پارک نیاوران از زیباترین بوستان­‌های تهران است که در منطقه یک قرار دارد. احداث پارک در سال 1348 صورت گرفت. استاد محمد علی سردار افخمی طراح این پارک دل انگیز، از معماری باغ‌­های ایرانی الهام گرفته و به صورت پلکانی ساخته شده است. در این مقاله به معرفی بوستان نیاوران، بیان تاریخچه، امکانات رفاهی، نحوه دسترسی، مساحت پارک نیاوران، آدرس و ساعت بازدید از پارک نیاوران می‌پردازیم.

پارک نیاوران

وجود درختان کهنسال چنار، کاج، بید مجنون، اقاقیا و غیره که در پارک دیدنی نیاوران قرار گرفته­‌اند می­‌تواند خستگی ناشی از فعالیت­‌های روزمره، ترافیک و کار را از بین ببرد. گذراندن وقت در فضای پارک در نیاوران، نشاط و آرامش را به شما بازگردانده و اوقات خوشی را برایتان می‌­سازد.

اهالی نیاوران اغلب این پارک را به دلیل وجود امکانات ورزشی، برای ورزش و نرمش صبحگاهی انتخاب می‌­کنند. البته ناگفته نماند که طراحی فضای سبز و محوطه سازی مناسب باعث شده که مکان بسیار مناسبی برای پیک نیک، پیاده روی، بازی کودکان و حتی عکاسی باشد.

معرفی پارک نیاوران

بوستان و یا پارک زیبای نیاوران در مجاورت مجموعه تاریخی نیاوران قرار دارد و به شما این امکان را می‌­دهد که بتوانید از دیگر جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و طبیعی اطراف نیز دیدن نمایید. این پارک دارای محیطی است که آقایان و خانم­‌ها می‌توانند به صورت آزادانه در آن به انجام ورزش بپردازند.

این بوستان گزینه مناسبی برای قدم زدن، پیاده روی، دوچرخه سواری و انجام تمرینات ورزشی می‌­باشد. امکانات ورزشی که در این پارک وجود دارد شامل باشگاه ورزشی، استخر، باشگاه تیراندازی، زمین والیبال و محوطه تنیس روی میز است.

آشنایی با پارک نیاوران

محوطه سرسبز پارک، از بازماندگان باغ‌­های شمیران بوده که دارای درختان کهنسال و بلند قامت، استخرهای فواره‌­دار و محوطه‌­ای دنج می‌­باشد. معماری آن به صورت پلکانی بوده که شیب آن متناسب با شیب خیابان پاسداران ساخته شده است. جریان آب در جوی­‌ها، آبنماها و فواره­‌ها سبب می­‌شود که آرامش شما هنگام حضور در پارک بیشتر شود. اهالی ورزش بیش از سایر مردم این پارک را می­‌شناسند چرا که می‌­توانند زمان زیادی را بدون دغدغه به انجام ورزش بپردازند.

با دنبال کردن مسیر پلکانی پارک به مرکز آن می‌­رسید. استخرهای چهارگانه همراه با رقص نور و فواره‌­هایشان در این قسمت قرار گرفته و می­‌توانید نظاره­گر این مناظر زیبا باشید. حضور در پارک شما را از هیاهوی زندگی شهری دور کرده و به داشتن تحرک بیشتر و ورزش کردن دعوت می­‌کند.

تاریخچه پارک نیاوران

زمانی که ساخت کاخ نیاوران برای خاندان پهلوی در ابتدای دهه چهل شروع شد، زمین­‌های اطراف کاخ که به نام صاحبقرانیه شناخته می‌­شدند از خاندان قاجار خریداری گشت. زمین­‌های خریداری شده به شهرداری واگذار شدند تا آن را برای ساخت فضاهای عمومی شهری مورد استفاده قرار دهد.

سال 1348 با توجه به دستور محمدرضا پهلوی، در قسمتی از املاک صاحبقرانیه، بوستان نیاوران احداث شد. مساحت این بوستان 6 هکتار بود و در مجاورت مجموعه نیاوران قرار داشت. طراحی پارک توسط محمد علی سردار افخمی انجام شد. سردار افخمی استاد دانشگاه تهران بوده و جزو پیشگامان معماری مدرن ایران محسوب می‌­شد. استاد افخمی طراحی پارک را بر اساس نقشه طراحان انگلیسی به اجرا درآورده است.

حدود 3 هزار متر مترمربع از فضای کلی پارک به جوی­‌ها، حوض‌ها، استخرها­ و آبنماهای موجود در پارک اختصاص داده شده است. آبی که در این مجموعه جریان دارد از قنات نیاوران تأمین می­‌گردد. این استاد بزرگوار طراحی بوستان نیاوران را با الهام از معماری باغ ایرانی و در چند اشکوب به شکل پلکانی به مرحله اجرا رسانده­‌اند. به همین دلیل است که جریان آب و قرینه‌سازی­‌های صورت گرفته بسیار دل انگیز می­‌باشد. از دیگر آثار استاد افخمی می‌­توان به بنای تئاتر شهر تهران اشاره نمود. جالب است بدانید که ایشان دانش آموخته و ساکن فرانسه بودند.

گیاهان و پرندگان موجود در پارک نیاوران

مساحت 6 هکتاری بوستان نیاوران باعث شده که بتوانند طیف متنوعی از گیاهان مناسب با آب و هوای منطقه نیاوران را مورد استفاده قرار دهند. درختانی که در این پارک وجود دارند شامل کاج، چنار، اقاقیا، ماگنولیا، گیلاس، ایلکس، بید مجنون، بید فری، سیب­گل، نوئل، میخک هندی، چرم لیفه، سدروس و کورئوس می‌­باشد.

وجود درختان مگنولیا در بهار رایحه‌­ای دلنشین را در فضای پارک پخش می­‌کنند. گل­‌های سفید رنگ مگنولیا که این رایحه را از خود متصاعد می‌­کنند در کمتر پارکی وجود دارد. یکی از چنارهای 150 ساله نیز در این پارک قرار گرفته است که البته ممکن است نتوانید تمایز آن را با بقیه چنارها متوجه شوید. این چنار یکی از قدیمی‌­ترین چنارهای شمیران می‌باشد. علاوه بر طیف وسیع گیاهان، پرندگان متنوعی نیز در پارک زندگی می‌­کنند. از جمله این پرندگان می­‌توان به شاه طوطی (طوطی اسکندر)، بلبل خرما، کلاغ، دارکوب، زاغی، گنجشک، دم جنبانک، سِهره، مرغ مینا و سار اشاره نمود.

امکانات پارک نیاوران

ممکن است فکر کنید که پارک‌­ها شباهت زیادی به یکدیگر دارند اما لازم است بدانید که هر پارکی تفریحات مخصوص به خود را دارد. نمازخانه، کیوسک روزنامه فروشی، کتابخانه، نیمکت، آلاچیق، آبخوری و سرویس بهداشتی از جمله امکانات عمومی وجود در پارک است. در ادامه به معرفی دیگر امکانات موجود در بوستان نیاوران می­‌پردازیم:

انجام ورزش دسته جمعی

حدود ساعت 7 صبح در محوطه اطراف استخرها ورزش دسته جمعی انجام می­‌شود. شهروندانی در تمامی بازه‌­های سنی برای انجام ورزش به دور هم جمع شده و به انجام حرکات ورزش می­‌پردازند. با گشتی در فضای باز متوجه افرادی می­‌شوید که با کفش­ها و لباس ورزشی مشغول دویدن یا پیاده روی هستند.

هیجان ورزشکاران قطعا شما را به وجد می‌­آورد تا شما را به انجام ورزش سوق دهد. پینگ پنگ، بدمینتون نیز از ورزش‌­هایی است که طرفداران خاص خود را دارد و لازم است برای انجام آن وسایل مورد نیاز را با خود به همراه داشته باشید. اگر فردی مبتدی هستید مشاهده افرادی که مشغول بازی والیبال، تمرینات رزمی یا نمایشی، اسکیت برد در مسیر پیاده روی و پارکور در طبقات پلکانی این پارک لحظات خوشی را برایتان رقم می‌زند.

باشگاه تیراندازی

باشگاه تیراندازی آریانا در ضلع شرقی پارک این امکان را برای افراد مبتدی و حرفه­‌ای فراهم کرده تا بتوانند به تمرین تیراندازی بپردازند. و باشگاه تیراندازی همه روزه از ساعت 10 صبح تا 12 شب به فعالیت خود ادامه می‌‌دهد.

ورزشگاه و استخر شهدای نیاوران

این ورزشگاه و استخر در سال 84 توسط شهرداری ساخته شد. جالب است بدانید که قبل از سال 84 این فضا به عنوان مانژ اسبدوانی و زمین روباز اسکیت مورد استفاده قرار می­‌گرفت. ورزشگاه و استخر نیاوران با توجه به تنوع ورزش­هایی که ارائه می­‌دهد، قیمت مناسب و در عین حال استفاده از تجهیزات ورزشی مدرن توانسته رضایت اکثریت افراد را جلب کند. عضویت در این مجموعه برای ساکنین محلی گزینه مناسبی برای انجام فعالیت­‌های ورزشی محسوب می‌­گردد.

از جمله ورزش‌­هایی که در این ورزشگاه انجام می‌­شود می­‌توان به بدنسازی، ایروبیک، آمادگی جسمانی، TRX، پیلاتس، ژیمناستیک، بدمینتون، فوتسال، بسکتبال، هندبال و تنیس روی میز اشاره نمود. البته آموزش ورزش‌­های رزمی مانند بوکس، تکواندو، کیک بوکسینگ، ووشو و کاراته برای آقایان و خانم­‌ها انجام می‌گیرد.

عکاسی و پیک نیک

اگر به عکاسی علاقه‌مند هستید فضای این پارک به شما کمک می‌کند تا بتوانید عکس­های جذابی را ثبت کنید. حتی اگر فردی غیر حرفه­ای در زمینه عکاسی هستید پس زمینه خاص این پارک به شما این توانایی را می­دهد که بتوانید همزمان با گشت در پارک، عکس­های زیبایی را بگیرید.

اگر برای پیک نیک با خانواده و دوستان عازم این پارک می‌شوید لازم است بدانید که دارای آلاچیق‌­ها و سکوهای چمن کاری بوده که می­‌توانید از آن استفاده نمایید. کانون فرهنگی کودکان و آموزش­‌های زبان خارجی: این مرکز آموزشی دارای فعالیت­های متنوعی است که با توجه به زمان­‌های مختلف اطلاع رسانی می­‌شود. ساعت کاری آن نیز در ایام هفته از ساعت 13 الی 19 بوده اما پنجشنبه­ها از ساعت 10 تا 15 به فعالیت می‌­پردازند.

برپایی نمایشگاه­های فصلی در پارک نیاوران

مناسبت­‌های مختلف سبب برپایی نمایشگاه­‌های متنوعی در محوطه اطراف استخر چهارگانه می‌­شود. برگزاری این نمایشگاه­‌ها از طریق رسانه­‌ها و سرای محله به مردم اطلاع رسانی می­‌گردد.

غرفه‌­های فرهنگی، پزشکی و ورزشی از جمله غرفه‌­هایی هستند که در تابستان دایر می­باشند. همچنین غرفه­های مربوط به مواد خوراکی، مذهبی و سوغاتی از مواردی هستند که در غروب­‌های ماه مبارک رمضان توسط شهرداری برپا می‌­شود.

خوراکی‌­های متنوع در حاشیه پارک نیاوران

در حاشیه شرقی بوستان نیاوران تنها یک کافه قرار دارد که در نزدیکی مجموعه ورزشی می‌­باشد. این کافه تنها گزینه‌­ای است که می­توانید در داخل پارک بیابید. در فاصله چند صد متری از بوستان نیاوران و در میدان باهنر، مغازه­های متنوعی وجود دارند که می­‌تواند پاسخگوی هر نوع سلیقه­ای باشد. در حاشیه پارک نیز خوراکی­‌هایی با توجه به فصل به رهگذران ارائه می­‌شود. بلال در فصل تابستان و باقالی در فصل زمستان را می­توانید از دستفروشان حاشیه پارک تهیه نمایید.

دیدنی­ های تهران در اطراف پارک نیاوران

در اطراف بوستان نیاوران دیدنی­هایی تاریخی و تفریحی بسیاری وجود دارد که انگیزه شما را برای بازدید از آن افزایش می‌دهد که در ادامه به معرفی آنها می‌­پردازیم:

مجموعه تاریخی کاخ نیاوران

مجموعه فرهنگی و تاریخی نیاوران تنها به وسیله یک دیوار از مجموعه نیاوران جدا شده است. و مجموعه نیاوران از جمله مناطق ییلاقی زمان قاجار محسوب می­‌گشت و پس از آن به محل سکونت خاندان پهلوی تغییر کاربری داد.

پس از انقلاب و در سال 1365 این مجموعه تبدیل به موزه شد. گشت و گذار در مجموعه نیاوران و در کنار آن قدم زدن در پارک می­‌تواند گزینه بسیار مناسبی باشد.

فرهنگسرای نیاوران

این فرهنگسرا برگزار کننده رویدادهای فرهنگی و تاریخی متعددی است. می­توانید ضمن بازدید از پارک، از فرهنگسرا نیز دیدن کنید.

شهر کتاب نیاوران

شهر کتاب باهنر در جنب خیابان باهنر بوده و در فاصله کمی از پارک قرار دارد. مکان مناسبی برای دوستداران کتاب بوده و محصولات متنوع فرهنگی را به مشتریان ارائه می‌­نماید.

فروشگاه‌­ها و مجتمع‌­های تجاری

اگر اهل خرید هستید پس از بازدید پارک، مسیر خیابان پاسداران را به سمت جنوب پیش بگیرید. اگر اهل خرید از برندهای معروف هستید، این خیابان فروشگاه­‌های لوکسی دارد که برندهای معروف در آن قرار گرفته­‌اند.

تکیه نیاوران

کمی بالاتر از میدان باهنر و تقریبا در روبروی دیوار کاخ نیاوران، تکیه تاریخی و دیدنی نیاوران قرار گرفته است. این بنا به عنوان یکی از اماکن مذهبی شهر تهران و تکیه‌های ایران شناخته می‌شود. داستان‌ها و روایات بسیاری از این تکیه و مسجد و سقاخانه کنار آن شنیده می‌شود.

تکیه حصار بوعلی

در نزدیکی محله نیاوران و فرهنگسرای نیاوران، تکیه قدیمی دیگری به نام حصاربوعلی قرار دارد. این تکیه نیز همانند نمونه خود در نیاوران (میدان گردوی)، یکی از اماکن مذهبی تهران و تکیه‌های ایران است.

آدرس و دسترسی به پارک نیاوران

بوستان زیبای نیاوران از سمت شمال به کاخ نیاوران، از شرق به محله صاحبقرانیه و از غرب و جنوب به پاسداران محدود می‌شود. درهای غربی و جنوبی این پارک در خیابان پاسداران قرار دارند. البته جالب است بدانید که این پارک دیوار و یا حصاری ندارد و می­‌توان به سادگی وارد پارک شد.

یافتن مسیر با خودروی شخصی

توجه کنید که خیابان پاسداران به سمت شمال یک طرفه می‌­باشد. به همین منظور می‌­توانید از مسیر خیابان موحد دانش و سه راه اقدسیه به این پارک دسترسی پیدا کنید. مسیر بعدی از سمت تجریش، خیابان باهنر بوده و پارک در قسمت جنوب شرقی خیابان باهنر قرار گرفته است.

استفاده از اتوبوس برای رفتن به پارک نیاوران

از میدان قدس خط اتوبوس تجریش- اوشان را سوار شده و در ایستگاه میدان باهنر از اتوبوس پیاده شوید. همچنین می‌توانید از خط اتوبوس بلوار صبا – ازگل استفاده کرده و در ایستگاه قنات از اتوبوس پیاده شوید.

لازم است توجه کنید که اتوبوس‌­های میدان رسالت نیز در مسیر برگشت خود از میدان نیاوران عبور می‌­کنند.

استفاده از تاکسی برای رسیدن به پارک نیاوران

خط تاکسی قدس (میدان قدس)- دارآباد که در نزدیکی ساختمان شهرداری قرار گرفته است از میدان نیاوران می­گذرد. می­توانید از این خط تاکسی استفاده کنید و پس از پیاده شدن در حاشیه میدان، 500 متر باقیمانده تا پارک را پیاده روی نما­یید.

خطوط مترو نزدیک به پارک نیاوران

مترو در نزدیکی پارک ایستگاهی ندارد. نزدیک­ترین ایستگاه مترو، ایستگاه قیطریه، نوبنیاد، شهرک مخلاتی و ایستگاه تجریش است. پس از رسیدن به ایستگاه­های ذکر شده می­توانید از اتوبوس و یا تاکسی استفاده کنید تا به پارک برسید.

ساعت بازدید، هزینه بلیط ورودی پارک نیاوران

برای ورود به پارک نیازی به پرداخت هزینه نیست و می­توانید به صورت رایگان از آن بازدید کنید. لازم به ذکر است که پارک دارای امکانات رفاهی مانند استخر، ورزشگاه و باشگاه تیراندازی بوده و برای استفاده از آن­ها باید هزینه پرداخت نمایید. همچنین استفاده از امکانات باشگاه، استخر و باشگاه تیراندازی دارای محدودیت زمانی است.

برای بازدید از کل پارک به 1 تا 3 ساعت زمان نیاز دارید. در 24 ساعت شبانه روز باز است و همچنین می توانید در تمامی روزهای هفته به بازدید از پارک بروید. فراموش نکنید که حتما با خود دوربین و کفش ورزشی به همراه داشته باشید.

بازدید از بوستان نیاوران در هر فصلی جذابیت خاص خود را دارد. در فصل بهار شکوفه­های درختان مگنولیا و گیلاس، در فصل تابستان خنکی استخرها و حوض­ها، در فصل پاییز برگ­های رنگارنگ اقاقیا و در فصل زمستان بارش برف بسیار تماشایی هستند.

محدودیت‌های پارک نیاوران

بوستان نیاوران محدودیت­های بسیار کمی دارد اما لازم است قبل از بازدید از آن مطلع شوید:

نداشتن پارکینگ اختصاصی یکی از محدودیت­هاست و بهتر است زمانی را برای یافتن جای پارک مناسب در نظر بگیرید. این فضای سبز دارای ساختار پلکانی است و تمهیدات لازم برای افراد کم توان یا ناتوان کمتر صورت گرفته است. برخی قسمت­‌های پارک در شب از روشنایی کافی برخوردار نمی‌باشد. اگر قسمتی از پارک را برای پیک نیک شبانه انتخاب کردید، بهتر است از وجود چراغ در نزدیکی خود مطمئن شوید.

دیدنی های تهران

از دیگر جاهای دیدنی تهران در این نزدیکی می‌توان از موزه نقشه، هیومن پارک، پارک جمشیدیه و امامزاده صالح نام برد.

آب و هوای شهر تهران

برای بازدید از فضاهای سبز و جاذبه‌های شهر تهران، بهتر است قبل از هر برنامه‌ای آب و هوا و شرایط دمایی این شهر را بررسی کنید. در این بخش آب و هوای شهر تهران آورده شده است. با مراجعه به این بخش می‌توایند از آب و هوای این شهر در لحظه آگاه شوید.

تهران آب و هوا

لوکیشن دقیق پارک نیاوران

در بخش‌های بالا به آدرس و مسیرهای دسترسی به این بوستان زیبا اشاره شده است. در این قسمت لوکیشن دقیق این پارک آورده شده است. شما می‌توایند با استفاده از گوشی همراه هوشمندتان و با مراجعه به این بخش تا رسیدن به این بوستان زبیا را مسیریابی کنید.

بخشی از عکس‌های این مطلب را جناب آقای دکتر فرزین اشراقی عزیز ثبت نموده‌اند.