دیوار شهربند یکی از دیدنی­ های بشرویه واقع در استان خراسان جنوبی می­‌باشد. این دیواری که اکنون دیده می­‌شود، باقیمانده­‌هایی از حصار دفاعی شهر بشرویه است. حصاری که در گذشته­‌های دور، جان و مال مردمان شهر را حفظ می­‌کرده است و به واسطه وجود آن اهالی روستا سر راحت بر بالین می­‌گذاشتند. در ادامه این مقاله به بررسی تاریخچه دیوار تاریخی شهربند بشرویه، بافت حصار تاریخی بشرویه، وضعیت آن در حال حاضر، جاهای دیدنی بشرویه و مسیر دسترسی به آن خواهیم پرداخت.

تاریخچه دیوار شهربند بشرویه

مسئله دفاع از حریم، از گذشته­‌های دور مورد توجه جوامع بوده است. از آنجایی که ایران به خاطر موقعیت جغرافیایی که داشته، بارها مورد حملات و لشکرکشی‌­های مختلف بوده، مسائل دفاعی اهمیت فراوانی داشته است. به جز این نباید راهزنان و دزدان را در گذشته دست کم گرفت. درواقع به همین منظور دور تا دور شهرهایی که ساخته می­‌شد، حصاری دفاعی می‌­کشیدند. به این صورت مردم شهر می­‌توانستند در صورت بروز حملات احتمالی از خود دفاع کنند.

در واقع دیوار شهربند بشرویه نیز باقیمانده از یک حصار بزرگ است که دور هسته اولیه این شهر کشیده شده بود. میر محمد خان الدین یکی از حکام وقت منطقه دستور ساخت این حصار را در سال  940 داده بود. این حصار در ادوار بعدی توسط نواده او که امیر حسن خان نام داشت، تکمیل می­‌گردد.

بافت حصار تاریخی بشرویه

این حصار به صورت دو لایه­‌ی حفاظی دور تا دور شهر را فرا گرفته بود. ارتفاع دیوار بیرونی این حصار شش متر بوده است. 22 برج هشت متری  نیز در فواصل حدودا 100 متر ساخته شده بود. این فواصل مشخص برای دفاع از این حصار رعایت گشته بود. در حال حاضر از آن 22 برج، 8 برج باقی مانده است. چهار دروازه در جهت­‌های جغرافیایی و راه­‌های منتهی به چهار محله بشرویه در این دیوار ساخته شده بود. به جز این دروازه‌­ها، هیچ ورودی دیگری به شهر وجود نداشته است.

دروازه‌­ای که در جبهه شمالی بنا گشته بود معروف به دروازه کیانی بوده است. دروازه جنوبی شهر به دروازه قبرستان معروف گشته بود. همینطور دروازه غربی نیز با نام دروازه باغ علی شناخته می­‌شد. دروازه شرقی هم دروازه احمد نام داشت.

دیوار داخلی حصار با دیوار بیرونی حدود 2 تا چهار متر فاصله داشته است. درب­‌هایی که در این دیوار قرار داشت تنها درب‌­های اضطراری بوده است. میان این دو لایه دیوار یک دالان غیر مسقف به وجود آمده بود. این دالان محلی برای گشت­زنی محافظان شهر بوده است. همچنین این دالان­‌ها میان برج­ها و دروازه‌­های شهر ارتباط فوری برقرار می­‌نمودند.

در جلوی دیوار خارجی حصار، خندقی حفر کرده بودند تا دسترسی دشمنان به شهر را دشوراتر سازند. خاک و گلی که برای حفر این خندق از زمین برداشت کردند، در ساخت دیوار مورد استفاده قرار گرفت.

وضعیت دیوار شهربند بشرویه در حال حاضر

متاسفانه تا چند سال پیش خندق­‌هایی که در بیرون این دیوار حفر شده بودند، به اصطبل و آغل تبدیل شده بود. بنابراین محلیان و اهالی منطقه در این مکان بناهایی مخصوص نگهداری چارپایان ساخته بودند. الباقی دیوار نیز طی سالیان دراز بی توجهی دچار تخریب شدید گشته است.

در حال حاضر تنها، دیواره­ای از این حصار باقی مانده است که به نام دیوار شهربند شناخته می­‌شود. در طی سالیان گذشته این دیوار مرمت می گردد و در کنار آن پیاده‌­رو­ سازی انجام می­‌شود.

مسیر دسترسی به دیوار شهربند بشرویه

زمانی که از حاشیه خیابان مجتهد بشروی عبور می‌­کنید بخشی از این حصار را خواهید دید. این بخش همان دیوار شهربند می‌­باشد.

جاهای دیدنی بشرویه

از دیگر دیدنی های بشرویه می‌توان به خانه فیاض بخش، خانه مستوفی، خانه اسدی، خانه کیانی زاده، آسیاب دهنه رقه، قلعه دختر بشرویه، مسجد میانده، حسینیه حاج علی اشرف بشرویه، آب انبار فاضل خان، مسجد جامع رقه، شاه نشین غنی آباد، کاروانسرای اصفاک، کویر بشرویه و خانه استاد فروزانفر نام برد.

آب و هوای بشرویه

اطلاع از وضع آب و هوایی برای بازدید از جاهای دیدنی بشرویه می‌تواند مفید واقع شود.

بدین منظور در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوایی بشرویه را در پنج روز آینده آورده‌ایم.
بشرویه آب و هوا

نقشه بشرویه

برای سهولت در گشت و گذاز و بازدید از دیدنی های بشرویه استفاده از نقشه شهر لازم است. بدین منظور در بخش زیر نقشه بشرویه آورده شده است.

عکس‌های این مطلب را جناب آقای احسان گنابادی عزیز ثبت نموده‌اند.