خورش خلال کرمانشاهی از غذاهای سنتی شهر و استان کرمانشاه است. استان کرمانشاه با قدمت تاریخی و بناهای معروفی مانند بیستون فرهاد، طاق بستان و معبد آناهیتا، همواره پذیرای گردشگران بسیاری از سراسر جهان است. اما مسافران کرمانشاه فقط برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی این شهر به آن‌جا نمی‌روند. بسیاری از گردشگران در جستجوی غذاهای سنتی ایرانی به این استان سفر می‌کنند. در ادامه این مطلب نخست به شرح تاریخچه و فواید خورش خلال بادام کرمانشاهی از غذاهای ایرانی می‌پردازیم. سپس بهترین رستوران‌هایی که خورش خلال سرو می‌کنند را معرفی می‌کنیم. در ادامه مواد مورد نیاز و طرز تهیه خورش یا خورشت خلال کرمانشاهی را بیان می‌کنیم.

خورش خلال کرمانشاهی و دنده کباب دو غذای اصیل کرمانشاهی هستند که با عطر و طعم بی‌نظیر خود گردشگران را به آن‌جا می‌کشانند. البته آش سورانه کرمانشاه را هم نباید فراموش کنیم که در بهار با سبزی‌های محلی تازه تهیه می‌شود. از دیگر غذاهای مشهور کرمانشاه می‌توان به آش ترخینه، سیب پلو، کوکوی پاغازه و آش عباسعلی اشاره کرد.

تاریخچه خورش خلال کرمانشاهی

همان گونه که می‌دانید غذاهایی که توسط مردمان بومی یک منطقه تهیه می‌شوند، در واقع هدیه‌ای از طبیعت و دنیای اطرافشان هستند. طبیعت بهترین و سازگارترین مواد غذایی را برای اهالی بومی خود پرورش می‌دهد. پیشینیان ما به خوبی با این قوانین طبیعی آشنا بوده‌اند. به همین سبب از موادی استفاده می‌کردند، که در اطراف مناطق سکونتشان می‌روییدند. استان کرمانشاه یک منطقه کوهستانی با آب و هوایی سرد و خشک است. چنین اقلیمی برای مردمان آن منطقه مصرف غذاهای گرم و تند را ایجاب می‌کند. در واقع بومیان با خوردن غذاهایی با طبع گرم، علاوه بر این که انرژی مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند، بر سرمای سوزناک هوا هم غلبه می‌کنند. خورش خلال یکی از همین غذاهای سنتی و با طبیعت گرم است که با خواص مقوی و مغذی خود برای مصرف مردمان کرمانشاه انتخاب مناسبی است.

آشنایی با خورش خلال کرمانشاهی

خورش خلال بادام استان کرمانشاه که به اختصار به خورش خلال معروف است، یک غذای سنتی ایرانی و مخصوص استان کرمانشاه است که از قدیم در مهمانی‌ها و مجالس سرو می‌شده است. در واقع امکان ندارد که به خانه یک کرمانشاهی بروید و خورش خلال را برایتان تدارک نبینند. تدارک این غذای سنتی و خوشمزه حکم احترامی است که کرمانشاهی‌ها به مهمانان خود می‌گذارند. شهرت خورش خلال تا آن‌جا پیش رفته که در تمام ایران عموم مردم، کرمانشاه را با روغن کرمانشاهی و خورش خلالش می‌شناسند. البته دنده کباب کرمانشاهی هم شهرت زیادی در این منطقه دارد.

فواید خورش خلال کرمانشاهی

همان گونه که گفتیم، اهالی بومی در مناطق سرد و خشک اغلب سعی می‌کنند از غذاهایی با طبع گرم استفاده کنند و از مصرف غذاهای سرد بپرهیزند. خورش خلال کرمانشاهی از طبع ملایم و گرمی برخوردار است. بنابراین غذای مناسبی برای مناطق سرد و خشک است. به همین علت با ذائقه اهالی کرمانشاه و اطراف آن هماهنگ است. این خورش با وجود ترکیباتی از جمله خلال بادام، زرشک سیاه، گوشت گوسفندی و ادویه‌جات مختلف خواص فراوانی هم با خود به همراه دارد.

زرشک سیاه یکی از ترکیبات خورش خلال است که اغلب در مناطق غربی کشور می‌روید و از خواص زیادی برخوردار است. این گیاه در بهبود عملکرد قلب و عروق، تنظیم کلسترول، بهبود عملکرد کبد و همچنین تنظیم قند و فشار خون موثر است. خلال بادام یکی دیگر از اجزای خورش خلال است که از خواص مغذی بسیاری برخوردار است. بادام نقش موثری در کنترل قند خون، متعادل شدن باکتری‌های بدن، کاهش کلسترول، رفع بیماری‌های قلبی و همچنین کاهش التهاب دارد. از دیگر خواص آن می‌توان به کاهش چربی‌های شکم و جلوگیری از گسترش سلول‌های سرطانی اشاره کرد.

مزایای گوشت گوسفند هم که بر همگان آشکار است. پروتئین گوسفندی سرشار از کلسیم و فسفر است که به سلامت و تقویت استخوان‌ها کمک می‌کند. همچنین ویتامین B1 موجود در گوشت گوسفند به افزایش انرژی و استقامت استخوان‌ها می‌انجامد. به علاوه این نوع گوشت از کم خونی و سرطان هم جلوگیری می‌کند و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک بزرگی می‌کند. البته این‌ها فقط گوشه‌ای از فواید بی شمار خورش خلال به شمار می‌روند. این غذای سنتی کرمانشاهی با این همه خواص ارزشمند باید هم این‌ چنین محبوب باشد.

بهترین خورش خلال کرمانشاه را کجا بخوریم؟

اگرچه خورش خلال آن‌قدر محبوب است که تقریبا در تمام رستوران‌های خوب کرمانشاه سرو می‌شود. اما معرفی چند رستوران معروف که این غذاهای سنتی را طبخ می‌کنند خالی از لطف نیست.

• رستوران سنتی جمشید کرمانشاه

رستوران سنتی جمشید در کرمانشاه یکی از غذاخوری‌های خوب این استان است. در این رستوران لوکس انواع غذاهای سنتی از جمله دنده کباب و خورش خلال کرمانشاهی سرو می‌شود. طعم منحصر به فرد خورش خلال در این رستوران در هیچ جای دیگری پیدا نمی‌شود. رستوران جمشید در هتل چهار ستاره جمشید و تقریبا در قسمت شمالی کرمانشاه قرار دارد. برای دسترسی به این هتل کافیست از بزرگراه کشوری به بلوار شهید شیرودی بروید. در انتهای بلوار به میدان طاق بستان می‌رسید و هتل جمشید را سمت راست خود مشاهده می‌کنید. در ضمن اگر به رستوران سنتی جمشید رفتید، از بازدید طاق بستان و موزه سنگ هم غافل نشوید. از رستوران جمشید فقط با 5 دقیقه پیاده روی می‌توانید به موزه سنگ برسید. طاق بستان هم در شمال میدان طاق بستان قرار دارد.

• رستوران چلچله کرمانشاه

رستوران چلچله کرمانشاه یکی دیگر از جاهایی است که خورش خلال بسیار لذیذی برای مشتریان خود سرو می‌کند. در این رستوران انواع کباب‌ها،‌ خورش‌ها و غذاهای دریایی ارائه می‌شود. این رستوران در خیابان برق کرمانشاه قرار دارد. رستوران چلچله تقریبا در مرکز شهر کرمانشاه قرار دارد. برای دسترسی به این رستوران کافیست به سمت شمال بلوار 17 شهریور بروید. سپس در تقاطع بلوار نسترن و نرسیده به میدان 17 شهریور رستوران چلچله را سمت راست خود مشاهده می‌کنید. اگر به این رستوران رفتید، می‌توانید به تماشای بازار مسگرها هم بروید. این بازار در نزدیکی رستوران چلچله در بلوار شهید بهشتی قرار دارد.

• رستوران بهارستان کرمانشاه

اگرچه این رستوران بهارستان به کباب‌های لذیذش معروف است، اما به خورشت خلال سنتی این رستوران هم نمی‌توان دست رد زد. رستوران بهارستان در شمال میدان طاق بستان و با فاصله کمی از اثر تاریخی طاق بستان واقع شده‌است. بنابراین پس از تماشای طاق بستان می‌توانید با خیال راحت خود را به یک وعده غذای خوشمزه در این رستوران مهمان کنید.

• رستوران ارگ کرمانشاه

یکی از غذاخوری‌های معروف کرمانشاه، رستوران ارگ است که غذاهای ایرانی و سنتی خوشمزه‌ای سرو می‌کند. کافیست ناهار را در این رستوران معروف صرف کنید و برای همیشه طعم خورش خلالش را زیر دندان‌هایتان حس کنید. رستوران ارگ تقریبا در جنوب غربی کرمانشاه در مجتمع تجاری ارگ واقع شده‌است. اگر به میدان مصدق یا کاشانی واقع در بلوار اشرفی اصفهانی بروید مجتمع تجاری و رستوران ارگ را در شرق میدان مشاهده می‌کنید. در حین غذا خوردن در این رستوران از تماشای منظره شهر در زیر پای خود لذت ببرید. همچنین اگر از خیابان کاشانی به سمت شمال بروید، موزه تمبر را در نزدیکی این رستوران می‌بینید که بازدید از آن خالی از لطف نیست.

طرز تهیه خورش خلال کرمانشاهی

باید بگویم که تهیه خورش خلال تقریبا مثل خورش قیمه است. با این تفاوت که به جای لپه در آن از خلال بادام و زرشک سیاه استفاده می‌کنند. در ادامه این مطلب به طرز تهیه و فوت و فن‌های خورش خلال کرمانشاهی می‌پردازیم.

• مواد لازم به ازای هر نفر:
• خلال بادام 50 تا 100 گرم
• زرشک سیاه به مقدار لازم
• لیمو عمانی یک عدد
• گوشت گوسفندی 100 گرم
• پیاز داغ
• نمک زردچوبه پودر کاری به مقدار لازم
• زعفران به مقدار لازم

طرز تهیه خوش خلال کرمانشاهی

 

• برای تهیه خورشت خلال ابتدا خلال بادام‌ها را به مدت یک ربع در آب و زعفران دم کشیده خیس کنید. به این ترتیب خلال بادام‌ها عطر زعفران را به خود می‌گیرند و خورش را خوش عطرتر می‌کنند.
• در مرحله بعدی گوشت گوسفندی را مانند گوشت قیمه‌ای ریز کنید. البته فراموش نکنید، که گوشت خورشت خلال باید زیاد باشد و به خوبی لعاب بیاندازد.
• حالا یک قابلمه مناسب بردارید و روغن کرمانشاهی را کف قابلمه بریزید و آن را روی حرارت قرار دهید.
• پس از این که روغن داغ شد، پیاز را خورد کنید و با اندکی زردچوبه در روغن تفت دهید.

آرامش در پخت یکی از مهم‌ترین فاکتورهای آشپزی ایرانی است…

• بعد از این که پیازها طلایی شدند، گوشت خرد شده را هم اضافه کنید و اندکی تفت دهید تا رنگ گوشت عوض شود.
• سپس رب گوجه را اضافه کنید و آن را هم مقداری تفت دهید تا از خامی در بیاد.
• بعد از این که همه مواد به خوبی تفت داده شد، قابلمه را از آب پر کنید و بگذارید با حرارت ملایم بپزد.
• در اواسط پخت، خلال بادام‌های خیس خورده را به همراه چند تکه چوب دارچین در خورش بریزید که عطر و طعم خوبی پیدا کند. استفاده از چوب دارچین موجب می‌شود که رنگ خورش تیره نشود.
• در اواخر پخت نمک و لیمو عمانی را به همراه کمی زعفران دم کرده به غذا بیافزایید.
• سپس زرشک سیاه را کمی در روغن تفت دهید و آن را هم به خورش اضافه کنید. حالا باید صبر کنید که حسابی جا بیفتد.
• خورش خلال باید از قوام مناسبی برخوردار باشد بنابراین اگر آب خورش زیاد بود کمی درب قابلمه را بردارید تا آب اضافی تبخیر شود.
• در انتها آن را در ظرف مناسبی بکشید و به همراه پلوی سفید سرو و نوش جان کنید.

عکس‌های این پست را سرکار خانم مهدیه زمان خوان‌پور عزیز ثبت نموده‌اند.