آتشکده زرتشتیان کرمان، موزه مردم شناسی زرتشتی ها

آتشکده زرتشتیان کرمان

آتشکده زرتشتیان کرمان یک نمونه بی­نظیر و دیدنی از آتشکده های ایران به شمار می­‌رود. اگر از آن دسته افرادی هستید که از دین و آیین زرتشت تنها سه­‌گانه “گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک” را شنیده‌­اید، پیشنهاد می‌­کنیم حتماً بازدید از آتشکده زرتشتیان شهر کرمان را در برنامه سفرهای آینده خود قرار دهید. وجود این آتشکده در مجاورت موزه مردم شناسی زرتشتیان باعث شده است بازدیدکنندگان، به مفهومی عمیق‌­تر و البته زیباتر از آیین و رسم زندگی زرتشتیان پی ببرند. که تا کنون کمتر از آن سخن گفته شده است. در ابتدا شما را با مفهوم و تاریخچه اصلی آتشکده ­ها آشنا خواهیم ساخت و سپس به سراغ معرفی آتشکده کرمان، آشنایی با تاریخچه ساخت و بنای اتشکده زرتشتیان کرمان، معرفی موزه مردم شناسی زرتشتیان کرمان و بخش­های گوناگون آن و … خواهیم رفت.

موزه مردم شناسی آتشکده کرمان
موزه مردم شناسی آتشکده کرمان

اگر دوست دارید درباره آتشکده زرتشتی ها کرمان منحصر به فرد در شهر کرمان بیشتر بدانید، در ادامه این مطلب همراه باشید.

چقدر درباره آتشکده ­های ایران می­‌دانید؟

بسیاری از ما نام آتشکده را زیاد شنیده‌­ایم، اما از نزدیک آن را ندیده‌­ایم. در تعریفی مختصر و ساده آتشکده‌­ها نیایشگاه‌­هایی برای زرتشتیان بوده‌­اند. که چون آتش در این معابد از اهمیت ویژه­ای برخوردار بوده، به این نام خوانده می‌­شوند. البته در زمان قدیم آتشگاه و دَر مِهر نیز نامیده می‌­شدند. پیروان زرتشت در مقابل آتش که در جایگاهی ویژه در آتشکده قرار می‌­گرفته است. به نیایش و خواندن کتاب­‌های آیینی خود مانند اوستا می‌­پرداختند.

موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان
موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان

به گفته مورخان قدمت اکثر آتشکده‌­ها به زمان حکومت ساسانی برمی‌­گردد. البته آتشکده زرتشتیان کرمان در ابتدا یک منزل مسکونی بوده است. اما در دوره حکومت پهلوی به آتشکده و محل عبادت پیروان آیین زرتشت تبدیل می­‌شود. هر چند بسیاری از این معابد در طول زمان تخریب شده و یا تغییر کاربری داده شده‌­اند. اما هنوز هم برخی از آن­ها در نقاط مختلف کشور وجود دارند، و به جاذبه­‌های گردشگری و مذهبی تبدیل گشته‌­اند. بازدید از یک آتشکده زرتشتی برای پیروان تمام ادیان می‌­تواند جذاب و آموختنی باشد.

آتشکده زرتشتیان کرمان، آخرین آتشکده زنده این استان

همانطور که در بخش قبل توضیح داده شد، متأسفانه بسیاری از آتشکده‌­های تاریخی در دوره‌­های مختلف به نابودی کشیده شدند. و یا برخی به مسجد تغییر کاربری داده شدند (از جمله مسجد جمعه اصفهان). اما این آتشکده‌­ای که درباره آن صحبت می­‌کنیم. اتفاقاً حدود 100 سال پیش به شکلی که امروز می­‌بینیم درآمده و در اختیار اهالی دین زرتشت قرار داده شده است.

عکس موزه مردم شناسی آتشکده زرتشتیان کرمان
عکس موزه مردم شناسی آتشکده زرتشتیان کرمان

داستان تولد آتشکده زرتشتیان کرمان می­‌تواند برای شما جذاب باشد. زیرا متفاوت با تاریخچه ساخت و شکل‌گیری آتشکده­‌های دیگر است. گفته می­‌شود اولین کسی که پایه این آتشکده را بنا کرد، تاجری زرتشتی به نام جمشید خدارحم نرسی آبادی بود. این بازرگان در اصل در هند سکونت داشت. اما برای تجارت مدام میان این کشور و ایران بخصوص استان­های یزد، کرمان، سیستان و تهران در رفت و آمد بود. جمشیدخان نرسی آبادی همه جا به نیکوکاری شهرت داشت. زیرا می­‌توان گفت هر جا که می‌­رفت، آثاری از کار خیر او به جا می­‌ماند. در واقع آتشکده کرمان نیز یکی از اعمال نیک این تاجر زرتشتی محسوب می­‌شود.

نرسی آبادی در یکی از سفرهایش به کرمان به این فکر افتاد که مکانی برای اتراق و البته نیایش زرتشتیان در این شهر بنا کند. به همین دلیل نیمی از یک باغ بزرگ و زیبا را در محله زرتشتیان خریداری نمود و در آن بنایی به عنوان آتشکده و نیایش­گاه نیز ساخت. این اتفاق در سال 1303 شمسی افتاد اما پس از آن، کسی که نیم دیگر باغ به او تعلق داشت. تصمیم گرفت در این کار شریک شود. به این ترتیب هر دو نفر به توافق رسیدند که باغ و آتشکده را وقت عموم مردم و زرتشتیان نمایند. به این ترتیب از آن زمان تا کنون، آتشکده زرتشتیان کرمان به محلی برای نیایش زرتشتیان این شهر تبدیل شده است.

لوازم آرایش
لوازم آرایش

آشنایی با بنای آتشکده زرتشتیان کرمان

بنای اولیه­‌ای که به آتشکده اختصاص داده شده بود، حدود 4 هزار متر مربع مساحت داشت. اما سال‌­ها بعد برخی از اهالی کرمان با همکاری یکدیگر مساحت بنای آتشکده را تا 8 هزار متر مربع وسعت دادند. امروزه اگر سری به این آتشکده زیبا بزنید، با بنایی آجری و وسیع روبرو می­‌شوید. که بالای در ورودی آن نوشته شده است: “هُمت، هوخت و هورشت” که در واقع به معنای همان سه عبارت “پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک” است. ساختمان دو طبقه و دایره­ای شکل آتشکده، بخش‌­های گوناگونی دارد. مانند کتابخانه، سالن اجتماعات، سالن کنفرانس، موزه مردم شناسی، ساختمان آموزش و … در واقع امروزه آتشکده زرتشتیان شهر کرمان، تنها یک معبد برای نیایش نیست بلکه اثری تاریخی و ارزشمند برای آشنایی افراد مختلف با فرهنگ و آیین­‌های سنتی ایرانی به شمار می­رود.

اجازه بدهید به جز بنای آتشکده، توجه شما را به باغ سرسبز و باصفایی که این ساختمان در آن بنا شده است نیز جلب کنیم. می­‌توان گفت وجود این نیایشگاه دیدنی در دل باغی خوش رنگ و آب، دلنشینی آن را چند برابر کرده است. بدین ترتیب گردشگران و بازدیدکنندگان از آتشکده زرتشتیان در کرمان، می­‌توانند اوقاتی آرامش­بخش و دلپذیر را در این مجموعه سپری نمایند.

عکسی از موزه مردم شناسی
عکسی از موزه مردم شناسی

موزه آتشکده زرتشتیان کرمان

در بخش قبل اشاره­ای کوتاه به موزه دایر در آتشکده داشتیم. خوب است بیشتر درباره این موزه مردم شناسی منحصر به فرد بدانیم.

به عقیده بسیاری از متخصصان، این موزه تنها موزه مردم شناسی زرتشتیان در جهان به شمار می­‌رود و به همین دلیل از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. از ابتدا ساختمان موجود در باغ تنها به آتشکده منحصر بوده است. اما از سال 1370، چند تن از اهالی علاقه­‌مند به فرهنگ و مردم شناسی، همت خود را جمع کرده و به کمک یکدیگر شروع به ساخت موزه مردم شناسی زرتشتیان کرمان در کنار آتشکده نمودند. می‌­توان گفت ده سال بعد یعنی در سال 1380، ساخت این موزه به پایان رسید. و در سال 1384 رسماً توسط میراث فرهنگی، افتتاح گشت. این موزه پس از ساخت به عنوان یکی از آثار ملی نیز به ثبت رسید. و امروزه در کنار بنای اصلی آتشکده زرتشتیان، به عنوان یکی از جاذبه­‌های گردشگری پرطرفدار استان کرمان شناخته می­‌شود.

عکسی از موزه
عکسی از موزه

دیدنی­ های موزه مردم شناسی زرتشتیان کرمان

این موزه بی­نظیر شامل اسناد و اشیاء قدیمی جذابی است. که هر کدام به نحوی بازدیدکنندگان را با داستان زندگی و فرهنگ زرتشتیان در طول تاریخ آشنا می­‌سازد. به طور کلی شما با وارد شدن به موزه با دو طبقه مواجه می­‌شوید. که فضای پلکان مابین طبقات نیز به آن­ها اضافه شده. و در مجموع موزه را به سه بخش دیدنی تقسیم کرده است. در ادامه درباره هر یک از بخش­‌های موزه آتشکده زرتشتیان بیشتر توضیح خواهیم داد.

طبقه همکف

در این بخش می‌­توانید اشیاء و حتی لباس­‌های قدیمی بسیاری را که یادگار سبک زندگی زرتشتیان است، از نزدیک ببینید. برخی از این لباس­‌ها به 150 سال پیش تعلق دارند و نشانگر شکل و شمایل پوشش زنان زرتشتی از زمان هخامنشی به بعد هستند. شلوارهای گلدوزی شده، لچک و چارقدها، مخنا، پیراهن، کت و …

علاوه بر لباس­‌های قدیمی وسایلی با قدمت طولانی مانند چراغ­های پیه­سوز، آتشدان، چراغ­های روغن­سوز و … نیز در طبقه همکف موزه آتشکده به معرض نمایش گذاشته شده‌­اند. قسمتی دیگر از وسایل قدیمی این بخش به لوازم آشپزخانه اختصاص دارد که در نوع خود بسیار جالب و دیدنی است. همچنین مجسمه و کوزه‌­های سفالی قدیمی، سنگ نوشته­‌های تاریخی و بسیاری دیگر از اشیاء قدیمی در این طبقه دیده می‌شود. که بازدید از آن­ها می­‌تواند برای علاقه­‌مندان به فرهنگ و تاریخ بسیار دلچسب باشد. در واقع اگر می­‌خواهید بدانید زنان و مردان زرتشتی در سال­های پیش چگونه و با چه شکل و شمایلی می­‌زیسته‌­اند. این بخش از موزه آتشکده گویای همه چیز است.

طبقه اول

در طبقه دوم موزه می­‌توانید عکس­های قدیمی و جالبی را ببینید که هر کدام حرف­‌های زیادی برای گفتن دارند. علاوه بر عکس­‌های قدیمی، وقف­نامه­‌ها، دفترهایی متعلق به بازرگانان زرتشتی که جزئی از تاریخ ایران هستند. دفترچه‌هایی که به موبدان زرتشتی تعلق داشته است و اسناد تاریخی بسیاری نیز در طبقه دوم موزه آتشکده به چشم می­‌خورد. که هر کدام ارزش بسیاری دارند و نشان دهنده دوره‌­های گوناگون تاریخ ایران و البته کرمان هستند.

موزه آتشکده کرمان
موزه آتشکده کرمان

پلکان ساختمان

از فضای میان دو طبقه نیز برای به نمایش گذاشتن آثاری قدیمی و جذاب استفاده شده است. این آثار، لوازم خانگی که سال­‌ها پیش مورد استفاده مردم بوده است، وسایلی که کشاورزان با آن کار می‌­کردند. و البته عکس­‌هایی جذاب از شخصیت­‌های تاریخی را شامل می­‌شود. برای مثال یکی از این عکس‌­ها مربوط به مجلس شورای ملی در دوران قاجار است. اهمیت این عکس در حضور کیخسرو شاهرخ نهفته است. شاید زرتشتیان عاشق تاریخ خوب بدانند که این فرد دومین نماینده‌­ای بوده که با آیین زرتشت وارد مجلس شورای ملی شده است. ارزشمند بودن این عکس قدیمی که با احترام در موزه آتشکده نگهداری می‌­شود به ارزش و اعتبار کیخسرو شاهرخ برمی­‌گردد.

این مرد در واقع به عنوان فردی پرافتخار شناخته می­‌شود. زیرا در مدت عضویت خود در مجلس اقدامات مثبت بسیاری برای مردم و ایران انجام داده است. برای مثال می­‌توان به مهیا کردن گندم برای پایتخت در زمان قحطی اشاره کرد؛ و یا برپایی و ساخت کتابخانه، تلگراف­خانه و … برای مجلس. همچنین تلاش وی جهت ساختن آرامگاهی درخور برای فردوسی، شاعر بزرگ پارسی، در تاریخ به ثبت رسیده است. جمله‌­ای از آیت الله مدرس در تحسین این مرد نقل می­‌شود که: “اگر یک مسلمان در مجلس باشد، او کیخسرو شاهرخ است.”

موزه مردم شناسی کرمان
موزه مردم شناسی کرمان

بازدید از موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان چقدر زمان می­برد؟

با توجه به تمام آنچه درباره دیدنی­‌های آتشکده و موزه آن گفته شد، به نظر می‌­رسد 2 الی 3 ساعت برای بازدید از این جاذبه کافی باشد. البته بدون شک اگر درباره اشیاء موزه یا آداب زرتشتیان بیش از این­ها کنجکاو هستید، بهتر است زمان بیشتری را برای خود در نظر بگیرید.

با ورود به مجموعه موزه و آتشکده زرتشتیان، می‌­توانید از کمک راهنمایان متخصص برای گردشی دلچسب و مفید در این فضا استفاده کنید. زیرا بازدید بدون راهنما و تنها نگاه کردن به بخش‌­های گوناگون، به خوبی حق مطلب را درباره آیین زرتشت و تاریخ جذاب آن ادا نمی­‌کند. راهنمایان مجموعه موزه و آتشکده با رویی گشاده آماده هستند تا توضیحات لازم و البته جالب را درباره این مکان دلنشین به شما ارائه دهند.

بازدید از موزه و آتشکده زرتشتیان کرمان، تجربه­ای متفاوت از سفر به کرمان

باید بپذیریم در کشور ما، آیین زرتشت یکی از مهجورترین آیین‌­های دینی به شمار می‌­رود. که بسیاری از غیرزرتشتیان، اطلاعاتی ناچیز در این­باره دارند، که حتی گاهی بسیار ناکامل و پر از نواقص است. بازدید از آتشکده زرتشتیان موقعیتی عالی و البته دلنشین برای آشنایی بیشتر با این آیین ارزشمند را برای گردشگران فراهم ساخته است. فضای این آتشکده و میراثی که از تاریخ زرتشت در موزه همجوار آتشکده به معرض نمایش گذاشته شده است.

نقشی بزرگ در شناساندن آیین زرتشت به ایرانیان و جهانیان دارد. به طوری که هر ساله بیشتر از 10 هزار نفر از توریستان داخلی و خارجی به بازدید این آتشکده پر رمز و راز می­‌آیند. البته می‌­توان گفت کل تاریخ و خط مشیء زندگی پیروان زرتشت پر از رمز و راز است. و شاید با سر زدن به آتشکده کرمان بتوان گوشه­‌هایی از این رازهای قدیمی را کشف کرد.

فضای بیرونی آتشکده کرمان
فضای بیرونی آتشکده کرمان

آدرس آتشکده زرتشتیان کرمان

از آن­جایی که این آتشکده یکی از مشهورترین جاذبه‌­های گردشگری کرمان به حساب می‌آید، پیدا کردن آن نباید کار چندان سختی باشد. کافیست در نقشه به دنبال میدان مشتاقیه و سپس خیابان زریسف یا شهدا باشید. پس از آن وارد خیابان برزو آمیغی شده و به اولین کوچه طرف راست خود داخل شوید. آتشکده‌­ای که از آن صحبت می­‌کنیم درست در همین کوچه واقع شده است. باز برای سهولت در دسترسی در قسمت پایین مطلب لوکیشن دقیق این آتشکده قرار دارد.

ساعات بازدید و قیمت بلیط آتشکده زرتشتیان کرمان

به طور کلی گفته می‌­شود از ساعت 6 صبح تا 9 شب امکان بازدید از موزه و آتشکده برای گردشگران برقرار است. اما بهتر است پیش از به راه افتادن با شماره تلفن 03433126686 تماس حاصل فرمایید. تا از تغییرات احتمالی در ساعات بازدید باخبر شوید. همچنین بهتر است درباره قیمت بلیط نیز با مسئولین آتشکده صحبت کنید، تا اطلاعاتی دقیق و به روز داشته باشید. البته لازم به ذکر است که هزینه بازدید از آتشکده زرتشتیان شهر کرمان برای گردشگران داخلی کمتر از توریست­های خارجی در نظر گرفته می­‌شود.

آتشکده زرتشتیان کرمان
آتشکده زرتشتیان کرمان

دیگر دیدنی های کرمان

از دیگر دیدنی های کرمان می‌توان به حمام وکیل، یخدان مویدی، باغ فتح آباد و گنبد جبلیه کرمان اشاره کرد.

آب و هوای شهر کرمان

در این قسمت قصد داریم برای داشتن سفری خوش به شهر کرمان، آب و هوای این شهر را آورده ایم. با مراجعه به این بخش می‌توانید از آب و هوای این شهر در هر روز آگاه شوید.

کرمان آب و هوا

لوکیشن دقیق آتشکده زرتشتیان کرمان

برای مسیریابی بهتر و ساده‌تر در این قسمت، لوکیشن دقیق این آتشکده تاریخی آورده شده است. با مراجعه به این بخش و با کمک نرم افزار گوگل مپ گوشی همراه هوشمندتان تا رسیدن به این مکان مذهبی را به سادگی مسیریابی کنید.

اگر روش استفاده از نرم افزار گوگل مپ را نمی‌دانید. می‌توانید بر روی این لینک کلیک(لمس) کرده تا شما را در استفاده از این نرم افزار راهنمایی کند.

عکس‌های مربوط به این مطلب را جناب آقای دکتر فرزین اشراقی عزیز ثبت نموده‌اند.

امتیاز شما به این صفحه:

آتتشکده زرتشتیان کرمان

آتتشکده زرتشتیان کرمان از آتشکده های ایران از دیدنی های کرمان است. در مقاله بالا به معرفی، توضیحات، آب و هوای شهر کرمان، لوکیشن دقیق، موزه اتشکده و آدرس آتشکده زرتشتیان کرمان پرداختیم.

درحال ارسال
امتیاز دهی کاربران
4.75 (4 رای)