کویر بشرویه یکی از کویرهای ایران است، که از آن با عنوان ریگزار بشرویه نیز یاد می‌شود. این منطقه یکی از کویرهای بسیار زیبای ایران و از جاذبه‌های طبیعی استان خراسان جنوبی است. این کویر واقع در شرق شهرستان بشرویه قرار گرفته و به‌دلیل همین نزدیکی، نام بشرویه بر روی آن نهاده شده است. کویر بشرویه، یکی از عریض‌ترین کویرهای ایران است و با کویر نمک بشرویه، شهرستان کاشمر و همچنین رود کال شور، مرز مشترک دارد. در مناطق شرقی کویر بشرویه، نمکزارهای متعددی وجود دارد. این مناطق نمکزارها بین تپه‌های مختلف، پراکنده شده‌اند.  در این مقاله، قصد داریم به معرفی کویر بشرویه، آب و هوا و پوشش گیاهی و جانوری آن، فاصله مشهد تا کویر بشرویه، دسترسی به کویر بشرویه، آدرس کویر بشرویه، نکات مهم درباره کویر و رودخانه‌ها و روستاهای اطراف این کویر، بپردازیم، با ما همراه باشید.

معرفی کویر بشرویه

اگر از عاشقان کویرنوردی هستید، شنزار بشرویه با زیبایی مسحور‌کننده، می‌تواند بهترین گزینه باشد. دو روز برای بازدید از تمام نقاط این کویر، کافیست، ولی در صورت محدودیت زمان، در یک روز نیز می‌توانید از مناطق زیبای آن دیدن کنید. معمولاً سفر به کویر، بهتر است که از طریق تور و به‌صورت گروهی انجام شود. برای سفر به کویر بشرویه نیز می‌توانید در تور کویر بشرویه شرکت کنید و با هزینه‌های مقرون به صرفه، از نقاط مختلف آن، در کمال امنیت و آرامش بازدید نمایید. در این کویر زیبا، تپه‌هایی با ارتفاع مختلف وجود دارد که بلندترین آن‌ها، در حدود 70 متر می‌باشند.

کویر بشرویه کجاست؟

محل شنزار بشرویه، واقع در قسمت شرقی شهرستان بشرویه، در استان خراسان جنوبی است. اگر ساکن یکی از شهرهای خراسانات هستید، با چند ساعت رانندگی، می‌توانید به‌راحتی به این کویر زیبا سفر کنید. در این سفر علاوه‌بر زیبایی خود کویر می‌توانید از جاذبه‌های اطراف آن بازدید نمایید. کسانی‌ که ساکن شهر بشرویه یا کاشمر هستند، دسترسی راحت‌تری به این کویر دارند. شهرستان بشرویه یکی از شهرهای تاریخی استان خراسان جنوبی است که پر از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ارزش‌مند است. کویر بشرویه یکی از جاذبه‌های طبیعی و پرطرفدار این شهرستان است که گردشگران داخلی و خارجی بسیاری را به این منطقه جذب می‌کند. کویر بشرویه همچون عمارت خانه کیانی زاده و خانه مستوفی  از دیدنی‌های شهرستان بشرویه، در استان خراسان جنوبی است.

در واقع شنزار بشرویه از ارتفاعات و مناطق پست تشکیل شده و از این‌رو، از آب و هوا و پوشش گیاهی متنوعی برخوردار است، که در ادامه بیشتر به آن‎‌ها می‌پردازیم.

آب و هوای کویر بشرویه

به‌طور کلی، آب و هواي منطقه ریگزار بشرویه مانند سایر کویرهای ایران، خشك و كويري است. در مناطق پست این کویر، آب و هوا، گرم و خشک و در مناطق مرتفع، سرد و خشک است. حداکثر دمای گزارش شده در این کویر، 49 درجه و حداقل دما در این منطقه، 27- درجه سانتی‌گراد مي‌باشد.

آب و هوا در این کویر در طول شبانه‌روز، بسیار متغیر است. معمولاً در مرکز این کویر، حرارت و گرمای بیشتری را شاهد خواهید بود. هر‌چه به‌سمت شمال حرکت کنید، از گرمای هوا کاسته می‌شود.  لازم به ذکر است بدانید، هوای کویر در طول روز بسیار گرم است. این گرما در زمان ظهر به اوج خود می‌رسد. با نزدیک شدن به شب، از گرمای هوا کاسته شده و در برخی مواقع، بسیار سرد می‌شود. از این‌رو در سفر به کویر، باید آب و پتوی مسافرتی به‌همراه داشته باشید، تا با مشکل مواجه نشوید.

پوشش گیاهی کویر بشرویه

این کویر، زیبایی منحصر‌به‌فردی دارد. شاید یکی از مهم‌ترین دلیل‌ها وجود نمکزارهای پراکنده در فاصله بین تپه‌ها در بخش شرقی آن است. برای دیدن تپه‌های ماسه‌ای، باید به سمت مرکز و جنوب کویر بروید. این تنوع در شکل ظاهری کویر بشرویه، باعث شده تا شاهد پوشش گیاهی و جانوری متنوعی در این کویر باشید.

به دلیل آب و هوای خنک و بارش‌های بیشتر در شمال کویر، سبب تفاوت فاحش پوشش گیاهی این منطقه شده است. پوشش گیاهی قسمت شمالی در مقایسه با جنوب آن، بیشتر و متراکم‌تر است. گیاهانی مانند: تاغ و اسکنبیل (Calligonum) که در ماسه رشد می‌کنند را می‌توان در این کویر مشاهده کرد. همچنین گیاهان بوته‌ای متنوعی نیز در این کویر رشد می‌کنند که شکل ظاهری جالبی را به این کویر زیبا بخشیده‌اند. در شنزار بشرویه گیاهان دارویی از قبیل: کتیرا، انقوزه، زيره سياه و بارهنگ نیز رشد می‌کنند. مرکز این کویر زیبا، تقریباً فاقد پوشش گیاهی است.

پوشش جانوری شورزار بشرویه

پوشش جانوری ریگزار بشرویه نیز تقریباً مشابه پوشش جانوری دیگر کویرهای ایران است که در مناطق مختلف آن پراکنده‌اند. انواع مار (مار جعفری، تیر مار، افعی شاخ‌دار و مار شتری)، پرنده‌های شکاری مانند شاهین و جانورانی همچون روباه و گربه شنی، گرگ و شغال، سارگپه بیابانی، آگاما و جکو و پا‌مسواکی از جمله مهم‌ترین گونه‌های جانوری هستند که در این کویر زندگی می‌کنند.

این کویر برای عکاسان حرفه‌ای و مستندسازان، مکان بسیار ایده‌آلی‌ ست. پوشش جانوری و گیاهی به همراه شکل ظاهری کویر، سبب ایجاد صحنه‌های فوق‌العاده‌ای در این منطقه شده است. برای دیدن حیات‌وحش و گونه‌های جانوری کویر بشرویه، حتماً از یک راهنمای محلی کمک بگیرید. هرگز سعی نکنید که به‌تنهایی از محیط زیست این جانوران، بازدید کنید.

روستاهای اطراف و منابع طبیعی کویر بشرویه

همان‌طور که گفته شد، ریگزار بشرویه یکی از کویرهای بزرگ ایران است که مناطق پست و مرتفع تشکیل شده است. این منطقه دارای آب و هوا و پوشش گیاهی و جانوری متنوعی است. در قسمت غربی این کویر، روستای غنی‌آباد و روستای نینگان قرار دارد.این روستاها پر از زمین‌های کشاورزی و باغ‌های پر از میوه است. مردم این روستاها از طریق کشاورزی در این منطقه، امرار معاش می‌کنند. با سفر به این کویر، می‌توانید از این روستاها دیدن کنید و سفری هم به کویر بجستان در شمال کویر بشرویه داشته باشید.

مردم این روستاها، زمین‌های کشاورزی خود را با آب چاه و منابع زیرزمینی آب، آبیاری می‌کنند. گندم و جو، پنبه و پسته از محصولات مهم این منطقه هستند و از گذشته تا به امروز، در این زمین‌ها کشت می‌شوند. به لطف پیشرفت تکنولوژی، کشاورزی در زمین‌های اطراف این کویر، توسعه یافته و محصولات متنوعی در این منطقه تولید می‌شود.

خاک ریگزار بشرویه، رسی قلیایی است و شکل ظاهری آن، برجسته و پف‌کرده است. این پف‌کردن خاک به سبب وجود رس‌های انیساط‌ پذیر در این منطقه است. در بخش مرکزی کویر، پوشش کویر از خاک رسی خیس تشکیل شده و سولفات سدیم و منیزیم، نمک این کویر را تشکیل می‌دهد. از آنجایی که عناصر مرکب، مصارف زیادی در صنایع مختلف دارند، مورد استخراج قرار می‌گیرند. متاسفانه اگر این استخراج به همین شکل ادامه پیدا کند، منجر به نابودی پوشش این کویر و تبدیل به یکی از معضلات زیست محیطی خواهد شد.

 

رودخانه‌های اطراف کویر بشرویه

میانگین بارش سالانه باران در ریگزار بشرویه و مناطق اطراف آن در حدود 150 میلی‌متر است. رودهای موجود در این منطقه از جمله رودخانه های فصلی ایران است. این بدین معناست که تنها زمانی که بارشی رخ ‌دهد، رودخانه‌هایی در این منطقه شکل می‌گیرند.

رودخانه‌های اطراف کویر بشرویه، عبارتند از:

•  رودخانه قلعه واقي که از ارتفاعات جنوب شرقي کویر آغاز شده و به كوير نمك بشرویه مي‌ريزد.
• رود ريسو که سرچشمه آن، ارتفاعات جنوبی کویر است. این رودخانه در تلاقی با رودخانه واقي، منجر به ایجاد رود كال نمك می‌شود.
• رودخانه فتح‌آباد که سرچشمه آن، ارتفاعات كوه جمال است و به دشت بشرويه مي‌ریزد.
• رود كال اصفاك که سرچشمه آن از ارتفاعات قرانجيري است و رود كال نمك مي‌ریزد.
• در نهایت رودخانه كال‌شور فردوس که ابتدا به  دشت بشرويه و نهایتاً به كوير نمك بشرویه مي‌ريزد.

دسترسی به کویر بشرویه

برای رسیدن به شنزار بشرویه باید ابتدا به شهرستان بشرویه یا کاشمر بروید. دسترسی به این کویر از بشرویه که یکی از بخش‌های شهرستان فردوس در استان خراسان جنوبی است، راحت‌تر است. فاصله این کویر تا مرکز شهر بشرویه، 20 کیلومتر است. فاصله تهران تا شهرستان بشرویه در حدود 1000 کیلومتر و فاصله مشهد تا کویر بشرویه در حدود 550 کیلومتر است.

مسیرهای مختلفی برای رسیدن به بشرویه وجود دارد که می‌توانید به دلخواه، یکی را انتخاب کنید. پس از رسیدن به شهرستان بشرویه، باید به سمت شرق رانندگی کنید تا به روستای غنی‌آباد و نینگان برسید. سپس همین مسیر را به سمت شرق ادامه دهید تا به کویر و نمکزار بشرویه برسید. تورهای کویر و ریگزار بشرویه از شهرهای مختلف ایران برگزار می‌شود. اگر بار اولیست که به کویر سفر می‌کنید، توصیه می‌کنیم در تور کویر شرکت کنید. چرا‌که کویر در آن واحد، هم زیباست و هم خطرناک.

نکاتی که در سفر به کویر بشرویه باید در نظر بگیرید:

در کویرنوردی، باید از کفش‌های سبک و راحت استفاده کنید. پتوی مسافرتی برای شب‌های سرد و آب کافی برای روزهای گرم و سوزان کویر به‌همراه داشته باشید. برای مراقبت از چشم و پوست خود، از عینک آفتابی و کرم ضد آفتاب و ترجیحاً دستمال سر استفاده کنید. همواره آب بنوشید تا بدنتان دچار کمبود آب نشود. در صورت سفر مستقل به ریگزار بشرویه، حتماً از یک راهنمای محلی و یا شخصی که قبلاً به این کویر سفر کرده باشد و یا از GPS کمک بگیرید. به یاد داشته باشید، گم شدن در کویر، اتفاقی است که برای بسیاری از کویرنوردان می‌افتد و حتی ممکن است منجر به مرگ شود.

دیدنی های بشرویه

از جاهای دیدنی بشرویه می‌توان به خانه اسدی، خانه کیانی زاده، خانه فیاض بخش، آسیاب دهنه رقه، مسجد میان ده، قلعه دختر بشرویه، آب انبار فاضل خان، حسینیه حاج علی اشرف بشرویه، دیوار شهربند بشرویه و خانه مستوفی نام برد.

کویرهای ایران

از دیگر کویرهای می‌توان از کویر لوت، کویر ابوزیدآباد، کویر بافق، کویر کاراکال صادق آباد، کویر ابرکوه، کویر مصر، کویر مرنجاب و کویر ورزنه اشاره کرد.

آب و هوای بشرویه

به این خاطر که داخل کویر، مرکز هواشناسی وجود ندارد. در این بخش پبشبینی آب و هوا و دمای شهرستان بشرویه را در پنج روز آینده قرار می‌دهیم، تا با مقایسه دما محل حضور فعلی‌تان بتوانید مدیریت و برنامه‌ریزی مناسبی برای سفرتان داشته باشید.
بشرویه آب و هوای

طبیعتا دمای ظهر کویر بسیار گرمتر از شهر و دمای شبش هم سردتر…

لوکیشن دقیق کویر بشرویه

در قسمت بالا به آدرس و مسیر دسترسی این کویر زیبای ایران اشاره شد. یکی از نکات مهم در هر کویر نوردی این است که به تنهایی به این مناطق سفر نکنید. کویرها علاوه بر زیبایی، سرابی ذهنی برای طبیعت‌گردان ایجاد می‌کند. منظور از این سراب ذهنی، ساده جلوه دادن سفر است. این امر خود خطایی بزرگ و در مواردی مرگ‌بار است.

وجود تپه‌های شنی که به عنوان جاذبه‌های کویری از آنها یاد می‌شود، خود علل مهم گم شدن در کویر است. تغییر شکل ظاهری کویر با هر باد باعث گم کردن مسیر می‌شود.

 با توجه به مشخص نبودن کویر در نقشه در قسمت پایین لوکیشن شهرستان  بشرویه آورده شده است، تا ابتدا به این شهرستان رسیده، سپس با توجه به آدرس به سمت کویر رهسپار شوید.  شما می‌توانید با استفاده از کوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این کویر را مسیربابی کنید. این نکته را فراموش نکنید، که صرفا داشتن لوکیشن و آدرس دلیل به ایمن بودن از خطر گمشدگی نیست. بدانید که در کویر‌ها اینترنت یا کار نمی‌کند، یا به شدت ضعیف عمل می‌کند. همیشه آدرنالین و ماجراجویی جذاب است، اما حتما باید با نکات ایمنی اقدام کرد.