یخدان رادکان چناران(یخچال سنتی روستا رادکان)

یخدان رادکان چناران(یخچال سنتی روستا رادکان)

یخدان رادکان یکی از سازه‌­های کاربردی در استان خراسان رضوی است. قدیم­‌ترها که خبری از یخچال و فریزرهای امروز نبوده است، سازه­‌ای ابداع می‌­شود تا بتوان درون آن آب یخ زده را در مدت طولانی حفظ کرد. این یخدان­‌ها در فصل تابستان و گرما به مردم کمک می­‌کردند تا بتوانند آب آشامیدنی مورد نیاز خود را تهیه کنند. یا با نوشیدنی­‌های خنک، گلوی خود را تازه کنند. این یخدان­‌ها مالکانی خصوصی داشتند که آنها را وقف اماکن متبرکه می­‌کردند. چنانچه می­‌خواهید با تاریخچه یخدان رادکان، معماری و تاریخچه یخدان، معماری یخدان رادکان، مسیر دسترسی به آن و جاهای دیدنی چناران و خراسان رضوی آشنا شوید، این مطلب را دنبال کنید.

یخدان یا یخچال رادکان
یخدان یا یخچال رادکان

معماری و تاریخچه یخدان

یخدان‌­ها نیز همانند آب انبارها سازه‌­هایی بودند که به منظور تامین آب آشامیدنی اهالی یک منطقه ساخته می­‌شدند. این یخدان‌­ها را در شهرها و مناطقی بنا می‌­کردند که به موجب وضعیت اقلیمی که داشتند، نمی‌­توانستند در فصول گرم از ذخایر برف و یخ زمستان استفاده کنند. اهالی شهر یخ­های حاصل از زمستان را در این یخدان جمع می­‌نمودند. ساختار این سازه اجازه نمی­داد یخ‌­ها به سرعت آب شوند. در فصل گرما، یخ‌­ها به مرور آب می­‌شدند و اهالی از آب یخدان استفاده می‌­نمودند.

عموما یخدان­‌ها را در مسیر قنات­‌ها و در عمق زمین حفر می­‌کردند. به این طریق آب قنات­‌ها به حوضچه­‌های این یخدان­‌ها سرازیر می­‌شد و در فصل سرما یخ می­‌بست. در بعضی مواقع نیز برای جمع آوری یخ، حوضچه­‌های نسبتا کم عمقی در کنار نهرها حفر می­‌کردند. سپس صبر می­‌کردند در طول شب آب درون حوضچه‌­ها یخ ببندد. هر شب بر قطر یخ‌­ها افزوده می­‌شد. زمانی که یخ به قطر مناسبی می­‌رسید، آن را با تبر تکه تکه می‌­کردند و به داخل یخچال‌­ها می‌­بردند.

یخچال سنتی رادکان
یخچال سنتی رادکان

شکل ظاهری آنها در مناطق مختلف با هم متفاوت بود. بعضی از آنها دارای گنبدهای مرتفع، برخی دیگر بدون گنبد و بعضی نیز تونلی شکل بودند. اما اکثر آنها از خشت و کاهگل ساخته می‌­شدند تا هوای گرم به داخل آنها نفوذ نکند. و در ضمن هوای سرد نیز از یخدان خارج نشود.

تاریخچه یخدان رادکان

این یخدان در دوران قاجار بنا گشته است.

داخل یخدان رادکان
داخل یخدان رادکان

معماری یخدان رادکان

این یخدان نیز مانند اکثر یخدان ­های ایران از جنس خشت خام می‌­باشد، که گل اندود شده است. یخدان رادکان را می­‌توان در زمره یخدان‌­های گنبد دار قرار داد که به شکل رک مخروطی است. دیوار گنبد در قسمت پاطاق آن قطورتر می‌­شود و هر مقدار که به راس گنبد نزدیک­‌تر می‌­گردد، قطر آن کاهش پیدا می­‌کند.

در ساخت حوضچه­‌ی این یخدان از هیچ مصالحی استفاده نشده است. کف حوضچه با خاک رس پوشیده شده است. در آن زمان یخ­‌ها را بر روی همین خاک­‌ها نگهداری می­‌کردند.

مسیر دسترسی به یخدان رادکان

برای اینکه بتوانید از این یخدان قدیمی بازدید کنید باید وارد بزرگراه مشهد-قوچان شوید. این یخدان در روستای رادکان که در نزدیکی چناران است قرار دارد. وارد میدان رادکان که شوید نمای جالب یخدان نظر شما را به خود جلب خواهد کرد.

یخدان رادکان چناران از نمای پشت
یخدان رادکان چناران از نمای دیگر

جاهای دیدنی خراسان رضوی

خراسان رضوی یکی از استان­‌های بزرگ ایران محسوب می‌­شود. این استان جایگاه بسیار تاریخی و ویژه­ای در فرهنگ ما ایرانیان دارد. شهرهایی که هر کدام از آنها افسانه‌ها و داستان­‌هایی شنیدنی در دل خود دارند. جایی که فردوسی بزرگ در آن زاده شد و این استان را برای ما جاودانه کرد.

تعداد دیدنی­‌های بسیار زیاد است که شمارش آنها کار بسیار سختی است. اما برخی از این جاهای دیدنی شامل آرامگاه فردوسی، خانه داروغه مشهد، آرامگاه عطار نیشابور، آرامگاه خیام، یخدان نمدمال ها قوچان، آسبادهای نشتیفان و مدرسه غیاثیه خرگرد هستند.

دیدنی های چناران

از دیگر جاهای دیدنی چناران می‌توان از برج رادکان نام برد.

یخدان رادکان چناران(یخچال سنتی روستا رادکان)
یخدان رادکان چناران(یخچال سنتی روستا رادکان)

آب و هوای روستای رادکان

برای بازدید از دیدنی های رادکان اطلاع از وضع آب و هوای آن لازم است. به همین خاطر در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوای روستای رادکان خراسان رضوی را مشاهده می‌کنید.
روستای رادکان آب و هوا

نقشه چناران

برای گشت و گذار عالی و مسیریابی استفاده از نقشه می‌توانید مفید باشد. در این بخش نقشه چناران خراسان رضوی را مشاهده می‌کنید.

عکس‌های این محتوا را جناب آقای احسان گنابادی عزیز ثبت نموده‌اند.

امتیاز شما به این صفحه:

یخدان رادکان چناران

یخدان رادکان چناران در استان خراسان رضوی از جاهای دیدنی چناران است. در مطلب بالا به معرفی، تاریخچه، دیدنی های چناران و آدرس یخدان رادکان چناران پرداختیم.

درحال ارسال
امتیاز دهی کاربران
4.67 (3 رای)