کویر ابرکوه

کویر ابرکوه از کویرهای ایران در فاصله بیست کیلومتری شرق شهرستان ابرکوه به شکل بیضی قرار دارد. این کویر از جاهای دیدنی ابرکوه است. و در میان کوه‌های گینه علی، پوزه سیاه، چاه زرد و پوزه سیاه در شرق و غرب، جنوب جاده ابرکوه تفت و شمال کفه بدر شیراز قرار دارد. نام دیگر ابرکوه ابرقو است، به همین دلیل کوه ابرکوه را کوه ابرقو نیز می‌نامند. کویر به دلیل تپه‌های شنی، جاده‌ها و دشتهای کویری که دارد. محل مناسبی برای کویرگردی بوده و مورد توجه طبیعت گردان و گردشگران قرار دارد. کویر ابرقو محل زندگی حشرات، خزندگان و حیوانات زیادی است و یک اکوسیستم پویا و زنده محسوب میشود. در ادامه به معرفی کویر ابرکوه، اکوسیستم کویر، آدرس و نحوه رسیدن به کویر، موقعیت جغرافیایی، دیدنی های ابرکوه و بهترین زمان بازدید از کویر خواهیم پرداخت.

معرفی کویر ابرکوه

درواقع کویر ابرکوه در دو سوی خود یعنی از سمت حاشیه شمال غربی و جنوب شرقی توسط دو رودخانه آبیاری می‌شود. همینطور کویر دارای بخش‌های مختلفی مانند رودخانه، نمکزار، دشت و تپه‌های شنی، کوه، باتلاق و شنزار است. کویر ابرقو دارای طبیعت منحصر بفردی است که طرفداران زیادی دارد. اکوسیستم خاص کویر ابرقو و پتانسیل‌های زیادی که برای کویرنوردی دارد. آن را تبدیل به یکی از تورهای پرطرفدار کویر نوردی نموده است. به دلیل طبیعت بکر و وحشی توصیه می‌شود برای بازدید از کویر از راهنمایان محلی و افراد آشنا کمک بگیرید. برای آشنایی بیشتر و مشاهده تصاویر کویر ابرکوه به منو استان، استان یزد در صفحه اصلی سایت مراجعه کنید. همچنین می‌توانید اماکن دیدنی و جاذبه‌های طبیعی ایران شامل کویر، کوه، جنگل، دشت، جزیره و مناظر طبیعی دیگر را در منو طبیعت در صفحه اصلی سایت بازدید کنید.

اکوسیستم کویر ابرکوه

این کویر ساختار منحصر بفردی دارد. تپه‌های شنی و دشت‌های ماسه‌ای کویر برای ورزش‌ها و تفریحاتی همانند کویر نوردی، موتور سواری، شتر سواری، رالی و اسکی بر روی شن مناسب است. کمپ‌های کویرنوردی متعددی در تمام ایام سال به این منطقه سفر می‌کنند. نکته قابل توجه این است که بخش عمده‌ای از کویر را نمکزار تشکیل می‌دهد. دور تا دور نمکزار را خاک‌های رسی پوشانیده است. در بخش‌هایی از کویر و در نزدیکی مناطق شمال غربی آن و نزدیکی رودخانه باتلاق دیده می‌شود. در مناطق وسیعی از شمال غرب کویر ابرکوه و در مجاورت نمکزار باتلاقی است. کویر به شکل بیضی و به صورت شمالی جنوبی امتداد یافته است، بطوریکه قطر بزرگ کویر وسعتی بیش از پنجاه کیلومتر در برابر سی و پنج کیلومتر پهنا دارد.

کویر ابرکوه وسعتی بیش از دویست هزار هکتار داشته و در حدود هزار و نهصد هکتار آن را ماسه زار پوشانیده است. باقیمانده مساحت کویر را نمکزار تشکیل می‌دهد. کویر به دلیل پستی و بلندی‌های متعدد برای تفریحات بیابانی بسیار مناسب است. از دیگر مشخصه‌های بارز کویر رودخانه‌های آن است که در موقعیت شمال غربی و جنوب شرقی قرار گرفته‌اند. در شمال غربی کویر رودخانه کاسه رود جریان دارد. رودخانه در فاصله بیست کیلومتر مانده به شهر ابرکوه از سمت یزد جاری است.

کاسه رود با طول حدود نه کیلومتر از جاده یزد ابرکوه جریان دارد و هدف اصلی آن هدایت سیلاب و روان آبهای موجود در منطقه است. با این حال رودخانه تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری منطقه شده است. کویر ابرکوه علاوه بر رودخانه، نمکزار و تپه‌های شنی دارای یک قله مرتفع است. قله هرنان در واقع کوه سنگی عظیم الجثه‌ای است که در میان کویر سر به فلک کشیده و با زیبایی هر چه تمام‌تر خود را نمایان می‌کند.

وجه تسمیه ابرکوه

شهرستان ابرکوه یا ابرقو تا چندین سال پیش جزو استان فارس و از توابع شهرستان آباده محسوب می‌شد. در سال ۱۳۶۶ به استان یزد ملحق و جزو توابع شهرستان تفت قرار گرفت. این شهر در سال ۱۳۷۴ به عنوان شهرستان ابرکوه شناخته شد. در خصوص وجه تسمیه ابرکوه باید گفت که شهر باستانی ابرکوه در کنار کوه ایجاد شد. به همین دلیل در زبان محلی به آن برکوه یا کنار کوه می‌گفتند. به مرور زمان نام برکوه به ابرکوه تبدیل و پس از حمله اعراب به ایران، حرف کاف تبدیل به قاف شد. بنابراین ابرکوه را ابرقو نیز می نامیدند. این شهر در سال ۱۳۵۰ بطور رسمی به نام ابرکوه تصویب و رسمیت یافت. شهر ابرکوه به دلیل موقعیت باستانی خود و دارا بودن مکان‌های دیدنی و بهره‌مندی از کویر ابرکوه یکی از چهارده شهر نمونه گردشگری ایران شناخته می‌شود.

جالب است بدانید که کویر ابرکوه یکی از برترین مناطق کویری ایران است. که برای کویر نوردی و دوستداران طبیعت بسیار مناسب است. شهرستان با داشتن بیش از چهارصد اثر تاریخی و مکان‌های قدیمی و باستانی سهم زیادی در فهرست آثار ملی ایران دارد. تعداد آثار تاریخی و دیدنی ابرکوه که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است، به بیش از ۱۴۰ اثر می‌رسد. زبان مردم ابرکوه فارسی با گویش ابرکوهی است. اقلیم منطقه ابرکوه گرم و خشک و بیابانی است. که دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های سرد و خشک است. کویر ابرکوه قسمتی از کویر مرکزی ایران است که در استان یزد و اطراف آن امتداد دارد. انتهای جنوبی و غربی کویر به رشته کوه‌های زاگرس ختم می‌شود. در منابع مختلف نام ابرکوه به نام‌های دیگری شامل ابرقو، برکو، برکوه، درکوه، ابرقوه، ابرقویه و برقوه آمده است که همگی همان معنی در کنار کوه را می‌دهند.

مسیرهای دسترسی به کویر ابرکوه

در جنوب جاده ابرکوه به تفت کویر ابرکوه قرار دارد. یکی از راه‌های رفتن به کویر از طریق جاده ابرکوه به تفت است. پس از ورود به جاده وارد جاده خاکی به مقصد مزرعه آخوند می‌شوید. این جاده شما را به کویر ابرقو می‌رساند. از دیگر مسیرهایی که شما را به کویر خواهد رساند جاده ابرکوه به مهرآباد است. بعد از ورود به جاده باید جاده اسفند آباد را در پیش بگیرید.

جاده خاکی است و شما را به کویر هدایت می‌کند. کویر در سمت شرق این دو روستا ست. راه سوم از شهر ابرکوه به سمت روستای کلپه است. ابرکوه در مسیر جاده ابریشم و کریدور شرق به غرب واقع شده است. نزدیکترین فاصل جاده ابریشم به روستای اسفند آباد در فاصله دوازده کیلومتری آن است. ابرکوه و روستاهای اطراف آن در قدیم رونق زیادی داشته‌اند که به واسطه نزدیکی به جاده ابریشم بوده است.

راه های دسترسی به کویر ابرکوه

ابرکوه در غرب استان یزد و در مجاورت مرز استان یزد با استان فارس قرار گرفته و در مسیر جاده یزد به شیراز واقع شده است. برای رفتن به کویر از سمت یزد باید خود را به تفت رسانده و به سمت شهرهای علی آباد و ده شیر حرکت کنید. پس از گذشتن از ده شیر و حدود بیست کیلومتر مانده به ابرکوه، کویر در برابر شما قرار دارد. مسیر دیگر رفتن به کویر از طریق جاده اصفهان شیراز است.

از اصفهان به سمت شیراز حرکت کنید. شهرهای شهرضا، ایزدخواست و آباده را رد کرده و به سه راهی موسوم به سه راهی یزد یا ابرکوه می‌رسید. سه راهی در شهر سورمق است. برای وارد شدن به جاده ابرکوه باید پس از طی مسیری دور زده و به سمت عکس حرکت کنید وارد جاده ابرکوه شوید. پس از گذشتن از فراغه به شهرستان ابرکوه می‌رسید. درواقع کویر در سمت جاده ابرکوه به تفت قرار دارد.

کویر ابرکوه فرصتی بی نظیر برای صنعت گردشگری ابرکوه

براستی کویر ابرقو از موقعیت مناسبی برخوردار است. کویر در مرکز استان یزد و در فاصله شهرهای اصفهان، یزد و شیراز قرارگرفته است. طبیعت بکر و اکوسیستم خاص کویر به آن فرصتی استثنایی برای کویرنوردی داده است. در مجاورت کویر، شهرستان ابرکوه با قدمتی دیرینه قرار دارد. علاقه‌مندان به کویر نوردی و ورزش‌های بیابانی می‌توانند به تفریحات مورد علاقه خود بپردازند. سازمان میراث فرهنگی استان یزد در راستای ایجاد زیر ساخت‌های لازم برای رونق و توسعه صنعت گردشگری استان و شهرستان ابرکوه، اقدام به ایجاد کمپ کویرنوردی در کویر ابرکوه نموده است.

ساخت کمپ آوای کویر در تابستان سال ۱۳۹۹ شروع شده و همچنان ادامه دارد. کمپ در شرق شهرستان ابرکوه و در دل کویر جای دارد. با تکمیل کمپ و ایجاد امکانات لازم برای گردشگران داخلی و خارجی امکان کویر نوردی و لذت بردن از تفریحاتی مانند موتور سواری، شتر سواری، رالی و اسکی روی شن برای علاقه‌مندان فراهم می‌گردد.

دیدنی های ابرکوه

این امکان فرصت و پتانسیل بالقوه خوبی برای تبدیل نمودن منطقه به قطب گردشگری دارد. در کنار کویر، شهر تاریخی ابرقو با جاذبه‌های گردشگری همانند سرو ابرکوه، منارهای نظامیه، خانه صولت(موزه مردم شناسی ابرکوه)، گنبد عالی ابرکوه، سد تیزک، گنبدخانه سیدون، مسجد جامع ابرکوه، مسجد جامع هک، قلعه‌های باستانی و خندق و محله تاریخی بدون شک قابلیت تبدیل شدن به منطقه گردشگری را دارد. شهر ابرکوه به عنوان شهر نمونه گردشگری شناخته شده و با کویر زیبا و طبیعت بکر اطراف خود قابلیت رشد و توسعه در صنعت گردشگری را دارد. نزدیکترین منطقه شهری به کویر ابرکوه شهر ابرکوه است. علاوه بر امکاناتی مانند مراکز اقامتی جهت گردشگران، اماکن دیدنی و جاذبه‌های گردشگری متعددی در شهر ابرکوه وجود دارد. شما می‌توانید علاوه بر کویر نوردی و لذت بردن از طبیعت زیبای کویر، از آثار تاریخی و باستانی شهر نیز دیدن فرمایید.

کویرهای ایران

از دیگر کویرهای می‌توان از کویر لوت، کویر ابوزیدآباد، کویر بافق، کویر بشرویه، کویر کاراکال صادق آباد، کویر مصر، کویر مرنجاب و کویر ورزنه اشاره کرد.

بهترین فصل برای سفر به کویر ابرکوه

برای بازدید از شهر ابرکوه و کویر نوردی با توجه به تابستان گرم و خشک، در ماه‌های خرداد، تیر، مرداد و شهریور با گرمای طاقت فرسایی روبرو خواهید شد. سردترین ماه‌های سال آذر تا بهمن بوده که شب‌های سرد و خشکی دارد. در ماه‌های اسفند، فروردین و اردیبهشت آب و هوای مطبوعی در شهر و مناطق اطراف وجود دارد.

آب و هوای شهرستان ابرکوه

برای سفر به شهرستان ابرکوه و بازدید از دیدنی های ابرکوه دانستن شرایط جوی و آب و هوایی این شهرستان از مهم‌ترین نکات است. در این بخش به آب و هوای این شهر اشاره شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از شرایط جوی این شهر در هر روز آگاهی یابید.

ابركوه آب و هوا

لوکیشن و محدوده کویر ابرکوه

برای دانستن موقیعت مکانی کویر ابرکوه در این بخش لوکیشن این کویر آورده شده است. با مراجعه به این بخش و با کمک نرم افزارهای نقشه خوانی گوگل مپ تا رسیدن به محدوده این کویر به سادگی مسیریابی کنید.

اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید، بر روی این لینک کلیک(لمس) کرده تا شما را در روش استفاده از این نرم افزار یاری رساند.

عکس‌های این مطلب را جناب آقای احسان باغبان عزیز ثبت نموده‌اند.