قلعه پرتغالی ها هرمز یکی از آثار تاریخی و جاذبه­‌های تماشایی جزیره هرمز و استان هرمزگان است، که قدمت آن به پنج قرن پیش باز می­‌گردد. این قلعه و دژ تاریخی به دنبال تصرف جزایر جنوب کشور به دست پرتغالی ها ساخته شد. و تنها یکی از قلاعی است که آنها برای حفظ مستعمرات خود در سواحل جنوبی ایران ساختند. این قلعه زیبا که از باشکوه ترین بناهای ساخته شده به دست مستمعران این مرز و بوم است، بعد از گذشت قریب به 500 سال هنوز جلال و شکوه تاریخی خود را حفظ کرده است. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی قلعه پرتغالی‌ها، تاریخچه قلعه، معرفی معماری و جاذبه های دیدنی قلعه، مکان و نحوه دسترسی به قلعه، بلیط ورودی و ساعات بازدید از قلعه پرتغالیها هرمز بپردازیم.

قلعه پرتغالی ها هرمز، تجلی­گاه تاریخ پرفراز و نشیب جزیره زیبای هرمز

در شمال جزیره هرمز و در فاصله کمتر از یک کیلومتر از بندرگاه اصلی جزیره هرمز، قلعه پرتغالی‌ها هرمز ساخته شده است. این قلعه یکی از نمادین­ترین بنا­های تاریخی به جا مانده از دوران استعمار ایران توسط کشورهای بیگانه است. استعماری که نشانه‌هایش هنوز بعد از گذشت چند قرن استوار و پابرجا باقی مانده است.

بازدید از آن شاید اندکی ما را با تاریخ پر فراز و نشیب ایران زیبایمان آشنا کند. این قلعه به دلیل نقش استراتژیک که در حفظ مستعمرات پرتغالی‌ها در ایران داشته است، یکی از بزرگ‌ترین دژها و قلعه­های ساخته شده توسط آن‌ها ست. زمانی قریب به ۳۰ سال برای ساخت آن وقت صرف شده است. این قلعه تاریخی در سال ۱۳۷۷ به شماره ۱۹۹۸ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.

تاریخچه قلعه پرتغالی ها هرمز

در سال ۱۵۰۷ یا به عبارتی قرن ۱۶ میلادی بود که بی‌توجهی شاه اسماعیل صفوی به خطه جنوب و جزایر زیبا و پراهمیت آن باعث تصرف تعدادی از این جزایر توسط استعمارگران پرتغالی شد. از آنجا که جزیره هرمز نقطه‌ای ارزشمند برای تجارت دریایی و بازرگانی محسوب می‌شد. مورد توجه کشورهایی چون پرتغال قرار گرفت. آلفونسو آلبوکرک دریانورد پرتغالی، این قلعه را که ما امروز به نام قلعه پرتغالی ها می­‌شناسیم. برای کنترل جزیره و تصرف آن احداث کرد. این قلعه و دژ مستحکم که پس از قرن‌ها هنوز پابرجا باقی مانده است. این قلعه ۳۰ سال طول کشید، تا ساخته شود. قلعه پرتغال ‌ها به مدت بیش از یک قرن توانست یاریگر مستعمران پرتغالی­ برای استعمار و غارت کشتی‌های ایرانی در تنگه هرمز باشد.

در نهایت در سال ۱۶۲۲ و تقریباً پس از ۱۱۵ سال سلطه‌گری و تسلط پرتغالی‌ها بر جزیره هرمز و سایر جزایر جنوبی ایران، شاه مقتدر ایرانی شاه عباس صفوی توسط سردار دلیر و شجاع خود امام قلی خان توانست با نبردی خونین و تلاش بسیار این جزیره را از نیروهای اشغالگر و استعمارگر پرتغالی بازپس گیرد. هرمز زیبا دوباره بخشی از کشور عزیزمان ایران شود.

معرفی معماری و جاذبه های دیدنی قلعه پرتغالی ها هرمز

قدم زدن در میان قلعه با سکوت ساحل که صدای امواج دریا این سکوت را هولناک و غریب می‌کند، تماشای جزیزه‌ی زیبا و آب‌های نیلگون خلیج فارس بر بلندای مرتفع‌ترین برج این قلعه تجربه‌ای است که فقط در اینجا در هرمز و در قلعه تاریخی پرتغالی‌ها می‌توان به آن دست یافت. از در و دیوار آن گویا هنوز شنیده می‌شوند صدای حق طلبی مردان و نیکان ما که برای باز پس‌گیری آن از دست استعمارگران و قدم زدن آسوده خاطر ما بهایی به ارزش خون خود دادند. در ادامه قصد داریم به معرفی بنای تاریخی قلعه پرتغالی‌ها بپردازیم.

راز استحکام قلعه پرتغالی ها هرمز

در معماری این قلعه تاریخی بیشتر از هر چیزی استحکام بنا اهمیت داشته است. شاید به این دلیل است که بعد از حدود چند قرن هنوز ساختمان قلعه، سالم و پابرجا باقی مانده است. استفاده از سنگ‌­های اسفنجی به دلیل وزن سبک و استحکام بالا یکی از مهمترین عوامل پایداری این قلعه بعد از سالیان دراز است. این قلعه که ۲۰ هزار متر مربع وسعت دارد و 13 هزار مترمربع آن باقی مانده است. روزگاری بین ۳ تا ۵ هزار نفر از مردم پرتغال را در دل خود جای داده است.

بعد از تماشای نمای بیرونی قلعه اگر از طریق طاقی ورودی به حیاط آن پا بگذارید. حیاطی نیم‌دایره را می‌­بینید، که دو توپ بزرگ جنگی در آن خودنمایی می‌کند. شاید الان برای ما کمی عجیب و غریب باشد. اما روزگاری این توپ‌ها تنها سلاح­‌های دفاعی پرتغالی‌ها برای حفظ مستعمرات خود در سواحل جنوبی ایران بودند.

کلیسای قلعه پرتغالی ها هرمز ترکیبی زیبا از فرهنگ کشور پرتغال و هنر جزیره هرمز

در مرکز حیاط کلیسای زیرزمینی مشاهده می‌­شود. از آنجا که قرن­‌ها پیش باورهای مذهبی پشتوانه ای محکم در زندگی مردم سراسر جهان بوده است، اولین بنایی که در قلعه تاریخی پرتغالی‌ها هرمز ساخته شد، همین کلیسای شگفت انگیز است.

این بخش به نوعی زیباترین و دیدنی­‌ترین بخش قلعه است. شگفت از آن جهت که سازندگان این قلعه از هر گونه امکانات و مصالح بومی که در این جزیره وجود داشت، در ساخت قلعه خود استفاده کردند. از این میان می‌توان به استفاده از مرجان‌های رنگارنگ برای تزیین سقف کلیسا و ستون­‌های آن اشاره کرد. شاید تراش این مرجان­‌های سخت موجب طولانی شدن زمان ساخت این قلعه شده است.

استفاده از مصالح بومی و معماری ایرانی در ساخت قلعه ی پرتغالی ها

حتی در خود طراحی و معماری بنا نیز از طرح معماری ایرانی و بومی منطقه استفاده شده است. و نکته شگفت انگیز معماری این قلعه نیز همین است. در معماری از سبک معماری ساسانی استفاده شده است. در ساخت ستون‌های آن نیز از شکل نخل­های نواحی جنوبی الگوبرداری شده است. از آنجا که در جزیره هرمز بارش‌های باران به صورت رگبار و شدید است. سقف مرجانی کلیسا­ی قلعه به دلیل داشتن تخلخل آب باران را به داخل کلیسا نفوذ داد و با اولین باران کل کلیسا غرق در آب شد. بنابراین ساکنان قلعه کاربری کلیسا را به آب­انبار تغییر دادند تا بتوانند آب مورد نیاز خود را تامین کنند.

از دیگر بخش‌های قلعه تاریخی پرتغالی‌های هرمز می‌توان به برج دیده بانی، زندان، سیاهچاله، سربازخانه، تالار، مقر فرماندهی و آب­انبار اشاره کرد. با وجود اینکه به دلیل عدم توجه و رسیدگی بنای این قلعه تخریب شده است. اما هنوز شکوه و عظمت خود را به عنوان یک قلعه تاریخی و نظامی حفظ کرده است. دیوارهای مستحکم آن که قطری به اندازه 5 متر دارند. در بخش‌­هایی از قلعه به ارتفاع ۱۲ متر نیز می‌­رسند. در چهار گوشه پلان چهار ضلعی این قلعه چهار برج به ارتفاع ۱۲ متر وجود دارد، که در حقیقت برج­های دیده‌­بانی محسوب می­‌شدند.

علاوه بر معماری و جاذبه‌های دیدنی قلعه، بخش‌­هایی نیز به این قلعه برای افزایش جذابیت آن اضافه شده است. که می‌توان به اختصاص دادن فضای ورودی قلعه برای فروش صنایع دستی و هنر زنان زیبای هرمز اشاره کرد. موزه کوچک و زیبایی نیز در داخل قلعه وجود دارد. که جلوه­گاه و نمایشگاهی است برای نمایش آثار به جای مانده از دوران قدیم در قلعه پرتغالی‌ها، که بازدید از آن خالی از لطف نیست.

مکان و آدرس دقیق قلعه پرتغالی ها هرمز

همانطور که گفته شد این جاذبه زیبا در هرمز قرار دارد. برای رسیدن به این جاذبه از بندگاه به سمت شمال جزیره که حرکت کنید. پس از حدود 5 دقیقه پیاده‌­روی به آن می­‌رسید. حتی می‌توانید سه چرخه کرایه کرده یا افراد محلی با وسایل نقلیه خود شما را به این قلعه می­‌رسانند.

بلیط ورودی قلعه پرتغالی ها هرمز

طبق آخرین گزارش‌های قلعه پرتغالیها هرمز، قیمت بلیط ورودی برای گردشگران 2000 تومان می‌باشد.

قلعه پرتغالی ها در ایران

با توجه به استعمار پرتغال در ایران در چندین نقطه از کشور عزیزمان قلعه پرتغالی ها را مشاهده می‌کنیم. در قلعه پرتغالی ها چابهار، قلعه پرتغالی ها قشم و قلعه پرتغالی ها بندر کنگ از دست هستند.

ساعات بازدید از قلعه پرتغالی ها هرمز

زمان بازدید از این قلعه از ۸ صبح تا ۶ بعد از ظهر می‌باشد برای بازدید از قلعه به زمانی حدود یک ساعت نیاز است.

وسایل و تجهیزات لازم برای بازدید از قلعه پرتغالیها هرمز

در سفر به جنوب کشور و بازدید از جزایر جنوبی عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب و کلاه نقاب‌دار از ضروریت‌های سفر است. اما از آنجا که برای بازدید از قلعه تاریخی پرتغالی‌ها هرمز به کمی پیاده‌روی نیز نیاز هست، سعی کنید کفش مناسب پیاده روی بپوشید.

دیدنی های هرمز

جاهای دیدنی هرمز اکثر جاذبه‌های طبیعی بشمار می‌روند. از دیگر دیدنی های هرمز می‌توان به ساحل سرخ هرمز، الهه نمک، جنگل حرا هرمز، کوه برفی یا نمکی هرمز، دره زعفرانی هرمز، دره مجسمه، دره رنگین کمان هرمز،دره سکوت و موزه استاد نادعلیان اشاره نمود.

آب وهوای جزیره هرمز

در قسمت‌های جنوبی ایران، جزیره‌های دیدنی و زیبایی همچون جزیره سرخ هرمز قرار دارد که علاوه‌بر جاذبه‌های طبیعی، دارای اماکن تاریخی نیز است که دیدن آنها خالی از لطف نیست. یکی از مهم‌ترین نکاتی که کیفیت سفر به این قسمت از ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد، آب و هوای این شهر است.

در این بخش آب و هوای این جزیره جنوبی ایران آورده شده است. با مراجعه به این بخش می‌توانید از آب و هوای این جزیره آگاه شوید.
هرمز آب و هوا

لوکیشن دقیق قلعه پرتقالی ها هرمز

قلعه پرتغالیها هرمز از جاذبه‌های تاریخی جزیره زیبای هرمز است که در بازدید از این جزیره شگفت انگیز نباید از دست بدهید. این قلعه تاریخی در شمال جزیره هرمز و با فاصله کمی از بندرگاه اصلی قرار گرفته است. بنابراین با صرف زمانی در حدود یک ساعت می‌توانید بنایی با قدمت 500 سال را در کنار سواحل نیلگون خلیج فارس ببینید. برای آشنایی بیشتر با این برنامه و راهنمای استفاده از گوگل مپ، اینجا رو لمس کنید.

در این بخش لوکیشن دقیق این قلعه آورده شده است. گردشگران می‌توانند با مراجعه به این بخش و با کمک گوشی همراه هوشمندشان، مسیر رسیدن به این قلعه در این جزیره را به سادگی مسیریابی کنید.