کال جنی طبس، دره‌ای پر آب وسط بیابان‌های داغ طبس در استان خراسان جنوبی است. در زمان‌های گذشته هیچ کس جرات ورود به این دره را نداشت. چرا که محلی‌ها بر این باور بودند که این دره جن‌زده است. به همین دلیل نام دیگر آن را دره جنی گذاشتند. اما امروزه این دره زیبا و سحرآمیز، تبدیل به یک منطقه گردشگری شده است. نام طبس با نام این دره گره خورده است. در این مطلب قصد داریم تا اطلاعات جامع و کاملی از معنای کال جنی و آب و هوای آن تا مسیر دسترسی، تورها و اقامتگاه این منطقه را برای شما بازگو نماییم. اهمیت این منطقه در ایران آنقدر بالا بوده است که در سال 1356 وارد فهرست میراث ملی طبیعی ایران شد. نمونه این جاذبه گردشگری فقط در سه جای دنیا پیدا میشود. یکی در آمریکا، در مراکش و دیگری در ایران و شهر طبس قرار دارد.
معنای کال جنی
نام این مکان از دو بخش کال و جنی گرفته شده است. کال به دره یا مسیری گفته میشود که بر اثر سیلاب‌ها و جریان آب شکل گرفته باشد.
اما چرا به این کال، جنی می‌گویند؟ داستان‌ها و حکایات زیادی در مورد این دره وجود دارد. اگر پای حرف‌های محلی‌ها بنشینید، قصه‌های مختلفی از این مکان را برای شما بازگو خواهند کرد. وزش باد در میان این دره که ساختار خاصی دارد، باعث تولید صداهای عجیب و غریبی به خصوص در شب‌ها میشود. اهالی مناطق اطراف که این صداها را می‌شنیدند، این منطقه را محل زندگی موجودات دیگری می‌پنداشتند. این موضوع باعث شد که این دره، شهرت جنی به خود بگیرد. شاید این منطقی‌ترین حکایتی است که از این دره وجود دارد.
برخی نیز معتقدند در گذشته، عده‌ای از پیروان میترائیسم این دره را به عنوان عبادتگاه خود انتخاب می‌کنند. آنها شایعه جن‌زدگی این منطقه را انتشار می‌دهند تا مردم از حضور در این منطقه بترسند. به این طریق از آزار و اذیت دیگران در امان می‌ماندند. البته یکی از دلایل دیگر وجود حفرهها و تونلهای عجیب در دل صخره‌های این دره میباشد. محلی‌ها معتقد بودند که این حفرهها، منازل اجنه می‌باشند. اما در واقع قدمت این تونلهای دستکند به دوران ساسانیان باز میگردد.
کال جنی کجاست؟
دره کال جنی در استان خراسان جنوبی قرار گرفته است. این دره در شمال طبس و در اطراف روستای ازمیغان قرار دارد. در امتداد قناتی که در نزدیکی روستای ازمیغان است، سرزمینی اسرارآمیز وجود دارد که نسخه کوچک شده گراندکانیون آمریکا میباشد. طول این دره اعجاب انگیز 16 کیلومتر میباشد.
مسیر و دره جنی به خاطر عبور آب وسیلاب‌های متعدد از این منطقه به وجود آمده است. به طور کلی این دره عمیق به شکل حرف U انگلیسی است. گاهی اوقات در بعضی مناطق به شکل حرف V در می‌آید. در قسمت‌هایی از این دره فرسایش آب سبب به وجود آمدن نقش‌ها و برجستگی‌هایی شده که در کف رودخانه به وجود آمده است. نقش و نگارهای ایجاد شده روی دیواره‌های مرتفع این دره، که حاصل از فرسایش در طول سالیان دراز هستند، نشانهای از وجود رودخانه‌ای خروشان در این مکان می‌باشند. زمان راه رفتن در این دره به بالا سر خود نگاه کنید. در بعضی جاها میتوانید آسمان را از میان شکافی که بین صخره‌ها ایجاد شده ببینید. در برخی نقاط هم که دیوارهها آنقدر به هم نزدیک است که هیچ تصویری از آسمان نخواهید دید.
ساختار شگفت انگیز کال جنی
این دره یک کال اصلی دارد و کالهای فرعی در مسیر آن کشیده شدهاند. کال اصلی از نخلستان شروع میشود و به روستای ازمیغان منتهی میشود. آب جاری در ادامه مسیر به کانالی وارد میشود، که راه به قنات دارد. در محوطه کال نیز تونل‌ها، حفرهها و دخمه‌های زیادی به وجود آمده است. در بعضی نقاط از صخره‌ها، چندین آبشار جاری است. محلی‌ها نام این آبشارها را، شُلَن گذاشته‌اند. همچنین در جای جای این دره حوضچههای آب نیز پدیدار می‌شوند. این حوضچهها حدود یک متر و نیم عمق دارند و مکان مناسبی برای آب تنی محسوب می‌شوند. وجود این همه آب در چنین بیابانی، بیآب و علف حیرتانگیز است. وجود تمامی این عناصر در این دره، این منطقه را از بقیه بیابانی که در آن قرار گرفته است مجزا می‌سازد.
در بخش‌هایی از دره، تونل‌هایی ساخته شدهاند که مهندسی حیرت‌انگیزی دارند. این تونل‌ها آب را به درون قنات هدایت می‌نمایند. در این مناطق فرسایش آب به اوج خود رسیده است. همین موضوع باعث ایجاد برجستگی‌ها و خلل و فرجی در کف رودخانه شده است. این برجستگی‌ها و فرورفتگی‌ها، شکل‌های عجیبی به وجود آورده‌اند. پس از گذر از این منطقه متوجه خواهید شد، که دره تبدیل به مکانی کاملا خشک و بیآب و علف میگردد. آب به درون قنات هدایت شده است و دره نیز تهی از آب گشته است.
خانه گبرها در کال جنی
در ادامه مسیر دره، حفره‌های عجیبی داخل دیواره‌های کال خواهید دید. بیشتر این حفرهها و تونل های این منطقه، دستکند بشر هستند. دسترسی به این حفرهها بسیار سخت است. چرا که در ارتفاع دو متری از سطح زمین واقع شدهاند. ارتفاع درون حفرهها، حدود هفت تا هشت متر است. داخل آنها به صورت عمودی و دو طبقه کنده شده است. روی دیوارهها جای دست برای بالا رفتن وجود دارد.
در طبقه دوم تالاری وجود دارد. در هر طرف تالار دو دالان وجود دارد که هر کدام از آنها چند اتاق دارد. تمام اینها به دست بشر و در دل صخره‌ها به وجود آمده است.دالان‌هایی که در حفرهها پیدا شده است، راهی برای اتصال حفرهها به یکدیگر هستند. ظاهرا این تونل‌ها محل چله‌نشینی‌های یکتاپرستان بوده است. این حفرهها به خانه گبرها معروف شدهاند. این نام نشان از وجود زرتشتیان و سکنی گزیدن آنها در این مکان دارد. باستانشناسان قدمت این حفرهها را دوران ساسانیان تخمین زده‌اند.
اقامتگاه کال جنی
اقامت در کال جنی با وجود داستانهای قدیمی و صداهایی که در این دره میپیچد، جالب و در عین حال وهمانگیز است. اگر از آن دسته آدمهایی هستید که عاشق ماجراجوییاند، میتوانید در کمپینگ این منطقه شب خود را سپری کنید. کمپها به صورت خاصی ساخته شدهاند، که قطعا گزینه جالبی برای اقامت خواهند بود. اگر تصمیم گرفتید که در کمپ اقامت کنید، حتما با خود کیسه خواب ببرید، چون در مناطق کویری حشرات و مارهای زیادی وجود دارند.
اگر هم از کمپ زدن واهمه دارید یا اهل کمپینگ نیستید، می توانید از اقامتگاه های جذاب بومگردی در نزدیکی دره استفاده کنید. این اقامتگاهها تجربه چند روز زندگی در محیطی کاملا سنتی که با آن منطقه سازگار است را به شما میدهد. همچنین میتوانید غذاهای محلی آن منطقه را با دست پخت زنان محلی میل کنید. اگر تمایل ندارید در اقامتگاههای بومگردی ساکن شوید، می توانید به طبس بروید و در هتلهای آنجا اقامت نمایید.
تور کال جنی طبس
حتی اگر به ارواح و اشباح اعتقادی ندارید، به تنهایی پا به این دره نگذارید. وجود یک راهنمای راه بلد برای ورود و گشت و گذار در این دره بسیار لازم است. چرا که گم شدن در این مسیر به راحتی آب خوردن است. تور کال جنی طبس بهترین گزینه برای گردش در این منطقه میباشد. البته که شرکت در تورها علاوه بر وجود راهنمای راه بلد، مزایای دیگری نیز دارد. شما با استفاده از تورها میتوانید به جای رانندگی از مسیر لذت ببرید و همراه همسفران خود، اوقات لذت بخشی را بگذرانید. همچنین آشنایی با افراد جدید و پیدا کردن دوستانی خوب در سفر از دیگر مزایای تور است.
تورهای کال جنی به دو صورت برگزار میشود. بازدید از این دره، هم در پکیج تورهای طبس وجود دارد. هم به صورت جداگانه تورهای روزانه به مقصد کال جنی از خود طبس برگزار میشود. شما میتوانید در تورهای یک روزه شرکت کنید و برای شب به طبس یا مناطق اطراف که اقامت دارید برگردید. هم میتوانید شب در کمپینگ دره جنی اقامت کنید و دو روز به گشت و گذار در این منطقه بپردازید.
نکات مهم برای سفر به کال جنی
برای رفتن به کال جنی، لباسهای راحت به تن کنید و حتما یک دست لباس اضافه همراه خود داشته باشید. تا در صورت لزوم از آن استفاده نمایید. مسیر پیادهروی در این دره تقریبا طولانی است، پس حتما کفش مناسب پیادهروی به پا کنید. البته اگر کفش مناسب کوهنوردی و کفشهای ورزشی ساقدار داشته باشید، خیلی بهتر خواهد بود. آفتاب سوزان منطقه کویری آسیبهای زیادی به پوست شما وارد میکند، در نتیجه با همراه داشتن ضد آفتاب از پوست خود محافظت نمایید.
از دیگر لوازم مورد نیاز برای سفر به این منطقه عینک آفتابی، کلاه نقابدار، فلاسک آب، میان وعدههای سبک میباشد.
اگر شنا کردن بلد نیستید، به فکر شنا در حوضچههای کال جنی نیفتید. در بعضی از قسمتهای این حوضچهها، عمق دره به طور ناگهانی زیاد میگردد و همین موضوع خطرآفرین است.
دقت داشته باشید که سفر به این منطقه برای سالمندان و افراد کمتوان مناسب نیست. مسیر راهپیمایی این دره شامل مسیرهای هموار و ناهموار زیادی است. ممکن است این افراد قدرت پیمایش در این مسیرها را نداشته باشند.
در آخر دوربین عکاسی خود را فراموش نکنید. این محل برای شکار چشماندازهای ناب طبیعی، بسیار مناسب است. پس این فرصت را از دست ندهید و لحظههای زیبای خود را ثبت کنید. تا یادآور خاطرات شیرین سفر شما به این دره شگفتانگیز باشد.
مسیر دسترسی به کال جنی
برای دسترسی به کال جنی، چند راه وجود دارد. اولین مسیر، جاده آسفالت شده طبس به عشق آباد است. بعد از 20 کیلومتر به یک آبراهه خواهید. رسید. شما باید مسیر آبراهه را حدود 5 کیلومتر به سمت شمال ادامه دهید. بعد از چند پیچ به قسمتهای عمیق و تنگ دره میرسید.
مسیر دوم، این است که در 26 کیلومتری شمال طبس از جاده اصلی جدا شوید و به مسیر روستای ازمیغان وارد شوید. بعد از 9 کیلومتر به دره رودخانه ازمیغان خواهید رسید. بعد از طی کردن 3 کیلومتر نیز به بخشهای تنگ کال جنی وارد میشوید.
مسیر سوم نیز رفتن به سمت شهرستان طبس است. از طریق جاده طبس به سمت بشرویه و به روستای زیبای فشاه بروید. همین نقطه به ابتدای دره و کوه متصل میگردد، سپس شما وارد دره خواهید شد.
فاصله طبس تا کال جنی
فاصله طبس تا کال جنی، حدود 35 کیلومتر میباشد. شما با پیمودن تقریبا نیم ساعت تا چهل دقیقه به این منطقه خواهید رسید.
دیگر دیدنی های طبس
از دیگر جاهای دیدنی طبس می‌توان به باغ گلشن طبس، طاق شاه عباسی و چشمه مرتضی علی طبس اشاره کرد.
آب و هوای کال جنی طبس
طبس منطقه‌ای کاملا بیابانی است. طبیعتا هوای بسیار گرمی دارد. اما در اکثر فصول سال نسیم خنک و دل انگیزی درون دره در حال وزیدن است که گردشگران را از گرمای طاقت فرسای کویر دور میکند. به همین دلیل فصلهای بهار و پاییز برای بازدید از این منطقه مناسب است. البته اگر به شنا کردن در حوضچههای موجود در کال علاقه دارید، فصل تابستان انتخاب بهتری برای شما خواهد بود. در این منطقه در فصل زمستان سرمای سوزناکی حاکم است که ممکن است لذت بردن از گردش در این محل را مشکل سازد.
فراموش نکنید که از خصوصیات مناطق کویری دمای کاملا فاحش آنها در طول شبانهروز میباشد. در عین اینکه شما شاهد گرمای طاقتفرسای روز در این منطقه هستید، شبهای سرد و خشکی را نیز در اینجا تجربه خواهید کرد. در نتیجه در هر فصلی به این منطقه میآیید برای ساعات مختلف شبانهروز پوششی مناسب به همراه داشته باشید. تا به این صورت از گزند گرما و سرمای این منطقه در امان بمانید.
برای سفر در دل طبیعت، دانستن شرایط جوی یکی از مهم‌ترین نکات است.در این بخش آب و هوای این نتطقه دیدنی آورده شده است. با مراجعه به این بخش میتوانید از شرایط جوی این منطقه در هر روز آگاه شوید.
لوکیشن دقیق دره کال جنی طبس
برای گفتن لوکیشن دقیق، کمی سخت است. در این بخش، محدوده دقیق این دره آورده شده است. با مراجعه به این بخش و با کمک نرم افزار گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این دره دیدنی را به سادگی مسیریابی کنید.
اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید، با کلیک(لمس) بر روی این لینک میتوانید از روش استفاده از این نرم افزار آگاه شوید.
امتیاز شما به این صفحه:
کال جنی طبس
کال جنی طبس دره‌ای پرآب از جاهای دیدنی طبس است. در مقاله بالا به معرفی، مسیردسترسی، آب و هوا، راهنمای سفر، تور، اقامتگاه و آدرس دره کال جنی پرداختیم.