رود شور کرمان یکی از عجیب‌ترین جاذبه‌های طبیعی در ایران است. این رود در دل کویر ایران قرارگرفته است. در این مطلب ضمن معرفی رود شور کرمان به شما، در خصوص ویژگی‌های این رود، مبدأ و مقصد این رود، جاذبه‌های توریستی، مسیرهای دسترسی و ویژگی‌های توریستی و طبیعی رود شور شهداد اشاره خواهد شد.

شاید برای شما جالب باشد بدانید که یکی از شورترین رودخانه‌های ایران حتی دنیا در دل کویر ایران قرار دارد. کویر لوت که معمولاً به خشک‌ترین و کم بارش ترین مناطق ایران معروف است، رودخانه‌ای دائمی و جالب را در دل خود جای‌داده است. رود شور کرمان رودخانه‌ای پر آب است، که از ارتفاعات خراسان شروع‌شده و در دل کویرهای ایران پایان می‌پذیرد. که با طغیان این رود دریاچه فصلی جوان کرمان نیز شکل گرفته است. شما چقدر در مورد این رود شور اطلاعات دارید؟ آیا تابه‌حال اسم رود شور کرمان به گوش شما خورده است؟ در خصوص مسیر این رود اطلاعاتی دارید؟

معرفی رود شور کرمان

رودخانه شور کرمان تنها رودخانه دائمی در دل کویر لوت است. این رود از کوه‌های شمال غرب بیرجند سرچشمه گرفته و درنهایت در دل کویر ته‌نشین می‌شود. مسیر طی شده برای این رود در حدود 200 الی 300 کیلومتر است. مقصد نهایی رود شور معادل کویر شهداد است. هرچه مقدار باران بیشتر باشد، رود مسیر بیشتری را طی می‌کند. درنهایت مسیر رود به کویر رسیده و آنجا به پایان می‌رسد.

آب تشکیل کننده رودخانه شور در ابتدا شیرین بوده و وقتی از ارتفاعات فاصله می‌گیرد، کم‌کم به غلظت شوری آن اضافه‌شده و وقتی به کویر می‌رسد، دارای شورترین آب جهان است. این آب‌شور مسیر خود را در کویر، کلوت شهداد کرمان و دشت‌های شوره‌زار ادامه داده و درنهایت در نزدیکی چاله مرکزی کویر لوت ته‌نشین می‌شود.

مبدأ و مقصد رود به همراه مسیر طی شده توسط رود شور کرمان

ابتدای این رود را باید ارتفاعات کوه‌های خوسف در خراسان جنوبی به‌حساب آورد. این رود متشکل از چند سرچشمه کوچک است. عمده سرچشمه‌های این رود در ارتفاعات شمال و شمال غرب رشته‌های کوه‌های راور است. ارتفاع کوه‌های این بخش تا 2777 متر از سطح دریا بوده و دارای بارش مناسبی در طول سال است. به همین دلیل سرچشمه‌های این رود همواره دار یاب بوده و آب این رود تقریباً دائمی است.

بعدازاینکه آب از سمت کوه‌ها جاری‌شده به سمت کرمان سرازیر می‌شود. این رود در مسیر خود از کلوت ها و دشت‌های فراوانی عبور می‌کند. یکی از جالب‌ترین بخش‌ها در مسیر رود شور کرمان، تپه گندم بریان است. وجود این رود در کنار این تپه‌ها چشم‌انداز جالبی را در دل کویر به وجود می‌آورد. این رود از بین شهر کلوت ها (شهر ارواح) گذشته و به ریگزارها و شن زارهای کویر لوت رسیده و مسیر خود را به سمت ارتفاعات باغ بالا ادامه می‌دهد. مسیر پایانی این رود به شهر خبیث (شهداد کنونی)، نهبندان و جیرفت منتهی می‌شود. درنهایت این رود در چاله مرکزی مابین نهبندان و جیرفت می‌رسد.

مسیر ابتدایی رود خروشان و بوده و عرض رودخانه کم است. به همین دلیل شاهد جریان آب قوی هستیم. هر چه رود به سمت کویر می‌رسد، از سرعت آن کم شده و به پهنای رودخانه اضافه می‌شود. درنهایت رود به مسیر انتهایی خود که می‌رسد، دارای پهنای زیادی بوده که عمق بسیار کمی دارد.

ویژگی‌های رود شور کرمان چیست؟

رود شور کرمان به دلیل عبور از مناطق کویری دارای املاح معدنی بسیار زیادی است. این رود درنهایت به معادن شهداد می‌رسد. در بخش پایان این رود، مقدار نمک و املاح معدنی ایل آب به قدی بالا است که شما دیگر شاهد جاری بودن یک آب شفاف و زلال نبوده و آب دارای بیشترین مقدار شوری است. در فصلی‌هایی که بارش باران کم بوده و یا مقدار آب ورودی به رود کم است، شما در انتهای مسیر رود شاهد عبور جریان دوغ آب مانند هستید که مملو از نمک و املاح معدنی بوده و درنهایت تبدیل به شوره‌زار و دشت نمک می‌شود.

این رود شور در فصول پر آب در بین کلوت ها عبور کرده، باعث می‌شود که کلوت ها در بین آب‌های رودخانه قرارگرفته و مانند جزیره شوند. در بعضی از مسیرهای رودخانه شما شاهد بلورهای نمک خواهید بود. همچنین در مسیرهای انتهایی رودخانه بلورهای نمک به شکل تخته‌های شیشه‌ای درآمدها و منظره جالبی را به نمایش می‌گذارند.

درصورتی‌که آب این رودخانه را بچشید تا چند روز مزه شوری و تلخی این آب روی لب و دهان شما باقی خواهند ماند و با شستن هم از بین نمی‌رود.

 پوشش گیاهی مسیر رود شور کرمان به چه صورت است؟

 در ارتفاعات که به‌عنوان مبدأ این رود معرفی‌شده است، شما می‌توانید پوشش گیاهی مناسبی را مشاهده کنید. زمانی که این رود وارد بخش کویری می‌شود، دیگر خبری از پوشش گیاهی نخواهد بود. حتی سرسخت‌ترین گیاهان که فقط در کویر و شوره‌زارها رشد می‌کنند، توانایی تحمل این آب‌شور را ندارند. به همین دلیل در طول مسیر این رود شما هیچ‌گونه پوشش گیاهی و یا حتی جانوری را مشاهده نمی‌کند.

هیچ موجود زنده‌ای از آب این رودخانه تغذیه نمی‌کند. حتی آب این رودخانه برای مصارف عمومی و کشاورزی نیز مناسب نمی‌باشد. به دلیل نمک فراوان موجود در این آب، این رود تقریباً دست‌نخورده و بدون هیچ‌گونه مزاحمتی به کویر رسیده و در آنجا یک چاله نمکی را تشکیل داده و ته‌نشین می‌شود.

جاذبه‌های توریستی رود شور کرمان

رود شور کرمان را می‌توان یکی از جاذبه‌های توریستی ناشناخته نامید. شاید دلیل این نام هم تمایل کم افراد به مشاهده کویر و ویژگی‌های آن باشد. بااین‌حال اگر یک‌بار از این رود بازدید کنید، شاهد قدرت طبیعت خواهید بود.

 افرادی که از این رود بازدید کرده‌اند همواره از آن به‌عنوان یکی از عجیب‌ترین مناظر کویر یاد می‌کنند. وجود آب همواره باعث ایجاد سرسبزی و بهبود پوشش گیاهی و جانوری می‌شود؛ اما این رود به‌عنوان یک رودخانه دائمی، از دل کویر عبور کرده اما هیچ‌گونه پوشش گیاهی و جانوری را ایجاد نمی‌کند.

مسیرهای دسترسی به رود شور کرمان

برای دیدن رود شور کرمان اگر اهل کویر نوردی و حرکت در دل کویر باشید می‌توانید به‌وسیله خودروهای آفرود و مخصوص کویر (سافاری) خود را به مسیرهای این رود برسید اما اگر می‌خواهید راه آسفالته را انتخاب کنید باید از تنها مسیر زیر به این رود برسید.

 مسیر رسیدن به رود شور کرمان:

مسیر آسفالته شهر شهداد به سمت شهر کلوت ها _ حرکت به سمت نهبندان از طریق جاده خاکی – حرکت به سمت منطقه ریگ پنج‌انگشت _ بعدازاینکه از کلوت ها و تپه‌های تخم‌مرغی عبور کردید، می‌توانید خط این رود را مشاهده کنید.

برای این‌که بتوانید به‌راحتی از این رود بازدید کنید، می‌توانید از تورهای کویر نوردی و گردشگری در کویر استفاده کنید. این تورها علاوه بر اینکه به شما امکان بازدید از کلوت ها را می‌دهد، شمارا به سمت مسیر این رودخانه خواهند برد.

بهترین فصل برای بازدید از رود شور کرمان به همراه امکانات رفاهی این رود

بهترین زمان بازدید از رود شور کرمان در فصل بهار است. در این فصل دمای هوا در کویر مطبوع بوده و همچنین به دلیل بارش‌های فصلی در زمستان و بهار، آب این رود دارای حجم مناسبی است. در کنار رودخانه هیچ مراکز اقامتی و امکانات رفاهی وجود ندارد و درصورتی‌که به‌وسیله تور از این رودخانه بازدید کنید می‌توانید از اقامتگاه‌های گردشگری ایجادشده در کویر لوت استفاده کنید. درصورتی‌که شخصی از این رود بازدید کنید باید امکانات رفاهی و اقامتی مناسب جهت ایجاد کمپ در کویر را به همراه خود داشته باشید.

آب و هوای شهداد

طبیعی است، که آب و هوای شهداد با منطقه رود شور متفاوت باشد. اما باز تفاوت دمایی شهداد با منطقه‌ای که شما در آن سکونت دارید، اطلاعات مفیدی را برای برنامه ریزی بهتر سفرتان را خواهد داد. بدین سبب، در بخش زیر پیشبینی وضع آب و هوایی شهداد را در پنج روز آینده مشاهده می‌فرمایید.
شهداد آب و هوای

عکس‌های این پست را سرکار خانم مهری درویش علی عزیز ثبت نموده‌اند