کویر مرنجاب در استان اصفهان واقع شده است. سالانه کویرنوردان زیادی به این منطقه می‌آیند. در واقع این مکان یکی از قطب‌های اصلی کویرگردی ایران به حساب می‌آید. در ادامه برای شما خواهیم گفت که چرا نام این کویر را مرنجاب نهادند. سپس به بررسی اکوسیستم، اقامتگاه های مرنجاب، تفریحات و دیدنی های مرنجاب و مسیر دسترسی به این منطقه کویری خواهیم پرداخت.
محوطه‌های گود و فراخی در کویر وجود دارند که دریاچه‌های کویری را ایجاد میکنند. اما تفاوت آنها با دیگر دریاچه‌هایی که تا به حال دیده‌اید این است که جای آب در آنها نمک وجود دارد. سرتاسر این دریاچه‌ها را نمک پوشانده است. البته گاهی اوقات در این منطقه بارش‌هایی نیز اتفاق می‌افتد. همین بارش‌ها موجب جمع شدن مقداری آب در این دریاچه‌ها میگردد. پس از مدتی نیز آب باران هم تبخیر می‌شود و باز نمک‌ها باقی می‌مانند.
وجه تسمیه کویر مرنجاب
در دوران صفویان کاروانسرا و قناتی تاریخی در این منطقه بنا می‌شود که نام آن را مرنجاب می‌گذارند. نام این کویر را نیز از همین کاروانسرا و قنات برگرفته‌اند. البته بعضی معتقدند که مرنجاب در واقع مرد رنج آب بوده است. این واژه نشان دهنده سختی تامین آب شیرین در این منطقه بوده است. با گذشت زمان، این واژه نیز تغییر شکل یافته و به مرنجاب تبدیل گشته است.
تفریحات کویر مرنجاب
یکی از تفریحات ساده و لذت بخش در کویر، پیاده‌روی بر روی شن‌های روان است. اما جز این تفریحات دیگری نیز می‌توان در کویر انجام داد که بعضی از آنها متاسفانه کاملا بر خلاف اصول گردشگری پایدار می‌باشد. با وجود این خیلی از افراد از صدماتی که این تفریحات به مناطق کویری وارد می‌کند، بی خبر هستند. همین عدم آگاهی سبب شده تا میزان آسیب‌ها بیشتر شود. سافاری و سواری با موتورهای چهار چرخ از دسته این تفریحات هستند.
استفاده از این وسایل نقلیه در کویر و راندن آنها پوشش گیاهی و جانوری منطقه را از بین می‌برد. همچنین جابه‌جا کردن شن‌ها و نمک‌های کویر باعث بیابانزایی میگردد. چنانچه این وضعیت ادامه پیدا کند، در آینده بسیار نزدیک شاهد طوفان شن خواهیم بود.
یکی از جاذبههای کویر شبهای آن می باشد. عدم وجود نور در این منطقه و آسمانی عاری از آلودگی‌ها به ستارگان اجازه درخشش و نمایان شدن می‌دهند. از همین رو تماشای آسمان کویر و رصد ستارگان در شب یکی از جاذبههای این منطقه به حساب می‌آید. شترسواری از دیگر تفریحاتی است که در کویر انجام می‌شود.
دیدنی های کویر مرنجاب
در این منطقه کویری جاهای دیدنی زیادی وجود دارد. از جمله این مکان‌ها می‌توان به چاه دست کند، جزیره سرگردان، کو کلنگ، ریگ بلند، چاه هندوانه، قلعه کرشاهی، کوه یخاب، دریاچه نمک و چاه کنجه اشاره کرد.
دریاچه نمک مسیله در شمال این منطقه قرار گرفته است. وسعت آن به حدود 650 کیلومتر مربع می‌رسد. این دریاچه در بیشتر روزهای سال از نمک پوشیده شده است. البته بارش‌های فصلی گاه گداری نیز در این منطقه اتفاق می‌افتد. بعد از اینکه آبی که به خاطر این بارش‌ها در دریاچه جمع شده است، تبخیر میگردد، رسوب نمک شکل‌های هندسی جالبی از خود به جا می‌گذارد.
جزیره سرگردان در دل دریاچه نمک واقع شده است. قدیمی‌ترها فکر می‌کردند که جزیرهای که در وسط دریاچه نمک وجود دارد حرکت می‌کند و شناور است. اما در واقع خطای دید است، که سبب میگردد تا افراد فکر کنند که جزیره در حال حرکت می‌باشد.
این کویر با شهر کاشان فاصله چندانی ندارند. شما می‌توانید پس از بازدید از این منطقه به کاشان بروید و از جاذبههای تاریخی این شهر دیدن نمایید.
اکوسیستم کویر مرنجاب
این منطقه محیط زیست گونه‌های جانوری زیادی می‌باشد. اگر کمی دقت کنید به احتمال زیاد مارمولک و آفتاب پرست‌های زیادی در این منطقه می‌بینید. همچنین موجوداتی چون بزمجه، گربه و روباه شنی، کفتار، شغال و گرگ نیز در این منطقه زندگی میکنند. مراقب مارها نیز باشید. چون در کویر انواع مارها یافت می‌شوند. در چندین سال اخیر یک جفت یوزپلنگ ایرانی که گونه‌ای در حال انقراض است در این منطقه دیده شده است. برخی از موجودات کوچکی که در این کویر زندگی میکنند، شکار خوبی برای پرندگان شکاری به حساب می‌آیند.
پوشش گیاهی نیز کاملا متناسب با محیط کویری می‌باشد. در این منطقه گیاهانی همچون دم گاوی، تاغ، ارته، قیچ و گز رشد میکنند. جالب است بدانید که در این منطقه کویری چاه آب شیرین حفر شده است.
تور کویر مرنجاب
عموما تورهایی که به مقصد این کویر تماشایی برگزار می‌گردند، یک و نیم روزه می‌باشند. تورها یکی از گزینه‌های بسیار مناسب برای سفر به کویر می‌باشند. چون تورها مقرون به صرفه‌تر هستند. همچنین سفر گروهی به کویر در کنار همسفران خوش مشرب، خود تبدیل به یکی از جاذبههای سفر میگردد. وجود یک راهنمای وارد و حرفه‌ای ضمن حفظ امنیت شما، قطعا سفر شما را لذت بخشتر خواهد کرد. در بعضی از تورها یک راهنمای آشنا به نجوم نیز همراه گروه به کویر می‌آید. این راهنما با اطلاعات و آموزه‌های خود لذت تماشا و رصد آسمان را برای شما صد چندان خواهد کرد.
در انتخاب آژانس و تورها نهایت دقت را به خرج دهید. آژانس‌هایی را انتخاب کنید که مجوز سفر داشته باشند و کاملا حرفه‌ای و طبق اصول گردشگری پایدار عمل کنند. همراه شدن با آژانس‌ها و تورهای نامتناسب می‌تواند سفر را به کام شما تلخ نماید.
نکات مهم در سفر به کویر مرنجاب
در این منطقه حیوانات مختلفی وجود دارند و احتمال دارد این حیوانات و یا حشرات شما را بگزند. پس کفش مناسب برای این منطقه، کفش ساق دار است که پای شما را محافظت نماید. لباس‌های آستین دار به تن کنید. همچنین اسپری ضد حشرات به همراه داشته باشید.
وسعت و یک دستی کویر بسیار وهم انگیز است. همچنین تشخیص مسیر در چنین جایی کمی سخت است. بهتر است برای سفر به این منطقه تنها نباشید و همراه یک راهنمای راه بلد به اینجا بیایید. ماشین خود را وارد کویر نکنید. چون ضمن آسیب زدن به محیط، امکان دارد خودرو شما خراب شود و در وسط کویر گیر افتد.
چگونگی مصرف آب و غذا در کویر مرنجاب
هنگامی که بدن مواد قندی و آب زیادی از دست می‌دهد، دچار شوک میگردد. این موضوع می‌تواند بسیار خطرناک باشد. به همین خاطر حتما آب و خوراکی‌های قندی به اندازه کافی با خود داشته باشید.
دانستن این نکته که در سفر به کویر چه غذاهایی بخورید، بسیار مهم است. البته اگر در اقامتگاه‌های موجود در کویر بمانید، می‌توانید از غرفه‌های موجود در آنجا استفاده کنید. اما اگر تصمیم دارید کمپ بزنید باید بدانید همراه خود چه نوع غذاهایی ببرید.
به هیچ عنوان مواد غذایی که سریع فاسد می‌شوند، مانند شیر یا غذاهای گوشتی را با خود نبرید. چندین بطری آب با خود داشته باشید. سعی کنید هر نیم ساعت یک بار جرعه‌ای آب بنوشید. متاسفانه دهیدراته شدن بدن علائم مشخصی ندارد. امکان دارد شما احساس عطش نداشته باشید. اما زمانی متوجه تشنگی خود می‌شوید که بدن کامل خشک شده و سیستم بدن دچار مشکل گشته است. به جز آب، نوشیدنی‌های شیرین مانند آب میوه با خود داشته باشید. زمانی که آب بدن شما تبخیر می‌شود، شما میزان زیادی املاح معدنی هم با آن از دست می‌دهید. بد نیست بسته‌ای پودر املاح معدنی از داروخانه بگیرید و در آب آشامیدنی خود حل کنید.
سعی کنید وعده‌های کوچکی مثل بیسکویت، خرما، کیک و یا شکلات کوچک همیشه در جیب خود داشته باشید. وقتی قند خونتان افت کند، این وعده‌ها به شما کمک خواهند کرد. راحت‌ترین و مناسب‌ترین وعده‌های غذایی که می‌توانید با خود به کویر ببرید، کنسروهایی همچون کنسرو لوبیا می‌باشد.
کویر مرنجاب کجاست؟
نقشه کویر مرنجاب محل دقیق قرارگیری این منطقه را نشان می‌دهد. اگر بخواهید از تهران به این منطقه بیایید، حدود 270 کیلومتر باید رانندگی کنید. همین فاصله کوتاه این منطقه با شهر تهران باعث شده تا کویر مرنجاب مورد استقبال گردشگران قرار بگیرد.
آران و بیدگل نزدیکترین روستا به این کویر می‌باشد. فاصله این روستا با مرنجاب حدود چهل کیلومتر است. از خروجی این روستا به سمت کویر مرنجاب یک جاده اختصاصی کشیده شده است.
چنانچه مبدا شما تهران باشد، در ابتدا باید وارد اتوبان قم-کاشان شوید. پس از اینکه از کاشان رد شدید، به آران و بیدگل بروید. در آنجا وارد بلوار ارتش می‌گردید. تابلوی جاده مخصوص کویر مرنجاب شما را به سمت این منطقه هدایت خواهد نمود.
کاروانسرای کویر مرنجاب
کاروانسرای کویر مرنجاب یکی از یادگارهای دوران صفویان می‌باشد. این کاروانسرا در مسیر راه ابریشم ساخته شده و مامنی برای مسافران خسته از راه بود. این بنا در یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین ریگزارهای کشور، یعنی بند ریگ قرار گرفته است. بند ریگ در گذشته گذرگاهی برای آبراهه‌ها و رودخانه‌های فصلی و دائمی بوده است.
این کاروانسرا را به همان شیوه گذشته مرمت کرده و برای اقامت گردشگران آماده نموده‌اند. اتاق‌های این کاروانسرا به مسافران کرایه داده می‌شود تا بتوانند شب را در این مکان سپری نمایند. پلان این کاروانسرا به شکل مربع می‌باشد. شش برج بر روی دیوارهای آن تعبیه گشته است.
بهترین زمان سفر به کویر مرنجاب
همانطور که می‌دانید مناطق کویری دارای آب و هوایی بسیار گرم هستند. به همین جهت بهتر است نیمه دوم سال را برای سفر به این منطقه انتخاب نمایید. چون آب و هوا متعادل‌تر میگردد.
کویر مرنجاب در شب
یکی از ویژگی‌های کویر اختلاف دما در طول شبانه روز است. به طوری که روزها هوا بسیار گرم و آفتاب سوزان می‌باشد. اما در شب هوا خیلی سرد می‌شود و سرمای آن نیز گزنده است. به همین خاطر در هر فصلی به این منطقه سفر کردید، یک بالاپوش با خود همراه داشته باشید. به خصوص در فصل زمستان که در شب‌ها به لباس گرم احتیاج پیدا می‌کنید.
اقامتگاه کویر مرنجاب
به هیچ عنوان فکر نکنید که کمپ زدن در این منطقه کار ساده‌ای است. به خصوص اگر در فصل زمستان به اینجا سفر می‌کنید. سرمای هوا در شب‌ها قابل تحمل نیست. بهترین گزینه برای اقامت در این منطقه کاروانسرای مرنجاب است.
به جز این کاروانسرا در فاصله سی کیلومتری آن مجتمع گردشگری ستاره شبهای کویر قرار دارد. اکو کمپ احمد نیز در نزدیکی همین مجتمع است. این دو اقامتگاه یکی دیگر از گزینه‌های انتخابی برای شما می‌باشند.
چنانچه در فصول گرمتر به این منطقه می‌آیید و قصد کمپ زدن دارید به چند نکته خوب توجه کنید. اول اینکه به هیچ عنوان به صورت انفرادی در اینجا چادر نزنید. حداقل تعدادی که برای چادر زدن در این نقطه مناسب است بین پنج تا هفت نفر است.
حتما برای استراحت از کیسه خواب استفاده کنید. چون کیسه خواب هم شما را گرمتر نگه می‌دارد و هم از نفوذ حشرات جلوگیری به عمل می‌آورد.
از چادرهایی استفاده کنید که ضد آب باشد. دور تا دور محلی که کمپ کرده‌اید را با گازوئیل یا نفت دایره بکشید. به این صورت از حمله حشرات و حیوانات مختلف جلوگیری می‌کنید. در کنار چادرهای خود آتش روشن کنید و آن را تا نزدیک‌های صبح روشن نگه دارید.
حتما با خود اسپری ضد حشره به همراه داشته باشید و پیش از خواب از آن استفاده نمایید. آب آشامیدنی به اندازه کافی همراه خود داشته باشید. ترجیحا چادر خود را در فاصله کمی از خودروی شخصیتان برپا کنید. یکی از مکان‌های مناسب برای کمپ زدن سنگ فرش‌های نزدیک به کاروانسرا می‌باشد. اگر اهل ماندن در کاروانسرا و در دل کویر نیستید، بهتر است به کاشان بروید و در اقامتگاه‌های سنتی و بسیار جالب این شهر اقامت نمایید. برای اقامت در کاشان گزینه‌ای متنوعی خواهید داشت.