 180 ساله است. با ما همراه باشید تا در این مقاله به معرفی، بیان تاریخچه، نوع معماری و نحوه دسترسی به قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه بپردازیم.

روستای اسفندآباد ابرکوه

روستای اسفندآباد یکی از روستاهای شهر ابرکوه و همچنین مرکز دهستان اسفندار نیز محسوب می‌گردد. درواقع  روستای اسفندآباد دارای قدمتی 3000 ساله بوده و بر روی دشتی با شیب ملایم قرار دارد. در این روستا چندین قلعه تاریخی وجود دارد. قلعه حاجی خان از بین قلعه‌های این روستا استوارتر است.

ناگفته نماند که بی‌توجهی به این اثر تاریخی سبب شده که به بنایی مخروبه تبدیل گردد. بنایی که تا بیست سال گذشته مسکونی بود و بسیاری از گردشگران از آن دیدن می‌کردند، جذابیت خود را از دست داده است.

معرفی قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه

اسفندآباد مرکز دهستان اسفندیار است. قلعه حاجی خان یکی از قلعه‌های به جای مانده و استوار در بخش بهمن ابرکوه می‌باشد. این قلعه در نزدیکی قنات نصرت آباد بوده و دارای چهار برج است. کتاب‌های منتشره در مورد ابر کوه چنین بیان کرده‌اند که قلعه حاجی خان اسفندآباد، متعلق به حاج عبدالرضا خان معروف به حاج خان است. معماری قلعه حاکی از آن می‌باشد که قدمت آن به دوران قاجار باز می‌گردد.

با وجود اینکه صاحبان قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه، آماده همکاری با میراث فرهنگی هستند، اما همچنان اقدام مؤثری جهت ثبت شدن این بنای تاریخی در فهرست آثار ملی کشورمان صورت نگرفته است. بی‌توجهی به این بنا و عدم بازسازی باعث شده به میزان زیادی تخریب گردد.

تاریخچه قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه

عمر قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه به حدود 180 سال گذشته می‌رسد. با توجه به نوع طراحی که معمار آن به کار گرفته، پایه‌های قلعه همچنان محکم و استوار باقی مانده‌اند.

جالب است بدانید که در قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه، تا سال 1382 مردم در آن ساکن بودند. ساکنین داخلی قلعه به چند دسته تقسیم بندی می‌شدند. بخشی از آن مربوط به سکونت زارعین بوده، در بخشی دیگر خان زندگی می‌کرد. بخش زیرزمینی آن نیز به عنوان زندان مورد استفاده قرار می‌گرفت. قسمتی هم مختص نگهداری دام (معمولا چهارپایان خان یا همان اسب در آن نگهداری می‌شد) بوده که می‌توانستند 100 رأس دام را در آن جای دهند.

معماری قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه

قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه دارای چهار برج در گوشه‌های بنا می‌باشد. ورودی قلعه را می‌توانید در ضلع جنوبی آن بیابید. همچنین در نزدیکی آن نیز قناتی وجود دارد.

ضخامت پایه‌های دیوار قلعه 250 سانتی‌متر بوده و همچنین بیش از 10 متر نیز ارتفاع دارد. ارتفاع برج‌ها بیش از دیوارها بوده و دارای ارتفاع حدود 10.5 متر هستند. جالب است بدانید که معمار این قلعه دیوارها را به گونه‌ای ساخته که با افزایش ارتفاع از ضخامت آن کاسته می‌شود.

معمار قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه، بر بالای ورودی آن، اتاقک نگهبانی طراحی کرده است. قسمت ورودی و اتاقک نگهبانی دارای ارتفاع 13 متری بوده که از تمامی قسمت‌های قلعه مرتفع‌تر می‌باشد. این اتاقک بر چهار برجی که در گوشه بنا قرار دارد، مشرف می‌باشد. علاوه بر این اگر فردی پشت در ورودی قرار بگیرد، به راحتی می‌توان آن را از اتاقک نگهبانی رصد کرد.

نکته جالب دیگری که در مورد اتاقک نگهبانی بالای ورودی قلعه وجود دارد، سوراخ‌هایی است که به شکل اُریب بر روی دیوارها موجود است. کاربرد سوراخ‌های اریب برای نشانه‌گیری در صورت بروز خطر می‌باشد.

زیباترین بخشی که در داخل قلعه وجود دارد، مربوط به «خان نشین» است. خان نشین که به جای مانده از دوران قاجار می‌باشد و امروزه بسیار مورد تخریب قرار گرفته است.

نحوه دسترسی به قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه

جهت بازدید از قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه، لازم است ابتدا به یزد رفته و سپس خود را به ابرکوه برسانید. با توجه به اینکه در این منطقه پوشش شبکه وجود دارد، به استفاده از نقشه‌های آنلاین (مسیریابی از طریق گوگل مپ) می‌توانید خود را با صرف کوتاه‌ترین زمان به این قلعه بروید.

مدت زمان لازم برای بازدید از این قلعه 1 ساعت می‌باشد و بهتر است زمانی را به بازدید از جاذبه‌هایی که در نزدیکی این قلعه هستند، اختصاص دهید. قلعه حاجی خان اسفندآباد ابرکوه در منطقه‌ای با آب و هوای گرم و خشک قرار گرفته است. به همین دلیل بهترین زمان مسافرت به این قسمت از کشورمان در فصل بهار و پاییز می‌باشد.

جاهای دیدنی ابرکوه

از جاهای دیدنی ابركوه مي‌توان به خانه آقازاده، گنبد عالی، سرو کهن‌سال ابرکوه، خانه صولت(موزه مردم شناسی ابرکوه)، قلعه فیروزآباد، مسجد جامع ابرکوه، یخچال خشتی ورودی ابرکوه، خندق‌های سنگی قلعه‌ سرورخان، قلعه و عمارت عزت آباد، خانه امید سالار، مناره های نظامیه ابرکوه یا سردر نظامیه، قلعه روستای شهرسب ابرکوه، قلعه مسکونی تیزک، قلعه بداف، قلعه رباط، مسجد جامع هک، مدرسه نظامیه و مقبره‌ی مولا علی کرم اشاره كرد.

آب و هوای شهر ابرکوه

برای بازدید از جاهای دیدنی ابرکوه، به دلیل موقعیت جغرافیایی که این شهر در ایران دارد، آب و هوای آن یکی از تاثیرگذارترین نکات است. در این بخش به آب و هوای شهر ابرکوه اشاره شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از شرایط اقلیمی و دمایی این شهر در هر روز آگاهی یابید.

ابركوه آب و هوا

لوکیشن دقیق روستا اسفنداباد ابرکوه

در بخش‌های بالا به مسیرهای دسترسی به این قلعه قدیمی آورده شده است. در این بخش برای گردشگرانی که برای اولین بار به ابرکوه می‌روند، لوکیشن دقیق این روستا آورده شده است. بعد از رسیدن به روستا با پرسش باید به قلعه برسید. متاسفانه لوکیشن دقیق قلعه در حال حاضر وجود ندارد.

اگر روش استفاده از گوگل مپ را نمی‌دانید، با لمس و کلیک بر روی این قسمت می‌توانید با روش استفاده از این نرم افزار آگاهی یابید.