خانه تاریخی ملاباشی اصفهان(خانه معتمدی)

خانه ملاباشی اصفهان با نام خانه معتمدی اصفهان هم شهرت دارد. این خانه مربوط به دوره‎ی زندیه و قاجار است. در سده‎های اخیر این خانه نظاره‌گر تاریخ شهر اصفهان بوده است. جدیدا در دهه 80 شمسی فردی به نام دکتر معتمدی اینجا را خریده و بازسازی نموده است. بعضی از روزها حتی مالک اصلی خانه یا پسرشان هم داخل خانه هستند! در ادامه به معرفی، آدرس، ساعت بازدید، قیمت بلیط، تلفن خانه، معرفي ملاباشي، گردش مجازی، پلان و معماري خانه ملاباشي، حوض خانه، بازسازي، بخش های مختلف خانه، ‌نكاتي در مورد بازديد، ساير خانه‌ها و جاهاي ديدني اصفهان و لوکیشن خانه ملاباشی می‌پردازیم.

در ضمن برای سهولت در انتشار محتوا و معرفی در این قسمت پادکست صوتی این پست قرار داده شده است. می‌توانید معرفی صوتی خانه ملاباشی اصفهان را از این بخش بشنوید.

در دو محتواي جداگانه يكي با عنوان خانه ملاباشی اصفهان و آوا با نگاه و برداشت آوا به اين خانه پرداخته شده است. محتواي ديگري با عنوان خانه ملاباشی، زیباترین خانه اصفهان است كه در آن به صورت مفصل به معنای ملاباشی، گذشته ملاباشی، محله پاقلعه، معرفی آقای معتمدی، بهای بلیط، ساعت بازدید، آدرس خانه، لوکیشن، تلفن خانه، بخش‌های مختلف خانه، معرفی اتاق‌های مختلف و بازدید خانه ملاباشی اصفهان پرداخته شده است. از نام ملاباشی یک روستا در استان اردبیل و قلعه ملاباشی در نزدیکی یزد وجود دارند…

یکی از نکات منحصر به فرد این خانه، این است که کف تمام اتاق‎ها فرش است. و حس زیبای خانه بودن را با وجود فرش ایرانی بیشتر به بازدید کننده القا می‎کند. که به اصطلاح می‎گویند، خانه مفروش است.

آدرس خانه ملاباشی

خانه ملا‌باشی در بافت شهری اصفهان قرار دارد. محل قرارگیری و آدرس خانه ملا‌باشی بدین صورت است: شهر اصفهان، محله پاقلعه اصفهان، خیابان ملک، کوچه ملاباشی، خانه اول سمت راست. بقیه کوچه در گذشته نیز برای ملاباشی و محل اصطبل و … بوده است.

البته در انتهای این پست، بخش لوکیشن خانه ملا‌باشی اصفهان اضافه شده است. به کمک لوکیشن می‌توانید به راحتی به این خانه زیبا برسید.

فیلم شاه نشین خانه ملاباشی اصفهان

در کلیپ کوتاه زیر حس و حال شاه نشین این خانه زیبا را مشاهده می‌نمایید.

ساعت بازدید خانه ملا‌باشی

خانه ملاباشی در اختیار بخش خصوصی است، یعنی بصورت سیستماتیک و میراث فرهنگی بلیط فروشی نداره، شما می‎تونید زمانی که اونجا رفتید، در بزنید و با سرایدار اونجا که پیرمرد مهربون اصفهانیه صحبت کنید و با پرداخت هزینه(در تاریخ بهمن 97،از ما 15هزار تومان نفری گرفت اما خب نرخ مشخصی نداره متاسفانه) وارد خانه بشید. پس ساعت خاص ورود نداره، ولی محض احتیاط بهتره تو ساعت‌های معمول مثل 9 صبح تا 5 عصر برید که کسی جواب بده.

تلفن خانه

تلفن خانه ملاباشی اصفهان شماره زیر است.

03132665637

خانه ملاباشی در اصفهان

شهر اصفهان از جاذبه‎های مختلف پر است. در کنار دیدن جاذبه‎های پربازدید، دیدن اینجا به شما حس خوب و تجربه جدید از اصفهان می‎دهد. خانه ملاباشی از بخش‎‎های مختلفی تشکیل شده، اگه بخواید به قصد عکاسی و خاص اینجا رو بگردید، شاید بین 1 تا 2 ساعت راحت ازتون وقت بگیره. این خونه با داشتن اتاق‎های مختلف، حیاطی زیبا، شیشه‌های رنگی و وسیله‎های قدیمی بدجوری به شما حس خونه و آرامش رو القا میکنه. حتی می‎تونید تو این لوکیشن با هماهنگی عکس عروس و دومادی بگیرید.

ملاباشي كيست؟

ملاباشی در دوره قاجاريه منجم ناصرالدین شاه بود. وي براي آرام كردن جو ناآرام از تهران ورود اين خانه در اصفهان شد. علت جو متشنج به علت حكمراني ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدین شاه است. ظل السلطان فردي ظالم بود كه حتي حيوانات حيات وحش ايران در میانکاله در شمال كشور مثل ببر مازندران را به انقراض کشاند. وي به دلیل اختلاف با همسرش به خاطر کارهای خلاف عرف دچار اختلاف شد. سرانجام همسر ظل السلطان برای اعتراض به وي به خانه‌ی آخوند آقا نجفی، فرد متين آن دوره در اصفهان رفت.

ظل السلطان برای انتقام از همسرش، به همه‌ي پسرانش گفت که هر کس مادرش را بکشد، نیمی از املاکش به او خواهد رسيد. در نتیجه به خاطر اين موضوع، جو اصفهان ناآرام شد.

همین امر باعث شد تا ملاباشی كه فردي روحاني و مورد اعتماد ن شاه بود، براي آرام كردن جو اصفهان به دستور ناصرالدين وارد اين شهر شود. پس ورود به اين عمارت، اين خانه به نام خانه ملاباشي معروف شد. ملاباشي از اين خانه به عنوان نهادی فرهنگی و مذهبی استفاده می‌کرد. درب‌هاي متعدد اين خانه نيز از اين امر حكايت دارند. اطلاع در مورد صاحب خانه قبلي، قبل از ملاباشي در دسترس نيست. اين خانه بعد از خريداري توسط آقاي معتمدي به خانم معتمدي نيز ياد مي‌شود.

گردش مجازی در خانه ملاباشی اصفهان

این خانه تاریخی زیبا از بخش‎های مختلف اندرونی و بیرونی و حیاط و راهرو‎های مختلف شامل شده است. اتاق‎های زیبایی که اندرونی خانه‎اند، خانه زایمان هم نیز این خانه دارد! اتاق‎هایی که با ارسی‎های رنگی حس و حال هنری و زیبایی را به انسان می‎دهد.

اول به بخش اصلی خانه که نماد این خانه است، می‎رویم. اتاقی اندرونی که با ارسی‎های رنگی و بزرگ خود و فرش ایرانی و پشتی‎های قدیمی، انسان رو قلقلک میده، تا اینجا بشینی و غرق در تفکر بشی و فقط لذت ببری و فارغ از هیاهوی روزمره بشی. اگر در روز به این ارسی‎ها برسید و پرده‎ی بیرونی رو سرایدار خانه همراهی کند، و بکشد، نورهای رنگی زیبایی در اتاق پخش خواهند شد. و بسیار رویایی خواهد بود برای هنر عکاسی و خیال‎پردازی …

پلان و معماري خانه ملاباشي

خانه ملاباشي با مساحت هزار و سيصد متر مربع در دو طبقه در سه بخش اندرونی، بیرونی و حوض خانه بنا شده است. بخش بيروني اين خانه شامل حیاط مستطیل شکل است كه در آن فضاهايي در ضلع شرقی و غربی وجود دارد. اتاق‌های سه دری که دارای گچ‌بری‌هاي زيبا است، در اين بخش قرار دارد.

در معماری خانه‌های تاريخي و كهن اصفهان سازه‌ای طاقی و تخت به كار رفته است. در تغيير روش طاقی به تخت باعث شده است كه شكل تالار اصلی چلیپایی شکل به تالارهای مستطیل شکل با اتاق‌های گوشواره در اطراف تبديل شود. اتفاقي كه در خانه ملاباشی رخ داده است. در اين تغيير سيستم سازه از طاقي به تخت، تزیینات از حالت حجمی به تخت نيز مبدل شده است. از دلایل گرایش معماران به سازه‌هاي تخت در اواسط دوره قاجار را می‌توان به گرایش به معماری غرب، لزوم مهارت کمتر در سازه‌هاي طاقي و آسان بودن ساخت سقف‌های تخت نسبت به طاقی را اشاره كرد.

بخش حوض خانه خانه ملاباشي

در خانه ملاباشي مثل ساير خانه‌هاي ساخته شده در اواسط دوره قاجاريه، حوض خانه مشاهده مي‌شود. حوض خانه از ابداعات معماران ايراني‌ها براي ایجاد فضای تابستانه در نقاط کور ساختمان است. تا بوسيله حوض خانه، نورگیری از سقف صورت بگيرد.

حوض خانه در بخش میانی بين حياط اندروني و بيروني بنا قرار دارد و دارای شکل هشت ضلعی است. در حوض خانه، سه دری‌هاي بخش هاي شرقی و غربی به اتاق هاي اندرونی و بیرونی وصل مي‌شوند. سقف حوض خانه، روی ستون‌های گچ‌بری شده قرار گرفته است. در آن نورگیر هشت وجهی احداث شده است. تزيينات نورگير شامل طلاكاري و گاه‌شماري است كه طرح و نام دوازده ماه سال به زبان انگليسي و فارسي در آن نقش بسته است.

بخش اندروني خانه شامل حیاط مرکزی مربع شکل است. در بخش اندروني اتاق های سه دری، پنج دری و نه دری در اطراف حياط مربع شكل آن واقع شده است. از مهمترين تفاوت‌هاي اين خانه با ساير خانه‌هاي تاريخي در اصفهان و ساير شهرهاي ايران، نه دري است. در ساير خانه‌هاي تاريخي ايران اتاق‌هاي سه دری، پنج دری و حداکثر هفت دری بنا شده است.

سردابه يا زير زمين در زير پنج دري و نه دري واقع شده است كه محل نگهداري مواد غذايي بود. از اين بخش خانه اهالي خانه براي فرار از گرماي تابستان نيز استفاده مي‌كردند. در تمام درب‌هاي ورودي‌هاي خانه‌‌ ملاباشي مسئله محرميت نياز رعايت شده است. به طوري كه ورودي ضلع شرقي به دالان و درب جنوب خانه به هشتي است تا افراد غریبه و بیگانه به داخل خانه و حياط ديد نداشته باشند.

اتاق شاه نشين

اتاق شاه نشين يكي از زيباترين اتاق‌هاي خانه ملاباشي است. انواع تزيينات در اين اتاق مشاهده‌ مي‌شود. ارسي‌هاي اتاق نه دري به اتاق شاه‌نشين باز مي‌شود. نه دري زيبايي وصف‌نشدني را به اين اتاق داده است. به طوري كه هر بيننده در حيرت زيبايي آن باقي مي‌ماند. در اين اتاق اشيا با ارزشي نيز در معرض نمایش گذاشته شده است. از اتاق شاه‌نشين براي كارهاي مدلينگ نيز مي‌شود.

تزيينات خانه ملاباشي

قوس‌های نیم‌دایره، استفاده از گچبری‌هاي نیم برجسته يا گل چدنی، نقاشي‌هايي با نقش گل و مرغ، تزئین ارسی‌ها با نقوش اسليمي، قطار بندي، فلزکوبی روی چوب، مقرنس كاري، آینه کاری و طلاکاری، شيشه‌هاي رنگي فراوان، در تزيينات داخلي خانه ملاباشي مشاهده مي‌شود. در واقع در اين خانه پر از نقش و نگار است و هيچ يك از ديوارهاي آن خالي از تزيينات نيست.

در حياط خانه ملاباشي تزييناتي با گچبری‌ها، نقاشی‌هاي ايراني، خط و اشعاری فارسي وجود دارد كه در بازسازي اين خانه ايجاد شده‌اند. برخي از اين تزيينات اين خانه اصل و مربوط به خود بنا است. به طوري كه بر اساس طرح‌هاي باقيمانده بازسازي شده‌اند. حتي در بازسازي آنها كاملا از رنگ‌هاي طبيعي استفاده شده است. از جمله مي‌توان به تزيينات ديواره‌ها و طاقچه‌ها با طرح‌ها و نقش‌هاي ريز گل را اشاره كرد. اين نقوش مربوط به دوره زنديه بوده است. تزيينات و گاه‌شماره‌هاي مغولي، ساساني و خورشيدي در حوض خانه بر اساس علاقه و انتخاب صاحب ملك آقاي معتمد طراحي و ايجاد شده است.

فرش‌ها و اشياي قديمي و عتيقه خانه معتمد با دقت و ظرافت خاصي توسط آقاي معتمد انتخاب و خريداري شده‌اند كه بر زيبايي و شكوه هر چه بيشتر اين خانه افزوده است.

بازسازي خانه ملاباشي

 بازسازي خانه ملاباشي تا سال 96 طول كشيده است. در بازسازي اين خانه چهره‌هاي ماندگار و معروف گچ‌كار، طلاكار، آينه‌كار و مقرنس‌كار نقش داشتند. بيشتر اين افراد اكنون در قيد حيات نيستند. به عنوان مثال مقرنس اتاق صفوي كه استادكار آن، اكنون در قيد حيات نيست. اين شخص از معدود مقرنس‌كارهاي ماهر باقي‌مانده در ايران بود.

در زمان تاسيس اين بنا در زير آن، كانال‌كشي در حدود هفت كيلومتر احداث شده است تا هم ضد زلزله و هم ضد رطوبت باشد. در هنگام بازسازي توسط آقاي معتمد در اين كانال‌كشي در حدود ده سانتي متر نمك سنگين و خاك رس ريخته شده است. تا خاك زغال به عنوان بوگیر عمل كند و نمك به عنوان ضد حشره براي ورود به خانه كار كند. عكس‌هاي قديمي اين خانه قبل از بازسازي نيز در بخش‌هايي از خانه به نمايش گذاشته شده است. اين عكس‌ها به وضوح همت و تلاش آقاي معتمد را در بازسازي اين خانه نشان مي‌دهد.

اهميت خانه ملاباشي از لحاظ معماري دوره‌هاي تاريخي ايران

خانه‌ي معتمدي متعلق به دوره‌هاي مختلف تاريخي است كه در آن معماري سه دوره تاريخي صفويه، زنديه‌ و قاجار قابل مشاهده است. از جمله از معماري دوره صفويه و قاجار را در دو حياط اين خانه مي‌توان مشاهده نمود. در بالای اتاق نه دری، کنگره‌های چوبی منقوش باقيمانده از معماري قاجاري قابل مشاهده است.

تفاوت بين دو سردابه در دو دوره تاريخي صفوي و قاجاري نيز كاملا مشخص است. در سردابه صفويه، سقف طاقي شكل است. در حالي كه در دوره قاجاريه سقف سردابه چوب است. بخش تابستان نشین اين خانه از دوره زندیه به يادگار مانده است. هر چند اين بخش از خانه بازسازي شده است و تنها در بخشی كوچكي از تزيينات اين بخش خانه، تزييناتي از دوره‌ي زندیه باقي‌ مانده است.

کلیپ کوتاهی از خانه معتمدی اصفهان

در کلیپ کوتاه زیر شما حس و حال این خانه زیبا را در کنار زیبایی آن را مشاهده می‌نمایید.

بازدید خانه ملاباشی اصفهان

بعد گذر از اینجا به اتاقکی می‎رسید، که شلوغه و پر از رختخواب و پشتی است. یک لحظه شما را می‎برد، به یاد خاطرات گذشتتون و خانه مادر بزرگ و پدربزرگتون. حتی شاید دلتون بخواد مثل قدیم لای رختخواب‎ها قایم بشید و بالای اونا برید… بعد به اتاق خواب می‎رسید و مجذوب می‎شوید.

در جلو حوض زیباست. با این نقاشی‎های هنری و معاصر در سقف که دوست دارید، از سر به هوا شدنتان لذت ببرید.

شما حتی در حیاط خانه هم نقاشی‎های زیبا و کاشی کاری‎های معاصر را می‎بینید. وجود این کوزه‎ها هم شاید شما را تشنه یا گشنه کند…

حتی چوب‎های سقف در حیاط هم با سلیقه رنگ شده است، اینجاست که به امید در زندگی بیشتر می‎توان امیدوار شد(هرچند پارادوکس دارد، اما حص قالبی است، که تجربه خواهید کرد).

شیشه‌های رنگی…

بعد از بیرون آمدن از اتاق بزرگ و اندرونی اتاق‎های کنار حیاط هم با وجود عرض کمشان چشم نواز‎ند…

در کنار این فضا، اتاق زایمان بوده است، که قبلا برای تولد نوزادها استفاده می‎کردند. و در این اینجا به استقبال از کودک تازه متولد شده می‎رفتند. و در اتاق کناری نیز باز ارسی‎ها و فرش زیبا و پنجره‎های رنگی به شما چشمک می‎زنند…

که اتاق مهمان بخش دیگری نیز در فضای روبروی عکس بالایی نیز دارد…

پشت بام خانه ملاباشی

از بخش‎های مختلف که دیدن می‎کنید، حتما به بالاپشت بام هم بروید. هم می‎توان خانه را از راویه‎ای دیگر دید و هم از اتاق‎ها و بخش‎های دیگر خانه بازدید کرد.

باز به اتاقی با المان‎های جذاب می‎رسیم، که با وجود صندلی ناخودآگاه دوست دارید، درنگی را بشینید…

نمای پشت بام و خانه از این اتاق…

ارسی‎ها و شیشه‎های رنگی در این اتاق هم چشم‎های شما را مخصوصا وقتی نور خورشید به آنها بتابد، معطوف خود می‎کند…

نمای اتاق شاه نشین از اطاق بالایی هم با وجود نقاشی‎های مختلف در سقف که نماد ماه‎های مختلف سال هستند، و گچبری‎ها و شیشه‎ها و فرش‎های ایرانی از بالا دیدنی‎اند.

در کنار معماری زیبا و هنرمندانه و اصلی و ایرانی این خانه، وسایل قدیمی نیز در خاص‎تر کردن اینجا نقش بسزایی دارند…

راهروی جذاب خانه ملا‌باشی اصفهان

اتاق‎های این خانه از این حیاط به آن طرف می‎رود. یکی از این مسیرها با این راهروی زیبا به هم متصل شده‎اند.

راهروی زیبایی که نورپردازی و نقاشی‎های آن به شما اجازه نمی‎دهد، که فقط از راهرو عبور کنید و دوست دارید تو خود راهرو بشینید و عکسی به یادگار بگیرید. پایین این راهرو هم با این شیشه‌های زیبا تزیین شده است. اینجاست که محیط این خانه زیبا باز به ما گوشزد می‎کند، که باید از تمام مسیر حتی دالان‎ها و راهروها هم لذت برد، و فقط دیوانه بار پیش بسوی هدفی نامعلوم ندویم…. کاری که متاسفانه این روزها بدان عادت کردیم…

در مطلب جدیدی که درباره خانه ملاباشی اصفهان منتشر کردیم،‌ میتوانید عکس های بیشتر را در کنار توضیحات کامل و به روز را مشاهده کنید. برای دیدن مطلب اینجا را لمس(کلیک) کنید.

امکان بازدید گروهی از خانه ملاباشی

با توجه به محدود بودن فضای محیط این خانه و وجود وسایل قدیمی و آنتیک در آن، برای بازدید گروهی تور یا مدارس حتما قبل از بازدید با مدیریت این مجموعه هماهنگ بفرمایید. قاعدتا گروه‌های بالای ده نفر نیاز به هماهنگی می‌باشد. تلفن این خانه هم در بالا ذکر شده است.

بازديد از خانه ملاباشي مناسب چه كساني است؟

بازديد از خانه ملاباشي مناسب براي همه افراد به جز افراد ناتوان جسمي و داراي ويلچر به دليل داشتن پله مناسب نمي‌باشد. اين خانه ملك شخصي است و در اختيار خانواده معتمدي است كه به مدت ده سال با هزينه‌ي خودشان اين خانه را بازسازي كرده‌اند. بنابراين تعرفه مشخصي براي بازديد از آن وجود ندارد. هزينه ورودي اين خانه، آن طور كه بازديد كنندگان اعلام كرده‌اند، نسبت به ساير جاهاي ديدني شهر اصفهان زياد است.

همچنين ممكن است به دليل مسكوني و ملك شخصي بودن اين خانه، امكان بازديد برخي از اتاق‌ها وجود ندارد. درب ورودي خانه ملاباشي معمولا بسته است. براي بازديد از آن بايستي زنگ خانه را زد و با سرایدار خانه هماهنگ شد. بيشتر بازديد كنندگان در اينترنت، در مورد تعرفه ‌بالاي اين خانه، اظهار نظر كرده‌اند.

در سال‌هاي اخير صحبت از تغيير كاربري آن و تبديل اين خانه به اقامتگاه و هتل نيز است. اين خانه تاريخي جلوه‌ای از هنر معماری ایرانی است كه بازديد آن را به همه مخصوصا علاقمندان به عكاسي،‌ معماري، تاريخ و هنر توصيه مي‌شود. تا انگيزه‌ي براي حفظ ساير خانه‌هاي تاريخي در سراسر ايران باشد.

بهترين زمان براي بازديد از خانه ملاباشي

با توجه به آب و هواي شهر اصفهان، بهترين زمان براي بازديد از خانه ملاباشي فصل بهار است. بهترين ساعات براي بازديد از اين خانه، صبح يا ظهر است، زماني كه خانه داراي بيشترين نور براي عكاسي است.

در فصل پاییز و زمستان به دليل اينكه پرده‌های جلوی پنجره اتاق‌ها كنار زده مي‌شود. اول صبح و یا بعد از ظهر، نور آفتاب به صورت مایل به پنجره‌های رنگی مي‌تابد و در اين صورت عكس‌ها زيبايي را مي‌توان گرفت. اما اگر فقط مايل هستيد اين خانه‌ي زيبا را از نزديك ببينيد، هر زماني بهترين فصل براي ديدن آن است.

ساير خانه‌هاي تاريخي در اصفهان

از ساير خانه‌هاي تاريخي اصفهان مي‌توان به خانه دهدشتی يا کافه هوگر، خانه مشیرالملک، خانه کیوان، خانه مشروطه اصفهان و خانه جمالیان را اشاره كرد

دیگر دیدنی های اصفهان

از دیگر جاذبه‌های جذاب و دیدنی شهر اصفهان نیز می‌توان به میدان نقش جهان، کلیسا و موزه وانک، محله جلفا، کاخ چهلستون، کاخ هشت بهشت، کاخ عالی‌قاپو، مسجد شاه، پل خواجو، مسجد شیخ لطف الله و پل 33 پل نام برد. اگرچه واقعا لیست کردن دیدنی‌های اصفهان کار سختی است و اصفهان پر از جاذبه دیدنی است. در نزدیکی این خانه زیبا و دقیقا با چند قدم پیاده‌روی در خیابان ملک به انگورستان ملک زیبا(خانه ملک التجار) نیز می‌رسید.

پیشبینی وضع و آب وهوای اصفهان

قاعدتا برای بازدید از هر جاذبه طبیعی یا تاریخی، می‌بایست وضع آب و هوایی شهر یا منطقه آن را بررسی نمود. تا هم بتوان برنامه‌ریزی مناسبی کرد. هم این که با لباس مناسب بازدید و سفر را آغاز نمود. بدین منظور می‌توانید دمای فعلی و پیش‌بینی وضع آب و هوایی شهر اصفهان را در پنج روز آینده مشاهده نمایید.

شهر اصفهان آب و هوای

لوکیشن دقیق خانه ملاباشی اصفهان

در قسمت بالا آدرس این خانه زیبا آورده شده است. به کمک نقشه و لوکیشن خانه ملاباشی اصفهان می‌توانید تا رسیدن به این خانه‌ی زیبا به کمک موبایل خود مسیریابی نمایید.

بخشی از عکس‌های این مطلب را جناب آقای علی علیرضایی عزیز ثبت نموده‌اند.